UPD 6/7: Ψηφίστηκαν oi νόμοι για κριτήρια για χορηγίες ανέγερσης κατοικίας και επιστροφή ΦΠΑ
Με την κατάργηση του δικαιώματος της ειδικής χορηγίας για αγορά ή ανέγερση κατοικίας η οποία καταργήθηκε το 2011 προχωρά σήμερα η Ολομέλεια της Βουλής, μετά το κενό που εντοπίστηκε, ωστόσο την ίδια ώρα θα δώσει και 6 μήνες παράταση για όσους ιδιοκτήτες δεν γνώριζαν ότι δικαιούνται την ειδική χορηγία.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία, ενώπιον του Τμήματος Φορολογίας είχαν τεθεί αιτήματα για παραχώρηση της ειδικής χορηγίας για κατοικίες οι οποίες είχαν αγοραστεί ή ανεγερθεί μεταξύ 2016 και πριν από την 1η Οκτωβρίου 2011 από δικαιούχους οι οποίοι δεν την είχαν αξιοποιήσει.
Το Υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να προχωρήσει με νομοσχέδιο για πλήρης κατάργηση του δικαιώματος της ειδικής χορηγίας κρίνεται επιβεβλημένη, καθότι η διατήρηση της μεταβατικής ρύθμισης για περίοδο δώδεκα ετών δημιουργεί προβλήματα στους ελέγχους των αιτήσεων για την παροχή της ειδικής χορηγίας από το Τμήμα Φορολογίας, αφού δεν είναι δυνατό, όπως σημειώνει, να ελεγχθεί αποτελεσματικά κατά πόσο αιτητής χρησιμοποιούσε ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής την κατοικία του για την ελάχιστη προβλεπόμενη περίοδο των δέκα ετών.
Αυτή η ειδική χορηγία αφορά τη χορηγία η οποία δινόταν σε δικαιούχους πριν από το 2011 ώστε να μειωθεί ο συντελεστής ΦΠΑ για Α΄ κατοικία. Ο εν λόγω νόμος καταργήθηκε από τον περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τροποποιητικό) (Αρ. 3) Νόμο του 2011, με τον οποίο εισάχθηκε το νομοθετικό πλαίσιο για την εφαρμογή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ.
Στο πλαίσιο της περαιτέρω εξέτασης του θέματος μέλη της επιτροπής εισηγήθηκαν την περίληψη μεταβατικών προνοιών, ώστε να παρασχεθεί επαρκής χρόνος για ενημέρωση του κοινού σε σχέση με την προωθούμενη κατάργηση του δικαιώματος ειδικής χορηγίας.
Συναφώς, το Υπουργείο Οικονομικών, αφού μελέτησε σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας την πιο πάνω εισήγηση, κατέθεσε ενώπιον της επιτροπής την 31η Μαΐου 2023 αναθεωρημένο κείμενο του δεύτερου νομοσχεδίου, στο οποίο περιλήφθηκε μεταβατική πρόνοια η οποία προβλέπει την κατάργηση του δικαιώματος παροχής ειδικής χορηγίας για την αγορά ή ανέγερση κατοικίας έξι μήνες μετά την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του προτεινόμενου νόμου.
Ποια ήταν τα κριτήρια - Διαβάστε αυτούσιο τον νόμο εδώ
Σύμφωνα με τη νομοθεσία:
Παραχώρηση χορηγίας
Χορηγία παραχωρείται με βάση τις διατάξεις του παρόντος Νόμου για -
(α) την αγορά κτιρίου ή τμήματός του, περιλαμβανομένου του οικοπέδου που αγοράζεται μαζί μ’ αυτό ή η εξ’ αδιαιρέτου ιδανικής μερίδας επ’ αυτού, εφόσον η αγορά πραγματοποιείται πριν από την πρώτη εγκατάσταση σ’ αυτό, το οποίο χρησιμοποιείται ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής·
(β) τη μεταβίβαση της κατοχής κτιρίου ή τμήματός του, περιλαμβανομένου του οικοπέδου που μεταβιβάζεται μαζί μ’ αυτό ή εξ’ αδιαιρέτου ιδανικής μερίδας επ’ αυτού, δυνάμει σύμβασης πώλησής του ή δυνάμει συμφωνίας που ρητά προβλέπει ότι θα μεταβιβαστεί και το κτίριο μαζί με το οικόπεδο που μεταβιβάζεται μαζί με αυτό σε κάποιο χρόνο στο μέλλον ή δυνάμει της μίσθωσής του με δικαίωμα εξαγοράς, εφόσον πραγματοποιείται πριν από την πρώτη εγκατάσταση σ’ αυτό και που χρησιμοποιείται ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής·
(γ) την ανέγερση κτιρίου ή τμήματός του σε οικοδομήσιμη γη, ειδικά σχεδιασμένου για να χρησιμοποιείται ως κύριος και μόνιμος χώρος διαμονής, εφόσον πραγματοποιείται πριν από την πρώτη εγκατάσταση σ’ αυτό:
Νοείται ότι για τα κτίρια αυτά, πρέπει να έχει κατατεθεί δεόντως συμπληρωμένη αίτηση για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας μετά την 1η Μαΐου 2004 στην «αρμόδια αρχή» και στην περίπτωση κτιρίων, για τα οποία δεν απαιτείται η κατάθεση πολεοδομικής άδειας δυνάμει γενικού ή ειδικού διατάγματος βάσει του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου να έχει κατατεθεί στην «αρμόδια αρχή» δεόντως συμπληρωμένη αίτηση για έκδοση άδειας οικοδομής μετά την 1η Μαΐου, 2004.
(2) Σε περίπτωση ανέγερσης κτιρίου ή τμήματός του, όπως προβλέπεται στην παράγραφο (γ) του εδαφίου (1), η χορηγία παραχωρείται και για τις ακόλουθες περιπτώσεις:
(α) Για ανέγερση κατοικίας σε κυβερνητική γη από πρόσφυγα, στον οποίο παραχωρήθηκε άδεια χρήσης κυβερνητικής γης, και στην οποία έχει ανεγείρει κατοικία με δικά του έξοδα.
(β) για ανέγερση κατοικίας σε κυβερνητικό οικόπεδο που παραχωρείται με ενοικιαγοραπωλητήριο έγγραφο με ευνοϊκούς όρους σε άπορη οικογένεια.
(γ) για ανέγερση κατοικίας σε οικοδομήσιμη γη που ανήκει σε συγγενικό πρόσωπο εκείνου που την ανεγείρει, μέχρι τέταρτου βαθμού συγγένειας εξ αίματος ή εξ αγχιστείας:
Νοείται ότι, οι όροι ’άδεια χρήσης’ και ’ενοικιαγοραπωλητήριο έγγραφο’ που περιέχονται στις παραγράφους (α) και (β), ερμηνεύονται ανάλογα με την άδεια που παραχωρείται.
Υπολογισμός χορηγίας
4. Η κατ’ αποκοπήν χορηγία που παραχωρείται σε δικαιούχο υπολογίζεται-
(α) σε περίπτωση ανέγερσης ή αγοράς κατοικίας που δεν υπερβαίνει τα 130 τετραγωνικά μέτρα, σύμφωνα με το άρθρο 5, πολλαπλασιάζοντας τα τετραγωνικά μέτρα της κατοικίας με τα ποσά που εμφαίνονται στο Παράρτημα, ανάλογα με τις κατηγορίες, όπως αυτές περιγράφονται στο εν λόγω Παράρτημα·
(β) σε περίπτωση ανέγερσης ή αγοράς κατοικίας που υπερβαίνει τα 130 τετραγωνικά μέτρα, σύμφωνα με το άρθρο 5, πολλαπλασιάζοντας τα 130 τετραγωνικά μέτρα της κατοικίας με τα ποσά που εμφαίνονται στο Παράρτημα, ανάλογα με τις κατηγορίες, όπως αυτές περιγράφονται στο εν λόγω Παράρτημα:
Νοείται ότι όταν δικαιούχος έχει πολύτεκνη οικογένεια, τα τετραγωνικά μέτρα της κατοικίας επαυξάνονται τόσο στην περίπτωση ανέγερσης, όσο και στην περίπτωση αγοράς κατοικίας για κάθε επιπρόσθετο τέκνο πέραν των τριών τέκνων κατά 15 τετραγωνικά μέτρα:
Νοείται περαιτέρω ότι το ύψος της παραχωρούμενης κατ’ αποκοπήν χορηγίας, υπολογιζόμενο, σύμφωνα με τις διατάξεις του Παραρτήματος του παρόντος Νόμου, αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο κατά το ποσοστό αύξησης του μέσου σταθμικού όρου του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά τον τελευταίο χρόνο σε σύγκριση με το μέσο σταθμικό όρο του δείκτη αυτού κατά τον αμέσως προηγούμενο χρόνο:
Νοείται έτι περαιτέρω ότι δικαιούχος έχει δικαίωμα σε επηυξημένη χορηγία κατά το ποσοστό της αναπροσαρμογής αυτής, σύμφωνα με την πιο πάνω επιφύλαξη, ανεξαρτήτως του χρονικού σημείου κατά το οποίο υπέβαλε την αίτησή του εντός του συγκεκριμένου έτους.
Έκταση χορηγίας
5.(1) Η χορηγία που προβλέπεται στο άρθρο 4 παραχωρείται μόνο για κατοικία, της οποίας το συνολικό εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 250 τετραγωνικά μέτρα, σύμφωνα με αρχιτεκτονικά σχέδια οικοδομής που υποβλήθηκαν στην «αρμόδια αρχή» για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας ή όπου αυτή δεν απαιτείται δυνάμει γενικού ή ειδικού διατάγματος βάσει του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου για εξασφάλιση άδειας οικοδομής:
Νοείται ότι στις περιπτώσεις που το συνολικό εμβαδόν της κατοικίας, σύμφωνα με την πολεοδομική άδεια που εκδόθηκε ή όπου αυτή δεν απαιτείται, δυνάμει γενικού ή ειδικού διατάγματος βάσει του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου με βάση την άδεια οικοδομής που τελικά εξασφαλίστηκε, υπερβαίνει τα 250 τετραγωνικά μέτρα, το ποσό της χορηγίας που έχει καταβληθεί καθίσταται επιστρεπτέο αμέσως:
(2) Η χορηγία παραχωρείται κατά τον τρόπο που καθορίζεται στο άρθρο 4, με την παρουσίαση των αποδεικτικών στοιχείων που αναφέρονται στο εδάφιο (3), τα οποία αποδεικνύουν ότι ο δικαιούχος πρόσωπο χρησιμοποιεί την κατοικία ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής.
(3) Τα αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο (β) δύναται να είναι -
(i) αντίγραφο λογαριασμού τηλεφώνου,
(ii) αντίγραφο λογαριασμού υδατοπρομήθειας,
(iii) αντίγραφο λογαριασμού ηλεκτρισμού,
(iv) αντίγραφο λογαριασμού δημοτικών ή κοινοτικών φόρων,
(v) οποιαδήποτε άλλα στοιχεία, τα οποία να αποδεικνύουν ότι ο δικαιούχος χρησιμοποιεί την κατοικία ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής
(vi) οποιαδήποτε άλλα στοιχεία, τα οποία να είναι ενισχυτικά του αιτήματος και τα οποία κρίνονται αναγκαία κατά την εξέταση του αιτήματος για παροχή της χορηγίας.
Δικαιούχος, ο οποίος υποβάλλει αίτηση για παραχώρηση χορηγίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου, οφείλει να καταθέσει υπεύθυνη δήλωση σε ειδικό έντυπο που καθορίζεται από τον Υπουργό Οικονομικών με γνωστοποίησή του που δημοσιεύεται στην επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, στο οποίο να δηλώνει, μεταξύ άλλων, ότι δεν έχει οποιαδήποτε άλλη κατοικία στη Δημοκρατία, την οποία χρησιμοποιεί ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής και, στην οποία επισυνάπτει -
(i) συμβόλαιο αγοραπωλησίας, στην περίπτωση αγοράς κατοικίας·
(ii) αποδεικτικά στοιχεία που να αποδεικνύουν την ανέγερση, στην περίπτωση ανέγερσης κατοικίας·
(iii) ακριβές αντίγραφο της αίτησης που υποβλήθηκε στην «αρμόδια αρχή» για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας δεόντως θεωρημένης ως παραληφθείσα από την «αρμόδια αρχή» ή όπου αυτή δεν απαιτείται, αντίγραφο της αίτησης που υποβλήθηκε στην «αρμόδια αρχή» για εξασφάλιση άδειας οικοδομής δεόντως θεωρημένης ως παραληφθείσας από την «αρμόδια αρχή»· και
(iv) υπεύθυνη δήλωση του εργολήπτη ότι κατέχει ετήσια άδεια της τάξης και της κατηγορίας του οικοδομικού ή τεχνικού έργου σύμφωνα με τους περί Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών ΄Εργων Νόμους του 2001 έως 2004, όπως εκάστοτε ισχύουν.
Δικαιούχο πρόσωπο
Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, δικαιούχος είναι κάθε φυσικό πρόσωπο, το οποίο-
(α) έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του κατά την ημερομηνία που συμπληρώνει την αίτηση για παραχώρηση της χορηγίας·
(β) είναι πολίτης της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και είναι μόνιμα εγκατεστημένος στη Δημοκρατία·
(γ) δεν έχει οποιαδήποτε άλλη κατοικία στη Δημοκρατία, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 2.
Χ. Ζ.