Γράφει
Ξένια Προδρόμου

Νέα δυνατότητα δύναται να δοθεί στον Υπουργό Οικονομικών μέσω νομοσχεδίου, ώστε το τμήμα φορολογίας όχι μόνο να μην μένει «ακέφαλο», αλλά να είναι συνεχώς στελεχωμένο. Για την κάλυψη αυτής της ανάγκης, οδηγείται στην Ολομέλεια της Βουλής σήμερα (3/7) το σχετικό νομοσχέδιο, ώστε ο ΥΠΟΙΚ να μπορεί να διορίζει τον Έφορο Φορολογίας και τους Βοηθούς Εφόρου για περίοδο από τρεις μήνες σε έξι μήνες με δυνατότητα ανανέωσης για ακόμη έξι μήνες.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η περίοδος της τρίμηνης ανάθεσης των καθηκόντων του Εφόρου Φορολογίας τελείωσε χθες 2 Ιουλίου 2020 και γι' αυτό κρίνεται αναγκαία η ρύθμιση του ζητήματος.

Ειδικότερα, το εν λόγω νομοσχέδιο κατατέθηκε, προκειμένου να μην παραμείνει «ακέφαλο» το Τμήμα Φορολογίας, καθώς το Διοικητικό Δικαστήριο ακύρωσε τους διορισμούς του Εφόρου Φορολογίας και των Βοηθών Εφόρων κρίνοντας ως αντισυνταγματική τη νομοθεσία επί της οποίας εκδόθηκε η απόφαση διορισμού από το Υπουργικό Συμβούλιο, κρίνοντας ότι οι διορισμοί έπρεπε να γίνουν από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας.

Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να διασφαλιστεί η ομαλή και εύρυθμη λειτουργία του Τμήματος Φορολογίας και αφετέρου να δοθεί επαρκής χρόνος στην κυβέρνηση προς επίλυση του προβλήματος που προέκυψε.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Υπενθυμίζεται ότι, το σχετικό νομοσχέδιο μελέτησε σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιουνίου 2020, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού και στην οποία κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας και της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ).  

Που αποσκοπεί το νομοσχέδιο:
Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση του περί Τμήματος Φορολογίας Νόμου, ώστε η διάρκεια της ανάθεσης από τον Υπουργό Οικονομικών σε πρόσωπο που πληροί τα απαιτούμενα προσόντα, των εξουσιών, αρμοδιοτήτων και καθηκόντων του Εφόρου Φορολογίας και των Βοηθών Εφόρων Φορολογίας σε περίπτωση που οι αυτές θέσεις παραμένουν κενές,  να επεκταθεί από τρεις μήνες σε έξι μήνες με δυνατότητα ανανέωσης της ανάθεσης για επιπλέον έξι μήνες. 

Σύμφωνα με τα κατατεθέντα στοιχεία, το Διοικητικό Δικαστήριο με αποφάσεις του ημερομηνίας 16 Μαρτίου και 29 Μαΐου 2020, αντίστοιχα, έκρινε άκυρους τους διορισμούς από το Υπουργικό Συμβούλιο του Εφόρου Φορολογίας και των τριών Βοηθών Εφόρων Φορολογίας. 

Ειδικότερα, με βάση την απόφαση του δικαστηρίου οι διατάξεις του περί  Τμήματος Φορολογίας Νόμου, βάσει των οποίων παρέχεται εξουσία στο  Υπουργικό Συμβούλιο να διορίζει Έφορο Φορολογίας και Βοηθούς Εφόρους Φορολογίας, αντίκεινται στα άρθρα 122 έως 125 του Συντάγματος δυνάμει των οποίων εξουσία για διορισμό σε θέσεις που ανήκουν στη δημόσια υπηρεσία έχει η ΕΔΥ.
     
Πότε ο Υπουργός Οικονομικών θα προχωρεί με τους διορισμούς:
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο οι θέσεις του Εφόρου Φορολογίας και των Βοηθών Εφόρων Φορολογίας παραμένουν κενές, ο Υπουργός Οικονομικών δύναται να αναθέτει τις σχετικές εξουσίες, αρμοδιότητες και καθήκοντα για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες σε πρόσωπα που πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια.  

Ως εκ τούτου, ο Υπουργός Οικονομικών, ασκώντας το δικαίωμα αυτό, προέβη στην ανάθεση εξουσιών, αρμοδιοτήτων και καθηκόντων του Εφόρου Φορολογίας σε πρόσωπο που πληρούσε τα σχετικά κριτήρια για την περίοδο από 3 Απριλίου μέχρι 2 Ιουλίου 2020.  

 Στη βάση των πιο πάνω δεδομένων κρίνεται από πλευράς εκτελεστικής εξουσίας αναγκαία η προώθηση του προτεινόμενου νόμου, ώστε αφενός να διασφαλιστεί η ομαλή και εύρυθμη λειτουργία του Τμήματος Φορολογίας και αφετέρου να δοθεί επαρκής χρόνος στην κυβέρνηση προς επίλυση του προβλήματος που προέκυψε.    

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Στο πλαίσιο της συζήτησης του θέματος η εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι η κυβέρνηση έχει ασκήσει έφεση επί της πιο πάνω απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου.

Συναφώς, εν αναμονή της σχετικής  απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί της έφεσης και ενόψει του γεγονότος ότι η περίοδος της τρίμηνης ανάθεσης των καθηκόντων του Εφόρου Φορολογίας τελείωσε στις 2 Ιουλίου 2020, έτσι κρίθηκε αναγκαία η προώθηση του προτεινόμενου νόμου, ώστε να δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος στην κυβέρνηση να μελετήσει τα μέτρα που ενδεχομένως να χρειαστεί να λάβει. 

Προσθέτοντας στα πιο πάνω, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας δήλωσε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
1.Η τρίμηνη ανάθεση των αρμοδιοτήτων, εξουσιών και καθηκόντων του Εφόρου Φορολογίας από τον Υπουργό Οικονομικών, δυνάμει των διατάξεων του βασικού νόμου κρίθηκε ως η μόνη λύση, δεδομένων των στενών χρονικών πλαισίων, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχιση της ομαλής λειτουργίας του Τμήματος Φορολογίας μέχρι την απόφαση επί της έφεσης.    

2.Πέραν της έφεσης που έχει ασκηθεί σε σχέση με τον διορισμό Εφόρου Φορολογίας, έχει παράλληλα υποβληθεί αίτηση αναστολής εκτέλεσης της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου, ώστε να παρασχεθεί χρόνος για την έκδοση της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί της έφεσης.  Επιπρόσθετα, επίκειται η άσκηση έφεσης επί της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου για τον διορισμό των Βοηθών Εφόρων Φορολογίας.
 
3. Στον προτεινόμενο νόμο περιλαμβάνεται επίσης πρόνοια για διαγραφή υφιστάμενων διατάξεων του βασικού  νόμου, οι οποίες προβλέπουν για την αναπλήρωση της θέσης Βοηθού Εφόρου Φορολογίας σε περίπτωση κένωσης της θέσης πριν από τη λήξη της θητείας του ή σε περίπτωση απουσίας του, καθότι οι διατάξεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με άλλες συναφείς διατάξεις του ιδίου νόμου. 

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<  

Στο στάδιο της εξέτασης του θέματος, η επιτροπή ζήτησε περαιτέρω διευκρινίσεις αναφορικά με τη νομιμότητα των αποφάσεων και ενεργειών του Εφόρου Φορολογίας δεδομένης της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου σε σχέση με τον διορισμό του, τα νέα προτεινόμενα χρονοδιαγράμματα που αφορούν στην ανάθεση των καθηκόντων, εξουσιών και αρμοδιοτήτων του Εφόρου Φορολογίας και των Βοηθών Εφόρων Φορολογίας, την ετοιμότητα της κυβέρνησης για αποτελεσματική και οριστική επίλυση του ζητήματος ανεξαρτήτως της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί των εφέσεων, καθώς και τη δυνατότητα της ΕΔΥ να προβεί στον άμεσο διορισμό Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας.

Σε σχέση με τα τεθέντα από την επιτροπή ζητήματα, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας δήλωσε μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

1.Η τρίμηνη ανάθεση των αρμοδιοτήτων, εξουσιών και καθηκόντων του Εφόρου Φορολογίας από τον Υπουργό Οικονομικών δυνάμει των διατάξεων του βασικού νόμου θεωρείται νόμιμη, καθότι οι εν λόγω διατάξεις δεν κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Διοικητικό Δικαστήριο.  Ως εκ τούτου, οποιεσδήποτε ενέργειες έχουν αναληφθεί εντός της τρίμηνης περιόδου από τον ασκούντα καθήκοντα Εφόρου Φορολογίας θεωρούνται νόμιμες.  Περαιτέρω, με βάση σχετική νομολογία, δεν προκύπτει οποιοδήποτε πρόβλημα ούτε για ενέργειες του Εφόρου Φορολογίας οι οποίες είχαν ληφθεί πριν από την απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου.  Επιπρόσθετα, από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου μέχρι και την ανάθεση των καθηκόντων από τον Υπουργό Οικονομικών στον νυν ασκούντα καθήκοντα Εφόρου Φορολογίας, το εν λόγω πρόσωπο δεν έχει προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί έκνομη.

2.Ο νόμος παρέχει το δικαίωμα στον Υπουργό Οικονομικών να αναθέτει καθήκοντα, αρμοδιότητες και εξουσίες Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας για μία μόνο φορά για περίοδο τριών μηνών, χωρίς δυνατότητα εκ νέου ανάθεσης σε άλλα πρόσωπα, με σκοπό την αντιμετώπιση  έκτακτων περιπτώσεων.  Ενδεχόμενη διαδοχική ανάθεση καθηκόντων, αρμοδιοτήτων και εξουσιών του Εφόρου Φορολογίας και των Βοηθών Εφόρων Φορολογίας από τον Υπουργό Οικονομικών πέραν της μίας φοράς, θα αντιστρατεύετο της φιλοσοφίας του νόμου για διορισμό στις εν λόγω θέσεις από το Υπουργικό Συμβούλιο.

3.Η προτεινόμενη με βάση το νομοσχέδιο εξάμηνη περίοδος ανάθεσης εξουσιών, αρμοδιοτήτων και καθηκόντων Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας θα αρχίσει να υπολογίζεται με την έναρξη της ισχύος του προτεινόμενου νόμου και ειδικότερα από την ημερομηνία κατά την οποία ο Υπουργός Οικονομικών θα ασκήσει τη δυνατότητα που θα του παρέχει ο νέος νόμος.     

4.Σε περίπτωση που το Ανώτατο Δικαστήριο απορρίψει τις εφέσεις κατά των αποφάσεων του Διοικητικού Δικαστηρίου θα απαιτηθεί η εκ βάθρων τροποποίηση του βασικού νόμου, ώστε να αρθεί η εξουσία του Υπουργικού Συμβουλίου για διορισμό του Εφόρου Φορολογίας και των Βοηθών Εφόρων Φορολογίας, η ετοιμασία και έγκριση σχετικών σχεδίων υπηρεσίας και ακολούθως η έναρξη διαδικασίας προκήρυξης και πλήρωσης των θέσεων από την ΕΔΥ.  Για την υλοποίηση των πιο πάνω διαδικασιών εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί κατ’ ελάχιστον χρονική περίοδος ενός έτους.  Η κυβέρνηση, προσμετρώντας τον χρόνο μέχρι την έκδοση απόφασης από το Ανώτατο Δικαστήριο επί των εφέσεων, καθώς και της λήψης ενδεχόμενων μέτρων προς αντιμετώπιση του όλου ζητήματος, κρίνει ως επαρκή χρόνο την εξάμηνη περίοδο ανάθεσης και την ανανέωση της ανάθεσης για επιπλέον έξι μήνες, εφόσον αυτή απαιτηθεί.    

5.Η ΕΔΥ μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών τροποποίησης του βασικού νόμου και ετοιμασίας σχετικών σχεδίων υπηρεσίας δεν μπορεί να προβεί σε διορισμό Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας. 

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Ο εκπρόσωπος της ΕΔΥ, δηλώνοντας ότι συμφωνεί με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του προτεινόμενου νόμου, ανέφερε παράλληλα ότι, σε σχέση με τη δυνατότητα της ΕΔΥ για έναρξη διαδικασίας πλήρωσης των θέσεων Εφόρου Φορολογίας και Βοηθών Εφόρων Φορολογίας απαιτείται πρώτιστα η σύνταξη και έγκριση σχετικού σχεδίου υπηρεσίας.    

Υπό το φως των πιο πάνω, η επιτροπή λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιόν της κάλεσε την εκτελεστική εξουσία όπως, ανεξαρτήτως της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί των ασκηθείσων εφέσεων, προβεί εγκαίρως στη μελέτη και ετοιμασία σχεδιασμών για οριστική επίλυση του όλου ζητήματος, ώστε μελλοντικά να αποφευχθούν παρόμοιας φύσης προβλήματα τα οποία επηρεάζουν την εύρυθμη του Τμήματος Φορολογίας.

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, υποβάλλοντας με την παρούσα έκθεσή της στην Ολομέλεια του σώματος το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, επιφυλάσσει την τελική τοποθέτηση όλων των εκπροσωπούμενων σε αυτήν πλευρών κατά τη συζήτηση του θέματος στην ολομέλεια του σώματος.

Στην Βουλή αναμένεται να δώσουν το παρόν τους, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, Άγγελος Βότσης, και οι βουλευτές Άριστος Δαμιανού,    Μαρίνος Μουσιούττας     Αντρέας Καυκαλιάς, Σάβια Ορφανίδου (εκπροσωπώντας τον κ. Αβέρωφ Νεοφύτου), Γιώργος Λιλλήκας, Μιχάλης Γιωργάλλας , Μάριος Μαυρίδης, Γιώργος Περδίκης,Ονούφριος Κουλλά, Άννα Θεολόγου και Στέφανος Στεφάνου