Ακριβαίνει το χρήμα – Βροχή αυξήσεων στα επιτόκια

Πήγαν στο 1,25% τα επιτόκια – Εκτιμήσεις ότι θα φτάσουν μέχρι το 3%- Έρχεται αλλαγή και στα αρνητικά επιτόκια καταθέσεων

ΓΡΑΦΕΙ Ο 
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΖΑΚΟΣ

Ακριβαίνει και άλλο το χρήμα, καθώς στο 1,25% έφτασε η αύξηση επιτοκίων μέσα σε 2 μήνες, μετά την τελευταία απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) την Πέμπτη 8/9 για αύξηση κατά 75 μονάδες βάσης. Μια αύξηση η οποία όπως όλα δείχνουν θα συνεχιστεί. 

Ειδικότερα, μετά τις αποφάσεις της ΕΚΤ το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα αυξηθούν σε 1,25%, 1,50% και 0,75% αντιστοίχως, με ισχύ από τις 14 Σεπτεμβρίου 2022.

>>>  BRIEF PLATINUM - 2ο Τεύχος - Αφιέρωμα UNIC - Πέραν των 100 τίτλων σπουδών - Τα ποσοστά εργοδότησης των αποφοίτων του / Ρεπορτάζ, βίντεο από όλες τις Μαρίνες της Κύπρου / Επιχειρηματικά νέα / Αναλύσεις / Παραοικονομία ΕΔΩ <<<

Θα αυξηθούν περεταίρω τα επιτόκια 

Ταυτόχρονα, η ΕΚΤ τόνισε στην ανακοίνωση της πως στη διάρκεια των επόμενων συνεδριάσεων το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι θα αυξήσει τα επιτόκια περαιτέρω «προκειμένου να μετριάσει τη ζήτηση και να αποτρέψει τον κίνδυνο επίμονης μετατόπισης προς τα πάνω των προσδοκιών για τον πληθωρισμό». 

Από την πλευρά του ο Οικονομολόγος Ιωάννης Τελώνης κληθείς από την Brief να σχολιάσει την ανακοίνωση της ΕΚΤ, εκτιμά πως ενδεχομένως η αύξηση των επιτοκίων να φτάσει ή ακόμη και να ξεπεράσει το 3% εντός των επόμενων μηνών, ένα ποσοστό που θεωρείται ως το «νεκρό σημείο» σε σχέση με τον πληθωρισμό τη δεδομένη στιγμή. 

Ο κ. Τελώνης σημειώνει πως οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από ακόμα μία αύξηση τον Οκτώβριο της τάξεως των 75 μονάδων βάσης, τον Γενάρη 50 μονάδων βάσης και ίσως ακόμη μία αύξηση τον Φεβρουάριο της τάξεως των 25 μονάδων βάσης σε ότι αφορά τις καταθέσεις. 

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Τελώνη, εάν τελικά η ΕΚΤ προχωρήσει με αύξηση 25 μονάδων βάσης που θα αφορά το καταθετικό και την υπερβάλλουσα ρευστότητα των τραπεζών θα είναι πλέον ένα καθαρό μήνυμα προς τις Τράπεζες για να αρχίσουν, αν όχι να αμείβουν, τουλάχιστον να σταματήσουν να χρεώνουν αρνητικό επιτόκιο στους καταθέτες

Προς τα πάνω οι προβλέψεις για πληθωρισμό

Μάλιστα, όπως σημειώνεται οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ έχουν αναθεωρήσει σημαντικά προς τα πάνω τις προβολές τους για τον πληθωρισμό και ο πληθωρισμός αναμένεται πλέον να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 8,1% το 2022, σε 5,5% το 2023 και σε 2,3% το 2024.

Όπως ανέφερε ο κ. Τελώνης στην Brief η εκτίμηση του είναι ότι προς 4ο τρίμηνο του 2022 ο πληθωρισμός θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται

Eπιβραδύνεται σημαντικά η οικονομία στη ζώνη του ευρώ 

Αναφορικά με την πορεία της οικονομίας της ευρωζώνης, η ΕΚΤ σημειώνει ότι έπειτα από ανάκαμψη το α΄ εξάμηνο του 2022, πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ επιβραδύνεται σημαντικά και η οικονομία αναμένεται να παραμείνει στάσιμη αργότερα εντός του έτους και το α΄ τρίμηνο του 2023.

«Οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας», αναφέρεται, «μειώνουν την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων των ανθρώπων και, παρά την άμβλυνση των φαινομένων συμφόρησης από την πλευρά της προσφοράς, αυτά εξακολουθούν να περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα. Επιπλέον, η δυσμενής γεωπολιτική κατάσταση, ιδίως η αδικαιολόγητη επίθεση της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία, επιδρά αρνητικά στην εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών».

Οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ αναμένουν τώρα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,1% το 2022, 0,9% το 2023 και 1,9% το 2024.

Διαβάστε αυτούσια την ανακοίνωση της ΕΚΤ: 

«Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 75 μονάδες βάσης. Αυτό το σημαντικό βήμα επισπεύδει τη μετάβαση από το ισχύον διευκολυντικό, σε υψηλό βαθμό, επίπεδο των επιτοκίων πολιτικής προς επίπεδα που θα διασφαλίσουν την έγκαιρη επαναφορά του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο της ΕΚΤ του 2%. Με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή του, στη διάρκεια των επόμενων συνεδριάσεων το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι θα αυξήσει τα επιτόκια περαιτέρω προκειμένου να μετριάσει τη ζήτηση και να αποτρέψει τον κίνδυνο επίμονης μετατόπισης προς τα πάνω των προσδοκιών για τον πληθωρισμό. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεξετάζει τακτικά την πορεία πολιτικής του υπό το φως εισερχόμενων πληροφοριών και της εξέλιξης των προοπτικών για τον πληθωρισμό. Οι μελλοντικές αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια πολιτικής θα εξακολουθούν να εξαρτώνται από τα στοιχεία και να ακολουθούν μια προσέγγιση σύμφωνα με την οποία οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από συνεδρίαση σε συνεδρίαση.

Το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε τη σημερινή απόφαση, και αναμένει ότι θα αυξήσει τα επιτόκια περαιτέρω, επειδή ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλός και είναι πιθανόν να παραμείνει σε επίπεδα πάνω από τον στόχο για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε 9,1% τον Αύγουστο. Η αλματώδης αύξηση των τιμών της ενέργειας και των ειδών διατροφής, οι πιέσεις από την πλευρά της ζήτησης σε ορισμένους τομείς λόγω της επανεκκίνησης της οικονομίας και τα φαινόμενα συμφόρησης από την πλευρά της προσφοράς εξακολουθούν να συμβάλλουν στην άνοδο του πληθωρισμού. Οι πιέσεις στις τιμές εξακολούθησαν να ενισχύονται και να διευρύνονται σε ολόκληρη την οικονομία και ο πληθωρισμός ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Καθώς οι τρέχοντες παράγοντες διαμόρφωσης του πληθωρισμού εξασθενούν με την πάροδο του χρόνου και η εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής μεταδίδεται στην οικονομία και στον καθορισμό των τιμών, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει. Σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ έχουν αναθεωρήσει σημαντικά προς τα πάνω τις προβολές τους για τον πληθωρισμό και ο πληθωρισμός αναμένεται πλέον να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 8,1% το 2022, σε 5,5% το 2023 και σε 2,3% το 2024.

Έπειτα από ανάκαμψη το α΄ εξάμηνο του 2022, πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η οικονομική ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ επιβραδύνεται σημαντικά και η οικονομία αναμένεται να παραμείνει στάσιμη αργότερα εντός του έτους και το α΄ τρίμηνο του 2023. Οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας μειώνουν την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων των ανθρώπων και, παρά την άμβλυνση των φαινομένων συμφόρησης από την πλευρά της προσφοράς, αυτά εξακολουθούν να περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα. Επιπλέον, η δυσμενής γεωπολιτική κατάσταση, ιδίως η αδικαιολόγητη επίθεση της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία, επιδρά αρνητικά στην εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Αυτές οι προοπτικές αντανακλώνται στις πιο πρόσφατες προβολές των εμπειρογνωμόνων για την οικονομική ανάπτυξη, οι οποίες έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω σημαντικά για το υπόλοιπο διάστημα του τρέχοντος έτους και σε όλη τη διάρκεια του 2023. Οι εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 3,1% το 2022, 0,9% το 2023 και 1,9% το 2024.

Οι διαρκείς ευπάθειες που προκάλεσε η πανδημία εξακολουθούν να ενέχουν κίνδυνο για την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει επομένως να εφαρμόζει ευελιξία στις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP) καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης που σχετίζονται με την πανδημία.

Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 75 μονάδες βάσης. Κατά συνέπεια, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα αυξηθούν σε 1,25%, 1,50% και 0,75% αντιστοίχως, με ισχύ από τις 14 Σεπτεμβρίου 2022.

Έπειτα από την αύξηση του επιτοκίου της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων πάνω από το μηδέν, το σύστημα δύο βαθμίδων για τον εκτοκισμό των πλεοναζόντων αποθεματικών δεν είναι πλέον απαραίτητο. Το Διοικητικό Συμβούλιο επομένως αποφάσισε σήμερα να αναστείλει την εφαρμογή του συστήματος δύο βαθμίδων καθορίζοντας τον πολλαπλασιαστή στο μηδέν.

Πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP) και έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP)
Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία άρχισε να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και, σε κάθε περίπτωση, για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση συνθηκών άφθονης ρευστότητας και της ενδεδειγμένης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής.

Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα PEPP, το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Τα ποσά από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου PEPP επανεπενδύονται με ευελιξία καθώς φθάνουν στη λήξη τους, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής που σχετίζονται με την πανδημία.

Πράξεις αναχρηματοδότησης
Το Διοικητικό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί τις συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών και να διασφαλίζει ότι η λήξη των πράξεων στο πλαίσιο της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ) δεν επηρεάζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής του. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί επίσης τακτικά το πώς οι στοχευμένες πράξεις χρηματοδότησης συνεισφέρουν στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής του.

***

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του εντός των ορίων της εντολής που του έχει ανατεθεί, προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Το μέσο για την προστασία της μετάδοσης (Transmission Protection Instrument – TPI) είναι διαθέσιμο για να αντισταθμιστούν ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώσει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για τη σταθερότητα των τιμών.

Η Πρόεδρος της ΕΚΤ θα αναλύσει τις σκέψεις που οδήγησαν στη λήψη αυτών των αποφάσεων στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που θα πραγματοποιηθεί σήμερα στις 14:45 (ώρα κεντρικής Ευρώπης).

Συνεχίζουν οι επανεπενδύσεις των προγραμμάτων APP και PEPP

Εξάλλου, το ΔΣ ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP) κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία άρχισε να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και, σε κάθε περίπτωση, για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση συνθηκών άφθονης ρευστότητας και της ενδεδειγμένης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής.

Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα έκτακτο πρόγραμμα αγορών πανδημίας (PEPP), το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024.

Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, αναφέρει η ΕΚΤ».

Διαβάστε την στην Αγγλική:

"The Governing Council today decided to raise the three key ECB interest rates by 75 basis points. This major step frontloads the transition from the prevailing highly accommodative level of policy rates towards levels that will ensure the timely return of inflation to the ECB’s 2% medium-term target. Based on its current assessment, over the next several meetings the Governing Council expects to raise interest rates further to dampen demand and guard against the risk of a persistent upward shift in inflation expectations. The Governing Council will regularly re-evaluate its policy path in light of incoming information and the evolving inflation outlook. The Governing Council’s future policy rate decisions will continue to be data-dependent and follow a meeting-by-meeting approach.

The Governing Council took today’s decision, and expects to raise interest rates further, because inflation remains far too high and is likely to stay above target for an extended period. According to Eurostat’s flash estimate, inflation reached 9.1% in August. Soaring energy and food prices, demand pressures in some sectors owing to the reopening of the economy, and supply bottlenecks are still driving up inflation. Price pressures have continued to strengthen and broaden across the economy and inflation may rise further in the near term. As the current drivers of inflation fade over time and the normalisation of monetary policy works its way through to the economy and price-setting, inflation will come down. Looking ahead, ECB staff have significantly revised up their inflation projections and inflation is now expected to average 8.1% in 2022, 5.5% in 2023 and 2.3% in 2024.

After a rebound in the first half of 2022, recent data point to a substantial slowdown in euro area economic growth, with the economy expected to stagnate later in the year and in the first quarter of 2023. Very high energy prices are reducing the purchasing power of people’s incomes and, although supply bottlenecks are easing, they are still constraining economic activity. In addition, the adverse geopolitical situation, especially Russia’s unjustified aggression towards Ukraine, is weighing on the confidence of businesses and consumers. This outlook is reflected in the latest staff projections for economic growth, which have been revised down markedly for the remainder of the current year and throughout 2023. Staff now expect the economy to grow by 3.1% in 2022, 0.9% in 2023 and 1.9% in 2024.

The lasting vulnerabilities caused by the pandemic still pose a risk to the smooth transmission of monetary policy. The Governing Council will therefore continue applying flexibility in reinvesting redemptions coming due in the pandemic emergency purchase programme portfolio, with a view to countering risks to the transmission mechanism related to the pandemic.

Key ECB interest rates

The Governing Council decided to raise the three key ECB interest rates by 75 basis points. Accordingly, the interest rate on the main refinancing operations and the interest rates on the marginal lending facility and the deposit facility will be increased to 1.25%, 1.50% and 0.75% respectively, with effect from 14 September 2022.

Following the raising of the deposit facility rate to above zero, the two-tier system for the remuneration of excess reserves is no longer necessary. The Governing Council therefore decided today to suspend the two-tier system by setting the multiplier to zero.

Asset purchase programme (APP) and pandemic emergency purchase programme (PEPP)

The Governing Council intends to continue reinvesting, in full, the principal payments from maturing securities purchased under the APP for an extended period of time past the date when it started raising the key ECB interest rates and, in any case, for as long as necessary to maintain ample liquidity conditions and an appropriate monetary policy stance.

As concerns the PEPP, the Governing Council intends to reinvest the principal payments from maturing securities purchased under the programme until at least the end of 2024. In any case, the future roll-off of the PEPP portfolio will be managed to avoid interference with the appropriate monetary policy stance.

Redemptions coming due in the PEPP portfolio are being reinvested flexibly, with a view to countering risks to the monetary policy transmission mechanism related to the pandemic.

Refinancing operations

The Governing Council will continue to monitor bank funding conditions and ensure that the maturing of operations under the third series of targeted longer-term refinancing operations (TLTRO III) does not hamper the smooth transmission of its monetary policy. The Governing Council will also regularly assess how targeted lending operations are contributing to its monetary policy stance.

***

The Governing Council stands ready to adjust all of its instruments within its mandate to ensure that inflation stabilises at its 2% target over the medium term. The Transmission Protection Instrument is available to counter unwarranted, disorderly market dynamics that pose a serious threat to the transmission of monetary policy across all euro area countries, thus allowing the Governing Council to more effectively deliver on its price stability mandate".

Χαράλαμπος Ζάκος