ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΜΑΡΙΟΣ ΑΔΑΜΟΥ

Ριζικές αλλαγές στα θέματα προστασίας των οικονομικών συμφερόντων των καταναλωτών, αναμένεται πως θα επιφέρει το πολυνομοσχέδιο που ετοίμασε η Κυβέρνηση και προώθησε στη Βουλή για εξέταση και ψήφιση.

Το εν λόγω πολυνομοσχέδιο που τιτλοφορείται ως «Ο Περί Προστασίας του Καταναλωτή Νόμος του 2020» θα τεθεί σήμερα (8/12) στο μικροσκόπιο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου, στην παρουσία και της Υπουργού Ενέργειας, Νατάσα Πηλείδου, η οποία θα αναλύσει τις κύριες πρόνοιες του.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Μεταξύ άλλων, οι ουσιώδεις τροποποιήσεις που έχουν συμπεριληφθεί στο ενοποιημένο νομοσχέδιο αφορούν:

• Τις αυξημένες υποχρεώσεις του πωλητή προς τον αγοραστή, ώστε να μειώνεται το περιθώριο αθέμιτων και παραπλανητικών εμπορικών πρακτικών.
• Τον τρόπο αναγραφής τιμών σε περίοδο εκπτώσεων: Με την εφαρμογή του νομοσχεδίου θα πρέπει σε όλες τις περιπτώσεις η τιμή στην οποία πωλείτο αμέσως προηγουμένως το προϊόν, να εξακολουθεί να αναγράφεται σε αυτό προς ενημέρωση των καταναλωτών.
• Την υποχρέωση των καταστημάτων παροχής υπηρεσιών να αναρτούν τιμοκατάλογο με τις τιμές των βασικών υπηρεσιών που προσφέρουν.

Ενοποιούνται 7 νομοθεσίες
Σύμφωνα, πάντως, με την εισηγητική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο, αυτό αποσκοπεί στην ενοποίηση/κωδικοποίηση των πιο κάτω υφιστάμενων οριζόντιων νομοθεσιών, για την ορθότερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας που ρυθμίζει θέματα προστασίας του καταναλωτή, καθώς επίσης και η εναρμόνιση με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/2394 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2017, σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών που είναι αρμόδιες για την επιβολή της νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών.

Ειδικότερα, μέσω του πολυνομοσχεδίου θα ενοποιηθούν οι εξής νομοθεσίες:

• Ο περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμος του 2007 (103(I)/2007) ως τροποποιήθηκε.
• Ο περί Ελέγχου των Παραπλανητικών και Συγκριτικών Διαφημίσεων Νόμος του 2000 (92(I)/2000) ως τροποποιήθηκε.
• Ο περί των Δικαιωμάτων των Καταναλωτών Νόμος του 2013 (133(I)/2013) ως τροποποιήθηκε.
• Ο περί Ορισμένων Πτυχών της Πώλησης Καταναλωτικών Αγαθών και των Συναφών Εγγυήσεων Νόμος του 2000 (7(I)/2000) ως τροποποιήθηκε.
• O περί της Αναγραφής της Τιμής Πώλησης και της Μοναδιαίας Τιμής των Προϊόντων που προσφέρονται στους Καταναλωτές Νόμος του 2000 (112(I)/2000) ως τροποποιήθηκε.
• Ο περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συμβάσεις Νόμος του 1996 (93(I)/1996) ως τροποποιήθηκε.
• Οι περί των Προϋποθέσεων Πώλησης Εμπορευμάτων σε Τιμές Εκπτώσεων Νόμος του 1990 (34/1990) ως τροποποιήθηκε.

Τονίζεται πως, η ενοποίηση/κωδικοποίηση των προαναφερθέντων νομοθεσιών, αποσκοπεί κυρίως στην αποτελεσματικότερη προστασία των καταναλωτών, την ενδυνάμωση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων αρχών, καθώς και την ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου και των εξουσιών της αρμόδιας αρχής.

Επιπρόσθετα στο εν λόγω νομοσχέδιο προβλέπονται, μεταξύ άλλων, πρόνοιες αναφορικά με τις αρμοδιότητες και εξουσίες της αρμόδιας αρχής, ήτοι της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή (ΥΠΚ) του Υπουργείου, συμπεριλαμβανομένων της επιβολής διοικητικών προστίμων και της δυνατότητας καταχώρησης αιτήσεων στο δικαστήριο για έκδοση απαγορευτικών διαταγμάτων. 

Βασικές πρόνοιες του νομοσχεδίου αποτελούν, επίσης, τόσο η κατάργηση της αυτοδίκαιης αναστολής της είσπραξης του προστίμου σε περίπτωση άσκησης προσφυγής, όσο και η διασφάλιση της δυνατότητας σε καταναλωτές να εγείρουν αγωγή ενώπιον του δικαστηρίου για αποκατάσταση ή και καταβολή αποζημίωσης.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Οι 28 κύριες αλλαγές και τροποποιήσεις που προωθούνται
Σύμφωνα, εξάλλου, με το ερωτηματολόγιο ανάλυσης αντικτύπου που συνοδεύει το πολυνομοσχέδιο, οι 28 κύριες αλλαγές, τροποποιήσεις και εισαγωγές που προωθούνται είναι:

1/ Κωδικοποίηση των κυριότερων οριζόντιων νομοθεσιών προστασίας του καταναλωτή σε ενιαίο κείμενο.

2/ Ενοποίηση διαδικαστικών διατάξεων και συμπλήρωση διαδικαστικών κενών.

3/ Εισαγωγή ενιαίου μέρους καθηκόντων, εξουσιών και αρμοδιοτήτων της εντεταλμένης Υπηρεσίας (Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή)

4/ Θέσπιση δυνατότητας επιβολής διοικητικού προστίμου για όλες τις παραβάσεις του Νόμου.

5/ Κατάργηση της αυτοδίκαιης αναστολής της είσπραξης του προστίμου σε περίπτωση άσκησης προσφυγής στο Δικαστήριο.

6/ Εισαγωγή της εξουσίας λήψης μέτρων για έκδοση απαγορευτικού διατάγματος

7/ Διευκρίνιση της δυνατότητας ανάληψης δεσμεύσεων εκ μέρους των εμπορευομένων προς την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή σχετικά με την παύση των διαπιστωθεισών παραβάσεων και την άρση των επιβλαβών συνεπειών για τους καταναλωτές.

8/ Εισαγωγή δυνατότητας ενημέρωσης, κατά περίπτωση και με τα κατάλληλα μέσα, των καταναλωτών οι οποίοι ισχυρίζονται ότι έχουν υποστεί ζημία ως συνέπεια παράβασης του Νόμου, σχετικά με τη διαδικασία διεκδίκησης αποζημίωσης.

9/ Εισαγωγή πρόνοιας σχετικά με την εξουσία της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή να διατάσσει, κατά περίπτωση, τον εμπορευόμενο και/ή οποιοδήποτε τρίτο μέρος, όπως παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου και οποιονδήποτε παρέχει φιλοξενία ή μεταδίδει πληροφορίες, να αφαιρέσει περιεχόμενο ή να περιορίσει την πρόσβαση σε επιγραμμική διεπαφή ή να προβεί σε ρητή αναγραφή προειδοποίησης προς τους καταναλωτές κατά την πρόσβαση τους σε επιγραμμική διεπαφή. 

10/ Εισαγωγή πρόνοιας σχετικά με την εξουσία της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή να διατάσσει, κατά περίπτωση, πάροχο υπηρεσιών υποδοχής ή/και οποιοδήποτε τρίτο μέρος, όπως παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου και οποιονδήποτε παρέχει φιλοξενία ή μεταδίδει πληροφορίες να διαγράψει, να απενεργοποιήσει ή να περιορίσει την πρόσβαση σε επιγραμμική διεπαφή.

11/ Εισαγωγή πρόνοιας σχετικά με την εξουσία της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή να διατάσσει, κατά περίπτωση, καταχωρητές ή μητρώα τομέα να διαγράψουν ένα πλήρως εγκεκριμένο όνομα τομέα και όπως ζητήσει από την αρμόδια εποπτική αρχή να προβεί σε σχετική καταχώρηση.

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

12/ Εισαγωγή δυνατότητας αγοράς αγαθών ή υπηρεσιών ως δοκιμαστικές αγορές, κατά περίπτωση, ακόμη και με καλυμμένη ταυτότητα, με σκοπό τον εντοπισμό τυχόν παραβάσεων του Νόμου και την συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων.

13/ Εισαγωγή δυνατότητας άσκησης ιεραρχικής προσφυγής ενώπιον του Υπουργού, σε προθεσμία 30 ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης στον παραβάτη και υποχρέωσης λήψης απόφασης από αυτόν εντός 90 ημερών.

14/ Διατήρηση της δυνατότητας προσώπων με έννομο συμφέρον υποβολής αίτησής τους στο Δικαστήριο για έκδοση απαγορευτικού διατάγματος.

15/ Θέσπιση δυνατότητας καταναλωτή, του οποίου τα οικονομικά συμφέροντα έχουν θιγεί, συνεπεία οποιασδήποτε παράβασης των προνοιών του Νόμου, να εγείρει αγωγή ενώπιον αρμοδίου Δικαστηρίου για καταβολή αποζημίωσης ή/και για υπαναχώρηση από τη σύμβαση ή/και για μείωση του τμήματος του προϊόντος ή/και της υπηρεσίας, το οποίο αποτελεί αντικείμενο της σύμβασης ή/και για οποιαδήποτε άλλη εύλογη απαίτηση ως θεραπεία ή/και ως αποκατάσταση ή/και ως επανόρθωση της βλάβης που έχει υποστεί.

16/ Θέσπιση της ποινικής ευθύνης για μη συμμόρφωση προς το περιεχόμενο των διοικητικών αποφάσεων που διαπιστώνουν παραβάσεις.

17/ Διευκρίνιση των εξουσιών του Δικαστηρίου σε περίπτωση παραβίασης των διατάξεων του Νόμου, π.χ. δικαίωμα ατομικής αποζημίωσης του θιγόμενου καταναλωτή και παράλληλη θέσπιση νέων θεραπειών.

18/ Θέσπιση υποχρέωσης από το Δικαστήριο αυτεπάγγελτης εξέτασης παραβίασης των προνοιών του Νόμου.

19/ Διόρθωση πλημμελειών των εναρμονιστικών νομοθεσιών.

20/ Ενοποίηση ορισμών, παράθεση γενικών ορισμών στην αρχή του Νόμου και ειδικών ορισμών σε κάθε Μέρος.

21/ Εισαγωγή υποχρέωσης γραπτής ενημέρωσης του καταναλωτή (με σήμανση) για την πολιτική επιστροφών/αλλαγών των καταστημάτων, καθώς και για το δικαίωμα νόμιμης εγγύησης.

22/ Σε σχέση με τη νόμιμη εγγύηση: επέκταση του χρονικού διαστήματος εντός του οποίου η έλλειψη συμμόρφωσης τεκμαίρεται ότι υφίσταται κατά την παράδοση, από έξι μήνες σε ένα χρόνο.

23/ Εισαγωγή πρόνοιας, βάσει της οποίας το χρονικό διάστημα κατά το οποίο το προϊόν βρίσκεται στην κατοχή του πωλητή για σκοπούς επισκευής εξαιρείται της χρονικής διάρκειας της νόμιμης εγγύησης.

24/ Θέσπιση υποχρέωσης πωλητή να χορηγεί στον καταναλωτή απόδειξη παραλαβής και παράδοσης, όταν λαμβάνει/επιστρέφει ένα προϊόν για σκοπούς επισκευής ή αντικατάστασης και, επιπρόσθετα, χορήγηση δικαιώματος στον καταναλωτή να ζητά από τον πωλητή γραπτή αναφορά του πορίσματος του τεχνικού ελέγχου που διεξήχθη επί του αγαθού.

25/ Θέσπιση υποχρέωσης παραχώρησης της δήλωσης εμπορικής εγγύησης γραπτώς στον καταναλωτή ή με άλλο σταθερό μέσο (με την υφιστάμενη νομοθεσία πρέπει να ζητηθεί από τον καταναλωτή).

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

26/ Απλοποίηση αναγραφής μοναδιαίας τιμής, μέσω:

• Της κατάργησης του Παραρτήματος του Νόμου που αφορά στον τρόπο αναγραφής της μοναδιαίας τιμής σε συγκεκριμένα προϊόντα, και
• Της κατάργησης της υποχρέωσης της αναγραφής δύο μοναδιαίων τιμών σε προϊόντα με στραγγισμένο καθαρό βάρος.

27/ Τροποποίηση του τρόπου αναγραφής τιμών σε εκπτώσεις, με τρόπο ώστε:

• Να εφαρμόζεται σε όλα τα προϊόντα και όχι μόνο σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων που προβλέπει ο υφιστάμενος Νόμος,
• Σε όλες τις περιπτώσεις, η τιμή στην οποία πωλείτο αμέσως προηγουμένως το προϊόν, να εξακολουθεί να αναγράφεται στο προϊόν προς ενημέρωση των καταναλωτών,
• Να υπάρχει υποχρέωση αναγραφής -πέραν της προηγούμενης τιμής- είτε της τρέχουσας τελικής τιμής είτε του ποσοστού ή κλάσματος μείωσης της προηγούμενης τιμής, γεγονός που διευκολύνει τις επιχειρήσεις στην ανακοίνωση εκπτώσεων, ενισχύει τον ανταγωνισμό και κατ’ επέκταση ευνοεί τους καταναλωτές.

28/ Υποχρέωση καταστημάτων παροχής υπηρεσιών να αναρτούν εντός του καταστήματος τιμοκατάλογο με τις τιμές των βασικών υπηρεσιών που προσφέρουν και -εφόσον είναι τεχνικά εφικτό- στην πρόσοψη του καταστήματος.