Ένας συνεχιζόμενος συνδυασμός μείωσης επιτοκίων με παράλληλα πτώση των δανείων αλλά και αύξησης των καταθέσεων, συνθέτει το σκηνικό στην αγορά τα τελευταία χρόνια και είναι πλέον απόλυτα ξεκάθαρο ότι οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν από το 2013 κι έπειτα και η επιφυλακτικότητα του κόσμου να εξασφαλίσει δάνεια δημιούργησαν νέα δεδομένα στην οικονομία. Όλα αυτά σε συνδυασμό με το υψηλό ιδιωτικό χρέος, το οποίο παραμένει σε μεγάλο βαθμό μη εξυπηρετούμενο, αλλά και τις νέες απαιτήσεις σε σχέση με τη χορήγηση νέων δανείων. 

Σημαντική πτώση στα δανειστικά επιτόκια 
Ραγδαία είναι η πτώση των επιτοκίων σε σχέση με τα δάνεια που αφορούν τα νοικοκυριά και δη τα οικιστικά, όπως καταγράφονται από την Κεντρική Τράπεζα στα χρόνια που ακολούθησαν του έτους, που άλλαξε την Κύπρο, δηλαδή του 2013. 

>>> BLOOMBERG ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ  <<<

Πιο ειδικά, αναφέρεται ότι ο μέσος όρος δανειστικών επιτοκίων της τάξης του 5 και πλέον τοις εκατό έχει πλέον περιοριστεί γύρω στο 3%. Στο ακόλουθο σχεδιάγραμμα τα επιτόκια αναφέρονται περιλαμβάνοντας το Συνολικό Ετήσιο Ποσοστό Επιβάρυνσης για τον δανειολήπτη, γνωστό ως ΣΕΠΕ και αφορά στα οικιστικά δάνεια. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία φτάνουν μέχρι τον Νοέμβριο του 2018, μήνα κατά τον οποίο το ΣΕΠ για οικιστικό δάνειο ανέρχεται στο 2,93%. Τέσσερα χρόνια προηγουμένως το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 5,01%.  

Παράλληλη μείωση δανείων 
Την ίδια ώρα που τα επιτόκια μειώνονται μια σειρά παραγόντων έχει επηρεάσει και το σύνολο των δανείων στην Κύπρο, κάτι που φαίνεται και στα επιμέρους στοιχεία που αφορούν τα δάνεια νοικοκυριών. Τόσο τα συνολικά δάνεια για νοικοκυριά όσο και τα οικιστικά δάνεια έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια, σε ποσοστό που φτάνει σχεδόν στο 50% (49,2%, συγκρίνοντας τον Δεκέμβριο του 2014 με τον Νοέμβριο του 2018 για τα συνολικά δάνεια νοικοκυριών. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα οικιστικά ανέρχεται στο 26,5%). 

Η εξόφληση δανείων και η μη σύναψη πολλών νέων δανείων, η πρόσφατη εξέλιξη με τα δάνεια του Συνεργατισμού που τέθηκαν εκτός συστήματος και οι διευθετήσεις για αναδιαρθρώσεις και ανταλλαγές χρέους έναντι ακινήτων, οδήγησε στη μεγάλη μείωση των χορηγήσεων προς νοικοκυριά. 

Στα ακόλουθα σχεδιαγράμματα το ύψος των δανείων νοικοκυριών και οικιστικών δανείων ειδικότερα, κατά τα τελευταία χρόνια (ο μήνας αναφοράς όλων των ετών είναι ο Δεκέμβριος και για το 2018 ο Νοέμβριος): 

Στον ακόλουθο πίνακα αποτυπώνεται η συγκεντρωτική εικόνα της πορείας δανείων και ύψους επιτοκίων: 

Οι καταθέσεις αυξάνονται 
Ως τελευταίο στοιχείο που δείχνει ότι είναι μάλλον θέμα διάθεσης της αγοράς να εξασφαλίσει δάνεια, είναι αυτό που αφορά τις καταθέσεις, αφού ενώ τα δάνεια περιορίζονται και τα επιτόκια πέφτουν, οι καταθέσεις αυξάνονται αν και καταγράφεται σχετική μείωση συγκρίνοντας το 2018 με το 2017. Αυτό το στοιχείο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα κυπριακά νοικοκυριά έχουν φτιάξει το κομπόδεμά τους, αλλά λόγω της οικονομικής κρίσης που προηγήθηκε ή και της αναμονής για ευκαιρίες σε διάφορα κομμάτια της αγοράς, κρατούν τα χρήματά τους σε καταθέσεις και μάλλον διστάζουν να προχωρήσουν σε εξασφάλιση δανείων. 

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<

Στο παρελθόν οικιστικά ή άλλα καταναλωτικά δάνεια για νοικοκυριά ήταν σε πρώτη ζήτηση και μάλιστα με πολύ υψηλότερα επιτόκια απ’ ότι σήμερα. Πλέον, η αγορά φαίνεται να είναι σε φάση αναμονής ή πιο λεπτομερούς αναζήτησης για προσφορές, προτάσεις ή ευκαιρίες σε σχέση με αγορές ή και επενδύσεις για μεγάλες πράξεις, όπως η αγορά ενός αυτοκινήτου, ενός διαμερίσματος ή οικίας για εξοχικό, τεμαχίου γης ή και για ανακαίνιση. 

Στον ακόλουθο πίνακα καταγράφεται η αυξητική πορεία των καταθέσεων νοικοκυριών τα τελευταία χρόνια, η οποία διαμορφώθηκε σε ποσοστό 15,5% (Δεκέμβριος 2014-Νοέμβριος 2018). Σε απόλυτους αριθμούς οι καταθέσεις νοικοκυριών στο τέλος του 2014 ήταν στα €32,2 δισ., ενώ τον Νοέμβριο του 2018 ανήλθαν σε €37,3 δισ.