ΑΝΑΛΥΣΗ: Το χαλούμι και η τρομακτική εξάρτηση από τη Βρετανία

Οι ισχυρές προοπτικές του χαλουμιού ίσως χαθούν στα οικονομικά συμφέροντα ιδιωτών ή/και την αμέλεια του κράτους

Από τη μια είναι η τεράστια προοπτική περαιτέρω εξαγωγών και σε περισσότερες χώρες στο ενδεχόμενο κατοχύρωσης του χαλουμιού στην Ευρώπη μέσω Πιστοποιητικού Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), την ώρα που ήδη οι εξαγωγές χαλουμιού έχουν εκτοξευθεί. Από την άλλη υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο, που μετά και τη γνωστή ιστορία με την εμπορική επωνυμία στο Ηνωμένο Βασίλειο, βάζει αφενός σε μπελάδες την Κύπρο και αφετέρου ελλοχεύει τεράστιος κίνδυνος μεγάλων απωλειών από τις εξαγωγές που καταγράφονται προς τη χώρα. 

Η brief αναλύει τα δεδομένα που ισχύουν σε σχέση με τις εξαγωγές χαλουμιού τόσο διεθνώς όσο και ειδικότερα στο Ηνωμένο Βασίλειο και παράλληλα αναδεικνύει την τεράστια εξάρτηση από τη βρετανική αγορά. Όλα αυτά τη στιγμή που ο φάκελος της Κύπρου στις Βρυξέλλες σε σχέση με το ΠΟΠ εκκρεμεί εδώ και χρόνια, ενώ η περιβόητη ποσόστωση ουδέποτε έχει τηρηθεί. 

Η ραγδαία ανάπτυξη του 381,4% σε μια δεκαετία 
Αναλύοντας τα στοιχεία από τη Στατιστική Υπηρεσία για τις εξαγωγές χαλουμιού τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται μια τεράστια άνοδος που ξεπερνά το 381% σε μια δεκαετία. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία στις εξαγωγές για φέτος φτάνουν μέχρι τον Σεπτέμβριο, έτσι η αντίστοιχη ανάλυση γίνεται στη βάση εννιαμήνου για τα δέκα τελευταία χρόνια. 

>>> Ροή ειδήσεων Brief - Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Η άνοδος στις εξαγωγές είναι εντυπωσιακή και αυξανόμενη κάθε χρόνο και μάλιστα χωρίς κάποιο πρότυπο να είναι κατοχυρωμένο σε σχέση με τη συνταγή για το χαλούμι. Δηλαδή πωλείται στο εξωτερικό κάθε τύπος και κάθε συνταγή χαλουμιού, με αιγοπρόβειο γάλα, με αγελαδινό, με μείγμα και σε διάφορα σχήματα (σύνηθες χαλούμι, πλάκα ή και στρογγυλό). 

Πιο κάτω αναλυτικά οι εξαγωγές χαλουμιού σε αξία εκατομμυρίων ευρώ: 

Η μεγάλη βρετανική αγορά 
Το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί μεγάλο εξαγωγικό εταίρο για την Κύπρο, γεγονός που αντικατοπτρίζεται και στις εξαγωγές χαλουμιού. Η ομογένεια αλλά και οι εμπορικές και τουριστικές σχέσεις δεκαετιών, ακόμη και οι φοιτητές έχουν διαδραματίσει σημαντικό παράγοντα για τις μεγάλες εξαγωγές χαλουμιού στη Βρετανία.  

Ενδεικτικοί είναι οι αριθμοί που καταγράφονται από το Υπουργείο Εμπορίου και αφορούν στις εξαγωγές γαλακτοκομικών προϊόντων στη Μεγάλη Βρετανία. Την πλειοψηφία των εξαγωγών καλύπτει το χαλούμι, το οποίο διατίθεται κατά βάση μέσω υπεραγορών και εστιατορίων. 

Πιο κάτω οι εξαγωγές γαλακτοκομικών προϊόντων προς τη Μεγάλη Βρετανία κατά την τριετία 2014-2016: 

Η εξάρτηση από τη Μεγάλη Βρετανία 
Σε μια πιο σύνθετη πράξη απορρέει ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο και έχει να κάνει με το ποσοστό των εξαγωγών προς τη Μεγάλη Βρετανία σε σχέση με το σύνολο των εξαγωγών. Παίρνοντας τα στοιχεία που παραθέτει το Υπουργείο Εμπορίου και φέρνοντάς τα μαζί με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας για αντίστοιχες χρονικές περιόδους, ένα εντυπωσιακό στατιστικό προκύπτει που αφορά το ποσοστό που καλύπτουν οι εξαγωγές στη Μεγάλη Βρετανία σε σχέση με το σύνολο των εξαγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων, από τις οποίες μεγάλο μερίδιο κατέχει το χαλούμι. 

>>> ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ / ΕΡΕΥΝΕΣ Brief <<<

Πιο συγκεκριμένα φαίνεται πολύ έντονα ότι η βρετανική αγορά καλύπτει σχεδόν το μισό των εξαγωγών των κυπριακών, γαλακτοκομικών προϊόντων, τάση που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια και μάλιστα εντείνεται χρόνο με τον χρόνο. 

Στον ακόλουθο πίνακα φαίνεται ξεκάθαρα η μεγάλη εξάρτηση από τη βρετανική αγορά: 

Οι προκλήσεις για την Κύπρο και το χαλούμι 
Τόσο σε σχέση με τη βρετανική αγορά ειδικά, όσο και σε ευρωπαϊκή βάση ευρύτερα η Κύπρος οφείλει -έστω και ετεροχρονισμένα- να προχωρήσει στις ενέργειες προς κατοχύρωση προτύπου για το χαλούμι. 

Παράλληλα, οι ενέργειες πρέπει να απασχολήσουν και σε εσωτερικό επίπεδο και ειδικότερα τις υποδομές, τα κίνητρα και τις δράσεις προκειμένου οι αναγκαίες ποσότητες γάλακτος να διασφαλιστούν, προκειμένου η παραγωγή να είναι αρκετή και να καλύπτει πιθανή μελλοντική αύξηση στη ζήτηση. 

Την ίδια στιγμή και παρόλο που ιδιωτικά γίνονται συμφωνίες για εξαγωγές και πιο συγκεκριμένα σε αγορές όπως αυτή της Βρετανίας, η Πολιτεία οφείλει να προωθήσει το χαλούμι σε όσες περισσότερες μπορεί. Οργανισμοί όπως ο ΚΟΤ, ο CIPA αλλά και υπηρεσίες Υπουργείων Εμπορίου και Γεωργίας πρέπει να εμπλακούν ενεργότερα στο θέμα προώθησης του χαλουμιού, τόσο για προσέλκυση επενδύσεων στην τοπική κτηνοτροφική και μεταποιητική διαδικασία, όσο και για προώθηση του ονόματος του χαλουμιού στο εξωτερικό. 

>>> Ειδήσεις, αναλύσεις, άρθρα από Bloomberg στην Brief <<<

Η κρίση που προέκυψε με την εμπορική επωνυμία στη Βρετανία -που έχει έντονη κυπριακή εμπλοκή και στις δύο χώρες- θα πρέπει να σημάνει συναγερμό για ευρύτερη πολιτική και τεχνοκρατική κινητοποίηση, ούτως ώστε οι απεριόριστες προοπτικές του χαλουμιού να μην χαθούν στα οικονομικά συμφέροντα ιδιωτών ή την αμέλεια του κράτους να ενεργήσει ορθά και στον σωστό χρόνο.