Θετικά στοιχεία από τους αριθμούς εγγεγραμμένων ανέργων κατά τον φετινό Οκτώβριο- Ευοίωνα μηνύματα για το μέλλον- Συνθήκες που επιτρέπουν τον διάλογο θέσπισης κατώτατου μισθού  

Παρά τις αντιξοότητες και τις προκλήσεις που έχει δημιουργήσει η πανδημία στην κυπριακή οικονομία και συνεπώς στην αγορά εργασίας, τα πράγματα φαίνεται να βελτιώνονται για τους εργαζόμενους, τόσο σε επίπεδο θέσεων εργασίας όσο και σε επίπεδο απολαβών. 

Η συντακτική ομάδα της Brief ανοίγει τ κεφάλαιο απασχόληση και παρουσιάζει τα κυριότερα δεδομένα, δείκτες και παραμέτρους που συνθέτουν την κυπριακή αγορά εργασίας όπως αυτή έχει διαμορφωθεί σήμερα πάντα βεβαίως μέσα από τον φακό ιστορικών δεδομένων. 

Αποκλιμάκωση στους εγγεγραμμένους ανέργους 

Σημαντική είναι η πτωτική πορεία που καταγράφεται στην ανεργία κατά τους τελευταίους μήνες στην Κύπρο. Ενδεικτική είναι η σχετική εικόνα της σχετικής καμπύλης την οποία έχει ετοιμάσει η συντακτική ομάδα της Brief μέσα από επεξεργασία στοιχείων από τη Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου. Μάλιστα, τα στοιχεία που έχουν τύχει επεξεργασίας καλύπτουν μια περίοδο 22 μηνών, δηλαδή από την αρχή του περασμένου έτους μέχρι και τον φετινό Οκτώβριο. 

Στον ακόλουθο πίνακα παρατίθενται οι αριθμοί των εγγεγραμμένων ανέργων, στη βάση εποχικά διορθωμένων στοιχείων, όπως έχουν καταγραφεί από τα κατά τόπους Επαρχιακά Γραφεία Εργασίας. 

Πιο ειδικά, αναφέρεται ότι η ανεργία όπως καταγράφεται τον Οκτώβριο που μας πέρασε είναι η χαμηλότερη του τελευταίου ενάμιση έτους, την ώρα που η διαφορά με τον αμέσως προηγούμενο, καλύτερο μήνα ανέρχεται σε ποσοστό της τάξης του 34,7%. Η σύγκριση αφορά στον Οκτώβριο του 2021 με τον Ιανουάριο του 2021. Ενδιάμεσα, η υψηλότερη ανεργία στη βάση εγγεγραμμένων ανέργων εντοπίζεται τον Οκτώβριο του 2020, όταν ο αριθμός των ατόμων που αναζητούσαν εργασία έφτασε τις 37,772. Σημειώνεται ακόμη, ότι η περσινή χρονιά με την έκρηξη της πανδημίας αι στη χώρα μας σε συνδυασμό με την εφαρμογή του πρώτου, ιδιαίτερα αυστηρού, lockdown επηρέασε την οικονομία και συνεπώς την αγορά εργασίας σε μεγάλο βαθμό και παρά τις ενέργειες και τα σχέδια που εφαρμόστηκαν από πλευράς κυβέρνησης. 

Από τότε και έως τον περασμένο Απρίλιο η πορεία της ανεργίας ήταν σταθερά πτωτική, με εξαίρεση τον τέταρτο μήνα του τρέχοντος έτους. Τους επόμενους έξι μήνες η πτωτική πορεία ανέβασε ρυθμό και κατέβηκε στα ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, για το μέλλον, νούμερα του περασμένου Οκτωβρίου με λιγότερους από 15 χιλιάδες εγγεγραμμένους άνεργους. 

Ο καλύτερος Οκτώβριος στη δεκαετία 

Ένα ακόμη θετικό στοιχείο το οποίο εντόπισε η Brief στην έρευνά της για την ανεργία και μπαίνοντας σε περισσότερο βάθος στοιχείων, αφορά τη δεκαετία με αφετηρία το 2011 μέχρι και φέτος και βεβαίως με μήνα αναφοράς τον Οκτώβριο κάθε έτους. Μάλιστα, η περίοδος η οποία εξετάζεται περιλαμβάνει τρία σημαντικά, ιστορικά ορόσημα για τη χώρα με άμεσες συνέπειες στην οικονομία: 

1.    Έκρηξη στο Μαρί και σημαντική απώλεια ενέργειας από την ΑΗΚ με αλυσιδωτές επιπτώσεις σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά
2.    Κρίση και κούρεμα καταθέσεων του 2013 
3.    Πανδημία με άμεσες επιπτώσεις στην κυπριακή αφορά, το εμπόριο, τον τουρισμό και συνεπώς στην απασχόληση. 

Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα και συνθήκες στην κυπριακή οικονομία, ο φετινός Οκτώβριος καταγράφεται ως ο πλέον θετικός από πλευράς εγγεγραμμένων ανέργων, αφού οι συνολικά 14,660 άνεργοι (με εποχικά διορθωμένα στοιχεία) αποτελούν θετικό ρεκόρ δεκαετίας. 
Στον πιο κάτω πίνακα καταγράφονται οι αριθμοί εγγεγραμμένων ανέργων κάθε Οκτωβρίου από το 2011 μέχρι το 2021: 

Μάλιστα, η διαφορά ανάμεσα στον φετινό και τον Οκτώβριο του 2019 που είναι ο δεύτερος καλύτερος σε σχέση με τον αριθμό εγγεγραμμένων ανέργων φτάνει σε ποσοστό της τάξης του 28,2%. Σε απόλυτους αριθμούς οι εγγεγραμμένοι άνεργοι φέτος είναι μειωμένοι κατά 5,575 άτομα. 

Το ακόμη πιο εντυπωσιακό έχει να κάνει με τη σύγκριση με το πικ της κρίσης, κατά το οποίο η ανεργία έφτασε σχεδόν τα 50 χιλιάδες άτομα. Πιο ειδικά, κατά τον Οκτώβριο του 2013 οι εγγεγραμμένοι άνεργοι ήταν 49,878 άτομα, αριθμός μεγαλύτερος κατά 240%. Κατά αντιστοιχία η μείωση που καταγράφεται ανάμεσα στον Οκτώβριο του 2013 και του φετινού ξεπερνά το 70%. 

Σημειώνεται ότι η πτωτική πορεία της ανεργίας από τον χρόνο της μεγάλης οικονομικής κρίσης του 2013 κι έπειτα ανακόπηκε απότομα λόγω της πανδημίας, ωστόσο η μετέπειτα πορεία -όπως αναφέρεται και καταγράφεται πιο πάνω- ήταν επίσης προς την πορεία της αποκλιμάκωσης. 

Που καταγράφονται οι περισσότεροι άνεργοι 

Την ίδια ώρα, ενδιαφέρον απορρέει από τα ειδικά στοιχεία που αφορούν τόσο στον αριθμό των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας που δεν έχουν ακόμη εξασφαλίσει κάποια θέση εργοδότησης, όσο και από τους τομείς στους οποίους καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό ανέργων. 

Στον πιο κάτω πίνακα αποτυπώνεται η εικόνα με τους πρώτους πέντε τομείς, με την υψηλότερη ανεργία καθώς και τον αριθμό εγγεγραμμένων, νεοεισερχόμενων ανέργων στην κυπριακή αγορά: 

Άρχισε ο διάλογος για θέσπιση κατώτατου μισθού 

Τα εν λόγω δεδομένα σε συνδυασμό με την πορεία ανάκαμψης από την πανδημία έχουν οδηγήσει στο μεγάλο κεφάλαιο της συζήτησης μεταξύ πολιτείας και κοινωνικών εταίρων για θέσπιση κατώτατου μισθού. 

Στον διάλογο, ο οποίος άρχισε μόλις την εβδομάδα που μας πέρασε, συμμετέχουν τα αρμόδια Υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών, εργοδοτικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις ενώ ζητήθηκε η εμπειρογνωμοσύνη και η καθοδήγηση από τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (International Labor Organization/ ILO). 

Είναι ακόμη νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα και να γίνουν ασφαλείς εκτιμήσεις, αλλά φαίνεται η Κύπρος να οδεύει προς εφαρμογή ενώ κατώτατου μισθού που θα εφαρμοστεί καθολικά και θα αποτελεί τη βάση στην οποία θα κτίζονται οι απολαβές του κάθε εργαζομένου αναλόγως κλάδου, εμπειρίας, προσόντων κ.α. Το ποσό κλειδί φαίνεται επίσης να είναι τα 850 ευρώ, το οποίο αξιολογείται ως το λογικό ποσό επί του οποίου μπορούν να βρουν κοινό τόπο οι εμπλεκόμενοι φορείς με τις διαπραγματεύσεις να γίνουν για λίγο πάνω ή κάτω από το συγκεκριμένο νούμερο.