ΑΝΑΛΥΣΗ: Η «Δελφύνη» κρύβει Τερματικό – Ο αντίκτυπος στο κυπριακό

Ποιες εξελίξεις δρομολογούνται στην περίπτωση ανακάλυψης μεγάλων κοιτασμάτων ΦΑ και ο θετικός αντίκτυπος στο κυπριακό
ΓΡΑΦΕΙ Ο 
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ
Twitter: @tsangarisp

Ραγδαίες αναμένονται να είναι οι εξελίξεις και πολλά θα είναι αυτά που θα καθοριστούν από τα αποτελέσματα της γεώτρησης της ExxonMobil στο τεμάχιο 10 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Τόσο σε επίπεδο ενεργειακών σχεδιασμών όσο και σε γεωπολιτικό αλλά ακόμη και με προεκτάσεις και στα του κυπριακού. 
Την ίδια ώρα οι Αμερικανοί σφραγίζουν την παρουσία τους σε μια περιοχή που μέχρι προ μερικών ετών τους ήταν αδιάφορη, με την ExxonMobil να κάνει έντονη την παρουσία της και σε χώρες πέραν της Κύπρου και Ελλάδας. 

«Οι ΗΠΑ είναι εδώ»
Οι ΗΠΑ έχουν κάνει σαφές προς πάσα κατεύθυνση, εδώ και καιρό, ότι θα βρεθούν στην Ανατολική Μεσόγειο και πως δεν θα επιτρέψουν σε κανένα μέρος να αμφισβητήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και κατ’ επέκταση τα συμφέροντα αμερικανικών εταιρειών. «Ήταν ένα μήνυμα σαφές, το οποίο περιείχε το διπλωματικό περιτύλιγμα», σημείωσε στην Brief πηγή προσκείμενη στις εξελίξεις, για να προσθέσει: «Οι ΗΠΑ ούτε μας αγάπησαν ξαφνικά, ούτε και θα πολεμήσουν για τα δικά μας κυριαρχικά δικαιώματα. Απλώς προστατεύουν τα δικά τους συμφέροντα, τα οποία αυτή την στιγμή βρίσκονται και εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Κατ’ επέκταση η αμφισβήτηση της κυπριακής ΑΟΖ και δη της περιοχής όπου δραστηριοποιείται η ExxonMobil ή της περιοχής όπου εξασφάλισε δικαιώματα ο αμερικανικός κολοσσός θα είναι και αυτόματη αμφισβήτηση των δικαιωμάτων της εταιρείας», κατέληξε η συγκεκριμένη πηγή. 

Την ίδια ώρα αξιοσημείωτες είναι και οι παράλληλες ενέργειες σε διπλωματικό επίπεδο από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας με αποκορύφωμα την συνάντηση Χριστοδουλίδη – Πομπέο με το State Department να εκδίδει την 7η Νοεμβρίου σχετική Ανακοίνωση, η οποία  
αναφέρει «ότι οι δύο Υπουργοί συμφώνησαν ότι είναι σημαντικό να ενισχυθεί η σχέση ΗΠΑ- Κυπριακής Δημοκρατίας και χαιρέτισαν την υπογραφή από τον Υπουργό Εξωτερικών Χριστοδουλίδη και τον Υφυπουργό Γουές Μίτσελ δήλωσης προθέσεων για την ενίσχυση και την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων ασφαλείας». Επισημαίνεται ότι «η δήλωση προθέσεων θα προωθήσει τα κοινά συμφέροντα στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, στην ενίσχυση της ασφάλειας στη θάλασσα και στα σύνορα και στην προώθηση της περιφερειακής ασφάλειας».

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αυτή η δήλωση προθέσεων δεν έχει να κάνει μόνο ειδικά με τις ενεργειακές κινήσεις που λαμβάνουν χώρα στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και ευρύτερα με τη δημιουργία ενός πλαισίου για μακροπρόθεσμη συνεργασία Κύπρου – ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο (είδε και πιο κάτω).

Ο στόχος «Δελφύνη» ίσως αλλάξει τα πλάνα
Η γεώτρηση στο στόχο «Δελφύνη» (η Δελφύνη: ήταν μισή γυναίκα και μισό φίδι, φύλασσε τους τένοντες των χεριών και των ποδιών του Δία, όταν του τους έκοψε ο Τυφώνας κατά την τιτανομαχία. Κατά μία ερμηνεία, είναι και ο ομφάλιος λώρος που συνδέει με τη μήτρα της Γης (Γαίας). Ο μύθος λέει ότι τα ρήγματα του Μαντείου των Δελφών και των πηγών νερού ξεκινούν από τη Δελφύνη στα έγκατα της γης) ίσως φέρει τα πάνω κάτω ως προς τους ενεργειακούς σχεδιασμούς αλλά και αρκετές πολιτικές εξελίξεις. 

Σύμφωνα με καλά ενημερωμένη πηγή που βρίσκεται σε κέντρο λήψης αποφάσεων, εάν εντοπισθούν μεγάλα κοιτάσματα στο οικόπεδο «10» από πλευράς ExxonMobil τότε οι Αμερικανοί θα προσανατολιστούν προς την επιλογή της κατασκευής τερματικού υγροποιήσης στην Κύπρο. Αυτό θα πρόκειται για μια εξέλιξη, η οποία αλλάζει άρδην τα μέχρι τώρα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο, αφού μια τέτοια ενέργεια τοποθετεί την Κύπρο στον χάρτη ως «ενεργειακό κόμβο» με ενδεχόμενο προσέλκυσης και των ισραηλινών αποθεμάτων. 

Την ίδια ώρα, μεγάλα αποθέματα στο «10», θα συνεπάγεται και σοβαρότερο το ενδεχόμενο υλοποίησης του μεγαλεπήβολου έργου «eastmed», το οποίο ευνοεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και η οποία θα ήθελε μια εναλλακτική ενεργειακή οδό, ασχέτως του ότι γνωρίζει πως εκ πρώτης όψεως αυτή η οδός δεν θα την απάλλασσε από την ρωσική εξάρτηση.

   

Πώς επηρεάζεται το κυπριακό 
Την ίδια ώρα, εντοπισμός μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου, τα οποία δημιουργούν σοβαρή προοπτική για βιώσιμη επένδυση κατασκευής τερματικού φυσικού αερίου επηρεάζουν και έμμεσα και τις εξελίξεις στο κυπριακό. 

Σύμφωνα μάλιστα με διπλωματικές πηγές, «ποσότητες που διασφαλίζουν βιώσιμο τερματικό και ενδεχόμενη λήψης απόφασης για κατασκευή τερματικού, αυτόματα λήγουν και την όποια  συζήτηση για την διαχείριση των ποσοτήτων Φυσικού Αερίου της κυπριακής ΑΟΖ αλλά και το κυριότερο λήγουν και την όποια συζήτηση για τους τρόπους διοχέτευσης και όδευσης του Φυσικού Αερίου. Κάτι που αφορά και την Τουρκία άμεσα, διότι πλέον δεν θα υπάρχει αντικείμενο συζήτησης περί αγωγών προς την Τουρκία». 

Αυτό, εκτιμάται από κυβερνητικής πλευράς ότι θα είναι αρκετά υποβοηθητικό για το κυπριακό, μιας και ένα τέτοιο ενδεχόμενο θέτει «προ τετελεσμένων την τ/κ πλευρά αλλά και την Άγκυρα, οι οποίοι πλέον θα πρέπει να αποφασίσουν κατά πόσο θέλουν ή όχι να είναι ‘μέρος του παιχνιδιού’. Όσο συντομότερα λυθεί το κυπριακό, τόσο συντομότερα θα απολαμβάνουν και οι τ/κ τα οφέλη από το Φυσικό Αέριο», σημείωσε η ίδια διπλωματική πηγή. 

Ενεργειακή ατζέντα – Τα 7 βήματα
Όπως έγραψε ξανά η Brief, η ενεργειακή ατζέντα το επόμενο διάστημα, περιέχει επτά γεγονότα, τα οποία είναι:

• Γεώτρηση της Exxon Mobil στο τεμάχιο "10" που ήδη άρχισε.

• Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται οι διαβουλεύσεις για το τεμάχιο "7" με την Κυβέρνηση να αξιολογεί το ενδιαφέρον σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται αρχές Δεκεμβρίου να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις. Υπενθυμίζεται ότι στις 3 Οκτωβρίου το Υπουργικό Συμβούλιο ανακοίνωσε πρόσκληση ενδιαφέροντος για αδειοδότηση του τεμαχίου, με την Exxon και Total να εκδηλώνουν έντονο ενδιαφέρον.

• Αναμένονται αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου σε σχέση με το τεμάχιο “3” της κυπριακής ΑΟΖ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα υπάρξει νέα γαλλοϊταλική κοινοπραξία ΕΝΙ-Τotal.

• Στόχος μέχρι το τέλος του χρόνου να υπογραφεί η διακρατική συμφωνία Κύπρου- Ελλάδας-  Ισραήλ- Ιταλίας, για τη δημιουργία του EastMed.

• Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να αδειοδοτηθεί η Τotal μετά από αίτημά της να συμμετέχει στις έρευνες εντός του οικοπέδου “8”, το οποίο έχει αδειοδοτηθεί στην ιταλική ΕΝΙ. Σημειώνεται ότι οι δύο εταιρείες ήδη συνεργάζονται στο “6” και στο “11”.

• Μέχρι το τέλος του 2018 αναμένεται να καταλήξουν οι εμπορικές διαπραγματεύσεις για εκμετάλλευση του τεμαχίου "Αφροδίτη". Συγκεκριμένα με την κύρια συμφωνία, Κύπρου-Αιγύπτου (19/9) στην οποία τίθεται το πολιτικό, νομικό, τεχνικό και οικονομικό πλαίσιο για τον αγωγό που θα συνδέσει το «Αφροδίτη» με το τερματικό υγροποίησης της Αιγύπτου, ολοκληρώθηκε ένα πακέτο συμφωνιών που έπρεπε να συνυπογράφουν, καθώς είχαν προηγηθεί ακόμα δύο επί μέρους συμφωνίες, ώστε να υφίσταται ένα σταθερό πλαίσιο για την κοινοπραξία Noble – Shell – Delek ως πωλητές. Μετά την κατάληξη των διαπραγματεύσεων με την κοινοπραξία, αναμένεται μέχρι το τέλος του 2018 να υπογραφούν και συμφωνίες μεταξύ της κοινοπραξίας και της Κύπρου και της κοινοπραξίας και της Αιγύπτου.

• Το πρώτο τρίμηνο του 2019 έχει προγραμματιστεί νέα επιβεβαιωτική γεώτρηση στο οικόπεδο “6" και συγκεκριμένα στον στόχο «Καλυψώ».
 

Παναγιώτης Τσαγγάρης