ΑΝΑΛΥΣΗ: Η "επέλαση" της καφετέριας στην Κύπρο

Σε ποιες κατηγορίες εμπίπτουν - Ποια υποστατικά εξαιρούνται

Οι καφετέριες αυξάνονται και πληθύνονται με γεωμετρική πρόοδο στο νησί. Πριν μερικά χρόνια κάλυπταν μόνο τα κεντρικά σημεία των πόλεων αλλά και τα πιο τουριστικά σημεία της Κύπρου. Τώρα διεισδύσουν σε κάθε γειτονιά, ελκύοντας τους νέους αλλά και τις μεγαλύτερες ηλικίες, προσπαθώντας να εξορίσουν τα παραδοσιακά καφενεία.

Οι καφετέριες ως υποστατικά κατατάσσονται στην γενική κατηγορία «χώροι αναψυχής» και η τελική αδειοδότηση τους γίνεται πλέον από το υφυπουργείο Τουρισμού. Οι καφετέριες όπως γενικά οι πολίτες δίνουν τον ορισμό κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία είναι αυτή με την ονομασία «καφετέριες», ενώ ακολουθούν άλλες δύο κατηγορίες με διπλή ιδιότητα αυτές των «εστιατορίων – καφετέρια» και «σνακ μπαρ – καφετέρια». 

Σημαντική σημείωση ότι από τα στοιχεία του Υφυπουργείου Τουρισμού εκλείπουν τα παραδοσιακά καφενεία, αλλά και τα σωματεία και πολιτιστικοί σύλλογοι που λειτουργούν εν μέρει ως καφενεία. Σημαντικό είναι ότι αρκετά υποστατικά είναι κάτω από τον τίτλο σνακ μπαρ και δεν προσμετρούνται ως καφετέριες.

Οι καφετέριες σε όλες τις κατηγορίες στην Κύπρο κατά το τρέχον έτος φτάνουν τις 392. Με την μερίδα του λέοντος να την έχουν από κοινού Λευκωσία και Λεμεσός. Συγκεκριμένα τα ηνία τα κρατά η Λευκωσία όπου υπάρχουν 150 καφετέριες, δεύτερη ακολουθεί η Λεμεσός με 105, στην Πάφο υπάρχουν 62 και ακολουθούν η ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου με 27 και η Λάρνακα με 48.

Όπως αναφέραμε πιο πάνω, μέσα στον γενικό όρο καφετέριες εμπίπτουν τρεις κατηγορίες,  αυτές με την ονομασία καφετέριες και αυτές με την διπλή ιδιότητα καφετέριες - εστιατόρια και καφετέριες – σνακ μπαρ. Στο πιο κάτω πίνακα ενδεικτικά βλέπουμε την σύγκριση της πρώτης κατηγορίας με το σύνολό των δύο άλλων κατηγοριών. 

Στην Λευκωσία βλέπουμε ότι ο αριθμός από τις αμιγώς καφετέριες βρίσκεται λίγο πάνω από το μέσο του συνόλου. Σε απλούς αριθμούς στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται 78 υποστατικά ενώ με διπλή ιδιότητα υπάρχουν 72 υποστατικά. Τώρα στην επαρχία Λεμεσού οι όροι αντιστρέφονται. Από το σύνολο των 105 υποστατικών μόλις τα 29 ανήκουν στην πρώτη κατηγορία ενώ τα υπόλοιπα 76 ανήκουν σε αυτή με την διπλή ιδιότητα.

Στην επαρχία Πάφου τα υποστατικά που ανήκουν στην πρώτη κατηγορία είναι 28 και αυτά με διπλή ιδιότητα 34. Στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου είναι 19 στην πρώτη κατηγορία και 8 στην δεύτερη. Τέλος στην επαρχία Λάρνακας στην πρώτη κατηγορία ανήκουν 21 υποστατικά και με διπλή ιδιότητα είναι τα 27.

Ακόμη ένα ενδιαφέρων συγκριτικό στοιχείο είναι σε ποιους δήμους ανά επαρχία βρίσκεται η μεγαλύτερη συγκέντρωση καφετεριών. 

Στο πιο κάτω πίνακα που αφορά την επαρχία Λευκωσίας βλέπουμε ότι ο ομώνυμος δήμος κρατά τα σκήπτρα όσο αφορά των αριθμών των καφετεριών που βρίσκονται εντός των δημοτικών του ορίων. Αν και δεν είναι ο μεγαλύτερος σε πληθυσμό δήμος της επαρχίας Λευκωσίας ωστόσο κατέχει το 25% του αριθμού των καφετεριών.

Η μεγάλη συγκέντρωση εντοπίζετε στην εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας, με την οδό Λήδρας να κατέχει τα πρωτεία. Με μικρή διαφορά ακολουθεί ο πληθυσμιακά μεγαλύτερος δήμος της επαρχίας, ο Στρόβολος με 23%.

Στη επαρχία Λεμεσού τα πράγματα όσο αφορά τους αριθμούς είναι ακόμη πιο ξεκάθαρα. Η διασπορά των υποστατικών, ενώ καλύπτουν όλη την επαρχία ορεινή και μη, το 35% αυτών βρίσκεται στα δημοτικά όρια του ομώνυμου δήμου. Πιο συγκεκριμένα η πλειοψηφία τοποθετείται πλησίον του παραλιακού μετώπου του Δήμου Λεμεσού. Δεύτερος στην σειρά είναι ένας άλλος παραλιακός δήμος της επαρχίας Λεμεσού αυτός της Γερμασόγειας. Στα δημοτικά όρια είναι το 15% των υποστατικών.

Στην επαρχία Πάφου, πάλι ο ομώνυμος δήμος έχει τη συντριπτική πλειοψηφία των καφετεριών στα δημοτικά του όρια. Στην περίπτωση του δήμου Πάφου το ποσοστό ανεβαίνει στο 58% του συνόλου. Ακολουθούμενος με μεγάλη διαφορά από τον Δήμο της Πόλις Χρυσοχούς με μόλις 8% του συνόλου. Η συγκέντρωση των καφετεριών και των τριών κατηγοριών βρίσκεται πλησίον του παραλιακού μετώπου.

Στην επαρχία Λάρνακας ο ομώνυμος δήμος κατέχει το 34% των υποστατικών. Στην δεύτερη θέση έρχεται ο δήμος Ορόκλινης με ποσοστό 8%. Η συγκέντρωση των καφετεριών τοποθετείται στα τουριστικά μέτωπα των δύο δήμων.

Στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου τα περισσότερα υποστατικά βρίσκονται εντός των δημοτικών ορίων Παραλιμνίου. Το ποσοστό αγγίζει το 56% της επαρχίας. Τα υποστατικά διαμοιράζονται στο Πρωταρά που ανήκει στο δήμο Παραλιμνίου και στον υπόλοιπο δήμο. Ακολουθεί ο έτερος τουριστικός δήμος στην περιοχή, αυτός της Αγία Νάπας, με ποσοστό 33%. Μαζί οι δύο δήμοι κατέχουν το 89% των υποστατικών της επαρχίας.

Τέλος σε όλη την ελεύθερη επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας ο δήμος της Λευκωσίας και ο δήμος της Λεμεσού ισοβαθμούν στην πρώτη θέση 37 υποστατικά εντός των δημοτικών τους ορίων αντίστοιχα. Ακολουθούμενοι οι δύο δήμοι από αυτούς των δήμων Πάφου και Στροβόλου με 36 και 35 υποστατικά αντίστοιχα.

Ένα γενικευμένο συμπέρασμα είναι ότι στους Κύπριους αρέσει να απολαμβάνουν το καφεδάκι τους και τις στιγμές χαλάρωσης που τους προσφέρει η καφετέρια. Εξού και ο μεγάλος αριθμός των υποστατικών που βρίσκονται διασκορπισμένα σε όλο το νησί.

Ευαγόρας Προκοπίου