ΑΝΑΛΥΣΗ: Η κυπριακή οικονομία επί Χάρη Γεωργιάδη σε αριθμούς

Ο Χάρης Γεωργιάδης αποτελεί μία από τις πλέον πολυσυζητημένες προσωπικότητες της κυπριακής πολιτικής σκηνής

Διανύοντας, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, τους τελευταίους μήνες στο πηδάλιο του Υπουργείο Οικονομικών και με το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής να έχει για εβδομάδες πλέον μονοπωλήσει στην επικαιρότητα, ο Χάρης Γεωργιάδης αποτελεί μία από τις πλέον πολυσυζητημένες προσωπικότητες της κυπριακής πολιτικής σκηνής. 

Μακριά από τις πολιτικές συζητήσεις, τις αναλύσεις για τον Συνεργατισμό και τις ευθύνες που αποδίδονται στην κυβέρνηση, τους προ 2013 ιθύνοντες του Συνεργατισμού, τα στελέχη που ανέλαβαν μετά αλλά και στον Χάρη Γεωργιάδη, η brief κάνει μια διευρυμένη ανασκόπηση στην πορεία της οικονομίας επί ημερών του απερχόμενου Υπουργού Οικονομικών. Βασικοί οικονομικοί δείκτες από το 2013 μέχρι πρόσφατα αποτελούν βασικά κομμάτια από το σύνθετο παζλ της κυπριακής οικονομίας. Μιας οικονομίας, η οποία σαφώς έχει αφήσει πίσω της τις δύσκολες συνθήκες του 2013, αλλά έχει ακόμη δρόμο να καλύψει μέχρι την οριστική αποκατάσταση της οικονομικής δραστηριότητας και ακόμη περισσότερο της εισόδου της σε μια πορεία αειφόρου ανάπτυξης, που θα στηρίζεται σε διάφορους τομείς και δεν θα έχει κινδύνους και εξαρτήσεις από συγκεκριμένους κλάδους ή αγορές. 

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<

Ανάπτυξη του ΑΕΠ από το 2015 κι έπειτα 
Συνεχής είναι η πορεία ανάπτυξης του κυπριακού ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια και πιο συγκεκριμένα από το 2015 και μετά. Μετά το πρώτο σοκ στην οικονομία από τον αντίκτυπο που προκάλεσε στον βασικό ηλεκτροπαραγωγό σταθμό της ΑΗΚ η έκρηξη στο Μαρί και στη συνέχεια η κρατικοποίηση της Λαϊκής το 2012, ήρθαν τα γεγονότα του 2013 για να πάρουν την οικονομία στον πάτο

Στο γραφικό που ακολουθεί καταγράφεται η πορεία του ΑΕΠ σε πραγματικούς αριθμούς και τρέχουσες τιμές, όπως απορρέει από τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας. Για το 2018 το ποσό αφορά στην πρώτη εκτίμηση που πραγματοποιείται για το ΑΕΠ. 

Την ίδια ώρα στο ακόλουθο γραφικό καταγράφεται η ποσοστιαία μεταβολή του ΑΕΠ κατά τα έτη 2013-2018, με τα στοιχεία του τελευταίου έτους να είναι κατά προσέγγιση και βάσει προβλέψεων που γίνονται για την ανάπτυξη του 2018 που εκτιμάται να κυμανθεί γύρω στο 4%. 

Στο μισό η ανεργία 
Μετά την εκτόξευση της ανεργίας, με το υψηλότερο σημείο της να καταγράφεται το 2013, η πορεία αποκλιμάκωσής της είναι σταθερή τα τελευταία χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το τέλος 2013 μέχρι την ίδια περίοδο του 2018 η ανεργία είναι περίπου στο μισό. Στο πιο κάτω γραφικό καταγράφεται η πορεία της ανεργίας βάσει των στοιχείων της Eurostat. Για το 2018 γίνεται υπολογισμός βάσει των πιο πρόσφατων στοιχείων και εκτιμήσεων που γίνονται για ένα ποσοστό πέριξ ή και λίγο πιο κάτω του 8%. 

Η πορεία δημοσίου χρέους και δημοσιονομικού ελλείμματος 
Δύο βασικά στοιχεία τα οποία διαχρονικά απασχολούν τους αναλυτές και τους οίκους αξιολόγησης είναι τα δεδομένα και οι προοπτικές που καταγράφονται σε σχέση με το δημόσιο χρέος και το δημοσιονομικό έλλειμμα/πλεόνασμα. 

Η πορεία του χρέους στην Κύπρο κινείται σε υψηλά επίπεδα τα τελευταία χρόνια, σε ένα χρονικό πλαίσιο που απλώνεται από το 2010 μέχρι σήμερα. Σημειώνεται ότι η Κύπρος την προηγούμενη δεκαετία διατηρούσε χαμηλά το δημόσιο χρέος και μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις κάτω του 60%, όριο το οποίο τέθηκε ως το ανώτατο όριο βάσει των δεικτών του Μάαστριχτ. Το δάνειο των 2,5 δισ. ευρώ από τη Ρωσία κι έπειτα το μεγάλο δάνειο από την τρόικα με παράλληλη εφαρμογή του Μνημονίου και συρρίκνωση του ΑΕΠ, ως απόρροια της οικονομικής κρίσης, εκτόξευσαν το χρέος της Κύπρου. 

Στην πιο πρόσφατη εξέλιξη οι ενέργειες του Υπουργείου Οικονομικών για έκδοση ομολόγου στα πλαίσια συμφωνίας με την Ελληνική για τον Συνεργατισμό έχουν επίσης αυξήσει το δημόσιο χρέος, το οποίο εκτιμάται -για το 2018- να κινηθεί μεταξύ 105-110%. Στο πιο κάτω γραφικό γίνεται αναφορά σε 109% που ήταν το ύψος του χρέους κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018.  

Ταυτόχρονα, το συμμάζεμα στα δημόσια οικονομικά αντικατοπτρίζεται στον δείκτη που καταγράφει το δημοσιονομικό έλλειμμα/πλεόνασμα, το οποίο τα τελευταία χρόνια -μέσω του κρατικού προϋπολογισμού- κλείνει με θετικό πρόσημο, δηλαδή με πρωτογενές πλεόνασμα. Το πλεόνασμα δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στο κράτος σε σχέση με τη διαχείριση του δημοσίου χρέους. 

Στον πιο κάτω πίνακα, η πορεία του δημοσιονομικού ελλείμματος που  στην πορεία κατέστη πρωτογενές πλεόνασμα, όπως καταγράφεται τα έτη 2013 με 2018. Για το τελευταίο έτος δεν υπάρχουν ακόμη τελικά στοιχεία, ωστόσο το πλεόνασμα εκτιμάται να κινηθεί πέριξ ή και πάνω του 3%. 

Η περιπετειώδης πορεία δανείων και καταθέσεων 
Μετά τις επώδυνες αποφάσεις του Eurogroup του 2013 που είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια δισεκατομμυρίων ευρώ που υπήρχαν ως καταθέσεις σε κυπριακές τράπεζες, μια πορεία γεμάτη αλλαγές ακολούθησε σε σχέση με τα δάνεια και τις καταθέσεις στην Κύπρο. Πιο πρόσφατη εξέλιξη στο συγκεκριμένο πεδίο ήταν τα ΜΕΔ περίπου 7 δισ. ευρώ που έμειναν στην ιδιοκτησία της ΚΕΔΙΠΕΣ και εκτός τραπεζικού συστήματος, γεγονός που έχει διαμορφώσει τα δάνεια εντός συστήματος στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων χρόνων. 

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Στο ακόλουθο γραφικό αποτυπώνεται η πορεία μείωσης των δανείων και παράλληλα η σχετική αύξηση που καταγράφεται στις καταθέσεις κατά τα έτη 2016 και 2017. Η μείωση του 2018 από πολλούς αποδίδεται στις εξελίξεις γύρω από τον Συνεργατισμό που επηρέασαν -μετά από κάποια χρόνια- ξανά την εμπιστοσύνη του κοινού που διαθέτει καταθέσεις.
 

Συντακτική Ομάδα Κυριακής - Brief