ΑΝΑΛΥΣΗ: Οι 5 σταθμοί του 2019 πριν την τελική φάση του Κυπριακού

Γιατί απελευθερώνεται η διαδικασία μετά τον Μάιο και πόσους μήνες περιθώριο έχουν Αναστασιάδης και Ακκιντζί 
  • Τα γεγονότα που αναμένουν οι δυο πλευρές, οι Εγγυήτριες και ο ΟΗΕ από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάιο 
  • Αρχές Καλοκαιριού εκτιμάται ότι αρχίζει και η τελική φάση του κυπριακού της υφιστάμενης διαδικασίας 
  • Κρίσιμο το μεσοδιάστημα Μαΐου 2019 και Απριλίου 2020 
ΓΡΑΦΕΙ Ο 
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΓΑΡΗΣ
Twitter: @tsangarisp
 

Σε διαδικασία «προθέρμανσης» και «ασκήσεις επί χάρτου» βρίσκονται οι δυο πλευρές για το κυπριακό, το οποίο οσονούπω θα αρχίσει να εισέρχεται και πάλι στην καθημερινότητα της πολιτικής ζωής του τόπου. 

Η Brief συγκέντρωσε τους σταθμούς που υπάρχουν μέχρι την έναρξη της «τελικής φάσης» του κυπριακού, η οποία αναμένεται να αρχίσει με την είσοδο του Καλοκαιριού του 2019. Οι εκτιμήσεις όλων, πολιτικών και διπλωματικών κύκλων με τους οποίους συνομίλησε η Brief, συγκλίνουν στο σενάριο αυτό, ότι δηλαδή η διαδικασία που αναμένεται να επανεκκινήσει θα συνεπάγεται παράλληλα και την «τελική φάση», η οποία είτε θα καταλήξει σε λύση βάσει των προεργασιών που έγιναν, είτε σε αδιέξοδο και πλέον θα πρέπει η κάθε πλευρά να ανασυνταχθεί και να εξεύρει ιδέες και πλάνα για το πώς θα επαναρχίσει ένας καινούργιος διάλογος, ποια θα είναι η βάση του (δύο κράτη, Συνομοσπονδία ή αν θα υπάρξει επιμονή σε ΔΔΟ ή κάποια παραλλαγή των πιο πάνω). 

Ωστόσο μέχρι να υπάρξει κινητικότητα στο κυπριακό, μεσολαβούν κάποιοι «σταθμοί», οι οποίοι έχουν την δική τους σημασία και ρόλο στα του κυπριακού. Άλλοι άμεσα και άλλοι έμμεσα επηρεάζουν τις διεργασίες και ως εκ τούτου οι εκτιμήσεις θέλουν την διαδικασία «να παίρνει για τα καλά μπρος» μόλις ξεπεραστούν αυτά τα γεγονότα, τα οποία ολοκληρώνονται τέλη Μαΐου 2019

Σταθμός 1 - 30 Ιανουαρίου – Έκθεση ΟΥΝΦΙΚΥΠ
Την 23η Ιανουαρίου η ειδική αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, ενημέρωσε τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, σε διαδικασία κλειστών διαβουλεύσεων, για την έκθεση του ΓΓ για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τις εξελίξεις στο Κυπριακό.

Η τελική συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η οποία θα είναι και ανοιχτή, για την ανανέωση της θητείας της ειρηνευτικής δύναμης, έχει οριστεί για την ερχόμενη Τετάρτη, 30 Ιανουαρίου. 

>>> Διαβάστε επίσης: EDITORIAL: Κάποιος λέει ψέματα… πάλι <<<

Οι διαβουλεύσεις για το περιεχόμενο του ψηφίσματος, έγιναν αρχικά σε επίπεδο “P3” (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία), μετέπειτα σε επίπεδο των πέντε μονίμων μελών. Το προσχέδιο ψηφίσματος ετοίμασε η Βρετανία. 

Αξιοσημείωτο επί τούτου είναι πως οι δυο στόχοι της Τουρκικής πλευράς ως προς την ΟΥΝΦΙΚΥΠ φαίνεται να μην επιτυγχάνονται. Η Άγκυρα, σύμφωνα με πληροφορίες, προώθησε δυο σημαντικές αλλαγές ως προς το καθεστώς της Ειρηνευτικής Δύναμης. 

Πρώτον, ήθελε την υποβάθμιση του στρατιωτικού ρόλου της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και μετατροπή της ή καλύτερα απόκτηση περισσότερο αστυνομικό χαρακτήρα. Μια θέση, την οποία δεν πέτυχε, τουλάχιστον σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες να περάσει στο συγκεκριμένο ψήφισμα. 

Δεύτερον. Προέκρινε την συχνότερη ανανέωση ΟΥΝΦΙΚΥΠ, δηλαδή η εντολή της να ανανεώνεται σε μικρότερα διαστήματα των έξι μηνών απ’ ότι γίνεται μέχρι σήμερα. Μια θέση, η οποία και πάλι (τουλάχιστον σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες) δεν εντάχθηκε στο συγκεκριμένο ψήφισμα.
 

Σταθμός 2 - Φεβρουάριος 2019 – Κάθοδος Λουτ
Η έγκριση του Ψηφίσματος για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνδέεται και με την κάθοδο της συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ. «Η σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ αναμένεται να επισκεφθεί την Κύπρο στο εγγύς μέλλον και σύντομα θα αποφασίσει τις ημερομηνίες», ανέφερε η ειδική αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, απαντώντας σε ερωτήσεις μετά την ολοκλήρωση της ενημέρωσης των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας για την ειρηνευτική δύναμη και την αποστολή των καλών υπηρεσιών, την 23η Ιανουαρίου.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief - Για να μην χάνεστε σε «ειδήσεις» <<<

Αν και η ψήφιση της έκθεσης της ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν συνδέεται άμεσα με τους όρους εντολής της κα Λουτ, το γεγονός ότι η Σύμβουλος θέλησε να μεταθέσει την κάθοδό της στην Κύπρο (αρχικά προγραμματιζόταν για εντός Ιανουαρίου) καταδεικνύει δυο πράγματα: Πρώτον την δυσκολία που υπάρχει ώστε να επιτευχθεί σύγκλιση στους όρους αναφοράς μεταξύ των δυο πλευρών και δεύτερον ότι είναι κατανοητό και από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών πως δεν μπορεί να υπάρξει εκκίνηση της διαδικασίας πριν τον Μάιο και συνεπώς αφήνεται και από πλευράς τους ένα «πιο ευέλικτο περιθώριο χρόνου» στα όσα πρέπει να γίνουν ως προετοιμασία. 

Όπως και να έχουν τα πράγματα όμως, η Χολ Λουτ, αναμένεται στην Κύπρο εντός Φεβρουαρίου χωρίς ωστόσο να υπάρχουν και ιδιαίτερα αυξημένες προσδοκίες. 


Σταθμός 3- Τέλη Φεβρουαρίου – Αποτελέσματα ExxonMobil
Μια άλλη παράμετρος – σταθμός, που επηρεάζει έμμεσα τα του Κυπριακού, είναι και το Κεφάλαιο της Ενέργειας. Αυτό αναλύθηκε εκτενέστερα και σε άλλες -προηγούμενες- αναλύσεις της Brief

Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από πλευράς της ExxonMobil μετά τις γεωτρήσεις στο «Delphyne-1» και «Glaucus-1» θα έχουν την δική τους σημασία κυρίως ως προς την δυναμική που θα αποκτήσει μια ενδεχόμενη διαδικασία στο κυπριακό. 


Σταθμός 4 - 31 Μαρτίου 2019 – Δημοτικές Εκλογές Τουρκία 
Οι Δημοτικές Εκλογές στην Τουρκία, οι οποίες θα διεξαχθούν στις 31 Μαρτίου του 2019, πρόκειται και τον πλέον σημαντικό για την Τουρκική πλευρά σταθμό πριν είναι σε θέση να προβεί ή να εμπλακεί ενεργά στα του κυπριακού.  

Πρόκειται ουσιαστικά για τις πρώτες εκλογές μετά την οικονομική κρίση που χτύπησε την Τουρκία και την ίδια ώρα θεωρούνται εξαιρετικά κρίσιμες για τον Ερντογάν, ο οποίος θέλει να επιβεβαιώσει την «παντοδυναμία του». Καθόλου τυχαίο και το γεγονός ότι στις εκλογές αυτές διατηρεί ισχυρή συμμαχία με τους εθνικιστές του MHP. Κινήσεις από πλευράς Άγκυρας στο κυπριακό, οι οποίες ενδεχομένως να κριθούν ως «διαλλακτικές» από το MHP θεωρούνται ως απειλή για την συμμαχία ενόψει εκλογών. Ο Ερντογάν θέλει να κυριαρχήσει στην πλειοψηφία των 81 Επαρχιών της Τουρκίας (οι εκλογές αφορούν 30 μητροπολιτικούς και 1,351 επαρχιακούς Δήμους και κατ’ επέκταση αντίστοιχους Δημάρχους καθώς και 1,251 περιφερειακούς και 20,500 δημοτικούς Συμβούλους).

>>> Αναλύσεις - Έρευνες Brief <<<

Εκτιμήσεις ωστόσο θέλουν την Άγκυρα να συνεχίζει την ίδια τακτική και να διατηρεί τις ίδιες θέσεις -όπως τις διατύπωσε και στο Κρανς Μοντανά- ως προς τα «θέματα – κλειδιά» του κυπριακού που είναι οι Εγγυήσεις και η διατήρηση τουρκικού στρατού μετά και τη λύση. Μια θέση, την οποία δεν εκτιμάται ότι η Άγκυρα θα εγκαταλείψει εύκολα ανεξαρτήτως εκλογών, ανεξαρτήτως συμμαχιών και ανεξαρτήτως άλλων εσωτερικών ζητημάτων αφού αυτό φαίνεται να αποτελεί «τουρκική εθνική πολιτική». Ότι δηλαδή η παρουσία του Τουρκικού Στρατού και η συνέχιση της «αιχμαλωσίας» της Κύπρου μέσα από τις Εγγυήσεις και του μονομερές δικαιώματος επέμβασης ακόμη και μετά από τη λύση είναι εκ των ων ουκ άνευ για την Άγκυρα. 

Σταθμός 5 - 26 Μαΐου 2019 – Ευρωεκλογές 
Τελικός σταθμός είναι οι Ευρωεκλογές. Για τις οποίες ωστόσο η Ε/κ πλευρά δεν αναμένεται ότι θα εγείρει θέμα ολοκλήρωσης τους και μετά να επαναρχίσει ο όποιος διάλογος. 

Όμως πρόκειται για ένα γεγονός, το οποίο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο επηρεάζει την ρητορική των κομμάτων στο εσωτερικό μέτωπο. Ιδιαίτερα στην περίπτωση επανέναρξης της όποιας διαδικασίας πριν τις εκλογές, τότε αυτομάτως το κυπριακό θα βρεθεί στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας. Κάτι όμως, που κρίνεται από την ε/κ πλευρά ως διαχειρίσιμο. 

8 μήνες περιθώριο 
Εν ολίγοις, καταγράφεται ως σταθμός αφού με την ολοκλήρωση και αυτού του γεγονότος, το «πεδίο» είναι ανοικτό για τις όποιες εξελίξεις στο κυπριακό χωρίς να υπάρχει κάποια εκλογική αναμέτρηση στο μεσοδιάστημα μέχρι τον Απρίλιο του 2020 όπου θα διεξαχθούν οι «προεδρικές» εκλογές στα κατεχόμενα. 

Αυτό συνεπάγεται ότι υπάρχει ένα περιθώριο 8 περίπου μηνών, το οποίο τα Ηνωμένα Έθνη κρίνουν ως ένα «καλό χρονικό περιθώριο» για καθοριστικές έως και τελικές εξελίξεις για την ολοκλήρωση της υφιστάμενης διαδικασίας. Είτε με λύση είτε χωρίς, με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται μεταγενέστερα και στην μια και στην άλλη περίπτωση. 

Παναγιώτης Τσαγγάρης