Όσο περισσότερο συνεχίζεται η συζήτηση αναφορικά με αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο των εκποιήσεων, άλλο τόσο θα εξακολουθούν να αυξάνονται και οι κίνδυνοι για επιπτώσεις τόσο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όσο και σε άλλους τομείς που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με τον κατασκευαστικό τομέα. 

Μάλιστα, τραπεζικοί κύκλοι έχουν προειδοποιήσει πως επιπτώσεις θα προκύψουν και στην παραχώρηση νέων δανείων, αφού αυτά ενδεχομένως να δίνονται με αυστηρότερους όρους κάτι που θα επηρεάσει όπως είναι φυσικό τόσο τους πολίτες όσο και το επιχειρηματικό κλίμα. 

Παράλληλα οι ίδιοι κύκλοι τόνισαν στην Brief πως η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει λύσεις για τα παλιά μη εξυπηρετούμενα, έχοντας ωστόσο την ίδια ώρα ένα καθαρό, αποτελεσματικό, γρήγορο και δίκαιο πλαίσιο που να είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει ότι πιθανώς προκύψει στο μέλλον, μη αφήνοντας έτσι εγκλωβισμένα νεαρά ζευγάρια ή/και επιχειρήσεις από κακές διαδικασίες του παρελθόντος λόγω των κινδύνων που επηρεάζουν τις τράπεζες και θα επιδεινώσουν το προφίλ κινδύνου και συνεπώς τους όρους, ύψος και κόστος δανεισμού. 

Αυτό εξάλλου αναφέρουν και οι Οίκοι Αξιολόγησης, οι οποίοι τονίζουν πως οι επαναλαμβανόμενες παρεμβάσεις στο νομοθετικό πλαίσιο των εκποιήσεων και η αβεβαιότητα για ενδεχόμενες αλλαγές επηρεάζει αρνητικά την πιστοληπτική ικανότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς υπάρχει μεγάλη διασύνδεση μεταξύ των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και στην ευρύτερη οικονομία, αφού αυτά ξεπερνούν σε αξία τα €20 δις. Όπως υπογραμμίζουν ασχέτως του ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των δανείων έχουν περάσει από τις τράπεζες σε εταιρείες εξαγοράς, εντούτοις, το πρόβλημα - αν και περιορίζεται -  παραμένει στην κυπριακή οικονομία. 

Θα δούμε νέα δάνεια με δυσβάσταχτους όρους 

Όπως προειδοποίησαν τραπεζικοί κύκλοι στην Brief, εάν συνεχιστεί η αστάθεια στο νομοθετικό πλαίσιο των εκποιήσεων ή/και αν επέλθουν αλλαγές τότε οι τράπεζες θα υποχρεωθούν όπως τονίζουν να μην παραχωρούν δάνεια, ή όταν θα τα παραχωρούν αυτά θα δίνονται υπό δυσβάσταχτους όρους, κάτι που θα ζημιώσει όλους τους δανειολήπτες, ακόμη και αυτούς που χαρακτηρίζονται από τις τράπεζες ως «καλοπληρωτές».

Ως παράδειγμα των πιο πάνω μας παρέθεσαν τις περιπτώσεις αρκετών τραπεζών στο εξωτερικό όπου τράπεζα για να παραχωρήσει οικιστικό δάνειο ζητά εξασφάλιση μέχρι και το 50 της αξίας του δανείου που θα παραχωρηθεί (σ.σ. σήμερα στην Κύπρο αυτή η υποχρεωτική εξασφάλιση κυμαίνεται από 20% με 30%). 

Επιπλέον, για το ίδιο δάνειο θα επιβάλλονται από τις τράπεζες υψηλά επιτόκια, ούτως ώστε η τράπεζα να καλύψει το ρίσκο που αναλαμβάνει και να διασφαλίσει τα οικονομικά της σε περίπτωση που ο δανειολήπτης αποφασίσει να σταματήσει για οποιοδήποτε λόγο να αποπληρώσει το δάνειο του. 

Οι ίδιοι κύκλοι τονίζουν πως εάν τροποποιηθεί το νομοθετικό πλαίσιο των εκποιήσεων και η διαδικασία εκποίησης επιμηκυνθεί σε 5-6 χρόνια, ουσιαστικά το μοντέλο που περιγράψαμε και πιο πάνω, και ίσως και αυστηρότερό, θα είναι μονόδρομος για τις κυπριακές τράπεζες. 

Ουσιαστικά, η πολιτεία με τον τρόπο που αντιμετωπίζει τις εκποιήσεις, ενώ θέλει να προστατεύσει τους πολίτες, εντούτοις απλά τελικά θα τους επιβαρύνει, αφού θα περιοριστεί η δυνατότητα πρόσβασης τους σε νέο δανεισμό, θα περιοριστεί το ύψος δανεισμού λόγω υψηλού κινδύνου, ενώ παράλληλα θα δουν και αυξημένο επιτόκιο, όπως προειδοποιούν. 

Δεν λύνεται κανένα πρόβλημα με τις παρεμβάσεις – Μένουν εγκλωβισμένοι οικονομικά οι δανειολήπτες 

Οι ίδιοι κύκλοι υπογράμμισαν στην Brief πως με τις διαρκείς παρεμβάσεις στο νομοθετικό πλαίσιο που αποσκοπούν σε επιμήκυνση του χρόνου ανάκτησης του χρέους, όχι μόνο δεν λύνει το πρόβλημα, αλλά αντίθετα με αυτόν τον τρόπο επιβαρύνεται και ο δανειολήπτης, καθώς όσο περνούν τα χρόνια θα παραμένει οικονομικά εγκλωβισμένος, αφού και θα συνεχίσει να χρωστά και δεν θα μπορεί να λάβει νέο δάνειο.

Καταληκτικά αναφέρθηκαν και σε έμμεσες αρνητικές επιπτώσεις που θα ακολουθήσουν τα πιο πάνω και θα αφορούν τον τομέα των ακινήτων, όπως για παράδειγμα τους developers, εργολάβους, εργάτες στις οικοδομές, αλλά και όλους τους επαγγελματίες που απασχολούνται στην αλυσίδα του κατασκευαστικού τομέα. 

SOS στο Προεδρικό για τις Εκποιήσεις 

Αυτή η ανησυχία έχει μεταφερθεί και στο Προεδρικό, με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και τον Υπουργό Οικονομικών επιχειρούν να προλάβουν τη συζήτηση που θα επαναληφθεί στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών. 

Γι’ αυτό εξάλλου τις προηγούμενες ήμερες ο Υπουργός Οικονομικών προχώρησε σε συνάντηση με τους 3 αρχηγούς των κομμάτων της συμπολίτευσης και τους βουλευτές τους που είναι μέλη στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, θέτοντας επί τάπητος 3 ζητήματα που αφορούν το γενικότερο πλαίσιο των εκποιήσεων, ώστε να υπάρξει μια γενικότερη συμφωνία και σύγκλιση στις κυβερνητικές αποφάσεις και να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα στη Βουλή. 

Ειδικότερα, το πρώτο θέμα που συζητήθηκε είναι το νομοσχέδιο που πήρε αναβολή και αφορά τη σύσταση του ειδικού δικαστηρίου. 

Το δεύτερο θέμα αφορούσε την πρόταση νόμου των 3 συγκυβερνώντων κομμάτων που για τον μηχανισμό της Κεντρικής Τράπεζας, η οποία και αυτή είχε πάρει αναβολή και δεν βρέθηκε στην τελευταία Ολομέλεια. (Η πρόταση αφορά τον μηχανισμό της Κεντρικής Τράπεζας (ΚΤΚ) και αναφέρεται στο δικαίωμα του ενυπόθηκου οφειλέτη κύριας κατοικίας αξίας μέχρι €350.000, που αμφισβητεί το πιστωτικό υπόλοιπο μέσω βεβαίωσης από νόμιμο ελεγκτή, να αιτηθεί στο ειδικό δικαστήριο για αναστολή εκποίησης.)

Το τρίτο ζήτημα αφορούσε το νομοσχέδιο για αύξηση των αρμοδιοτήτων του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου, το οποίο εκπονείται και θα κατατεθεί στη Βουλή αρχές Σεπτεμβρίου. Εδώ να σημειώσουμε πως η θέση έχει μείνει κενή από την 1η Ιουλίου, όπου είχε λήξει η θητεία του Παύλου Ιωάννου, και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει λίαν συντόμως να αποφασίσει για νέο διορισμό.

Χαράλαμπος Ζάκος