• Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα καθορίζει τις επόμενες κινήσεις
• Διστακτική η Λαγκάρντ, παρά τη θετική «νότα» στη δήλωσή της
• Οι διιστάμενες απόψεις των αναλυτών της αγοράς – Πώς καθορίζουν το παιγνίδι

ΓΡΑΦΕΙ Η
ΧΡΥΣΩ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

Ο χρόνος μείωσης των επιτοκίων είναι πλέον ένα δύσκολο puzzle. Συνήθως, ό,τι αυξάνεται κάποτε μειώνεται, και αυτό είναι και το επείγον ερώτημα που απασχολεί πολλούς στην Ευρώπη. Ωστόσο, κανένας δεν μπορεί να προβλέψει μετά βεβαιότητας πότε θα αρχίσουν να πέφτουν τα επιτόκια; Εδώ και μήνες, τα επιτόκια έχουν καθοριστεί στα υψηλότερα στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια σύντομα - πιθανώς τον Απρίλιο. 

Θεωρούν πως τα επιτόκια πρέπει να μειωθούν καθώς ο πληθωρισμός έχει επιβραδυνθεί σημαντικά - είναι κάτω από το 3% από τον Οκτώβριο - και η οικονομία είναι αδύναμη. Πιστεύουν ότι μέχρι το τέλος του έτους, η ΕΚΤ θα έχει μειώσει τα επιτόκια πέραν από μία ποσοστιαία μονάδα ή μεταξύ πέντε και έξι τριμήνων, όπως συνεπάγεται η διαπραγμάτευση στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, ωστόσο, δίνουν μια εντελώς αντίθετη άποψη και προσπαθούν να καθυστερήσουν τις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων. Το Δ.Σ. της ΕΚΤ παρουσιάζεται επιφυλακτικό στην κήρυξη της νίκης επί του πληθωρισμού υπό τον φόβο ότι αυτός θα ξεπεράσει τον στόχο της Τράπεζας για 2%.

Η Λαγκάρντ μιλά για επαγρύπνηση

Η κα. Κριστίν Λαγκάρντ, στην τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ., είχε δηλώσει πως «τα επιτόκια είναι σε επίπεδα που, διατηρούμενα για αρκετά μεγάλη διάρκεια, θα συμβάλουν ουσιαστικά στην επιστροφή του πληθωρισμού στο 2% έγκαιρα.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, η κ. Λαγκάρντ δήλωνε ότι οι μειώσεις των επιτοκίων δεν είχαν συζητηθεί και τόνιζε την ανάγκη επαγρύπνησης έναντι του πληθωρισμού. Ωστόσο τη νέα χρονιά η ίδια η κα.Λαγκάρντ παρουσιάζεται περισσότερο αισιόδοξη τονίζοντας σε συνέντευξή της στο Bloomberg News ότι «είναι πιθανό τα επιτόκια να μειωθούν το καλοκαίρι».

Ερωτηθείσα σε συνέντευξη Τύπου στη Φρανκφούρτη η κα Λαγκάρντ είπε ότι «το 26μελές Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να συμφωνεί ότι είναι πρόωρο να συζητηθούν μειώσεις επιτοκίων». «Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα λάμβαναν τις αποφάσεις τους με βάση τα νέα οικονομικά δεδομένα, όχι ακολουθώντας ένα ημερολόγιο», είπε, «φαινομενικά σε μια προσπάθεια να κρατήσουν μακριά τα στοιχήματα για μειώσεις επιτοκίων», προσθέτοντας ότι «τυπικά επιμένω στα σχόλιά μου».

Το σχόλιο αυτό ερμηνεύεται από την αγορά ως μια δήλωση για αυτά που έρχονται, δηλαδή μείωση επιτοκίων στη συνεδρίαση του Ιουνίου, ενώ οι προβλέψεις για τον Απρίλιο έχουν αυξηθεί.

Μια άποψη που επικρατεί ανάμεσα στους αναλυτές της αγοράς είναι πως οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να επιλέγουν προσεκτικά τα λόγια τους για να καθοδηγούν τις αγορές, επειδή έχει σημασία τι σκέφτονται οι επενδυτές. Εάν οι αναλυτές αρχίσουν να αναμένουν χαμηλότερα επιτόκια, μπορούν να κινήσουν τις αγορές προς αυτή την κατεύθυνση και να χαλαρώσουν τις χρηματοοικονομικές συνθήκες νωρίτερα από όσο θα ήθελε η ΕΚΤ. Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να υπονομεύσει τις προσπάθειες για τον περιορισμό της οικονομίας και την επιβράδυνση του πληθωρισμού. 

Μια τέτοια εξέλιξη παρατηρήθηκε στις ΗΠΑ όταν η Federal Reserve σηματοδότησε ότι θα μειώσει τα επιτόκια φέτος, γεγονός που προκάλεσε την κίνηση των αγορών στις Ηνωμένες Πολιτείες και διεθνώς.

Καθυστέρηση προσδοκιών

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσπάθησαν να καθυστερήσουν τις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι, υποστηρίζοντας ότι δεν θα έχουν τα στοιχεία που χρειάζονται, ιδιαίτερα για την αύξηση των μισθών, μέχρι τη συνάντησή τους τον Ιούνιο.

Ωστόσο όσοι διατείνονται ότι ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να επιβραδύνεται στηρίζονται στο γεγονός ότι η ευρωπαϊκή οικονομία δεν πρέπει να αναμένει άλλους σημαντικούς κραδασμούς, παρά τις επιθέσεις σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα που προκάλεσαν εκτίναξη των τιμών.

Η προοπτική συνέχιση της κρίσης με τους Χούτι παρουσιάζουν πολλούς αναλυτές να προειδοποιούν για πιθανή αναζωπύρωση του πληθωρισμού εάν η διαταραχή συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και οι αυξήσεις κόστους μεταφερθούν στους καταναλωτές.

Πληθωρισμός στην ευρωζώνη

Από την άλλη, τα στοιχεία δείχνουν ότι ο πληθωρισμός υποχωρεί ταχύτερα από ό,τι προέβλεπε η ΕΚΤ. Ο βασικός πληθωρισμός επιταχύνθηκε τον Δεκέμβριο καθώς έληξαν ορισμένα κρατικά μέτρα στήριξης, αλλά θα μπορούσε να μειωθεί και κάτω από το 2% μέχρι το φθινόπωρο, σύμφωνα με οικονομολόγους της Berenberg Bank.

Η οικονομία της ζώνης του ευρώ είναι επίσης αδύναμη. Για παράδειγμα η οικονομία της Γερμανίας, η μεγαλύτερη στην ευρωζώνη, είναι υποτονική, αφού τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι παρουσίασε συρρίκνωση 0,3 % πέρσι. Επίσης, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν πολύ πρόσφατα, η ζήτηση για δάνεια από επιχειρήσεις και νοικοκυριά σε ολόκληρη την ευρωζώνη συνεχίζει να μειώνεται.

Ωστόσο, ο Frederik Ducrozet, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας στην Pictet Wealth Management παρουσιάζεται πιο αισιόδοξος: «Θα μπορούσε να ήταν πολύ, πολύ χειρότερα. Για παράδειγμα, η ύφεση στη Γερμανία θα μπορούσε να ήταν σημαντικά βαθύτερη. Ο πληθωρισμός ήταν μια καταστροφή. Δεν είναι υπό έλεγχο, αλλά πηγαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση».

ΧΡΥΣΩ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ