Επί τάπητος οι πρόωρες συντάξεις στο Δημόσιο χωρίς πέναλτι

Αρχίζει σήμερα στη Βουλή η συζήτηση του σχετικού νομοσχεδίου που κατέθεσε η Κυβέρνηση – Τι προνοεί

Το νομοσχέδιο που κατέθεσε η Κυβέρνηση, μέσω του οποίου παρέχονται κίνητρα στους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς και στους υπαλλήλους που εργάζονται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, περιλαμβανομένων και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για πρόωρες οικειοθελείς αφυπηρετήσεις, θα εξετάσει σήμερα (27/1) η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον «περί Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων Κρατικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα περιλαμβανομένων και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις Γενικής Εφαρμογής) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019», το νομοσχέδιο αποσκοπεί καταρχάς στην εφάπαξ εφαρμογή μέτρου παροχής κινήτρων πρόωρης αφυπηρέτησης για τους συντάξιμους υπαλλήλους, τόσο του κρατικού όσο και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, που είτε υπολείπονται 5 έτη από τη συμπλήρωση της ηλικίας υποχρεωτικής αφυπηρέτησης είτε θα έχουν συμπληρώσει συνολικά 400 μήνες συντάξιμης υπηρεσίας, μέχρι και την 31η Αυγούστου 2020.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται, με το νομοσχέδιο τροποποιείται το άρθρο 11 των «περί Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων Κρατικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, περιλαμβανομένων και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Διατάξεις Γενικής Εφαρμογής) Νόμων του 2012 έως (Αρ. 2) του 2017», το οποίο διαλαμβάνει για την επιβολή αναλογιστικής μείωσης στα συνταξιοδοτικά ωφελήματα που καταβάλλονται για υπηρεσία από την 1.1.2013 και εντεύθεν.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Η προωθούμενη τροποποίηση, επισημαίνεται, διαλαμβάνει την άρση των αναλογιστικών μειώσεων για όσους υπαλλήλους ικανοποιούν τις προαναφερόμενες προϋποθέσεις και οι οποίοι θα επιλέξουν να αφυπηρετήσουν πρόωρα εντός 45 ημερών από την έναρξη ισχύος του προωθούμενου νομοσχεδίου.

Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση των δασκάλων και των καθηγητών έχει περιληφθεί ειδική πρόνοια, η οποία διαλαμβάνει ότι οι επηρεαζόμενοι θα πρέπει να παραμείνουν στην υπηρεσία μέχρι και το τέλος της σχολικής χρονιάς, δηλαδή, την 31.8.2020 και αυτό προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα αναφορικά με τη στελέχωση των σχολικών μονάδων και, συνεπώς, να διασφαλιστεί ότι δεν θα επηρεαστεί η εύρυθμη λειτουργία τους.

Περαιτέρω, για τους λοιπούς υπαλλήλους έχει περιληφθεί πρόνοια, η οποία διαλαμβάνει πως η ημερομηνία αφυπηρέτησης των επηρεαζομένων δεν δύναται να είναι μεταγενέστερη της 31ης Αυγούστου 2020.

Άλλες αλλαγές
Επίσης, με το προωθούμενο νομοσχέδιο εισάγεται νέα πρόνοια, σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζεται ως χήρα, για σκοπούς της «περί Συντάξεων Νομοθεσίας», η εκάστοτε σύζυγος του θανόντα υπαλλήλου κατά τον χρόνο του θανάτου του, νοουμένου ότι ο γάμος έχει διαρκέσει τουλάχιστον για περίοδο 5 ετών.

Ακόμη, μέσω του νομοσχεδίου, προστίθεται πρόνοια, σύμφωνα με την οποία οι συντάξεις των συνταξιούχων της κρατικής υπηρεσίας και του ευρύτερου δημόσιου τομέα αναπροσαρμόζεται την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους με βάση το δείκτης της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής με την καταβολή του 50% του ποσοστού της αύξησης του υποκείμενου δείκτη της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής κατά το έτος που προηγείται του έτους αναφοράς.

Σημειώνεται πως, η εν λόγω ρύθμιση εφαρμόζεται ήδη σύμφωνα με τον «περί Προϋπολογισμού Νόμο», παρά ταύτα, κρίθηκε σκόπιμο να τροποποιηθεί κατάλληλα και ο παρών Νόμος για σκοπούς διασφάλισης συνάφειας.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Διασφάλιση δικαιωμάτων και στις περιπτώσεις επιβολής πειθαρχικών ποινών
Με το νομοσχέδιο, εξάλλου, τροποποιείται η ισχύουσα «περί συντάξεων νομοθεσία» που αφορά στα συνταξιοδοτικά ωφελήματα που καταβάλλονται στους δημοσίους υπαλλήλους σε περίπτωση επιβολής της πειθαρχικής ποινής της αναγκαστικής αφυπηρέτησης.

Ειδικότερα, με το υπό αναφορά τροποποιητικό νομοσχέδιο καθορίζεται ότι, σε περίπτωση επιβολής της πειθαρχικής ποινής της αναγκαστικής αφυπηρέτησης τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα που θα παραχωρηθούν δεν θα είναι λιγότερα από εκείνα που θα παραχωρούνταν στον υπάλληλο αν επιβαλλόταν σε αυτόν η ποινή του τερματισμού υπηρεσίας και όχι η ποινή της απόλυσης, όπως σχετικά καθορίζει η υφιστάμενη νομοθεσία.

Επιπρόσθετα, με το νομοσχέδιο εισάγεται νέα πρόνοια στην «περί συντάξεων νομοθεσία» που διαλαμβάνει για τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα που παραχωρούνται σε περίπτωση επιβολής της πειθαρχικής ποινής του τερματισμού υπηρεσίας. Σύμφωνα με τον εν λόγω νομοσχέδιο, σε περίπτωση τερματισμού υπηρεσίας δημοσίου υπαλλήλου, το θέμα των συνταξιοδοτικών του ωφελημάτων θα υποβάλλεται από τον Υπουργό Οικονομικών στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο και θα αποφασίζει για τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα που θα παραχωρηθούν υπό την επιφύλαξη ότι αυτά δεν θα είναι λιγότερα από εκείνα που θα παραχωρούνταν στον υπάλληλο αν επιβαλλόταν σ’ αυτόν η ποινή της απόλυσης.

Περαιτέρω, το ύψος του εφάπαξ ποσού που θα παραχωρηθεί σε καμία περίπτωση δεν θα υπερβαίνει το 50% του εφάπαξ ποσού που ο υπάλληλος θα εδικαιούτο με βάση την πραγματική του υπηρεσία.

Η εν λόγω τροποποίηση, όπως εξηγείται, κρίθηκε αναγκαία για σκοπούς διασφάλισης συνάφειας με τα διαλαμβανόμενα σχετικής τροποποίησης που προωθείται σε σχέση με τους «περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμους» και αφορά στην εισαγωγή νέας ποινής στον πειθαρχικό κώδικα των δημοσίων υπαλλήλων, ήτοι του «τερματισμού υπηρεσίας».

Τέλος, με το νομοσχέδιο τροποποιείται η παράγραφος του Πίνακα 2 κατά τρόπο ώστε να είναι σαφές ότι ο εν λόγω Πίνακας δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις των υπαλλήλων των οποίων η ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης υπερβαίνει το 65ο έτος.

>>> Bloomberg στην ελληνική <<<

Προωθούνται αλλαγές και στις συντάξεις τέκνων κρατικών αξιωματούχων και υπαλλήλων
Μαζί με το εν λόγω νομοσχέδιο η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών θα συζητήσει και τους «περί Συντάξεων Κρατικών Αξιωματούχων (Γενικές Αρχές) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019» και «περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019».

Με τον «περί Συντάξεων Κρατικών Αξιωματούχων (Γενικές Αρχές) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019» τροποποιούνται οι «περί Συντάξεων Κρατικών Αξιωματούχων (Γενικές Αρχές) Νόμου του 2011 έως 2013» κατά τρόπο ώστε να παρέχεται η ευχέρεια στον Υπουργό Οικονομικών να επιτρέψει την καταβολή σύνταξης τέκνου, σε τέκνο αποθανόντα κρατικού αξιωματούχου και υπαλλήλου, μετά το θάνατό και των δύο γονέων του, ανεξαρτήτως ηλικίας, το οποίο υποφέρει από πνευματική ή σωματική αναπηρία, η οποία, ωστόσο, δεν το καθιστά ανίκανο να εργάζεται.

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία σύνταξη τέκνου καταβάλλεται σε τέκνο θανόντα κρατικού υπαλλήλου που δεν υπερβαίνει το 18ο έτος της ηλικίας του ή το 16ο έτος, σε περίπτωση αξιωματούχου, ή το 25ο έτος, εάν φοιτά σε οποιαδήποτε σχολή, κολλέγιο, πανεπιστήμια ή άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Παρέχεται, ωστόσο, η ευχέρεια στον Υπουργό Οικονομικών να επιτρέψει τη συνέχιση καταβολής σύνταξης τέκνου, σε τέκνο το οποίο ανεξαρτήτως ηλικίας υποφέρει από πνευματική ή σωματική αναπηρία που πιστοποιείται από ιατροσυμβούλιο ότι το καθιστά ανίκανο να κερδίζεται τα αναγκαία για τη ζωή. 

Με την προωθούμενη τροποποίηση, προστίθεται, η προαναφερόμενη διακριτική ευχέρεια που παρέχεται στον Υπουργό Οικονομικών, ουσιαστικά διευρύνεται ώστε να δύναται να επιτρέψει την καταβολή σύνταξης τέκνου, ακόμα και στην περίπτωση τέκνου το οποίο υποφέρει μεν από πνευματική ή σωματική αναπηρία, αλλά είναι ικανό να εργάζεται και, ενδεχομένως, να δικαιούται σε καταβολή σύνταξης, λόγω της επαγγελματικής του δραστηριότητας, από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Η προτεινόμενη ρύθμιση, τονίζεται, κρίθηκε ενδεδειγμένη, εφόσον υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες τέκνα με πιστοποιημένο ιατρικό βαθμό σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας απασχολούνται ανάλογα με τις δυνάμεις και τις δεξιότητές τους, στο πλαίσιο της ανάγκης για κοινωνική ενσωμάτωσή τους, χωρίς ωστόσο η απασχόληση αυτή να τους εξασφαλίζει τα αναγκαία προς το ζην. Το γεγονός, ωστόσο, ότι εργάζονται, δεν επιτρέπει στα πρόσωπα αυτά να δικαιούνται σε καταβολής σύνταξης τέκνου, με αποτέλεσμα μετά το θάνατο και των δυο γονέων τους, λόγω περιορισμένων οικονομικών πόρων, να καταλήγουν να διαμένουν σε κρατικά ιδρύματα.

Διευκρινίζεται, περαιτέρω, ότι σύμφωνα με το προωθούμενο τροποποιητικό νομοσχέδιο, θα παρέχεται η ευχέρεια στον Υπουργό Οικονομικών να αποφασίσει και για το ύψος της χορηγούμενης σύνταξης τέκνου, νοουμένου ότι το συνολικό ποσό που θα καταβάλλεται, προστιθέμενο σε αυτό οποιουδήποτε άλλου ποσού λαμβάνει το τέκνο λόγω επαγγελματικής απασχόλησης δεν θα υπερβαίνει το ανώτατο ποσοστό σύνταξης τέκνου, όπως αυτό καθορίζεται στους οικείο νόμο ή κανονισμούς.

Τούτο, επισημαίνεται, ώστε η σύνταξη που θα καταβάλλεται σε τέκνο που δύναται να εργάζεται, να μην υπερβαίνει τη σύνταξη που καταβάλλεται σε τέκνο που, λόγω της σοβαρότητας της αναπηρίας του, δεν έχει τη δυνατότητα καν να εργάζεται.

Περαιτέρω, τροποποιούνται οι «περί Συντάξεων Κρατικών Αξιωματούχοι (Γενικές Αρχές) Νόμοι» με την εισαγωγή πρόνοιας η οποία να διαλαμβάνει ότι αναγνωρίζεται ως χήρα, η εκάστοτε σύζυγος του θανόντα υπαλλήλου και αξιωματούχου κατά τον χρόνο του θανάτου του, νοουμένου ότι ο γάμος έχει διαρκέσει τουλάχιστον για περίοδο 5 ετών.

Πέραν των πιο πάνω, με το παρόν τροποποιητικό νομοσχέδιο, καταργούνται τα άρθρα 3 (α) (Υπολογισμός σύνταξης σε ένα ή περισσότερα λειτουργήματα αξιώματα ή θέσεις) και 3 (β) (Αναστολή καταβολής σύνταξης) εφόσον έχουν κριθεί ως αντισυνταγματικά με σχετικές Αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου.

>>> Διαβάστε εδώ ειδήσεις και στην αγγλική <<<

Εισαγωγή νέας πειθαρχικής ποινής για δημοσίους υπαλλήλους
Εξάλλου, με το τρίτο νομοσχέδιο «περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019», επιχειρείται η τροποποίηση του «περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμου» με την προσθήκη μίας νέας ποινής στον πειθαρχικό κώδικα των δημοσίων υπαλλήλων η οποία θα είναι ευνοϊκότερη από την ποινή της απόλυσης και δυσμενέστερη από την ποινή της αναγκαστικής αφυπηρέτησης.

Η εν λόγω ποινή, του «τερματισμού υπηρεσίας», προστίθεται, θα διαλαμβάνει ότι σε περίπτωση τερματισμού υπηρεσίας υπαλλήλου, το θέμα των συνταξιοδοτικών του ωφελημάτων θα υποβάλλεται από τον Υπουργό Οικονομικών στο Υπουργικό Συμβούλιο το οποίο και αποφασίζει για τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα που θα παραχωρηθούν υπό την επιφύλαξη ότι αυτά δεν θα είναι λιγότερα από εκείνα που θα παραχωρούνταν στον υπάλληλο αν επιβαλλόταν σ’ αυτόν η ποινή της απόλυσης.

Περαιτέρω, το ύψος του εφάπαξ ποσού που θα παραχωρηθεί σε καμία περίπτωση δεν θα υπερβαίνει το 50% του εφάπαξ ποσού που ο υπάλληλος θα εδικαιούτο με βάση την πραγματική του υπηρεσία.

Κατ’ επέκταση, επισημαίνεται, κρίθηκε αναγκαίο όπως τροποποιηθεί κατάλληλα και το εδάφιο (6) του άρθρου 79 της ίδιας νομοθεσίας ώστε να καθορίζεται ότι σε περίπτωση επιβολής της πειθαρχικής ποινής της αναγκαστικής αφυπηρέτησης τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα που θα παραχωρηθούν δεν θα είναι λιγότερα από εκείνα που θα παραχωρούνταν στον υπάλληλο αν επιβαλλόταν σε αυτόν η ποινή του τερματισμού υπηρεσίας και όχι η ποινή της απόλυσης, όπως σχετικά καθορίζει η υφιστάμενη νομοθεσία.

Σημειώνεται πως, σύμφωνα με την πρακτική που ακολουθείται σήμερα και απορρέει από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, παρατηρείται το φαινόμενο όλοι οι επηρεαζόμενοι, στους οποίους επιβάλλεται η ποινή της αναγκαστικής αφυπηρέτησης, να λαμβάνουν τα ίδια συνταξιοδοτικά ωφελήματα, ήτοι συνταξιοδοτικά ωφελήματα ωσάν να αφυπηρετούσαν οικειοθελώς πρόωρα, χωρίς να συνεκτιμώνται οι ιδιαιτερότητες της κάθε περίπτωσης ή και σοβαρότητα του παραπτώματος.

Με την εισαγωγή της εν λόγω νέας πειθαρχικής ποινής, αναφέρεται, αναμένεται να επιτευχθεί ορθολογικότερη διαβάθμιση των ποινών που περιλαμβάνονται στον πειθαρχικό κώδικα των δημοσίων υπαλλήλων ενώ περαιτέρω, θα παρέχεται η ευχέρεια αποστέρησης μέρους των συνταξιοδοτικών ωφελημάτων των επηρεαζόμενων, στις περιπτώσεις που αυτό κρίνεται απαραίτητο υπό τις περιστάσεις.

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

Στη Βουλή Πετρίδης-Ζέτα
Αξίζει, δε, να αναφερθεί πως για τη συζήτηση των προαναφερθέντων νομοσχεδίων, κλήθηκαν να παραστούν στην Επιτροπή ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, και η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ζέτα Αιμιλιανίδου.

Παρών στη συζήτηση θα είναι, επίσης, εκπρόσωποι του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, του Υπουργείου Οικονομικών, του Γενικού Λογιστηρίου, της Νομικής Υπηρεσίας, της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, εκπρόσωποι της ΠΑΣΥΔΥ, της ΑΣΔΥΚ, της Παγκύπριας Συντεχνίας «ΙΣΟΤΗΤΑ», της ΣΕΚ, της ΠΕΟ, της ΔΕΟΚ, της ΠΟΑΣ, της ΟΕΛΜΕΚ, της ΠΟΕΔ, της ΟΛΤΕΚ και της CFA Society Cyprus.

Μάριος Αδάμου