ΓΡΑΦΕΙ Η
ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
Το Εθνικό Δασικό Πάρκο (ΕΔΠ) Ακάμα, φαίνεται πως θα λειτουργήσει πλήρως το 2022, δεδομένου ότι τα έργα αναμένεται να αρχίσουν πριν το τέλος του 2021. Σύμφωνα με πληροφορίες από το Υπουργείο Γεωργίας, με το οποίο η Brief ήρθε σε επαφή, πραγματοποιούνται εξαντλητικές διαβουλεύσεις, εκπονούνται όλες οι αναγκαίες μελέτες και γίνεται πολύ προσεκτικός σχεδιασμός, ώστε να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση.
Μάλιστα την Τετάρτη (10/3), ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Καδής, ενημέρωσε την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Περιβάλλοντος, για τις εξελίξεις και την πρόοδο υλοποίησης του Σχεδίου, επισημαίνοντας ανάμεσα σε άλλα πως η κεφαλαιουχική επένδυση για τη δημιουργία του Πάρκου θα ξεπεράσει τα €12.000.000 ενώ οι ετήσιες λειτουργικές δαπάνες υπολογίζονται σε €1.000.000.
Δεν συμφωνουν με τον σχεδιασμό
Ταυτόχρονα αξίζει να σημειωθεί ότι ΑΚΕΛ, Κίνημα Οικολόγων και Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου, έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους για το αν τα έργα για το Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα, , θα επιφέρουν μόνο θετικά για την περιοχή.
ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ, συγκεκριμένα, σε γραπτή δήλωση, του κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΑΚΕΛ, Γιώργου Λουκαϊδη, σημειώνει πως έχει εκφράσει τις ενστάσεις του για τον σχεδιασμό του Εθνικού Πάρκου Ακάμα, πρωτίστως γιατί αυτό αφορά μόνο στην κρατική γη, με το διαχρονικό πρόβλημα των ιδιωτικών περιοχών που εντάσσονται στο δίκτυο ΦΥΣΗ 2000 να παραμένει σε εκκρεμότητα.
Παράλληλα σημειώνει πως το σχέδιο προτείνει ασφαλτοστρώσεις, κόμβους υποδομής σε πολύ ευαίσθητες περιοχές όπως η Φοντάνα Αμορόζα και η Λάρα και όχι εντός των τοπικών κοινοτήτων, ώστε αυτές να επωφεληθούν ως κόμβοι σύνδεσης με το Εθνικό Δασικό Πάρκο, στο πλαίσιο μιας σωστής διαχείρισης του Ακάμα.
Την ίδια ώρα καλεί την κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο να αναθεωρήσουν τους σχεδιασμούς τους, να άρουν τις αυθαίρετες παρεμβάσεις εντός του Ακάμα και να μην δημιουργήσουν τετελεσμένα. Το ΑΚΕΛ, τοποθετείται υπέρ της δημιουργίας Εθνικού Πάρκου, με την προϋπόθεση να αξιοποιηθεί σωστά, έχοντας ως κύρια συνιστώσα τη βιώσιμη ανάπτυξη των γύρω κοινοτήτων.
Κίνημα Οικολόγων
Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, δήλωσε στην Brief ότι οι Οικολόγοι, από την πρώτη ημέρα τάχθηκαν κατά του σχεδίου που έχει ετοιμαστεί.
Όπως επεσήμανε, «ο σχεδιασμός που δρομολογείται θα ανοίξει τον δρόμο για το χτίσιμο του υπόλοιπου Ακάμα». Ειδικότερα σημείωσε πως η κυβέρνηση θα κάνει δρόμους ασφάλτων, άρα θα’ ναι πιο εύκολο να προχωρήσει και σε πώληση τεμαχίων γης στην πορεία για να κτίσει κάποιος. «Αυτή τη στιγμή συζητούν τις πολεοδομικές ζώνες του Ακάμα», σημείωσε.
Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου
Τις ανησυχίες της εξέφρασε και η Ομοσπονδία Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου (ΟΠΟΚ) η οποία θεωρεί ότι δεν πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις και δεν ακολουθούνται οι ορθές διαδικασίες πριν από την έγκριση και υλοποίηση του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα από το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ παράλληλα εκφράζει σοβαρούς προβληματισμούς και έντονες επιφυλάξεις επί συγκεκριμένων προνοιών του Σχεδίου Αειφόρου Ανάπτυξης ΕΔΠ Ακάμα, καθότι θεωρεί ότι αρκετές από τις πρόνοιες αυτές χρήζουν αναθεώρησης και τροποποίησης.
Επεσήμανε ότι απαραίτητη προϋπόθεση πρέπει να είναι η επέκταση της περιοχής ΤΚΣ Χερσόνησος Ακάμα, με βάση τις πρόσφατες διαπιστώσεις και εισηγήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η έκδοση Διατάγματος Κήρυξης της προστατευόμενης περιοχής ΤΚΣ Χερσόνησος Ακάμα σε Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) και έκδοση διατάγματος καθορισμού μέτρων προτεραιότητας για την ΕΖΔ, με βάση τις διατάξεις του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και Άγριας Ζωής Νόμου και η έκδοση Διατάγματος Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και Άγριας Ζωής για την περιοχή ΕΖΔ Χερσόνησος Ακάμα, με βάση τις διατάξεις του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και Άγριας Ζωής Νόμου.
«ΟΧΙ» από το Υπουργείο Γεωργίας
Μετά και από τις αντιδράσεις, ότι δηλαδή με τα έργα που θα γίνουν ανοίγει ο δρόμος για πωλήσεις τεμαχίων γης για δημιουργία καταλυμάτων, ή μεμονωμένων κατοικιών και αν υπάρχουν τέτοιες σκέψεις για δημιουργία τέτοιων υποδομών στον σχεδιασμό, το Υπουργείο Γεωργίας ήταν κάθετο.
Συγκεκριμένα αρμόδιο άτομο επεσήμανε στην Brief πως, εντός του Εθνικού Δασικού Πάρκου, οι υποδομές που θα δημιουργηθούν θα εξυπηρετούν πρωτίστως τον σκοπό της διατήρησης της βιοποικιλότητας της περιοχής και την βελτίωση της εμπειρίας των επισκεπτών, προσφέροντας παράλληλα οφέλη στις γύρω κοινότητες. «Υπενθυμίζω ότι από την αρχή οι σχεδιασμοί μας αποσκοπούσαν στη λειτουργία του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα με πρώτιστο στόχο τη διασφάλιση της προστασίας των μοναδικών περιβαλλοντικών και άλλων αξιών του Ακάμα, στην αναβάθμιση της εμπειρίας του επισκέπτη καθώς και στην αναζωογόνηση των τοπικών κοινοτήτων», σημείωσε εκπρόσωπος του Υπουργείου.
Στο πλαίσιο αυτό, τα έργα και οι δράσεις που θα εκτελεστούν, όπως είναι η βελτίωση του κύριου οδικού δικτύου, η δημιουργία σημείων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, αναψυκτηρίων, χώρων στάθμευσης και υγιεινής, η σήμανση, η πρόσληψη και εκπαίδευση παρκοφυλάκων κ.λπ. είναι τα απολύτως αναγκαία για την εύρυθμη λειτουργία του Πάρκου, εξήγησε στην Brief. Τονίζεται, πρόσθεσε, ότι μοναδικός σκοπός των έργων αυτών είναι να συμβάλλουν με τον καλύτερο τρόπο στην αποτελεσματική διαχείριση του μεγάλου αριθμού επισκεπτών που φτάνουν στο Πάρκο, περιορίζοντας την πίεση στους φυσικούς οικότοπους της περιοχής.
«Καμία άλλη ανάπτυξη δεν προβλέπεται ούτε επιτρέπεται εντός του Εθνικού Δασικού Πάρκου».
Η ανάπτυξη στις Κοινότητες Ακάμα, που περιλαμβάνει και γη που βρίσκεται κοντά στα όρια του Πάρκου, θα ρυθμίζεται από το Τοπικό Σχέδιο. Το Σχέδιο έχει ολοκληρωθεί και έχει ετοιμαστεί Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (Δέουσα Εκτίμηση) που βρίσκεται μαζί με το Σχέδιο, ενώπιον της Περιβαλλοντικής Αρχής για αξιολόγηση από την αρμόδια Επιτροπή.
Πιο συγκεκριμένα εκπρόσωπος του Υπουργείου Γεωργίας ανέφερε στην Brief πως, αυτή η αξιολόγηση, «προβλέπεται να ολοκληρωθεί εντός των επόμενων μηνών, και η γνωμάτευση που θα εκδοθεί, θα διασφαλίζει ότι οι χρήσεις γης που θα επιτρέπονται γύρω από το ΕΔΠ Ακάμα, περιλαμβανομένης και οποιασδήποτε ανάπτυξης, θα χωροθετούνται και θα ελέγχονται πλήρως ως προς την απόλυτη συμβατότητά τους με τις αξίες και τη φυσιογνωμία της περιοχής».
Τα έργα που βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη
Σε εξέλιξη βρίσκεται τώρα η εκπόνηση λεπτομερών αρχιτεκτονικών και κατασκευαστικών σχεδίων για τις υποδομές που θα δημιουργηθούν στο Πάρκο, η μελέτη βελτίωσης του οδικού δικτύου, η διαμόρφωση κανόνων λειτουργίας του Πάρκου καθώς και η Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση του Σχεδίου.
Πιο αναλυτικά:
- Ετοιμασία Σχεδίων Υποδομών: Οι Αρχιτέκτονες, που επιλέγηκαν μέσω αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, παρέδωσαν πρόσφατα την Οριστική Αρχιτεκτονική Μελέτη, η οποία αναμένεται να εγκριθεί σύντομα. Στη συνέχεια θα γίνει επεξεργασία της Τελικής Μελέτης και των όρων του Διαγωνισμού για προκήρυξη προσφορών, που προγραμματίζεται μέσα στον Σεπτέμβριο του 2021. Οι εργασίες για ανάπτυξη των υποδομών στους 14 κόμβους, αναμένεται να αρχίσουν πριν το τέλος του 2021.
- Μελέτη Βελτίωσης του Οδικού Δικτύου: Η Μελετητική Ομάδα παρέδωσε την Προμελέτη και σύντομα, μέσα στον Ιούλιο του 2021 αναμένεται να παραδώσει την Τελική Μελέτη. Οι εργασίες, που θα αρχίσουν επίσης πριν το τέλος του 2021, θα περιλαμβάνουν τη βελτίωση 59 Km υφιστάμενων κύριων δρόμων μέσα στο Εθνικό Δασικό Πάρκο και κατάργηση αρκετών άλλων αυθαίρετων δρόμων που δεν θα εξυπηρετούν πλέον καμιά ανάγκη. Έχουν υιοθετηθεί οι ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές σε συνεργασία με το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, ώστε να προσφέρεται οδική ασφάλεια και άνεση, με τις χαμηλές ταχύτητες που θα καθοριστούν για τη διακίνηση των οχημάτων.
- Κανόνες Λειτουργίας του Πάρκου: Βρίσκονται στο τελικό στάδιο ετοιμασίας και αναμένεται ότι πολύ σύντομα θα αποσταλούν στη Νομική Υπηρεσία για τελικό έλεγχο, ώστε να υπάρχει ετοιμότητα δημοσίευσής τους πριν τη λειτουργία του Πάρκου, εντός του 2022. Οι Κανόνες θα ρυθμίζουν όλα τα θέματα που αφορούν την εύρυθμη λειτουργία του Πάρκου, την ασφάλεια των επισκεπτών, την προστασία των υποδομών, την προστασία της βιοποικιλότητας κ.λπ.. Θα εφαρμόζονται από τους Παρκοφύλακες και το άλλο προσωπικό του Πάρκου.
- Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (Δέουσα Εκτίμηση) για το Σχέδιο: Έχει κατατεθεί στο Τμήμα Περιβάλλοντος και έχει αρχίσει η διαδικασία αξιολόγησής της, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί περί το τέλος Απριλίου 2021.
- Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το Σχέδιο: Έχει επίσης ετοιμαστεί και κατατεθεί και η αξιολόγησή της θα γίνει αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της Δέουσας που αναφέρεται πιο πάνω.
- Τέλος Διατήρησης (Εισόδου): Η Συμβουλευτική Επιτροπή Διαχείρισης του ΕΔΠ Ακάμα καθόρισε, μετά από σειρά συσκέψεων, τα τέλη που θα καταβάλλουν οι διάφορες κατηγορίες επισκεπτών – με εξαίρεση τους μόνιμους κατοίκους, ιδιοκτήτες γης κ.λπ. Τα τέλη έχουν εγκριθεί προκαταρκτικά από τον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και έχει ενημερωθεί και η Διευρυμένη Επιτροπή (Τοπικές Αρχές, ΜΚΟ και τοπικοί παράγοντες). Σύντομα, θα υποβληθούν στο Υπουργείο Οικονομικών για τελική έγκριση.
- Άρση Παράνομων Επεμβάσεων: Το Τμήμα Δασών προχώρησε στην άρση αρκετών επεμβάσεων που αφορούσαν χαλίτικη γη η οποία κηρύχθηκε το 2016 σε κρατική δασική γη και στη συνέχεια σε Εθνικό Δασικό Πάρκο. Μερικές από τις επεμβάσεις βρίσκονται ενώπιον του Δικαστηρίου για τελική διευθέτηση.
>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<
Τα κύρια σημεία αλλαγών στον Σχεδιασμό
Οι κύριες αλλαγές και βελτιώσεις που θα πραγματοποιηθούν στο Πάρκο, ως αποτέλεσμα της υλοποίησης του Σχεδίου, όπως ενημέρωσε την Brief το Υπουργείο, είναι οι ακόλουθες:
- Αυξημένη προστασία της βιοποικιλότητας, με την υιοθέτηση όλων των μέτρων που προβλέπονται στα Σχέδια Διαχείρισης της περιοχής Natura 2000 και τη διάθεση αυξημένων πιστώσεων για τη διατήρηση της φύσης. Ταυτόχρονα θα γίνει συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη όλων των σημαντικών πολιτιστικών στοιχείων.
- Ρύθμιση της διακίνησης και στάθμευσης οχημάτων ώστε από τη μια να σταματήσει η ανεξέλεγκτη δημιουργία προσβάσεων και η καταπάτηση της βλάστησης και από την άλλη να επιτυγχάνεται η ασφάλεια και η στοιχειώδης άνεση του επισκέπτη. Αυτό επιτυγχάνεται, όχι μόνο με τη βελτίωση των δρόμων, αλλά και με τη δημιουργία και σηματοδότηση χώρων στάθμευσης, την αποκοπή πρόσβασης οχημάτων σε παραλίες και άλλους ευαίσθητους βιοτόπους, τη λειτουργία μικρών λεωφορείων Πάρκου, την ενθάρρυνση χρήσης ποδηλάτων κ.λπ.. Σημειώνεται ότι δεν θα γίνει οποιαδήποτε αλλαγή στο υφιστάμενο νομικό καθεστώς των δρόμων.
- Παροχή στοιχειωδών διευκολύνσεων για τον επισκέπτη στους 14 κόμβους υποδομών. Δημιουργία σημείων ενδιαφέροντος και αναβάθμιση των υφιστάμενων διευκολύνσεων αναψυχής, για έλεγχο της διασποράς των επισκεπτών, καλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, μείωση της ρύπανσης και ενίσχυση της ικανοποίησης και εμπειρίας των επισκεπτών.
- Εγκαθίδρυση αποτελεσματικού συστήματος διοίκησης, με τη συμμετοχή όλων των αρμοδίων Υπηρεσιών, των Τοπικών Αρχών, ΜΚΟ και Τοπικών Φορέων.
- Εποπτεία και φύλαξη της περιοχής με την εργοδότηση εκπαιδευμένων Παρκοφυλάκων που θα εφαρμόζουν μαζί με το άλλο Δασικό Προσωπικό τους Κανόνες Λειτουργίας του Πάρκου και θα επιβάλλουν ποινές σε τυχόν παραβάτες.
- Επιβολή χαμηλού τέλους εισόδου, για να καλύπτονται οι αυξημένες δαπάνες λειτουργίας, συντήρησης, αναβάθμισης των υποδομών αλλά και για δράσεις προστασίας της φύσης.
- Συμβολή στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και στην αύξηση των ωφελειών για τους τοπικούς πληθυσμούς.
- Εφαρμογή Σχεδίου Παρακολούθησης του βαθμού επίτευξης των στόχων του Σχεδίου και υιοθέτηση των απαραίτητων προσαρμογών (adaptive management) όπου παρουσιάζονται προβλήματα κ.λπ.