Φλωρεντιάδης: Ο προϋπολογισμός, το ΚΕΠ και το συνάλλαγμα

Πού οφείλεται η ρευστότητα που υπάρχει στις επιχειρήσεις σύμφωνα με τον οικονομολόγο Μιχάλη Φλωρεντιάδη

Ο οικονομολόγος Μιχάλης Φλωρεντιάδης αναλύει το οικονομικό τοπίο στην εκπομπή 'Business Hour της Brief' της Digital Tv. Στην συνέντευξη που έδωσε την Τρίτη (26/1) ο κ. Φλωρεντιάδης αναλύει την θετική πορεία του ευρώ και εξηγεί για την ρευστότητα δολαρίων.  Ακόμη σχολιάζει το πώς οι εκλογές των ΗΠΑ επηρέασαν την πορεία του δολαρίου, αλλά και πώς το Brexit την στερλίνα.

Ο κ Φλωρεντιάδης αναφέρθηκε επίσης στις καθυστερήσεις των εμβολίων και πως αυτός ο παράγοντας επηρεάζει την πορεία του συναλλάγματος.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο ρόλο των Κεντρικών Τραπεζών και τα εργαλέια που χρησιμοποιούν για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας. Από τη συνέντευξη δεν θα μπορούσε να απουσιάζει το σχόλιο του οικονομολόγου για τον προϋπολογισμό του 2021. 

Αυτούσια η συνέντευξη στην 'Business Hour by Brief':

Ερ. Ας ξεκινήσουμε με την πορεία του συναλλάγματος και συγκερκιμένα δολάριο έναντι ευρώ. Πώς κινείται αυτή την περίοδο;
"Το ευρώ είχε μια ιδιαίτερα θετική πορεία της τελευταίους μήνες. Είχε μια ανοδική πορεία έναντι του δολαρίου. Είναι δύσκολο να λεχθεί αν αυτό ήταν απότοκο της δύναμης του ευρώ. Μάλλον ήταν απότοκο της αδυναμίας του δολαρίου. Το δολάριο ερμηνέυεται από τους επεδνυτές ως εργαλείο ή ως ασφαλές καταφύγιο και όταν οι μετοχικές αξίες αυξάνονται και τα χρηματιστήρια πάνε καλά, τότε τα ασφαλή καταφύγια, όπως αποκαλούνται, δεν χρειάζονται τόσο πολύ, γι' αυτό κρίθηκε ότι το δολάριο το εγκατέλειψαν πολλοί επενδυτές. Να μην ξεχνάμε ότι πάρα πολλές εταιρείες ανά το παγκόσμιο, χρηματοδοτούνται σε δολάρια, άρα τα περισσότερα δάνεια μπορεί να είναι σε δολάριο, συνεπώς όταν υπάρχει στένωση ρευστότητας χρειάζονται κάποιοι να κρατούν διαθέσιμα δολάρια ρευστά . Όταν υπάρχει άφθονη ρευστότητα, η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής φρόντισε γι ‘αυτό, τότε δεν χρειάζονται τόσα προφυλαχτικά ρευστά διαθέσιμα τόσο σε δολάριο. Άρα αυτός είναι ο κύριος λόγος". 

Ερ. Μπορούμε να πούμε ότι η πορεία του επηρεάστηκε από τις εκλογές στις ΗΠΑ;
"Ήταν δύσκολο να πούμε αν θα έχει καθαρά θετικό ή καθαρά αρνητικό, αλλά το κρίσιμο ερώτημα σε σχέση με τις Αμερικανικές εκλογές είναι κατά πόσο η νέα διακυβέρνηση του Προέδρου Μπάϊντεν, θα μπορέσει να περάσει κάποια δημοσιονομικά μέτρα, ύψους 1,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που αν περάσουν αυτά τα μέτρα θα είναι μια ισχυρή ώθηση στην οικονομία. Τώρα κάποιοι λένε ότι αυτό μπορεί να βλάψει το δολάριο, γιατί θα δημιουργήσει μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, μεγάλα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών. Kάποιοι λένε ότι μπορεί να βοηθήσει την οικονομία να ανακάμψει και θα οδηγήσει σε ψηλότερα επιτόκια, δηλαδη πιο ψηλά επιτόκια Αμερικάνικων χρεογράφων. Αυτό θα καταστήσει το δολάριο πιο ελκυστικό.
Πιστεύω στη δεύτερη σχολή, ότι μάλλον είναι κάτι θετικό για τις ΗΠΑ. Αυτή τη στιγμή, το να καταφέρουν πιο ουσιαστικά δημοσιονομικά μέτρα γιατί με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η οικονομία  τους, θα δούμε και πιο ψηλά επιτόκια σταδιακά, ενώ άλλες χώρες, πιστεύω, είναι ιδιαίτερα χαμηλά τα επιτόκια τους και σε αυτά θα παραμείνουν. 
Βέβαια, αυτά για τα επιτόκια ιδιαίτερα, δεν πρέπει σχεδόν να το σκεφτόμαστε καν μέχρι να ξεπεραστεί η πανδημία - να έχουμε στερεά σημάδια δηλαδή, ότι ξεπερνιέται η πανδημία παγκοσμίως".

Ερ. Πάμε να δούμε την πορεία του ευρώ
"Βλέπουμε ότι αυτή τη στιγμή η Ευρωπαϊκή Οικονομία ταλανίζεται δυστυχώς από ακόμη περισσότερα lockdowns τα οποία θα διαρκέσουν για περισσότερο χρόνο από ότι υπολογιζόταν, όχι ότι οι ΗΠΑ είναι σε καλύτερη κατάσταση, αλλά φαίνεται ότι η Αμερικάνικη Οικονομία δεν έχει τόσο αρνητικό αντίκτυπο από αυτή την εξέλιξη, αν και θα το δούμε. Το πρόγραμμα εμβολιασμού των ΗΠΑ προχωρά κάπως πιο γρήγορα από την Ευρώπη, αλλά στην Ευρώπη υπάρχει το πρόβλημα με τα lockdowns και με τα εμβόλια που δεν διατίθενται με τους ρυθμούς που αναμενόταν".

Ερ. Οι καθυστερήσεις των εμβολίων επηρεάζουν άρα την πορεία του συναλλαγματος.
"Πρέπει να δούμε και το θέμα του μεταλλαγμένου ιού για το ότι υπάρχει η ανησυχία πολλών κυβερνήσεων ότι ο μεταλλαγμένος ιός καθιστά πιο δύσκολή τη συγκράτηση και τη μείωση των κσρουσμάτων τη συγκεκριμένη περίοδο.
Υπάρχει επίσης και μια αβεβαιότητα κατά πόσο τα εμβόλια θα αποδειχθούν το ίδιο αποτελεσματικά σε περίπτωση που ο μεταλλαγμένος ιός γίνει ο κύριος τρόπος μετάδοσης του Covid -19. 
Ναι, οξύμωρα επηρεάζονται τα συναλλάγματα, γιατί έχουμε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία κάθε μήνα, η πολιτική της οποίας είναι να αγοράζει κάθε μήνα κυβερνητικά χρεόγραφα με τα επιτόκια να είναι πολύ χαμηλά και εφόσον επικρατεί αυτό το τοπίο είναι πολύ δύσκολο να μιλούμε για τέλος αυτού του προγράμματος στήριξης της οικονομίας".

Ερ. Πως κινείται η στερλίνα αυτή την περίοδο λαμβάνοντας υπόψη το Brexit;
"Υπήρξε μια ανακούφιση ότι έγινε η συμφωνία για το Brexit και ξέρουμε περίπου που βαδίζουμε χωρίς να υπάρχει αυτή η αβεβαιότητα που θα υπήρχε με την απουσία μιας συμφωνίας.
Για να πούμε την αλήθεια οι αγορές περίμεναν ότι θα υπήρχε μια συμφωνία. Τώρα πόσο καλή θα είναι αυτή η συμφωνία θα το δούμε. Ήδη παρατηρούμε κάποια προβλήματα στην εφαρμογή της συμφωνίας, κάποιες τριβές στο εμπόριο μεταξύ ΗΒ και ΕΕ. Υπάρχει επίσης το θέμα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών το οποίο και θα συζητηθεί, άρα ναι μειώθηκε η αβεβαιότητα για το Brexit αλλά υπαρχουν κάποια προβλήματα με το εμπόριο που έχουν δημιουργηθεί από τη συμφωνία. 
Τώρα όμως για τη στερλίνα ευρύτερα, βλέπουμε ότι η Βρετανία ίσως επειδή είναι και η χώρα από την οποία προήλθαν και τα εμβόλια του κορωνοϊού, έχει καταφέρει ένα πιο ψηλό ποσοστό εμβολιασμού του κόσμου της. Εφόσον προχωρίσει με τους σωστούς ρυθμούς. Εικάζεται πως η Βρετανική οικονομία ίσως να είναι και από τις πρώτες που θα καταφέρουν να μην επηρεαστούν αρνητικά από τον ιό. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο για τη στερλίνα παρατηρείται κάποια ενίσχυση της συν επίσης ότι η στερλίνα είναι ένα νόμισμα παραδοσιακά το οποίο όταν πηγαίνουν καλά τα πράγματα, τα χρηματιστήρια, οι μετοχές, έχει επενδυτές που πιστεύουν ότι τους δίνει κάποια έκθεση σε αυτές - είναι επιρρεπεις στο να πηγαίνουν ανοδικά όταν πηγαίνουν και τα χρηματιστήρια".

Ερ. Ο ρόλος των Κεντρικών Τραπεζών στη διαμόρφωση της σταθερότητας στην Οκονομία… Ποιες είναι οι πολιτικές και τα εργαλεία που χρησιμοποιούν;
"Δύο είναι οι πολιτικές που ακολουθούν. Η μια είναι μέσω των χαμηλών επιτοκίων. Και δεν χρειάζεται να πως σε όποιον είναι καταθέτης ότι οι καταθέσεις στα κύρια νομίσματα αντιμετωπίζουν μηδενικό επιτόκιο, σχεδόν σίγουρα αυτό με τη σειρά του βοηθά όσους έχουν δάνεια και χαμηλώνει το κόστος εξυπηρέτησης δανεισμού.
Σε αυτό να σημειώσουμε ότι όταν φτάσω στο επίπεδο του μηδέν είναι δύσκολο να πάω σε αρνητικό επίπεδο. Έχει φτάσει στα όρια της η πολιτική  χαμηλού επιτοκίου.
Η άλλη πολιτική η οποία εφαρμόζουν είναι η εκτύπωση χρήματος και η αγορά χρεογράφων, τόσο κυβερνητικών και τόσο  εταιρικών, κάτι που είδαμε να χρησιμοποιείται εκτεταμένα σε αυτή την κρίση σε αντίθεση με το παρελθόν που ήταν κάπως ταμπού για τις τράπεζες να  αγοράζουν εταιρικά χρεόγραφα και αυτό βλέπουμε ότι έχει δώσει πάρα πολλή ρευστότητα. Το παρατηρεί κάποιος σε παγκόσμιο επίπεδο.  
Τώρα δημιουργείται το ερώτημα κατά πόσο αυτή η ρευστότητα έχει οδηγήσει στη δημιουργία φουσκών και τι θα γίνει, αν υπάρχουν. Θα εκραγούν; ή θα συνηθίσουν να υπάρχουν; Οι αποτιμήσεις, κάθε εταιρεία για να βρούμε την τιμή της έχει κέρδη και χρησιμοποιούμε ένα λόγο τιμης με κέρδη ή με μέρισμα, για να βρούμε την αξία της στο χρηματιστήριο. Είναι σε ιστορικά αρκετά ψηλά επίπεδα, ιδιαίτερα οι εταιρείες τεχνολογίας. 
Αυτό είναι το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. 
Είδαμε και το παράδοξο ότι ενώ είχαμε την πανδημια τα χρηματιστήρια ανέβαιναν. Αυτό με παραξένεψε ιδιαίτερα αλλά μπορούμε να το εξηγήσουμε λόγω της υπερβάλλουσας ρευστότητας που διοχέτευσαν οι κεντρικές τράπεζες που προτίμησαν να βάλουν περισσότερη ρευστότητα παρά να διακυνδυνεύοσουν ότι θα είναι μικρή".

Ερ. Τα επιτόκια πως θα κινηθούν, τόσο τα βασικά αλλά και τα καταθετικά;
α επιτόκια για το νέο έτος τουλάχιστον δεν προβλέπεται να δούμε αύξηση επιτοκίων. Αυτό που προβλέπεται είναι να κοιτάξουμε πρώτα τον περιορισμό του τυπώματος των κεντρικών τραπεζών για αγορές χρεογράφων και οποσδήποτε θα είναι αργά τα βήματα με τα οποία θα επανέλθουν τα επιτόκια. 
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι και πάρα πολλές κυβερνήσεις, ανάμεσα τους και η Κύπρος, έχουν αναλάβει αρκετό χρέος λόγω της πανδημίας. Αυτό το χρεός ειναι πολύ κρίσημο για να  εξυπηρετούν με επιτυχία για να είναι χαμηλά τα επιτόκια. 
Άρα βλέπουμε ανά το παγκόσμιο ο κόσμος να είναι χρεωμένος και θα είναι δύσκολο να αντέξει σε πολυ υψηλά επιτόκια αυτά τα βουνά χρέους που έχουν δημιουργηθεί. Από την άλλη έχουμε και την απειλή του πληθωρισμού. Είναι αρκετά χαμηλός τώρα, αλλά αν αυξηθεί θα είναι πολύ δύσκολο τα επιτόκια να παραμείνουν στα σημερινά επιτόκια. Αυτό απασχολεί πολύ τους οικονομολόγους, που προσπαθούν να δουν τι θα γίνει για τους επόμενους μήνες κα ιιδιαίτερα μετά που θα τελειώσει η πανδημία. Αυτό από μόνο του είναι αβεβαιότητα. Δεν ξέρουμε πότε θα ξεπεραστεί αυτή η κρίση. 
Ελπίζουμε ότι τα εμβόλια θα βοηθήσουν να την ξεπεράσουμε.
Υπάρχει αβεβαιότητα στις αγορές, αλλά βλέπουμε και τα χρηματιστήρια να βρίσκονται σε υψηλά λόγω της υπερβάλουσας ρευστότητας και της στήριξης των τραπεζών".

Ερ. Πιστεύετε ότι είναι αρκετα κοινωνικός ο προϋπολογισμός; Μπορεί να στηρίξει την οικονομία μακροπρόθεσμα;
"Χρειαζόταν ένας ενισχυμένος προϋπολογισμός, χρειαζόταν να δοθεί στήριξη, δεδομένων των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η πανδημία. Δυστυχώς και σε αυτή την περίπτωση, είναι λίγο περισσότερα τα ερωτηματικά παρά οι απαντήσεις. Κάνει το κράτος ό,τι μπορεί αλλά πρέπει να δούμε ιδιαίτερα για το 2021 και την πορεία της πανδημίας στην Κύπρο, δηλαδή αυτό είναι το τελευταίο lockdown ή θα έχουμε ξανά σε λίγου μήνες, αν και το απευχόμαστε; Τα κρατικά έσοδα μας θα αντέξουν; Υπάρχει μαι αισιοδοξία ότι το 2021 θα έχουμε μια ισχυρή ανάκαμψη. Θα υπάρξει αυτή η ανάκαμψη ή θα φτάσουμε το καλοκαίρι και θα  είναι δύσκολα τα πράγματα με τον τουρισμό; Αυτή είναι μια άλλη αβεβαιότητα. Επιπλέον, αβεβαιότητα είναι πόσα λεφτά θα αντλήσουμε από το πρόγραμμα στήριξης της ΕΕ. Δεν εξαρτάται μόνο από εμάς, αλλά και από την ίδια την ΕΕ. Τέλος θα έλεγα ότι ξέρουμε ότι το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων έφερνε αρκετά χρήματα στην κυβέρνηση. Τώρα πώς θα αναπηρωθούν αυτά τα έσοδα; Χωρίς να κάνω κριτική για το πρόγραμμα, αλλά νομίζω πως είχαν επενδυθεί αρκετά χρήματα τα προηγούμενα χρόνια και θα είναι ενδιαφέρον πως θα αντεπεξέλθουμε χωρίς αυτό το πρόγραμμα. Αυτά είναι τα ερωτηματικά που αντιμετωπίζουμε.
Εύχομαι φέτος να δούμε κάτι καλύτερο. Η κυβέρνηση έκανε αυτό που χρειάζεται γαι να στηρίξει εκείνους που έχουν πληγεί - αν και δεν ειμαι ο κατάλληλος να το πω- ελπίζω να στηριχθούν οι ανθρώποι που έχουν υποφέρει αρκετά λόγω της κρίσης".

Δείτε όλα όσα δήλωσε στο πιο κάτω βίντεο: 

Ξ.Π
 

Ξένια Προδρόμου