ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ 
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΖΑΚΟ

Οι συνεχιζόμενες αυξήσεις σε καύσιμα, πρώτες ύλες και προϊόντα, επηρεάζουν όπως είναι φυσικό όλο και περισσότερο τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Η μείωση των εξόδων και η εξοικονόμηση είναι μόνο ένα μέρος της λύσης, ενώ έντονες είναι πλέον οι συζητήσεις για αυξήσεις στους μισθούς ώστε τα νοικοκυριά να ανταπεξέλθουν στους αυξημένους λογαριασμούς. 

Θα μπορούσαν ωστόσο αυτές οι αυξήσεις στους μισθούς να υπερκαλύψουν την ακρίβεια; 

Σύμφωνα με τον Οικονομολόγο, Μιχάλη Φλωρεντιάδη και τα όσα ανέφερε σε συνέντευξη του στην Brief, κάτι τέτοιο φαίνεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολο. 

Ειδικότερα, ο κ. Φλωρεντιάδης σημείωσε πως ναι μεν θα υπάρξουν αυξήσεις στους μισθούς - όπως εκτιμά ο ίδιος - ωστόσο όπως τονίζει αυτές οι αυξήσεις είναι δύσκολο να υπερκαλύψουν τον ρυθμό του υψηλού πληθωρισμού. 

Ταυτόχρονα, όσον αφορά τους προβληματισμούς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) σχετικά με ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο κ. Φλωρεντιάδης τόνισε πως οι ανησυχίες της εδράζονται σε φαινόμενα αυξήσεων μισθών με πολύ υψηλούς ρυθμούς, αφού όπως επεξηγεί κάτι τέτοιο θα έκανε ακόμη πιο δύσκολη την καταπολέμηση του πληθωρισμού. 

Ο κ. Φλωρεντιάδης μεταξύ άλλων στην συνέντευξη του στην Brief έδωσε τις δικές του εκτιμήσεις για το πώς θα εξελιχθεί αυτή η οικονομική κρίση, τι να περιμένουμε το 2023, την ανησυχία του σχετικά με την θέσπιση του κατώτατου μισθού στην Κύπρο, ενώ ταυτόχρονα έδωσε και τις δικές του συμβουλές σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν σε περιόδους ακρίβειας. 

Διαβάστε αυτούσια την συνέντευξη του κ. Φλωρεντιάδη: 

Κύριε Φλωρεντιάδη πώς θεωρείτε πώς θα εξελιχθεί αυτή η οικονομική κρίση; Υπάρχει φως στο τούνελ

«Πιστεύω είναι πρόωρο να γίνεται αναφορά σε οικονομική κρίση αφού οι περισσότερες ενδείξεις μιλούν ακόμη για θετικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης. Σίγουρα ο αυξημένος πληθωρισμός και η ενδεχόμενη αύξηση επιτοκίων αναμένεται να φέρουν μια επιβράδυνση της οικονομίας και ενδεχομένως και μια ήπια ύφεση. Υπάρχει όμως ελπίδα ότι τα πράγματα δεν θα οδηγηθούν σε κρίση και το φαινόμενο της ήπιας ή μέτριας ύφεσης είναι κάτι που παρατηρείται τακτικά στην οικονομία».

Κάποιοι θεωρούν ότι το 2023 θα είναι πολύ χειρότερο οικονομικά από το 2022. Τι να περιμένουμε;

«Είναι δύσκολο να γίνουν προβλέψεις για το 2023 αφού λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας ακόμη δεν γνωρίζουμε καλά-καλά πως θα κυλίσει το υπόλοιπο του 2022. Πιστεύω ότι οι οικονομίες καταφέρνουν να αναπροσαρμοστούν σε νέα δεδομένα και η ευχή είναι ότι τουλάχιστον όσον αφορά τον πληθωρισμό, κατά το 2023 θα παρατηρηθεί αποκλιμάκωση του. Ενδεχομένως όμως, η "μάχη" εναντίον του πληθωρισμού πιθανότατα να έχει αρνητικές συνέπειες στην απασχόληση και στο ρυθμό ανάπτυξη, αλλά ευχή είναι η όποια επιβράδυνση προκύψει, να είναι διαχειρίσιμη. 

Στην Ευρώπη άρχισε να γίνεται έντονη η συζήτηση, κυρίως από πλευράς συνδικαλιστικών οργανώσεων, για αυξήσεις μισθών ως ένα άμεσο τρόπο στήριξης των εργαζομένων προς αντιμετώπιση της κρίσης. Την ίδια ώρα η ΕΚΤ εμφανίζεται προβληματισμένη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Πείτε μας την άποψη σας.

Πιστεύω ότι θα υπάρξουν μεν αυξήσεις των μισθών λόγω της χαμηλής ανεργίας, της δυσκολίας από πλευράς των επιχειρήσεων να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας τους και λόγω των απαιτήσεων των ίδιων των εργαζομένων λόγω του υψηλού πληθωρισμού. Όμως από την άλλη, το βλέπω δύσκολο οι αυξήσεις αυτές να υπερκαλύψουν το ρυθμό πληθωρισμού επειδή στο τέλος της ημέρας πολλές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν μεγάλη αύξηση των εξόδων τους ενώ δεν μπορούν να αυξήσουν στον ίδιο βαθμό τις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών που παρέχουν. Η ΕΚΤ ανησυχεί για φαινόμενα αυξήσεων μισθών με πολύ υψηλούς ρυθμούς, αφού κάτι τέτοιο θα κάνει την καταπολέμηση του πληθωρισμού ακόμη πιο δύσκολη».  

Θεωρείτε ότι η εφαρμογή εθνικού κατώτατου μισθού στην Κύπρο θα είναι και ένα μέτρο προστασίας των χαμηλών στρωμάτων έναντι της κρίσης;

«Η εφαρμογή εθνικού κατώτατου μισθού πρέπει από τη μια να αποτρέπει φαινόμενα εκμετάλλευσης των εργαζομένων μέσω της χορήγησης "μισθών πείνας" από την άλλη όμως χρειάζεται ο κατώτατος μισθός να μην αποτελεί εμπόδιο για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Δηλαδή ο κατώτατος μισθός να είναι μέσα σε πλαίσια ώστε να μπορούν οι επιχειρήσεις να τον προσφέρουν ακόμη και σε ανειδίκευτους εργαζόμενους και όχι να είναι ασύμφορη η εργοδότηση τέτοιων υπαλλήλων και η καταστροφή θέσεων εργασίας λόγω του υψηλού κατώτατου μισθού. Χρειάζεται δηλαδή να τηρούνται ισορροπίες. Σημειώνω ότι ψηλοί μισθοί και ποιοτικές θέσεις εργασίας είναι περισσότερο αποτέλεσμα μιας ανταγωνιστικής και αποτελεσματικής οικονομίας και λιγότερο νομοθετικής πράξης - χωρίς να υπονοώ ότι δεν χρειάζονται τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων».

Υπάρχει κάποια οικονομική συμβουλή που θα δίνατε σε επιχειρηματίες και νοικοκυριά ώστε να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια; Τι πρέπει να προσέξουν; 

«Νομίζω ότι όλοι οι επιχειρηματίες και τα νοικοκυριά συμπεριφέρονται αυτή τη στιγμή με παρόμοιο τρόπο - δηλαδή ψάχνουν για τρόπους εξοικονόμησης και μείωσης των εξόδων - ειδικά για δαπάνες που με μια επανεξέταση μπορούν να χαρακτηριστούν αχρείαστες ή χαμηλής προτεραιότητας. Αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς εκ μέρους του καταναλωτή ή του επιχειρηματία αποτελεί μέρος της λύσης για την ακρίβεια. Δυστυχώς όμως μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει και σε επιβράδυνση την οικονομία αφού η χαμηλότερη κατανάλωση μειώνει και την οικονομική δραστηριότητα. Είναι επίσης καλύτερο οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις να διατηρούν κάποια περιθώρια ασφάλειας όπως κάποιες αποταμιεύσεις και κεφάλαια ώστε να μπορούν να ανταπεξέλθουν και τις δύσκολες περιόδους».