• O γνωστός οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης επαναφέρει θέμα δημιουργίας bad bank τύπου ΝΑΜΑ
• Πέντε φορές ψηλότερο το ποσοστό των ΜΕΔ μας σε σχέση με την Ευρωζώνη

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

Ο γνωστός οικονομολόγος και σύμβουλος στρατηγικής κ. Γιάννης Τελώνης, σε συνέντευξη του στη  Brief, επεξηγεί τις επιπτώσεις από τη μη υλοποίηση του Σχεδίου «Εστία» για τις τράπεζες και τονίζει πως «θα τις υποχρεώσει να χρησιμοποιήσουν με πιο εντατικό και αποδοτικό τρόπο τα άλλα εργαλεία που διαθέτουν για μείωση των ΜΕΔ». Εισηγείται, ανάμεσα σε άλλα, αυξημένες πωλήσεις «πακέτων» ΜΕΔ από τις τράπεζες, και ενίσχυση του θεσμού των εκποιήσεων. Αυτούσια η συνέντευξη του κ. Τελώνη στη συνέχεια:

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<< 

Τι σημαίνει για το χρηματοπιστωτικό σύστημα η μη υλοποίηση των δεσμεύσεων του «Εστία»;

Ο πολύ μικρός αριθμός αιτητών για το Σχέδιο «Εστία» έχει εκ των πραγμάτων ανατρέψει τους σχεδιασμούς ή αν θέλετε τις προσδοκίες της κυβέρνησης (ΥΠΟΙΚ), της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ) και κατ’ επέκταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αλλά και των συστημικών τραπεζών, για μια ακόμη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι  οι τράπεζες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν με πιο εντατικό και αποδοτικό τρόπο τα άλλα εργαλεία που διαθέτουν για μείωση των ΜΕΔ. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να επανεξεταστούν οι πρόνοιες του «Εστία», ώστε μέσα στις οικονομικές παραμέτρους και δυνατότητες της κοινωνικής πολιτικής του κράτους να βελτιωθούν οι όροι ενός ενδεχόμενου «Εστία 2». Πρέπει να καταστεί σαφές ότι η όποια συνεισφορά του κράτους θα πρέπει να εστιάζεται στη βοήθεια κοινωνικά αδυνάτων ομάδων να διατηρήσουν την κύρια τους κατοικία. 

Οι επιπτώσεις

Πώς επηρεάζονται οι ισολογισμοί των τραπεζών;

Τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες για αντιμετώπιση των  ΜΕΔ (εκποιήσεις, ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, πωλήσεις πακέτων δανείων) έχουν το δικό τους - ενίοτε ψηλό - κόστος. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει διοχέτευση λειτουργικών κερδών για αυξημένες προβλέψεις, διαγραφές στον λογαριασμό κερδοζημιών  των εκπτώσεων για πωλήσεις δανείων που υπερβαίνουν τις προβλέψεις ή και ακόμα μείωση κεφαλαίων. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η αποδυνάμωση των ισολογισμών των τραπεζών, η οποία βαθμιαία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες κεφαλαιακές ανάγκες τις οποίες θα αναγκαστούν να επιβάλουν οι Επόπτες. Σε μια ακραία κατάσταση καταλήγουμε στα γνωστά  μας εξαιρετικά επώδυνα μέτρα εξυγίανσης. 

Τι σημαίνει γενικότερα τα βαρίδια των ΜΕΔ στο τραπεζικό σύστημα;

Όπως αναλύθηκε πιο πάνω, η ύπαρξη ψηλού ποσοστού ΜΕΔ αδυνατίζει τους ισολογισμούς των τραπεζών. Αδύνατες τράπεζες σημαίνει και αδυναμία χρηματοδότησης παραγωγικών επενδύσεων ή ακόμη και στήριξης της καταναλωτικής ζήτησης, με αποτέλεσμα τη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας. Μπαίνουμε έτσι σε ένα καθοδικό φαύλο κύκλο μειωμένου ρυθμού ανάπτυξης, μειωμένων εισοδημάτων για τον πληθυσμό, πίεσης στην εξυπηρέτηση υφιστάμενων δανείων, πίεσης στις τράπεζες κ.ά.

Οργανισμός α λα ιρλανδικά

Tι εισηγείστε;

Παρόλες τις προσπάθειες των τελευταίων 7 σχεδόν ετών και της προόδου που έχει επιτευχθεί στην αντιμετώπιση από τις τράπεζες μας  των ΜΕΔ τους, η κατάσταση εξακολουθεί να είναι σοβαρή. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματός μας,  τα ΜΕΔ των κυπριακών τραπεζών, ως ποσοστό σε σχέση με το κατά μέσον όρο ποσοστό στην Ευρωζώνη, είναι 5 φορές ψηλότερο - και αυτός ο μέσος όρος περιλαμβάνει την Ελλάδα και την Ιταλία με τα δικά τους ψηλά ποσοστά. Αν πάρουμε τον μέσο όρο, εξαιρουμένων αυτών των χωρών, τα δικά μας ΜΕΔ διαμορφώνονται μεταξύ του επταπλασίου και  οκταπλασίου  του «πραγματικού» μέσου όρου της Ευρωζώνης. 

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Είναι λοιπόν προφανές, κατά την άποψή μου, ότι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα θα πρέπει να κινηθούμε σε τρεις άξονες: (α) Αυξημένες πωλήσεις «πακέτων» ΜΕΔ από τις τράπεζες, έστω κι αν μεσοπρόθεσμα προκύψει κεφαλαιακή ανάγκη (β) ενίσχυση του θεσμού των εκποιήσεων, ώστε να καταπολεμηθεί η επικρατούσα νοοτροπία απροθυμίας ανάληψης των υποχρεώσεων από τους δανειολήπτες και ειδικά τους κακοπληρωτές και (γ) την υποβοήθηση τακτοποίησης δανειακών υποχρεώσεων που σχετίζονται με κύρια κατοικία με τη δημιουργία κρατικού οργανισμού ανάκτησης, ανταλλαγής, πώλησης, συντήρησης  και διαχείρισης τέτοιων στοιχείων ενεργητικού σε βάθος χρόνου, κατά το πρότυπο της Ιρλανδικής Δημοκρατίας.