Πέντε και κάτι χρόνια μετά τις αποφάσεις του Eurogroup για κούρεμα των καταθέσεων και την είσοδο της Κύπρου στην εποχή των μνημονίων  η οικονομία δείχνει να ανακάμπτει και η ανεργία μειώνεται.  Για την Κυβέρνηση ξεκινά όμως ένα δύσκολο έργο. Δεν μπορείς να μιλάς για ανάπτυξη και να κάνεις λόγο για πετυχημένη οικονομική πορεία και ανάκαμψη η αλλιώς success story χωρίς ταυτόχρονα να κάνεις λόγο και για αυξήσεις μισθών. Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν για την κυβέρνηση που θα πρέπει να μετατρέψει το success story από απλούς αριθμούς σε πραγματικό χρήμα στις τσέπες των πολιτών.

>>> Διαβάστε εδώ: Αναλύσεις & Έρευνες Brief <<<  

Το πρόβλημα και η πραγματική δοκιμασία για την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων αφορά τους μεγάλους κλάδους του ιδιωτικού τομέα, όπου έχει λήξει η ισχύς τους. Μιλάμε για κλάδους με πολλές χιλιάδες εργαζομένους όπως είναι: οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία και στις οικοδομές. Κλάδοι της οικονομίας όπου βασίστηκε και η Κυπριακή οικονομία για την επανεκκίνηση της. 

Στις αρχές του 2019 θα βρίσκονται σε διαδικασία ανανέωσης 205 συλλογικές συμβάσεις που καλύπτουν πέραν των 78 χιλ. εργαζομένων. Σε διαδικασία ανανέωσης θα βρίσκονται ουσιαστικά όλες οι μεγάλες παγκύπριες κλαδικές συμβάσεις που αφορούν τους εργαζομένους στα ξενοδοχεία, την οικοδομική βιομηχανία, τους εισαγωγείς αυτοκινήτων, ηλεκτρολόγους, πετρελαιοειδή, υπεραστικά λεωφορεία όπως και τους ωρομίσθιους κυβερνητικούς εργάτες, τους εργαζόμενους στις σχολικές εφορείες και τους εργαζόμενους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Κάποιες από αυτές τις συμβάσεις έληξαν τέλος του 2018 όπως π.χ. η σύμβαση των ξενοδοχοϋπάλληλων, κάποιες έληξαν από τα μέσα του 2018 και η ανανέωσή τους εκκρεμεί εδώ και καιρό όπως η σύμβαση των εργαζομένων στην οικοδομική βιομηχανία.

Οι εργοδότες μετά το 2013 για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν την οικονομική κρίση ζήτησαν να μειωθεί σημαντικά το κόστος εργασίας. Στην Κύπρο αυτό αποτυπώθηκε στη μείωση του κατώτατου μισθού και την παραχώρηση κάποιου ποσοστού ωφελημάτων.

>>> BLOOMBERG ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ <<< 

Σε πολλές συλλογικές συμβάσεις δόθηκαν επιστροφές αποκοπών, ενώ κομβικό σημείο μπορούμε να θεωρήσουμε και τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με ΣΕΚ και  ΠΕΟ για την αποκατάσταση των μισθών των εργαζομένων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα που άρχισε να εφαρμόζεται από τον Ιούλιο. Στην περίπτωση αυτή η αποκατάσταση στους μισθούς θα γίνει σε έξι δόσεις με κλιμακωτή μείωση των αποκοπών που είχαν επιβληθεί στους εργαζόμενους στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Το όλο χρονοδιάγραμμα αποκατάστασης των μισθών θα ολοκληρωθεί την 1/1/2023. Κλειδί τώρα είναι η ανανέωση της συλλογικής σύμβασης των εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Μέχρι εδώ όμως ήταν τα ¨εύκολα¨ για την κυβέρνηση. 

Η πρώτη ρήξη

Οι επόμενες προσπάθειες που αφορούσαν και τον ιδιωτικό τομέα δεν πήγαν και  τόσο καλά. Στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρα αυτό της Λεμεσού οι λιμενεργάτες δεν συμφώνησαν με τις προτάσσεις που τους έγιναν και προχώρησαν σε κινητοποιήσεις. Το πράσινο φως για λήψη απεργιακών μέτρων, έλαβε η ΠΕΟ από τα μέλη της, λιμενεργάτες στο λιμάνι Λεμεσού, σε Γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στην παρουσία και μελών της ΣΕΚ και της ΔΕΟΚ, που ομόφωνα στήριξαν, σε ξεχωριστή ψηφοφορία, την απόφαση.

Η Γενική Συνέλευση αποφάσισε πως δεν πρόκειται να αποδεχθεί το διορισμό Διαιτητικού Δικαστηρίου, που αποφάσισε το Συμβούλιο Λιμενεργασίας Λεμεσού, για επίλυση της εργατικής διαφοράς που προέκυψε με τη συνομολόγηση της Συλλογικής Σύμβασης. Σημειωτέων είναι και το γεγονός ότι μεταξύ των ΣΕΚ και ΠΕΟ δεν υπήρξε σύμπνοια στο τρόπο διαχείρισης στο θέμα των λιμενεργατών.

Ξενοδοχειακός τομέας

Ένας τομέας που εφάπτεται του τουρισμού που κατά κοινή ομολογία και στατιστικά είναι ένας από τους ποιο βασικούς πυλώνες του success story της κυπριακής οικονομίας. Εδώ οι συντεχνίες έδειξαν πλήρης σύμπνοια. Ένα κατάλογο με τα αιτήματα τους για την ανανέωση της συλλογικής σύμβασης ετοίμασαν οι συντεχνίες των ξενοδοχοϋπαλλήλων.

Μέσα από τον συγκεκριμένο κατάλογο ζητούν επαναφορά όλων των δικαιωμάτων που παραχωρήθηκαν το 2013 με την  έκτακτη ειδική συμφωνία που έγινε τότε. Παραχώρηση αυξήσεων σε όλους τους εργαζόμενους, ένταξη των κλιμάκων μισθοδοσίας στους κανονισμούς για τους όρους υπηρεσίας στα ξενοδοχεία, ένταξη του Ταμείου Ευημερίας στους κανονισμούς για τους όρους υπηρεσίας στα ξενοδοχεία, ως επίσης και του 13ου μισθού, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στον κατάλογο των αιτημάτων των ξενοδοχοϋπαλλήλων για την ανανέωση της συλλογικής σύμβασης στην ξενοδοχειακή βιομηχανία. Αιτήματα που θα δοθούν στην εργοδοτική πλευρά το αμέσως επόμενο διάστημα.

Συλλογικές συμβάσεις στον κατασκευαστικό τομέα

Άλλο ένας τομέας- βασικός πυλώνας της ανάκαμψης της κυπριακή οικονομίας βρίσκεται σε αναβρασμό. Μετά την και την απόρριψη της συμφωνίας από την εργοδοτική πλευρά οι οικοδόμοι εξουσιοδότησαν όλες τις συνδικαλιστικές του οργανώσεις να λάβουν αποφάσεις για τον τρόπο των μελλοντικών τους διεκδικήσεων.  Οι συνδικαλίστηκες οργανώσεις κατηγορούν την εργοδοτική πλευρά ότι έκανε πίσω από τις αρχικές δεσμεύσεις και συμφωνίες. Όπως όλα δείχνουν και στο κατασκευαστικό τομέα θα υπάρχει έντονος αναβρασμός το επόμενο διάστημα.

Προστίθεται πως η εργοδοτική πλευρά απέρριψε τα συμφωνηθέντα και ζητά από τις Συντεχνίες να μπουν σε συζήτηση για την ανανέωση της Συλλογικής Σύμβασης από την αρχή.

Κατώτατος Μισθός

Δείγμα για το τι θα γίνει στο τομέα των συλλογικών συμβάσεων υπάρχει και το κλίμα είναι συγκρουσιακό . Τι θα γίνει με την αύξηση του κατώτατου μισθού που στους στόχους όλων των συνδικαλιστικών οργανώσεων για το 2019 είναι κεντρική απαίτηση.

>>>Διαβάστε επίσης - Οι στόχοι 4 εργοδοτικών -4 συνδικαλιστικών οργανώσεων για το 2019<<<

Στο σενάριο αύξησης του κατώτατου μισθού αντιδρούν έντονα οι εργοδοτικές οργανώσεις.

Τα βασικά επιχειρήματα της εργοδοτικής πλευράς αφορούν κυρίως στα ακόλουθα σημεία: 
1. Λόγω των χρόνων εντός οικονομικής κρίσης δεν είναι ακόμη αρκετά εύρωστες οι επιχειρήσεις για αύξηση μισθών.
2. Παράπονα για τις φορολογίες που τέθηκαν εντός Μνημονίου ή για το ύψος διαχρονικά υψηλών φόρων (εισοδήματος, επί των καταθέσεων, ΦΠΑ κ.α.).
3. Άλλα κόστη όπως αυτό των καυσίμων ή του ηλεκτρισμού είναι στα ύψη και δεν αντέχουν άλλα κόστη στις επιχειρήσεις τους. 
4. Αυτοί που αξίζουν περισσότερα αμείβονται αντίστοιχα, οπότε δεν υπάρχει λόγος εγκλωβισμού σε ένα ξεπερασμένο μοντέλο καθορισμού μισθών.

Περισσότερα για την αύξηση του κατώτατου μισθού εδώ …

Οι πρώτοι μήνες του 2019 θα είναι σίγουρα κρίσιμοι για την εργασιακή ειρήνη αλλά και για να παραμείνει σε  σταθερή πορεία η οικονομία. Σε μεγάλο βαθμό αυτό θα κριθεί, όχι ιδιαίτερα από την στάση της κυβέρνησης αλλά από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις  των εργαζομένων και την πλευρά των εργοδοτών. Την στάση που θα κρατήσει εις έκαστος, αν θα πρυτανεύσει η λογική για το γενικό καλό των πολιτών και της οικονομίας γενικότερα.