• Η διατήρηση των ΜΕΔ στους ισολογισμούς των τραπεζών τροχοπέδη για την ανάπτυξη 
• Απορροφούν κεφάλαια και καθυστερούν τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και της απασχόλησης. 

H Κύπρος έχει εξέλθει του μνημονίου, επιτυχώς κατά τον Υπουργό Οικονομικών κ. Χάρη Γεωργιάδη. Η επιτυχία της εξόδου σφραγίζεται με την επάνοδο στις διεθνείς αγορές και την επιτυχή έκδοση ομολόγων για κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του κράτους.

Τα δύσκολα πέρασαν και η χώρα εισέρχεται σε μια νέα εποχή. Κατά τις εκτιμήσεις, τις αξιολογήσεις και τις επίσημες διαβεβαιώσεις. Αυτήν την εικόνα επιθυμεί να προβάλει η κυβέρνηση, αυτήν την εικόνα προσδοκεί να διατηρήσει προς τα έξω, αυτήν την εικόνα πλασάρει με κάθε ευκαιρία. 

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<< 

Ωστόσο, πέραν των μεγάλων προκλήσεων που συνεχίζουν να ταλανίζουν τα δημόσια οικονομικά, με ψηλά στις προτεραιότητες τη νέα υποχρέωση σχετικά με τις αποκοπές στο δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα μετά την απόφαση του διοικητικού δικαστηρίου, και των άλλων ημιτελών προκλήσεων που αφορούν τη μεταρρύθμιση στην τοπική αυτοδιοίκηση και το νέο εγχείρημα του Γενικού Σχεδίου Υγείας, υπάρχει ακόμη μια βραδυφλεγής ωρολογιακή βόμβα. 

Η μεγάλη και τεράστια πρόκληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τα οποία, παρά τις συνεχείς ενέργειες και δράσεις για μείωσή τους, συνεχίζουν να αποτελούν την κύρια πηγή ανησυχίας για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, την οικονομία, την ανάπτυξη και την πρόοδο της νήσου. Κατά την περσινή χρονιά, η Κύπρος κατέγραψε σημαντική και αξιοσημείωτη πρόοδο σε σχέση με την εξυγίανση του τραπεζικού της τομέα και τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), όμως οι προκλήσεις είναι σημαντικές και προκαλούν συνεχείς κλυδωνισμούς στο σύστημα.

Το ΕΣΤΙΑ και τα ΜΕΔ

Η καθυστέρηση της εισαγωγής του σχεδίου ΕΣΤΙΑ για τη στήριξη ευάλωτων δανειοληπτών χαμηλού εισοδήματος αποτελεί τροχοπέδη στην επιτάχυνση της μείωσης των «κόκκινων» δανείων με ένα ισορροπημένο και κοινωνικά αποδεκτό τρόπο. Ταυτόχρονα, μειώνει την κοινωνικοπολιτική αποδοχή της ανεπίτρεπτης και, πολλές φορές, καταστροφικής συμπεριφοράς των στρατηγικών κακοπληρωτών. 

Γιατί, όμως, τα ΜΕΔ συνεχίζουν να λειτουργούν ως μια κινούμενη ενεργοποιημένη ωρολογιακή βόμβα;

Γιατί τα ΜΕΔ απορροφούν κεφάλαια, δημιουργούν προβλήματα στην κερδοφορία των τραπεζών, κυρίως στα κεφάλαιά τους, και καθυστερούν τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης. 

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια υπονομεύουν τη βιωσιμότητα μιας τράπεζας. Και μια τράπεζα όταν έχει υπερβολικά υψηλό επισφαλές χρέος, δεν μπορεί να χορηγεί πιστώσεις στις επιχειρήσεις για επενδύσεις, οι οποίες με τη σειρά τους δεν μπορούν να δημιουργούν θέσεις εργασίας. Οι επιπτώσεις είναι αρνητικές για την οικονομία ως σύνολο. Οι μειωμένες επενδύσεις των επιχειρήσεων και η δημιουργία λιγότερων νέων θέσεων απασχόλησης οδηγούν σε χαμηλότερη ανάπτυξη. Και από εκεί και πέρα αρχίζει ένας φαύλος κύκλος χωρίς σταματημό.

Τα παθήματα του παρελθόντος, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στην Ευρώπη και αλλού, έχουν υποχρεώσει τους επόπτες να διατηρούν σκληρή γραμμή. Οι τράπεζες υποχρεώνονται να μην χορηγούν δάνεια που ενέχουν υπερβολικό κίνδυνο αξιολογώντας με περισσότερη προσοχή τη φερεγγυότητα των δανειοληπτών. Καλούνται να εντοπίζουν από την αρχή τις περιπτώσεις δανειοληπτών με οικονομικές δυσκολίες και να είναι σε θέση να τις διαχειρίζονται έγκαιρα.
 
Τα επισφαλή δάνεια

Είναι γεγονός ότι έγιναν πολλά από πλευράς τραπεζών για διαχείριση των ΜΕΔ. Θα μπορούσαν να γίνουν και περισσότερα. Μια τράπεζα διαθέτει διαφορές επιλογές για τη μείωση  των επισφαλών δανείων στον ισολογισμό της: επαναδιαπραγμάτευση των όρων της δανειακής σύμβασης με τους δανειολήπτες, πώληση των επισφαλών δανείων της σε επενδυτές, οι οποίοι συνήθως ζητούν προεξόφληση επί της αξίας, πλήρη διαγραφή τέτοιων δανείων, με  ακόμη μεγαλύτερη ζημία.

Εν κατακλείδι, το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου «πάσχει» ακόμη από τα υψηλά επίπεδα ΜΕΔ. Η διατήρησή τους στους ισολογισμούς των τραπεζών θα συνεχίσει να αποτελεί τροχοπέδη για την οικονομική ανάπτυξη: μειώνει την κερδοφορία των τραπεζών, αυξάνει τις ζημιές και την ικανότητά τους να χορηγούν δάνεια, τις υποχρεώνει να έχουν συνεχώς ανοικτά τα μάτια τους  στις προβλέψεις σχετικά με την απομείωση ή διαγραφή δανείων.

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Μόνιμη απειλή

Τι σημαίνει αυτό για την οικονομία; Επιγραμματικά, σημαίνει μείωση των πιστώσεων, μειωμένες επενδύσεις, σημαίνει μια μόνιμη απειλή  για την ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα, κυρίως σε πιθανούς κραδασμούς και μια αύξηση του συστημικού κινδύνου. Σημαίνει με υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης και χαμηλότερη προσφορά πιστώσεων στην πραγματική οικονομία.

Άρα, όλες οι προσπάθειες και όλες οι ενέργειες πρέπει να έχουν κύριο στόχο το «ξεφόρτωμα» του συστήματος από τα ΜΕΔ. Τάχιστα και άμεσα, χωρίς χρονοτριβή.