Η σημασία της τηλεργασίας και το μέλλον της εργασίας

Ποιες οι εκτιμήσεις ειδικών της KPMG και Ernst & Young Κύπρου

Αλλαγές στον τρόπο εργασίας πολλών εταιρειών και επιχειρήσεων επέφερε ο κορωνοϊός, αφού σημαντικό μέρος αυτών έχουν υιοθετήσει και εφαρμόζουν την πρακτικής της τηλεργασίας.

Πόσο σημαντική είναι, όμως, η τηλεργασία; Πώς αυτή η πρακτική μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και τον τρόπο διεκπεραίωσης των εργασιών; Μπορεί όντως να αποτελέσει το μέλλον της εργασίας; 

Αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα που προκύπτουν από την υιοθέτηση αυτής της πρακτικής επιχειρεί να απαντήσει σήμερα η Brief, καταγράφοντας τις απόψεις των ειδικών και δη εκπροσώπων των εταιρειών παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών KPMG και Ernst & Young Κύπρου.

>>> Διαβάστε ακόμη: 

Ο κορωνοϊός έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το μοντέλο εργασίας
Ειδικότερα οι Αντώνης Παρτζίλης, Διοικητικός Σύμβουλος, Head of People & Change, KPMG Limited και Έλενα Φιλιππίδου, Manager, KPMG Limited, αφού τονίζουν πως η τηλεργασία δεν αποτελεί μία άγνωστη πρακτική για πολλές επιχειρήσεις, σημειώνουν ότι αδιαμφισβήτητα, η πανδημία του κορωνοϊού έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το μοντέλο εργασίας και την επαγγελματική επικοινωνία και συνεργασία ευρύτερα.

Αναλυτικά οι απόψεις τους:

Όπως είναι πλέον ευρέως γνωστό, οι πλείστες των επιχειρήσεων, άλλες σε μεγάλο, άλλες σε μικρότερο βαθμό, έχουν στραφεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε «μη παραδοσιακές» πρακτικές λειτουργίας, κάνοντας ότι είναι δυνατό για τη συνέχιση, στο βαθμό του δυνατού, των εργασιών τους στο πλαίσιο αυτής της ιδιαίτερης κατάστασης που διέρχεται η Κυπριακή κοινωνία και οικονομία. Μία από αυτές τις πρακτικές, η οποία μάλιστα είναι και από τις πιο σημαντικές αλλαγές, είναι η τηλεργασία.

Η τηλεργασία δεν αποτελεί μία άγνωστη πρακτική για πολλές από τις επιχειρήσεις. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πολλές εταιρείες χρησιμοποιούσαν και προ κρίσης μορφές τηλεργασίας, αφού πέραν της πιθανής μείωσης σε λειτουργικές δαπάνες που δύναται να επιφέρει, για πολλούς εργαζόμενους, ιδιαίτερα μικρότερης ηλικίας (π.χ. «Millenials») αυτή η μορφή εργασίας αποτελεί και την προτιμητέα πρακτική. 

Ως εκ τούτου, πολλοί εργαζόμενοι τείνουν να είναι πιο παραγωγικοί και πιο ικανοποιημένοι καθότι, αφενός μπορούν να προσαρμόσουν τον τρόπο εργασίας με βάση τις ανάγκες τους και αφετέρου, ενδυναμώνονται αισθανόμενοι ότι ο εργοδότης τους δείχνει έμπρακτα την εμπιστοσύνη του αποσυνδέοντας τη φυσική παρουσία από την καλή απόδοση. 

Επιπλέον, η τηλεργασία δίνει την ευκαιρία στις επιχειρήσεις να ενισχύσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους, εργοδοτώντας άτομα που διαμένουν σε άλλες χώρες, ΑμεΑ, αλλά και άτομα νεαρότερης ηλικίας που πιθανόν να προτιμούν πιο σύγχρονα εργασιακά μοντέλα με αυξημένη χρήση της τεχνολογίας. 

Εντούτοις, η αλλαγή στο παραδοσιακό μοντέλο εργασίας επιβλήθηκε σε διάστημα ημερών, θέτοντας τις κυπριακές επιχειρήσεις αντιμέτωπες με πολλές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης της κατάλληλης τεχνολογικής υποδομής και των σχετικών εσωτερικών διαδικασιών. Μεγάλη πρόκληση αποτελεί επίσης η διατήρηση των επιθυμητών επιπέδων απόδοσης, της απρόσκοπτης συνεργασίας μεταξύ της ομάδας και της επαρκούς παρακολούθησης της καθημερινής εργασίας. 

Αδιαμφισβήτητα, η πανδημία του κορονοϊού έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το μοντέλο εργασίας και την επαγγελματική επικοινωνία και συνεργασία ευρύτερα. Η παρούσα κατάσταση έχει δημιουργήσει μεγάλη αβεβαιότητα και κανένας δεν μπορεί να πει με σιγουριά ποιο είναι το μέλλον της εργασίας και εάν η τηλεργασία θα καθιερωθεί ως το πλέον σύνηθες μοντέλο εργασίας. 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Σίγουρα η τηλεργασία δεν είναι επιλογή για ορισμένους επαγγελματικούς κλάδους, οι οποίοι απαιτούν οπωσδήποτε τη φυσική παρουσία των εργαζομένων (όπως ο κατασκευαστικός κλάδος). Εντούτοις, είναι βέβαιο ότι η παρούσα κρίση ανάγκασε τις επιχειρήσεις να σκεφτούν διαφορετικά και να δοκιμάσουν πρακτικές και εργαλεία που στο παρελθόν είτε αγνοούσαν είτε δεν θεωρούσαν ως προτεραιότητα. 

Η αντίσταση στην τεχνολογική αλλαγή, στην αλλαγή του τρόπου λειτουργίας και εργασίας, και γενικότερα στην όποια αλλαγή καλείται να υιοθετήσει ο κάθε οργανισμός, αποτελεί μια αναμενόμενη και φυσική αντίδραση. Στην παρούσα φάση, η αλλαγή αυτή επιβλήθηκε στις επιχειρήσεις χωρίς να υπάρχει περιθώριο για αντίσταση, χωρίς να υπάρχει άλλη εναλλακτική. 

Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα αντιδράσουν οι επιχειρήσεις όταν επανέλθει η ομαλότητα και θα έχουν περισσότερες εναλλακτικές. Σίγουρα, υπάρχουν επιχειρήσεις που θα επιστρέψουν στο παραδοσιακό μοντέλο εργασίας τους. Υπάρχουν όμως και επιχειρήσεις που θα αγκαλιάσουν την αλλαγή που τους επιβλήθηκε με την πανδημία του κορωνοϊού και θα επιλέξουν να συνεχίσουν την εφαρμογή πιο σύγχρονων μοντέλων εργασίας, όπως η τηλεργασία. 

Οι κινήσεις που πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις που υιοθετούν την τηλεργασία
Οι επιχειρήσεις που θα επιλέξουν να εφαρμόζουν την τηλεργασία κατόπιν επιστροφής στην ομαλότητα, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι θα το πράξουν με τρόπο στοχευμένο και οργανωμένο

Πρωτίστως, θα πρέπει να επανακαθορίσουν τον λόγο εφαρμογής της αλλαγής αυτής. Στην παρούσα φάση, ο λόγος αυτός είναι η πανδημία του κορωνοϊού, αλλά δεν θα είναι για πάντα. Έτσι, καθορίζοντας το γιατί θέλουν να αλλάξουν το μοντέλο εργασίας τους, θα μπορέσουν να διαμορφώσουν ένα πλάνο δράσης και να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ορθή υιοθέτηση της τηλεργασίας ή άλλων σύγχρονων μεθόδων εργασίας. 

Πέρα από τις ενέργειες αναβάθμισης της τεχνολογικής υποδομής και ψηφιακών εργαλείων, της ενίσχυσης της ασφάλειας πληροφοριών και συστημάτων και της αναδιοργάνωσης των εσωτερικών διαδικασιών, από το πλάνο δράσης δεν πρέπει να λείπουν ενέργειες για αλλαγή της κουλτούρας του οργανισμού και ευθυγράμμιση του προσωπικού με το νέο όραμα της επιχείρησης. 

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Σημαντικό στοιχείο του μέλλοντος οι ευέλικτες μορφές εργασίας
Από την πλευρά της η Χαρά Θεοδότου, Διευθύντρια στο Τμήμα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Ανθρώπινου Δυναμικού της ΕΥ Κύπρου τονίζει πως, «προβλέπουμε ότι οι ευέλικτες μορφές εργασίας που έχουν εφαρμοστεί εξ ανάγκης, περιλαμβανομένης της τηλεργασίας, θα αποτελέσουν σημαντικό στοιχείο του μέλλοντος της εργασίας», υπογραμμίζοντας ότι «είναι σοφό και απαραίτητο όπως η ‘επανάσταση της ευέλικτης εργασίας’ τεθεί ως προτεραιότητα στη στρατηγική και τον προγραμματισμό των επιχειρήσεων για τα επόμενα χρόνια».

Αναλυτικά οι απόψεις της για την τηλεργασία στις ακόλουθες παραγράφους:

Μαζί με τους κινδύνους για την προσωπική και δημόσια υγεία, ο COVID-19 φέρνει μαζί του και πρωτοφανείς προκλήσεις για τις επιχειρήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, περιλαμβανομένης και της άμεσης ανάγκης για υιοθέτηση πρακτικών τηλεργασίας. 

Λόγω της κοινωνικής αποστασιοποίησης που επιβλήθηκε, επιχειρήσεις όλων των ειδών, μεγεθών και κουλτούρων κλήθηκαν, σχεδόν μέσα σε μία νύχτα, να εγκαταστήσουν ένα ψηφιακό περιβάλλον εργασίας και να εφαρμόσουν νέες μεθόδους, έτσι ώστε να διασφαλίσουν την ομαλότερη και αποτελεσματικότερη συνέχιση των εργασιών τους. Η τηλεργασία, που στο παρελθόν υπήρξε αμφιλεγόμενο θέμα, τώρα εν μέσω κρίσης, αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την επιβίωση των επιχειρήσεων.

Η πανδημία βρήκε κάποιους οργανισμούς πανέτοιμους να εφαρμόσουν εναλλακτικές μορφές εργασίας τόσο σε επίπεδο τεχνολογικής υποδομής όσο και σε επίπεδο κουλτούρας, αφού το προσωπικό τους εφάρμοζε ήδη, σε κάποιο βαθμό, κάποια μορφή εργασίας εξ αποστάσεως. Κάποιοι άλλοι δοκιμάστηκαν και αναγκάστηκαν να αναπροσαρμόσουν τον τρόπο εργασίας τους, την κουλτούρα και το ηγετικό τους στυλ τους και να δοκιμάσουν νέες τεχνολογίες και πρακτικές, αλλά και να αναπτύξουν νέες δεξιότητες και νοοτροπίες.

Τι θα συμβεί όταν περάσει αυτή η κρίση; Κατά την άποψή μας, η πλήρης επιστροφή στον παραδοσιακό τρόπο εργασίας φαντάζει απομακρυσμένη αφού πλέον υπάρχουν εγκατεστημένες οι απαραίτητες τεχνολογικές υποδομές, έχουν ήδη εφαρμοστεί και δοκιμαστεί νέες πιο ευέλικτες πρακτικές εργασίας, έχουν αναπτυχθεί σε κάποιο βαθμό οι απαραίτητες ψηφιακές ικανότητες και έχει διαμορφωθεί αναλόγως η κουλτούρα των οργανισμών, για να υποστηρίξουν τη συνέχιση αυτού του νέου μοντέλου εργασίας.

Επίσης, διάφορες αναδυόμενες τάσεις, όπως η παγκοσμοιοποίηση, οι δημογραφικές αλλαγές και οι τεχνολογικές εξελίξεις δημιουργούν την ανάγκη για δημιουργία ενός πιο ευέλικτου και ευπροσάρμοστου ανθρώπινου δυναμικού. 

Επιπρόσθετα, για πρώτη φορά συνυπάρχουν στον εργασιακό χώρο τέσσερις διαφορετικές γενιές: οι Baby Boomers, η Γενιά Χ, οι Millennials και η Γενιά Ζ, με διαφορετικά χαρακτηριστικά και βιώματα που επηρεάζουν τον τρόπο και τα κίνητρα παρακίνησης τους. 

>>> Διαβάστε εδώ ειδήσεις και στην αγγλική <<<

Συγκεκριμένα, οι νέες γενιές, οι οποίες θα αποτελούν την πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού τα επόμενα χρόνια, αναζητούν πιο αποκεντρωμένο και ευέλικτο εργασιακό περιβάλλον όπου θα έχουν οι ίδιοι τη δυνατότητα να αποφασίσουν πότε, που και πώς θα διεκπεραιώνουν την εργασία τους. 

Συνεπώς, ακόμα και πριν από την πανδημία, διάφοροι εξωγενείς παράγοντες είχαν ήδη αρχίσει να διαμορφώνουν το μέλλον της εργασίας, δημιουργώντας στις επιχειρήσεις την ανάγκη για τη διακοπή ξεπερασμένων μεθόδων εργασίας και πιο παραδοσιακών επιχειρηματικών πρακτικών, έτσι ώστε να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες ενός εξελιγμένου και ποικίλου ανθρώπινου δυναμικού. 

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που σχετικές έρευνες από κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα παγκοσμίως, όπως το Πανεπιστήμιο του Harvard, το Global Workplace Analytics και το Πανεπιστήμιο του Stanford απέδειξαν ότι η ευελιξία στον τρόπο εργασίας μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την παραγωγικότητα, την απόδοση, τη δέσμευση και τη διατήρηση του ανθρώπινου δυναμικού. 

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

Λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές και τα νέα δεδομένα που συντελούνται στον εργασιακό χώρο λόγω του COVID-19, προβλέπουμε ότι οι ευέλικτες μορφές εργασίας που έχουν εφαρμοστεί εξ ανάγκης, περιλαμβανομένης της τηλεργασίας, θα αποτελέσουν σημαντικό στοιχείο του μέλλοντος της εργασίας.

Επομένως, είναι σοφό και απαραίτητο όπως η «επανάσταση της ευέλικτης εργασίας» τεθεί ως προτεραιότητα στη στρατηγική και τον προγραμματισμό των επιχειρήσεων για τα επόμενα χρόνια.

Μάριος Αδάμου