• «Κλειδί» το σχέδιο εμβολιασμού και η συμπεριφορά των καταναλωτών
• Νοικοκυριά και επιχειρήσεις μετρούν τις πληγές τους και καθορίζουν τις κινήσεις τους
• Η νέα κανονικότητα, ο τουρισμός και το επίσης δυσοίωνο 2021

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

Νέο ξεκλείδωμα της οικονομίας και  της επιχειρηματικότητας επιχειρείται από αύριο Δευτέρα, με τη σταδιακή άρση των μέτρων που έχουν επιβληθεί για διαχείριση της υγειονομικής κρίσης του Covid - 19. Το άνοιγμα των επιχειρήσεων, εκτός από μια βαθιά ανάσα για τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις, αποτελεί το πρώτο βήμα στην πορεία εξόδου της οικονομίας από την εντατική που έχει μπει  με το δεύτερο lockdown. 

Επίσης, η επιστροφή σε άλλη μια νέα κανονικότητα προκρίνει την υγειονομική εικόνα που θα διαμορφωθεί τους επόμενους μήνες, την κατάσταση της οικονομίας και των επιχειρήσεων, και μια πιθανή, πολύ απομακρυσμένη, επιστροφή των τουριστών. 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Πλέον οικονομία και Covid - 19 είναι δυο συγκοινωνούντα δοχεία, που χωρίς το δεύτερο δεν μπορεί να λειτουργήσει το πρώτο και χωρίς το πρώτο δεν μπορεί να επιστρέψει ποτέ το κράτος και οι πολίτες του σε μια φυσιολογική νέα κανονικότητα.

Οι οικονομικοί αναλυτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις στην Κύπρο αλλά και διεθνώς εξηγούν πως «θα υπάρξουν προοπτικές στην οικονομία εφόσον όλοι, εργαζόμενοι και επιχειρήσεις, αντιληφθούν ότι θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα υγειονομικά μέτρα ώστε να μην υπάρξει αύξηση των κρουσμάτων σε επικίνδυνα επίπεδα και απειληθεί και πάλι η οικονομική δραστηριότητα από ένα τρίτο lockdown».

Το άνοιγμα της οικονομίας 

Οι παράγοντες που θα καθορίσουν το άνοιγμα της οικονομίας είναι:

Πρώτο, πόσο επιτυχημένο θα είναι το σχέδιο του εμβολιασμού των πολιτών τους προσεχείς μήνες.

Δεύτερο, εάν τηρούνται τα μέτρα που εισηγούνται οι επιδημιολόγοι στους χώρους εργασίας και αλλού.

Τρίτο, πόσο έχουν επηρεαστεί οικονομικά μέχρι τώρα τα κυπριακά νοικοκυριά και πώς θα συμπεριφερθούν σε σχέση με τις καταναλωτικές τους συνήθειες.

Τέταρτο, πόσες και ποιες επιχειρήσεις θα μπορέσουν να ανακάμψουν, να βρουν τα πόδια τους και να συνεχίσουν και πόσες από αυτές θα υποχρεωθούν εκ των εξελίξεων να αναστείλουν τις εργασίες τους.
Τουρισμός και τράπεζες

Σε όλο αυτό το σκηνικό καθοριστική είναι και η έκβαση δυο σημαντικών κλάδων της οικονομίας. Από τη μια του τουριστικού, του μεγαλύτερου αιμοδότη της οικονομίας από τον οποίον εξαρτώνται άλλες επιχειρήσεις και εργαζόμενοι και από την άλλη των τραπεζών που η υγιής κατάστασή τους καθορίζει και τη συμπεριφορά των υπολοίπων.

Ήδη, οι επιχειρηματικές οργανώσεις έχουν ενημερώσει τα μέλη τους και τους ζητούν να λάβουν όλα τα μέτρα που προτείνονται από τους επιδημιολόγους, ώστε να συνεχιστεί η λειτουργία των επιχειρήσεων, καθώς ένα απότομο άνοιγμα θα αυξήσει την επισκεψιμότητα των καταναλωτών και ταυτόχρονα τους κινδύνους για αύξηση των κρουσμάτων ανάμεσα στην κοινότητα.

Πάντως, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και το Υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζονται νέα σενάρια εκτιμώντας την απρόβλεπτη πορεία της πανδημίας, τον αβέβαιο ακόμη χρόνο εξάλειψής της παρά τους εμβολιασμούς, τα βαρίδια του ιδιωτικού και δημόσιου χρέους και το μέγεθος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (υφιστάμενων και νέων). 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Ακόμη και τώρα με τα μειωμένα κρούσματα, οι εκτιμήσεις για την πορεία του ΑΕΠ της χώρας είναι αβέβαιες, παρά τα ελπιδοφόρα μηνύματα που δημιουργεί η διάθεση του εμβολίου. 

Να υπενθυμίσουμε πως η ΚΤΚ στις επικαιροποιημένες προβλέψεις της για το ΑΕΠ  αναμένει μικρότερη συρρίκνωση για το 2020, λόγω της καλύτερης από την προβλεπόμενη πορεία της εγχώριας ζήτησης το τρίτο τρίμηνο του έτους, η οποία αντιστάθμισε τη χειρότερη από την αναμενόμενη πορεία της οικονομικής δραστηριότητας το τέταρτο τρίμηνο καθώς και του τουρισμού. Στην αγορά εργασίας, η ανεργία αναμένεται να κινηθεί αυξητικά τους πρώτους μήνες του 2021, παρόλο που έχει συγκρατηθεί λόγω των μέτρων στήριξης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων και ακολούθως θα επανέλθει σε αυξητική τάση λόγω της ενδεχόμενης  ανάκαμψης του ΑΕΠ.

Χρονιά επιβίωσης

Στο μεταξύ, όπως δήλωναν στη Brief τουριστικοί παράγοντες «το 2021 χαρακτηρίζεται ως χρονιά επιβίωσης για τον κυπριακό τουρισμό, την ξενοδοχειακή βιομηχανία και γενικότερα τους επιχειρηματίες του χώρου. Στα δυσοίωνα αποτελέσματα του περσινού καλοκαιριού προστίθενται η μεγάλη αβεβαιότητα για τους επόμενους μήνες και για το καλοκαίρι, με το ερώτημα “Πότε θα ανακάμψει η τουριστική βιομηχανία;” να αιωρείται ακόμη χωρίς απάντηση». 

Οι τουριστικοί παράγοντες δηλώνουν πως «από τα μηνύματα που λαμβάνουν το πιθανότερο είναι να μην υπάρξει ανάκαμψη μέσα στο 2021, καθώς ακόμη κι αν η τουριστική περίοδος δεν είναι χειρότερη από πέρσι  ο τουρισμός δεν θα ανακτήσει τη δυναμική του και τις ζημιές που δημιούργησε ο COVID – 19».

Αποδίδουν τις αρνητικές εκτιμήσεις στις συνεχείς αλλαγές των επιδημιολογικών δεδομένων σε κύριες τουριστικές χώρες, τις διαφοροποιήσεις στις ταξιδιωτικές οδηγίες και την υποχρεωτική καραντίνα καθώς και την αβεβαιότητα από την αποτελεσματικότητα του εμβολίου.

Την ίδια ώρα μεγάλοι οργανωτές ταξιδιών διατυπώνουν την έντονη ανησυχία τους για την πορεία της τουριστικής ζήτησης και παρουσιάζονται συντηρητικοί ως προς τον αριθμό των ταξιδιωτικών πακέτων που θα διαθέσουν.