Η Τουρκία πιέζει τις εμπορικές τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια που χρεώνονται στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις μετά την κίνηση της κεντρικής τράπεζας αυτή την εβδομάδα να τονώσει την οικονομία με μια αιφνιδιαστική μείωση των επιτοκίων, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η νομισματική αρχή δημοσίευσε σήμερα κανόνες που θα αναγκάσουν τις τράπεζες να φέρουν τα επιτόκια των εμπορικών δανείων πιο κοντά στο επιτόκιο πολιτικής αναφοράς της Τουρκίας, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τις ενδείξεις ότι η οικονομία των 800 δισεκατομμυρίων δολαρίων μπορεί να επιβραδύνει.

Οι κανονισμοί ακολουθούν την απόφαση της κεντρικής τράπεζας την Πέμπτη να μειώσει το επιτόκιο πολιτικής της στο 13%, ακόμη και με τον πληθωρισμό να τρέχει σε υψηλό 24 ετών, στο 80%. Ο επιδιωκόμενος στόχος είναι να διατηρηθεί η ροή σχετικά φθηνότερων μετρητών προς τις επιχειρήσεις και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, καθώς η Τουρκία προετοιμάζεται για τις εκλογές του 2023.

Οι τράπεζες θα πρέπει επίσης να μεταφέρουν περισσότερα κρατικά ομόλογα σε λίρες για να προσαρμοστούν, μια απαίτηση που μπορεί να προκαλέσει ένα ράλι στις τουρκικές αγορές χρέους όπως αυτό που ακολούθησε παρόμοια μέτρα τον Ιούνιο.

Η νομισματική αρχή δήλωσε ότι οι κανονισμοί θα ενισχύσουν τον λεγόμενο μηχανισμό μετάδοσης ή την ικανότητά της να επηρεάζει το κόστος του χρήματος που δανείζουν οι τράπεζες στους πελάτες τους.

Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος των αλλαγών αποσκοπεί στη μείωση του κόστους των δανείων για τους εταιρικούς πελάτες. Οι δανειστές που χρεώνουν υπερβολικά ή δανείζουν πολύ επιθετικά θα πρέπει να σταθμεύουν μεγαλύτερο ποσό περιουσιακών στοιχείων σε λίρες στην κεντρική τράπεζα.

Οι δανειστές που ζητούν επιτόκια από 22,85% έως 29,4% για νέα εμπορικά δάνεια θα πρέπει να κλειδώσουν ομόλογα λιρών αξίας 20% των νέων πιστώσεων στη νομισματική αρχή. Για ακόμη υψηλότερα επιτόκια, η αναλογία αυξάνεται στο 90%.

Οι νέοι κανονισμοί ισχύουν για δάνεια που θα παραταθούν μέχρι το τέλος του έτους και η ζώνη των επιτοκίων θα παραμείνει συνδεδεμένη με το επίσημο επιτόκιο πολιτικής.

Γιατί τώρα;

Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται έντονη απόκλιση μεταξύ του επίσημου επιτοκίου πολιτικής της Τουρκίας και του κόστους των δανείων στον τραπεζικό τομέα. Οι δανειστές χρεώνουν πλέον υπερδιπλάσια του επιτοκίου της κεντρικής τράπεζας, το οποίο είχε διατηρηθεί στο 14% από τον Δεκέμβριο μέχρι τη μείωση της Πέμπτης.

>>>>Διαβάστε επίσης: Eνέργεια: To «κολασμένο» καλοκαίρι της Ευρώπης εκτοξεύει τιμές<<<,

Το μέσο επιτόκιο για τα εμπορικά δάνεια σε λίρες εκτοξεύθηκε στο 30% τον Ιούλιο, το υψηλότερο των τελευταίων τεσσάρων ετών. Ενώ έχει μειωθεί ελαφρώς εν μέσω παραπόνων από τις επιχειρήσεις για χρηματοδοτική στενότητα, εξακολουθούσε να βρίσκεται στο 27% στις 12 Αυγούστου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Η τόνωση της οικονομίας μέσω των πιστώσεων είναι μια πολιτική που ευνοείται εδώ και καιρό από τις κυβερνήσεις του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Μετά από μια απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, η κυβέρνηση της Τουρκίας εισήγαγε το Ταμείο Πιστωτικών Εγγυήσεων, μέσω του οποίου οι εταιρείες μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε δανεισμό με την υποστήριξη του κράτους. 

Η προσέγγιση αυτή τελικά απέτυχε, καθώς η άφθονη πίστωση προκάλεσε υπερθέρμανση της οικονομίας και συνέβαλε στην κατάρρευση της λίρας τον Αύγουστο του 2018.

Πιο πρόσφατα, ενισχυμένη από την ευνοούμενη από τον πρόεδρο εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική, η οικονομία της Τουρκίας έλαμψε μπροστά καθώς βγαίνει από την πανδημία και συνέχισε να αναπτύσσεται με έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς στην Ομάδα των 20. 

Αλλά η κεντρική τράπεζα προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα για "κάποια απώλεια δυναμικής στην οικονομική δραστηριότητα" στην αρχή του τρίτου τριμήνου.

Συναλλαγματικά προβλήματα

Η απότομη επανάληψη της νομισματικής χαλάρωσης θέτει σε κίνδυνο τη λίρα, ένα από τα νομίσματα με τις χειρότερες επιδόσεις στον κόσμο φέτος. Το νόμισμα αποδυναμώθηκε έως και 1% έναντι του δολαρίου ΗΠΑ μετά την απόφαση για το επιτόκιο, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδό του από τις 20 Δεκεμβρίου, προτού περιορίσει τις απώλειες.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Τουρκίας ακολουθούν την αποφασιστικότητα του Ερντογάν να μειώσει το κόστος δανεισμού όσο το δυνατόν περισσότερο πριν από τις εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούνιο. Αλλά οι αυξήσεις των τιμών αναδεικνύονται σε σημαντική απειλή για τη δημοτικότητα του Τούρκου ηγέτη και οι νέοι κανονισμοί δύσκολα αποτελούν ένα πειστικό επιχείρημα ότι η νομισματική αρχή θεωρεί τον πληθωρισμό ως την υπ' αριθμόν ένα προτεραιότητά της.

Ο εξαναγκασμός των τραπεζών να δανείζουν με χαμηλότερα επιτόκια επιτείνει τις ανησυχίες για υπερθέρμανση και όχι μόνο δεν θα κάνει τίποτα για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού αλλά θα τον επιδεινώσει, δήλωσε ο Tim Ash, στρατηγικός αναλυτής αναδυόμενων αγορών στην BlueBay Asset Management.

Η κεντρική τράπεζα αναθεώρησε αυτή την εβδομάδα την πρόβλεψή της για τον πληθωρισμό του 2022 υψηλότερα κατά σχεδόν 18 ποσοστιαίες μονάδες και τώρα βλέπει τον πληθωρισμό στο τέλος του έτους στο 60%, 12 φορές πάνω από τον επίσημο στόχο, ενώ η κορύφωση του πληθωρισμού γύρω στο 85% αναμένεται εντός μηνών. 

bloomberg.gr