• «H υλοποίησή των έργων είναι επιβεβλημένη αν θέλουμε να έχουμε μια βιώσιμη Λευκωσία στο μέλλον και βελτίωση της ποιότητας ζωής μας».
• «Τα mall και οι άλλοι εμπορικοί πυρήνες επηρέασαν την εμπορική κίνηση στο κέντρο και το πρόβλημα επιδεινώθηκε περαιτέρω την περίοδο της οικονομικής κρίσης».

Έργα ύψους 330 εκατομμύριων ετοιμάζει ο Δήμος Λευκωσίας για την πρωτεύουσα. Έργα που, όπως ανέφερε σε συνέντευξη του στην Brief ο Δήμαρχος Λευκωσίας, Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, θα αλλάξουν την εικόνα της πόλης και θα την κάνουν πιο προσιτή και πολύ πιο λειτουργική.

Το Νέο Δημαρχείο, η Πλατεία Ελευθερίας -που παραδίδεται σύντομα στο κοινό-, το Δημοτικό Θέατρο και τα έργα ανάπλασης, αναμένεται να αλλάξουν την εικόνα της πόλης μαζί με τις προσπάθειες που γίνονται για αναζωογόνηση του ιστορικού κέντρου της πρωτεύουσας και της περιοχής της πράσινης γραμμής.

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<

Πλέον, όπως δήλωσε ο Δήμαρχος, δεν υπάρχουν οι γκετοποιημένες περιοχές στο κέντρο της πόλης ενώ γίνεται μεγάλη προσπάθεια προσέλκυσης επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, παραδέχεται ότι η συνεχής ανάπτυξη των εμπορικών κέντρων έχει μοιράσει την εμπορική πίττα και αυτό έχει στοιχίσει στην εμπορική κίνηση στο κέντρο της πόλης.

Την ίδια στιγμή, όμως, τα διάφορα έργα που εκπονούνται ή σχεδιάζονται αναμένεται να δώσουν νέα ώθηση στο κέντρο της πρωτεύουσας.

Εν κατακλείδι, ο Δήμαρχος Λευκωσίας αναφέρθηκε σε βασικά έργα αλλαγής που θα γίνουν στην πόλη όπως οι λεωφορολωρίδες, οι ποδηλατοδρόμοι, οι ποδηλατολωρίδες αλλά και οι μονοδρομήσεις της Καλλιπόλεως και της Μακαρίου για τη δημιουργία μιας βιώσιμης Λευκωσίας που θα επιφέρει και τη βελτίωση της ζωής των κατοίκων της.

Ποια έργα έχουν γίνει μέχρι σήμερα στη Λευκωσία και πως άλλαξε η όψη της;
Σχεδιάσαμε και υλοποιούμε έργα που πραγματικά θα αλλάξουν την όψη της Λευκωσίας, θα την κάνουν πιο ανθρώπινη, ελκυστική και λειτουργική. Ως Δημοτική Αρχή δεν περιοριστήκαμε μόνο στο κέντρο της πόλης, αλλά επεκταθήκαμε και στις γειτονιές της. Πρόσφατα ολοκληρώσαμε ένα πρόγραμμα κατασκευής πεζοδρομίων και δρόμων με αντιπλημμυρικές υποδομές σε πολλές γειτονιές της πόλης και αυτό το πρόγραμμα θα συνεχιστεί.

Έργα ύψους 330 εκατομμυρίων ετοιμάζει ο Δήμος Λευκωσίας για την πρωτεύουσα. Έργα που,

Όσον αφορά τα έργα στρατηγικής σημασίας για την πόλη, πιστεύω το 2019 θα είναι η χρονιά που ο Δήμος Λευκωσίας θα δικαιωθεί για τις πρωτοβουλίες του να διεκδικήσει έργα και για την επιμονή του να τα υλοποιήσει. Συγκεκριμένα:

• Εγκαινιάστηκε πρόσφατα το Νέο Δημαρχείο, ενώ μέσα στα επόμενα μας σχέδια είναι η επιδιόρθωση του κτηρίου του πρώην ΕΚΑΤΕ, το οποίο θα λειτουργήσει ως Βιβλιοθήκη και χώρος εκπαίδευσης του προσωπικού. Προχωρούμε επίσης με την ολοκλήρωση της αίθουσας διαλέξεων του Δημαρχείου και με την επιδιόρθωση του κτηρίου των δημοτικών λουτρών, το οποίο θα στεγάσει την Υγειονομική Υπηρεσία και το Τμήμα Ηλεκτρολογίας του Δήμου. Παράλληλα συνεχίζεται η διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου που εφάπτεται στο Νέο Δημαρχείο ενώ στην περιοχή υλοποιούνται έργα ανάπλασης οδών και συντήρησης προσόψεων οικοδομών (παρόμοια με αυτά που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια στην εντός των τειχών πόλη).
• Το Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας έχει ολοκληρωθεί και θα εγκαινιαστεί σύντομα ενώ μέσα στο 2019 αναμένουμε να εγκαινιάσουμε ένα ακόμη σημαντικό έργο, την Πλατεία Ελευθερίας.
• Οι εργασίες για την κατασκευή του υπόγειου χώρου στάθμευσης στη λεωφόρο Ομήρου ξεκίνησαν τον Μάιο του 2018 και αναμένεται να ολοκληρωθούν τέλος του 2019.
• Όσον αφορά το έργο Ανάπλασης του Εμπορικού Τριγώνου Μακαρίου – Στασικράτους – Ευαγόρου, οι εργασίες για την Φάση Α’ του έργου (που αφορά τις οδούς Στασικράτους, Πριγκιπίσσης ντε Τύρας, Θεοφάνη Θεοδότου και τμήμα της Μνασιάδου) ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2018 και αναμένεται να ολοκληρωθούν αρχές του 2020. Οι εργασίες για την Φάση Β’ (που αφορά την Αναστασίου Λεβέντη και την Λεωφ. Μακαρίου από Ευαγόρου μέχρι Σπύρου Κυπριανού) θα αρχίσουν μετά την ολοκλήρωση της Φάσης Α’.
• Η ανάπλαση της Λεωφόρου Καλλιπόλεως, στο πλαίσιο του Ολοκληρωμένου Σχεδίου Κινητικότητας της Λευκωσίας (ένα έργο που προωθήθηκε με πρωτοβουλία του Δήμου Λευκωσίας ύστερα από καθυστερήσεις δεκαετιών) προχωρεί με ικανοποιητικούς ρυθμούς και ευελπιστούμε να παραδοθεί στο κοινό αρχές του 2020.
• Διεκδικήσαμε και παραχωρήθηκε στο Δήμο ο χώρος του παλιού ΓΣΠ. Έχουμε ήδη υπογράψει συμφωνία για την εκπόνηση της μελέτης εφαρμογής και των εγγράφων διαγωνισμού για το κατασκευαστικό συμβόλαιο του έργου ανάπλασης του χώρου. Ο διαγωνισμός για το κατασκευαστικό συμβόλαιο εκτιμάται να προκηρυχθεί μέχρι το τέλος του 2019.
• Δημιουργία του Κέντρου Αριστείας στην Έρευνα και την Καινοτομία (RISE) στην καρδιά της Λευκωσίας.

Πόσα στοίχισαν τα έργα αυτά;
Τα έργα τα οποία προανέφερα είναι της τάξης των €157 εκατομμυρίων. Υπάρχουν όμως και αρκετά άλλα έργα που προγραμματίζονται, κάποια του Δήμου Λευκωσίας και αλλά του Κράτους. Αναφέρομαι στα έργα ανάπλασης της Κυριάκου Μάτση και της λεωφ. Στασίνου, στην ανέγερση νέου κτηρίου της Βουλής των Αντιπροσώπων και νέου Κυπριακού Μουσείου. Αυτά είναι έργα της τάξης των €173 εκατομμυρίων.

Πότε θα ολοκληρωθεί και θα παραδοθεί η Πλατεία Ελευθερίας;
Το έργο σήμερα βρίσκεται πολύ κοντά στην ολοκλήρωσή του και η πόλη μας θα είναι ένα από τα σημεία του πλανήτη όπου θα δεσπόζει μια εμβληματική δημιουργία της Ζάχα Χαντίντ. Εύχομαι οι πολίτες και οι επισκέπτες της Λευκωσίας να «αγκαλιάσουν» το έργο, να το χαίρονται και φυσικά να το σέβονται αφού είναι δικό τους.

Πως μπορεί να αναζωογονηθεί περαιτέρω το ιστορικό κέντρο της πόλης;
Ο Δήμος Λευκωσίας εδώ και δεκαετίες εργάζεται και στηρίζει ενέργειες πλησίον της Πράσινης Γραμμής. Πεισματικά δεν εγκαταλείπουμε την περιοχή, γιατί ακριβώς αυτή είναι το γεωγραφικό και διοικητικό κέντρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τυχόν αποψίλωση ή εγκατάλειψη της περιοχής θα ισοδυναμούσε με έμμεση παραδοχή των τετελεσμένων της εισβολής και της κατοχής. 

Ως Δήμος Λευκωσίας, επιμένουμε να επενδύουμε στο κέντρο, γιατί πιστεύουμε σε μιαν ελεύθερη και επανενωμένη Λευκωσία, απαλλαγμένη από την τουρκική κατοχή. Πιστεύουμε ότι εμείς πρώτοι πρέπει να βρισκόμαστε εδώ. Γνωρίζουμε πως προϋπόθεση μόνιμης αναζωογόνησης αποτελεί η επανένωση της πόλης, αλλά και οι επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα. 

Ο δικός μας στόχος και ρόλος, ως τοπική Αρχή, είναι η διαμόρφωση του περιβάλλοντος και η δημιουργία των απαραίτητων ελάχιστων υποδομών και προϋποθέσεων που θα προσελκύσουν τον ιδιοκτήτη και τον ιδιώτη επενδυτή, πείθοντας τον ότι η περιοχή έχει δυνατότητες και προοπτική. Αυτό κάνουμε και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε τα επόμενα χρόνια.

Τα τελευταία χρόνια ολοκληρώθηκε η ανάπλαση μεγάλου αριθμού οδών, η συντήρηση και αποκατάσταση προσόψεων οικοδομών και ο εμπλουτισμός της λειτουργίας του Δημοτικού Κέντρου Τεχνών με το Θέατρο Πόλης. Πρόσφατα εγκαινιάστηκε και λειτουργεί το Νέο Δημαρχείο ενώ σύντομα ολοκληρώνονται οι εργασίες στο αρχαιολογικό πάρκο.

Στο επόμενο διάστημα συνεχίζουμε με τις αναπλάσεις οδών και τη συντήρηση προσόψεων οικοδομών, τις επιδιορθώσεις κτηρίων που εντάσσονται στο συγκρότημα του Νέου Δημαρχείου ενώ να μην ξεχνούμε και τη στέγαση του Κέντρου Έρευνας RISE στην περιοχή.

Είμαι βέβαιος ότι γίνεται πλέον από όλους κατανοητή, η μεγάλη πρόσθετη αξία που θα αποκτήσει η περιοχή και οι προοπτικές που θα δημιουργηθούν σε αυτόν τον πυρήνα πλησίον της νεκρής ζώνης, με την ολοκλήρωση όλων αυτών των έργων. Ήδη η περιοχή άρχισε να προσελκύει νέες χρήσεις και αναπτύξεις κάτι που μας χαροποιεί ιδιαίτερα και αποδεικνύει πως η στρατηγική μας για την παλιά πόλη είναι η σωστή.

Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχουμε δουλέψει πολύ για τη βελτίωση και αναζωογόνηση που βλέπουμε στους πεζοδρόμους. Τα κίνητρα και τα μέτρα που υιοθετήσαμε απέδωσαν καρπούς και εκείνοι οι δρόμοι που κάποια χρόνια προηγουμένως αποτελούσαν για πολλούς μέρη προς αποφυγήν, γκετοποιημένες περιοχές, προβληματικά και ανασφαλή τμήματα της πόλης, σήμερα σφύζουν από ζωντάνια όλες τις μέρες της εβδομάδας. Φυσικά δεν εφησυχαζόμαστε και σύντομα προχωρούμε με νέα μέτρα που θα δώσουν πιο ομοιόμορφο χαρακτήρα στους πεζοδρόμους. Είμαστε σε επαφή με τους καταστηματάρχες με στόχο την αντικατάσταση των μεγάλων ακαλαίσθητων εμπορικών πινακίδων με νέες που αισθητικά να ταιριάζουν με τον χαρακτήρα της περιοχής και των κτηρίων. Αυτό έχει ήδη γίνει στην Κωστάκη Παντελίδη.

Γιατί είναι σημαντικό το RISE
Γιατί θεωρείτε τόσο σημαντικό το Κέντρο Έρευνας RISE;
Είναι ένα πολύ σημαντικό έργο το με το οποίο πιστεύουμε ότι δίνουμε σημαντική προοπτική στην περιοχή, με τη δημιουργία ευκαιριών για νέους και δημιουργικούς ανθρώπους. Το Κέντρο Αριστείας στην Έρευνα και την Καινοτομία (RISE) στην καρδιά της Λευκωσίας, έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του, μετά την εξαιρετική επιτυχία του Δήμου και των συνεργατών του στο έργο, στην εξασφάλιση χρηματοδότησης ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ για το σκοπό αυτό. Για τη στέγαση του Κέντρου θα επιδιορθωθεί αρχικά το κτήριο της ΣΤΟΑΣ και αργότερα το κτήριο της παλαιάς Δημοτικής Αγοράς. Το RISE εντάσσεται στις προσπάθειες του Δήμου για ανάπτυξη ενός πυρήνα δημιουργικότητας, τεχνολογικής προόδου και επιχειρηματικής καινοτομίας πλησίον της νεκρής ζώνης, ο οποίος σε μεταγενέστερο στάδιο θα εμπλουτιστεί με τη δημιουργία της Συνοικίας Δημιουργικών Επιχειρήσεων.

Επηρεάζουν τα Mall την εμπορική κίνηση στην πρωτεύουσα;
Η περιοχή του κέντρου της Πρωτεύουσας ήταν κάποτε ο κύριος εμπορικός πυρήνας ολόκληρης της Λευκωσίας. Ολόκληρος ο πληθυσμός της αστικής Λευκωσίας τότε, περίπου 170.000 άτομα, ψώνιζε από αυτό τον πυρήνα. Ύστερα από 30-35 χρόνια, ο πληθυσμός αυξήθηκε (σήμερα υπολογίζουμε ότι η ευρύτερη αστική Λευκωσία είναι 240.000 άτομα) αλλά παράλληλα δημιουργήθηκαν 4-5 άλλοι νέοι εμπορικοί άξονες/δρόμοι και κέντρα (malls). Έγινε δηλαδή (βάσει πολεοδομικού σχεδιασμού) οριζόντια εξάπλωση της πόλης, με αποκέντρωση οικιστικών περιοχών και εμπορικών χρήσεων. Αυτή η αποκέντρωση, χωρίς την ανάλογη αύξηση του πληθυσμού, είχε ουσιαστικά ως αποτέλεσμα να μοιραστεί η εμπορική πίτα σε 4-5 κομμάτια.

Άρα για να απαντήσω στην ερώτηση σας, ναι θεωρώ ότι τα mall και οι άλλοι εμπορικοί πυρήνες επηρέασαν την εμπορική κίνηση στο κέντρο και το πρόβλημα επιδεινώθηκε περαιτέρω την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Πιστεύω επίσης ότι αν στο μέλλον δεν είμαστε προσεχτικοί και συνεχίσουμε την ίδια πολιτική αποκέντρωσης χωρίς την απαιτούμενη αύξηση πληθυσμού, θα επηρεαστούν και άλλες εμπορικές περιοχές.

Εδώ να ξεκαθαρίσω ότι ο Δήμος Λευκωσίας δεν είναι εναντίον της περιφερειακής ανάπτυξης, ούτε εναντίον νέων επενδύσεων και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας εφόσον αυτές εμπίπτουν στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που στόχο έχει την αναζωογόνηση και των υφιστάμενων χρήσεων και όχι μόνο τη δημιουργία νέων. Ουσιαστικά λέμε ότι είναι σημαντικό να υπάρχει μια ολοκληρωμένη πολιτική ανάπτυξης και αναζωογόνησης η οποία θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα και σωστή ανάπτυξη της ευρύτερης Λευκωσίας σε βάθος χρόνου.

Τι σκοπεύετε να κάνετε για να αυξηθεί η εμπορική κίνηση στην πόλη;
Ήδη ξεκινήσαμε την αναβάθμιση των υποδομών στο εμπορικό κέντρο της πόλης (έργο ανάπλασης Εμπορικού τριγώνου Μακαρίου – Ευαγόρου – Στασικράτους που συνολικά περιλαμβάνει 13 δρόμους) ώστε οι επισκέπτες να απολαμβάνουν τη βόλτα τους, για αγορές ή/και ψυχαγωγία, σε ένα ελκυστικό και φιλικό περιβάλλον. Θεωρούμε ότι αυτά τα έργα θα δώσουν στο κέντρο το συγκριτικό πλεονέκτημα που χρειάζεται για να ανταγωνιστεί τα εμπορικά κέντρα της περιφέρειας.

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Υπάρχει περίπτωση να προχωρήσετε σε μονοδρομήσεις στο εμπορικό κέντρο ή αλλού εντός της Λευκωσίας; Παραδείγματος χάρη ακουγόταν για μονοδρόμηση της Μακαρίου.
Ανάμεσα στους σχεδιασμούς για το κέντρο περιλαμβάνονται και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις όπως η μονοδρόμηση της Μακαρίου σε συνδυασμό με την Καλλιπόλεως.

Αυτές οι ρυθμίσεις προβλέπονται από το Ολοκληρωμένο Σχέδιο Κινητικότητας Λευκωσίας (ΟΣΚΛ) το οποίο εκπονήθηκε από ξένους εμπειρογνώμονες με κύριο στόχο την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας. Το Σχέδιο, μεταξύ άλλων, προνοεί αύξηση της συχνότητας των δημόσιων μεταφορών, δημιουργία ποδηλατοδρόμων και ποδηλατολωρίδων και εφαρμογή μέτρων κυκλοφοριακής ύφεσης όπως μονοδρομήσεις κύριων αξόνων ώστε να δημιουργηθούν νέες ανεξάρτητες λεωφορολωρίδες.

Όπως αντιλαμβάνεστε όλα αυτά σημαίνουν αλλαγή στην καθημερινότητα και την κουλτούρα των πολιτών και των καθημερινών μετακινήσεων τους, αλλά θεωρώ ότι η υλοποίησή τους είναι επιβεβλημένη αν θέλουμε να έχουμε μια βιώσιμη Λευκωσία στο μέλλον και βελτίωση της ποιότητας ζωής μας (μείωση ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ηχορρύπανσης, αντιμετώπιση διαχρονικών κυκλοφοριακών προβλημάτων, θεμάτων οδικής ασφάλειας και έλλειψης χώρων στάθμευσης κ.ά.).