Συνεχίζεται η ανοδική πορεία της ζήτησης νέων δανείων με βάση και τα στοιχεία που δημοσίευσε προ ημερών η Κεντρική Τράπεζα. Μία πορεία που ξεκίνησε η άνοδος της από το 2015.  

Η αυξανόμενη ζήτηση αφορά τόσο σε επιχειρηματικά δάνεια όσο και δάνεια νοικοκυριών για στεγαστικούς και καταναλωτικούς σκοπούς.

Η εξέλιξη αυτή είναι αναμενόμενη αφού αφενός μεν οι τράπεζες είναι πλέον σε θέση να παραχωρήσουν νέα δάνεια, αφετέρου δε το ύψος των επιτοκίων καταγράφει ιστορικά χαμηλά επίπεδα, κάνοντας έτσι ακόμη πιο ελκυστικό το κόστος των δόσεων δανείων. Την ίδια στιγμή τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις άρχισαν να ανακτούν την εμπιστοσύνη τους όσον αφορά στις προοπτικές της οικονομίας μας. 

Η αυξανόμενη ζήτηση για νέα δάνεια αποτελεί από μόνη της ενθαρρυντικό στοιχείο, αφού με αυτό τον τρόπο διοχετεύεται φρέσκο χρήμα στην αγορά με αλυσιδωτά θετικά αποτελέσματα για μία οικονομία που διανύει πλέον περίοδο ανάπτυξης και επιστροφή στην σταθερότητα. 

Για να μην επιστρέψουμε ξανά σε κακές πρακτικές
Υπάρχουν όμως και κίνδυνοι τους οποίους θα πρέπει να αξιολογούμε συνεχώς για να μην επιστρέψουμε ξανά σε εποχές που η υπέρμετρη αισιοδοξία για το μέλλον, ή μη επαρκής εποπτεία και οι κακές πρακτικές των τραπεζών που αναζητούσαν την ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της κερδοφορίας τους έφεραν καταδικαστικά αρνητικά αποτελέσματα για την οικονομία και τη χωρά. 

 >>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<< 
Αρκεί να θυμόμαστε ότι η οικονομία μας εξακολουθεί να έχει ένα πολύ ψηλό δείκτη δανείων -ξεπερνά σε ποσοστό το 200% - σε σχέση με το ύψος του ΑΕΠ. Με απλά λόγια, νοικοκυριά και επιχειρήσεις  εξακολουθούν να είναι υπερχρεωμένα σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό. Βεβαίως το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο βάζοντας την εξίσωση και το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων – ο μεγαλύτερος ίσως κίνδυνος και το μέιζον ζήτημα κατά την άποψη μας πρόβλημα τη δεδομένη στιγμή για την οικονομία μας. 

Επάναγκες, λοιπόν, η αυξανόμενη ζήτηση να τύχει σωστής διαχείρισης κυρίως από τις τράπεζες. Εφαρμόζοντας σωστά δανειοδοτικά κριτήρια και συνετές πιστωτικές πολιτικές οι τράπεζες μπορούν – και πρέπει – να συμβάλλουν ώστε να ενισχυθεί η οικονομία μας και να συνεχίσει η αναπτυξιακή πορεία της χώρας.

Με ένα μίγμα σωστών και μετρημένων οικονομικών και ποιοτικών κριτηρίων οι τράπεζες θα πρέπει να εφαρμόσουν εκείνες τις στρατηγικές που θα αποδειχθούν σε βάθος χρόνου και όχι πρόσκαιρα  επικερδές τόσο για τις ιδίες όσο και για την οικονομία μας. 

Στην πράξη βλέπουμε σήμερα τις τράπεζες να παρουσιάζονται αρκετά προσεκτικές όσον αφορά στην παραχώρηση νέων δανείων και συνεχίσουν να διατηρούν αυστηρά κριτήρια. Αυτό θα πρέπει να συνεχίσει ανεξάρτητα των θετικών εξελίξεων που προκύπτουν στην οικονομία μας, ούτως ώστε τα οποία θετικά προκύπτουν από τη διοχέτευση φρέσκου χρήματος στην αγορά να είναι πραγματικά βιώσιμα.

Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο προστατεύουν και τους ίδιους τους δανειολήπτες οι οποίοι πολλές φορές στο παρελθόν παρασύρθηκαν από τις λάθος πρακτικές αφού οι ίδιοι, όντας μη ειδικοί, δεν μπορούσαν να αξιολογήσουν σωστά τους κινδύνους.   

Οι πρακτικές κακού δανεισμού που ακολούθησε το χρηματοπιστωτικό μας σύστημα στο παρελθόν θα πρέπει να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Αρκεί να θυμηθούμε ότι προ κρίσης εποχή υπήρχαν πιστωτικά ιδρύματα στην Κύπρο που παραχωρούσαν δάνεια στη βάση της αξίας της εξασφάλισης – το λεγόμενο collateral lending – αγνοώντας παντελώς την ικανότητα του δανειολήπτη να αποπληρώσει το δάνειο.

Η εποπτεία το σημαντικότερο εργαλείο
Οι προαναφερθείσες και άλλες παρόμοιες πρακτικές οδήγησαν, σε συνδυασμό με πολλές άλλες κακές επιλογές την Κύπρο στη χρεοκοπία. 

Και εδώ ακριβώς είναι που ρόλο και λόγο θα πρέπει να έχουν οι εποπτικές αρχές οι οποίες δεν είναι άμοιρες ευθυνών για τα λάθη του παρελθόντος. Ο έλεγχος και η εποπτεία θα πρέπει είναι το πρώτο και σημαντικότερο εργαλείο που έχουμε για να διασφαλίσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη. 

Σημαντικός ο ρόλος και των δανειοληπτών
Ρολό έχουν να επιτελέσουν και οι ίδιοι οι δανειολήπτες οι οποίοι θα πρέπει να λειτουργήσουν μέσα από μια σωστή και λογική ανάλυση των σημερινών και μελλοντικών δεδομένων τους, καταγράφοντας και όχι αγνοώντας τους ενδεχόμενους κινδύνους και τις συνέπειες που θα έχουν οι ίδιοι αν κάτι πάει στραβά.

Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δίνεται σε κινδύνους που προκύπτουν από σταθερές οι οποίες δεν είναι στον έλεγχο των δανειοληπτών όπως για παράδειγμα οι διακυμάνσεις των επιτοκίων. Αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί ιδιαιτέρως καθώς σήμερα διανύουμε μια πολύ ιδιαίτερη συγκυρία με πολύ χαμηλά επιτόκια.

Η ιστορία μας δείχνει ότι τα επιτόκια δεν θα παραμείνουν για πάντα σε αυτά τα επίπεδα. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο φαίνεται ότι η εποχή που θα δούμε τα επιτόκια να αρχίσουν να αυξάνονται δεν απέχει πολύ από το σήμερα.

Οι δανειολήπτες θα πρέπει να αξιολογήσουν σωστά τη συγκεκριμένη παράμετρο την ώρα που θα παίρνουν τις αποφάσεις τους. Ιδιαίτερα αν αποσκοπούν προγραμματισμό σε μακράς διαρκείας δανεισμό όπως για παράδειγμα στην περίπτωση των στεγαστικών δανείων. 

 >>> BLOOMBERG ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ <<<

Η συνέχιση της ανάπτυξης της οικονομίας μας η οποία συνδυάζεται με σημαντικά υψηλά πλεονάσματα, η περαιτέρω μείωση της ανεργίας και η συνέχιση της αυξητικής τάσης στο επίπεδο των μισθών, θα οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση στη ζήτηση για νέο δανεισμό με θετικές επιπτώσεις για την οικονομία της χώρας μας. 

Αυτή τη φορά, καταναλωτές, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εποπτικές αρχές θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί και πιο μελετημένοι ούτως ώστε να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τα θετικά, μειώνοντας όμως, παράλληλα στο ελάχιστο τον κίνδυνο να ξαναζήσουμε τις καταστροφικές συνέπειες που ζήσαμε τα χρόνια της βαθιάς ύφεσης που έφερε η μεγάλη κρίση. Καλύτερα λίγα και συνέχεια πάρα πολλά για λίγο….

*Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος / Σύμβουλος Αφερεγγυότητας 
Διευθύνων Σύμβουλος 
MDP Finance Connect Ltd