• Κομβικό σημείο για τα ακίνητα η ημερομηνία άρσης των μέτρων lockdown
• Προς μείωση – διόρθωση οι τιμές των ενοικίων
• Ο δανεισμός για ακίνητα και η στήριξη του κλάδου σημείο αναφοράς για το μέλλον του

ΓΡΑΦΕΙ Η
ΧΡΥΣΩ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

Η κρίση του COVID - 19 αναμένεται να αφήσει τις «πληγές» της και στην αγορά ακινήτων. Η αβεβαιότητα που υπάρχει ως προς τον χρόνο της επιστροφής στην κανονικότητα διαμορφώνει νέες συνθήκες με ενδεχομένως σημαντικές επιπτώσεις στην αγορά ακινήτων. 

Τα πάντα κρίνονται από τη διάρκεια της πανδημίας, τον χρόνο επιστροφής στην ομαλότητα και από το πόσο ομαλά θα επανεκκινήσει η οικονομία. Οποιαδήποτε καθυστέρηση στην επιστροφή της κανονικότητας  εκτιμάται ότι θα έχει επιπτώσεις στην αποκατάσταση της επενδυτικής ζήτησης από το εξωτερικό και της βελτίωσης της εγχώριας ζήτησης για ακίνητα.

Πληροφορίες της Brief αναφέρουν πως αυτή τη στιγμή η κινητικότητα βρίσκεται στο μηδέν καθώς οι πλείστοι έχουν αναβάλει τα σχέδια τους για αγορά ακινήτων, όπως και για άλλες επενδυτικές επιλογές.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Ωστόσο, ο κλάδος κάμνει σοβαρές σκέψεις για την επόμενη μέρα της επανεκκίνησης θεωρώντας ότι πάντοτε τα ακίνητα είναι μια σταθερή και ασφαλής επιλογή. 

Κομβικό σημείο για τις εξελίξεις στον κλάδο είναι οι κινήσεις που θα αναλάβουν οι τράπεζες καθώς η ανάπτυξη των ακινήτων και γενικά της κατασκευαστικής βιομηχανίας είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις χορηγήσεις των τραπεζών.  

Προβλήματα άρχισαν ήδη να καταγράφονται και στην καταβολή των ενοικίων και ήδη διατυπώνονται απόψεις για διόρθωσή τους προς τα κάτω, μετά την απότομη αύξησή τους τα τελευταία χρόνια.

Πάντως, ο κλάδος αναμένει από το κράτος μέτρα στήριξης, κυρίως χαλάρωση των κριτηρίων στις πολιτογραφήσεις ξένων επενδυτών. Οι πολιτογραφήσεις μειώθηκαν τον τελευταίο καιρό λόγω διαφόρων δημοσιευμάτων κατά της κυπριακής πολιτικής.
Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει είναι και η χρονική περίοδος στην οποία εκδηλώθηκε ο ιός και η χρονική περίοδος στην οποία αναμένεται να αρθούν σταδιακά τα μέτρα του lockdown. 

Για παράδειγμα, εάν καθυστερήσει η πλήρης επιστροφή στην κανονικότητα του κατασκευαστικού κλάδου, με την επαναλειτουργία των εργοταξίων, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι το 2020 θα είναι μια «χαμένη» χρονιά για τον κλάδο. Ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι συνήθως νεκρές περίοδοι λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.

Οι χώρες προέλευσης των επενδυτών
Η εταιρεία κτηματομεσιτείας, διαχείρισης και εκτιμήσεων ακινήτων Δανός και Συνεργάτες σε συνεργασία με τη BNP PARIBAS REAL ESTATE εκτιμούν ότι το μέγεθος της πίεσης θα εξαρτηθεί κυρίως από τη διάρκεια των ειδικών συνθηκών και το χρονικό διάστημα επιστροφής στην κανονικότητα.

Ο Πάνος Δανός, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου και μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών Κύπρου θεωρεί πως «για την οικονομία και την κτηματαγορά το ερώτημα για τον χρόνο και τον τρόπο επανεκκίνησης είναι ψυχολογικό και σύνθετο ταυτόχρονα. Δεν φθάνει να τα πάμε εμείς καλύτερα από άλλους ως χώρα στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Για την κτηματαγορά  και το εισερχόμενο επενδυτικό ρεύμα είναι σημαντικότερο πώς θα τα πάνε οι χώρες προέλευσης των επενδυτών μας», τονίζει. 

Εξηγεί πως προς το παρόν:

• Τα ακίνητα που σχετίζονται με αποθήκες, κέντρα διανομής, τεχνολογικά πάρκα και νοσηλευτήρια διατηρούν και ίσως μελλοντικά αυξήσουν την αξία τους. 
• Οι κατοικίες, τα γραφεία και τα καταστήματα που, ούτως ή αλλιώς, είδαν μια αύξηση την περίοδο 2015-2019, ίσως αντιμετωπίσουν μεσοπρόθεσμα μειώσεις στις τιμές τους, αλλά μακροπρόθεσμα εξακολουθούν να είναι μια σωστή επενδυτική επιλογή. 
• Χώροι διασκέδασης, εστίασης, άθλησης και δεξιώσεων θα δεχτούν ακόμα περισσότερη πίεση, αυξάνοντας τη διαθεσιμότητα τους ως ακίνητα διαθέσιμα στην αγορά, οδηγώντας σε υπερπροσφορά. 
• Για τα ξενοδοχεία και εμπορικά καταστήματα, είτε μεμονωμένων ιδιοκτητών είτε εισηγμένων στο χρηματιστήριο, εταιρειών, τα πράγματα προσεχώς θα είναι ακόμα πιο δύσκολα.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Ο κ. Δανός εξηγεί ακόμη πως «η αδυναμία λειτουργίας, η δυσκολία χρηματοδότησης, η πτώση της αξίας και ο ανταγωνισμός, αν δεν υπάρξει στήριξη από τις τράπεζες και το κράτος, θα οδηγήσουν σε προβλήματα επιβίωσης». 

Το 2019 ήταν μια χρονιά κατά την οποία ο τομέας των ακινήτων διένυε περίοδο ανάκαμψης, καταγράφοντας θετική πορεία. Υποστηρικτικές στην ανάκαμψή του ήταν οι  ξένες επενδύσεις, ο νέος εγχώριος δανεισμός και η μείωση της ανεργίας.

Ωστόσο, μετά τους πρώτους μήνες του 2019 άρχισε να καταγράφεται μείωση, λόγω της εφαρμογής των αυστηρότερων κριτηρίων για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα.