ΓΡΑΦΕΙ Ο 
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΖΑΚΟΣ

Το κύμα αυξήσεων στα επιτόκια συνεχίζεται παγκόσμια καθώς τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όσο και η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (FED) αλλά και Τράπεζα Αγγλίας Ελβετίας και Νορβηγίας ανακοίνωσαν νέα αύξηση επιτοκίων, ωστόσο, όλες έριξαν τον ρυθμό σύσφιξης της νομισματικής τους πολιτικής, αφού οι αυξήσεις περιορίστηκαν σε χαμηλότερα ποσοστά απ’ ότι στις προηγούμενες, αντανακλώντας έτσι κάποια διαφαινόμενα στοιχεία για αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.

Ειδικότερα, η πρώτη ανακοίνωση ήρθε από την FED η οποία δήλωσε πώς θα προχωρήσει με νέα αύξηση επιτοκίων κατά 0,5%. Λίγες ώρες αργότερα την Πέμπτη 15/12, στις ίδιες αποφάσεις, δηλαδή για αύξηση του επιτοκίου κατά 50 μονάδες βάσης, προχώρησαν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η Τράπεζα της Αγγλίας και η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας. Ταυτόχρονα η Κεντρική Τράπεζα της Νορβηγίας ανακοίνωσε αύξηση επιτοκίων κατά 0,25%. 

Οι Κεντρικές Τράπεζες, όπως επεξήγησε και ο οικονομικός αναλυτής, Γιάννης Τελώνης στην Brief, θα προχωρήσουν και με άλλες αυξήσεις, θέλοντας έτσι να αποφύγουν τη δημιουργία προσδοκιών ότι θα υπάρχει μείωση επιτοκίων και ότι η ΕΚΤ θα αλλάξει πολιτική, χαρακτηρίζοντας ταυτόχρονα ως δύσκολο το 2023 που έρχεται όπου θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να κρατηθεί η ζήτηση για να κρατηθεί η αγορά.

«Τα επιτόκια θα κρατηθούν ψηλά και για όσο χρειάζεται. Αυτό είναι το μήνυμα που θέλει να στείλουν οι Κεντρικές Τράπεζες», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Τελώνης. 

Πόσο πρέπει να ανησυχεί η Κύπρος από την αύξηση των επιτοκίων 

Όπως είχε αναφέρει και ο κ. Τελώνης σε προηγούμενες δηλώσεις του στην Brief, με την αύξηση των επιτοκίων υπάρχει ζήτημα για κατά πόσον οι υπερχρεωμένες χώρε θα αντέξουν, σημειώνοντας μάλιστα πως υπάρχει το ενδεχόμενο να εμφανιστούν ακόμη και κερδοσκόποι. 

Η Κύπρος όπως συμπληρώνει ο κ. Τελώνης συγκαταλέγεται μαζί με Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Ισπανία στις χώρες οι οποίες επηρεάζονται σε μεγαλύτερο βαθμό με την αύξηση επιτοκίων. 

Πώς διαμορφώνεται το επιτόκιο στην Ευρώπη 

Μετά τις νέες αποφάσεις της ΕΚΤ, το βασικό επιτόκιο διαμορφώνεται στο 2,5% από 2%, το επιτόκιο καταθέσεων στο 2% από το 1,5% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 2,75% από 2,25%. 

Η αύξηση στα Επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι η τέταρτη εντός του 2022, ενώ όπως σημείωσε και η ίδια η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ οι αυξήσεις θα συνεχιστούν, καθώς εκτιμάται ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υπερβολικά ψηλός – μακριά από τον στόχο του 2% - για πολύ καιρό. 

Τα 4 κύματα αυξήσεων της ΕΚΤ

Πριν την πρώτη αύξηση επιτοκίων το βασικό επιτόκιο ήταν στο 0%, το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,5% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 0,75%. 

Οι τέσσερεις φορές που αύξησε τα επιτόκια η ΕΚΤ:

• Η ΕΚΤ στις 27 Ιουλίου 2022, είχε προχωρήσει σε μια ιστορική απόφαση και την πρώτη αύξηση επιτοκίων μετά από 11 χρόνια, αναθεωρώντας τα κατά 50 μονάδες βάσης. 
• Στις 8 Σεπτεμβρίου 2022 προχώρησε με νέα αύξηση επιτοκίων και πάλι κατά 75 μονάδες βάσης
• Στις 27 Οκτωβρίου 2022 αποφασίστηκε η αύξηση επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης
• Την Πέμπτη 15/12/2022 η ΕΚΤ προχώρησε σε νέα αύξηση, κατά 50 μονάδες βάσης αυτή τη φορά, διαμορφώνοντας έτσι το βασικό επιτόκιο στο 2,5%, το επιτόκιο καταθέσεων στο 2% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 2,75%.

Πώς αναθεωρήθηκαν τα επιτόκια σε ΗΠΑ και Αγγλία 

Μετά τις ανακοινώσεις της FED για αύξηση κατά 50 μονάδες βάσης αλλά και τις προηγούμενες 4 διαδοχικές αυξήσεις κατά 75 μονάδες βάσης το επιτόκιο αναφοράς διαμορφώνεται σε 4,25% με 4,50%. 

Ταυτόχρονα, η Τράπεζα της Αγγλίας μετά την ένατη διαδοχική αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 50 μονάδες βάσης αναθεώρησε το επιτόκιο στο 3,5%, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008.