ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΣΤΟΝ ΜΑΡΙΟ ΑΔΑΜΟΥ

Την σημασία, αλλά και τα οφέλη από την ιδιωτικοποίηση του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), τονίζει σε συνέντευξή του στην Brief ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού, Μαρίνος Χριστοδουλίδης, σημειώνοντας πως «η υλοποίηση της δρομολογούμενης ιδιωτικοποίησης του Χρηματιστηρίου θα συμβάλει με ουσιαστικό τρόπο, στη σταδιακή διαφοροποίηση της υφιστάμενης δυσμενούς κατάστασης». 

Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, μία τέτοια εξέλιξη, θα προσφέρει προστιθέμενη αξία και αυξημένη τεχνογνωσία στο Χρηματιστήριο, για να μπορέσει να συνεισφέρει στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων και να καταστεί ένα σημαντικότατο εργαλείο χρηματοδότησης και ανάπτυξης, το οποίο σήμερα λόγω των συνθηκών, δεν αξιοποιείται επαρκώς από την επιχειρηματική και την επενδυτική κοινότητα.

Την ίδια ώρα, ωστόσο, τονίζει πως το Χρηματιστήριο χρειάζεται τη στήριξη της Πολιτείας για να επιτύχει τους στόχους του και να αναζωογονηθεί, κάνοντας αναφορά σε ορισμένα φορολογικά και άλλα κίνητρα που θα συμβάλουν στην προσπάθεια προσέλκυσης νέων εταιρειών και επενδυτών στο ΧΑΚ.

Σκιαγραφώντας, εξάλλου, την εικόνα που παρουσιάζει σήμερα το ΧΑΚ, αναφέρει ότι από την κορύφωση της πανδημίας το Μάρτιο του 2020 μέχρι σήμερα, στο Χρηματιστήριο υπάρχει περιορισμένη συναλλακτική δραστηριότητα, πολύ χαμηλή εμπορευσιμότητα και ρευστότητα, σημαντική πτώση στους βασικούς δείκτες του Χρηματιστηρίου, καθώς και στην κεφαλαιοποίηση (χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων εταιρειών).

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Το χρονικό για ιδιωτικοποίηση του ΧΑΚ

Τι οδήγησε το ΧΑΚ στην απόφαση να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού;

Η απόφαση για ιδιωτικοποίηση του Χρηματιστηρίου δεν είναι πρόσφατη και είχε απασχολήσει και στο παρελθόν την Πολιτεία. Στο πλαίσιο υλοποίησης της, προηγήθηκε η εκπόνηση σχετικής Μελέτης από εμπειρογνώμονες για λογαριασμό του Υπουργείου Οικονομικών για το Στρατηγικό Σχεδιασμό του Οργανισμού και τις προσφερόμενες επιλογές στην Πολιτεία, για το ΧΑΚ. Ακολούθως, το Υπουργικό Συμβούλιο αξιολογώντας τα ενώπιον του δεδομένα, έλαβε απόφαση το Μάιο του 2020 για να προχωρήσει στην υλοποίηση των κατευθύνσεων της Μελέτης και συγκεκριμένα στην αποκρατικοποίηση του Οργανισμού. 

Συνεπώς, βάσει της προβλεπόμενης διαδικασίας έχει πολύ πρόσφατα προκηρυχθεί διαγωνισμός, για τη λήψη ενδιαφέροντος από εμπειρογνώμονες, ώστε να προχωρήσει η υλοποίηση του Σχεδιασμού αυτού.

Υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα;

Το χρονοδιάγραμμα που καθορίστηκε προβλέπει για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός του δευτέρου τριμήνου του 2022. Στο παρόν στάδιο, βάσει της προκήρυξης του διαγωνισμού ως προαναφέρεται, αναμένεται μέχρι το τέλος του παρόντος έτους η λήψη προσφορών από ενδιαφερόμενους, θα ακολουθήσει κατόπιν η αξιολόγηση των προσφορών που θα ληφθούν και η φάση αυτή θα ολοκληρωθεί με την κατακύρωση της προσφοράς στον επιτυχόντα εμπειρογνώμονα, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021.

Έχει προβλεφθεί περίοδος 14 μηνών για την πλήρη εκτέλεση όλων των εργασιών του εμπειρογνώμονα, με στόχευση, πλην απροόπτου, η όλη διαδικασία να ολοκληρωθεί ως προαναφέρεται, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022.

Η εικόνα του Χρηματιστηρίου σήμερα

Αυτή την στιγμή η εικόνα στο Χρηματιστήριο ποια είναι; Υπάρχουν προβλήματα, ειδικά και λόγω του κορωνοϊού;

Η χρηματιστηριακή αγορά της Κύπρου, είχε ως γνωστό διαχρονικά επηρεαστεί πολύ δυσμενώς από τα κατά καιρούς εταιρικά, οικονομικά και τραπεζικά προβλήματα του παρελθόντος. Χωρίς αμφιβολία, η πανδημία του Κορωνοϊού Covid-19, έχει επιφέρει πρόσθετες δυσμενείς επιπτώσεις στο Χρηματιστήριο. Οι πλείστες εταιρείες από διάφορους κλάδους επιχειρηματικής δραστηριοποίησης παρουσιάζουν δυσκολίες, έχουν επηρεαστεί σημαντικά τα οικονομικά δεδομένα τους, ενώ και οι βραχυπρόθεσμες τουλάχιστον προοπτικές τους, με τα υφιστάμενα επιδημιολογικά δεδομένα δεν είναι ευκρινείς. 

Κατ’ επέκταση, στο Χρηματιστήριο καταγράφηκε από την κορύφωση της πανδημίας το Μάρτιο του 2020 μέχρι σήμερα, περιορισμένη συναλλακτική δραστηριότητα, πολύ χαμηλή εμπορευσιμότητα και ρευστότητα, σημαντική πτώση στους βασικούς δείκτες του Χρηματιστηρίου, καθώς και στην κεφαλαιοποίηση (χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων εταιρειών).

Σε συνάρτηση με τα πιο πάνω, σημειώνω ότι η υλοποίηση της δρομολογούμενης ιδιωτικοποίησης του Χρηματιστηρίου, όπου σκοπός μεταξύ άλλων είναι η εξεύρεση ενός στρατηγικού επενδυτή ο οποίος θα είναι εγνωσμένης αξίας Χρηματιστήριο του εξωτερικού, θα συμβάλει με ουσιαστικό τρόπο, στη σταδιακή διαφοροποίηση της υφιστάμενης δυσμενούς κατάστασης. 

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

Τέτοια εξέλιξη, θα προσφέρει προστιθέμενη αξία και αυξημένη τεχνογνωσία στο Χρηματιστήριο, για να μπορέσει να συνεισφέρει στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων και να καταστεί ένα σημαντικότατο εργαλείο χρηματοδότησης και ανάπτυξης, το οποίο σήμερα λόγω των συνθηκών, δεν αξιοποιείται επαρκώς από την επιχειρηματική και την επενδυτική κοινότητα.
 
Η συμβολή του Κυπριακού Χρηματιστηρίου στην επιχειρηματική και οικονομική ανάπτυξη, κρίνεται ως επιβεβλημένη, όπως σε κάθε άλλο Ευρωπαϊκό κράτος. Η Κύπρος, που στοχεύει να διαδραματίσει ένα περιφερειακό ρόλο στο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, χρειάζεται να διαθέτει μία αποτελεσματική και σύγχρονη χρηματιστηριακή αγορά, η οποία να υποβοηθά διαρκώς, την οικονομική και επιχειρηματική ανάπτυξη.
 
«Σε προκαταρκτικό στάδιο υπήρξε ενδιαφέρον από επενδυτές»

Πιστεύετε ότι είναι δυνατή η ιδιωτικοποίηση του ΧΑΚ;

Ευελπιστώ ότι η διαδικασία που έχει αρχίσει θα έχει αίσιο τέλος, ώστε να εξευρεθεί ένας αξιόλογος στρατηγικός εταίρος, με διευρυμένες χρηματιστηριακές εμπειρίες και τεχνογνωσία, που θα συμβάλει ουσιαστικά στην αναζωογόνηση του χρηματιστηριακού θεσμού.

Άλλωστε, ο ουσιαστικός στόχος της προσπάθειας αυτής, είναι ακριβώς να μπορέσει να αναζωογονηθεί η χρηματιστηριακή αγορά της Κύπρου και να αναβαθμιστεί στο ρόλο που της αρμόζει, δηλαδή ως ένα απαραίτητο εργαλείο άντλησης νέων κεφαλαίων και διοχέτευσης ρευστότητας στις πιο παραγωγικές επενδύσεις της χώρας ως επίσης και ως ένας επαρκής διαφανής μηχανισμός οικονομικής και επενδυτικής ανάπτυξης.

Αυτό το αποτέλεσμα που στοχεύουμε, κρίνουμε ότι το έχει ανάγκη η οικονομία και οι επιχειρήσεις, εφόσον η μόνη παρεχόμενη διέξοδος των επιχειρήσεων σήμερα, είναι η χρηματοδότηση μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Το γεγονός αυτό πρέπει να διαφοροποιηθεί και συνεπώς να αξιοποιείται συμπληρωματικά και εναλλακτικά, και η επιλογή της χρηματιστηριακής αγοράς. 

Εάν δεν καταστεί εφικτή ιδιωτικοποίηση, τί θα γίνει;

Θέλω να είμαι αισιόδοξος ότι η όλη προσπάθεια θα καταλήξει σε θετικό αποτέλεσμα. Ευελπιστώ ότι τα πλεονεκτήματα που παρέχει η Κύπρος ως χώρα - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και ο δυναμισμός των επιχειρήσεων της και των πολιτών της, θα μπορέσουν να ελκύσουν ένα αξιόλογο αριθμό ενδιαφερόμενων στρατηγικών επενδυτών.

Δηλαδή, έχετε κάνει ήδη κάποιες κινήσεις και έχετε σχετικές ενδείξεις;

Το Χρηματιστήριο δεν έχει προβεί σε οποιεσδήποτε τέτοιες κινήσεις μέχρι τώρα, ωστόσο από την αρχική μελέτη που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Υπουργείου Οικονομικών, σε προκαταρκτικό στάδιο, διαφάνηκε κάποιο ενδιαφέρον. Ωστόσο απομένει να διαφανεί με την επισημοποίηση της διαδικασίας μέσω της εργασίας των εμπειρογνωμόνων που θα αναλάβουν, εάν το ενδιαφέρον αυτό θα είναι ουσιαστικό, ώστε να υποβληθούν και αξιόλογες σχετικές προσφορές.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Οι δράσεις για ενίσχυση του ΧΑΚ

Παράλληλα όμως με την ιδιωτικοποίηση του ΧΑΚ, συνεχίζονται οι δράσεις για ενίσχυση του Χρηματιστηρίου, σωστά;

Αναμφίβολα, η προαναφερθείσα κύρια αυτή στρατηγική κατεύθυνση, δεν αποτρέπει το Χρηματιστήριο από του να αναπτύξει διαρκείς στοχευόμενες δράσεις και πρωτοβουλίες, προς βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης. 

Το Συμβούλιο του Χρηματιστηρίου, υλοποιεί μία σειρά αναπτυξιακών πρωτοβουλιών του Οργανισμού προς την κατεύθυνση αυτή, με στόχο να επιτευχθούν απτά αποτελέσματα, κάτι που θα συμβάλει και στην υποβοήθηση της διαδικασίας αποκρατικοποίησης του. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται και συνεργασίες με Χρηματιστήρια – Αποθετήρια του εξωτερικού. 

Ωστόσο, θα πρέπει να σημειώσω ότι το Χρηματιστήριο, στη διαρκή αυτή προσπάθεια του, είναι επιβεβλημένο να έχει τη στήριξη της Πολιτείας για να επιτύχει τους στόχους του, που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της χρηματιστηριακής αγοράς.

Όπως; Ποιες είναι αυτές οι απαραίτητες κινήσεις;

Το Χρηματιστήριο θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να διευρύνει το προσφερόμενο προϊόν του με την εισαγωγή νέων εταιρειών, που να διαθέτουν ένα αξιόλογο μέγεθος και ικανοποιητική κερδοφορία, με αξιόλογη δραστηριοποίηση στην Κύπρο, οι οποίες ωστόσο δεν είναι σήμερα εισηγμένες στο Χρηματιστήριο. 

Επίσης, θα πρέπει να αυξηθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και η συναλλακτική δραστηριότητα. Προσπαθούμε, μέσω ανάλογων παραστάσεων μας, για να δοθούν ορισμένα ουσιαστικά κίνητρα, για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί.

Είναι γι’ αυτό που ως προανέφερα, το Χρηματιστήριο χρειάζεται τη στήριξη της Πολιτείας για να εισαχθούν ορισμένα βασικά φορολογικά και άλλα κίνητρα, για να ελκύσουμε νέες εταιρείες και επενδυτές στο ΧΑΚ.

Δηλαδή, μέχρι στιγμής δεν υπήρξε οποιαδήποτε θετική ανταπόκριση στα αιτήματά σας;

Μέχρι στιγμής το μόνο κίνητρο που προωθήθηκε μέσω ψήφισης από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ήταν η μείωση της έκτακτης αμυντικής εισφοράς στους τόκους που καταβάλλονται σε Εταιρικά Χρεόγραφα, (από το 30% που ίσχυε προηγουμένως στο 3%), όπως άλλωστε ισχύει και για τα Κυβερνητικά Χρεόγραφα. Προσβλέπουμε ότι σταδιακά, μέσω του κινήτρου αυτού, θα γίνει εφικτή η αξιοποίηση και του σημαντικού αυτού εργαλείου χρηματοδότησης, δηλαδή των Εταιρικών Ομολόγων, το οποίο συνιστά διεθνώς ένα πολύ αξιόλογο κομμάτι των χρηματιστηριακών επενδύσεων.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Τι χρειάζεται για να αναζωογονηθεί το ΧΑΚ

Τι άλλο πρέπει να γίνει να αναζωογονηθεί το Χρηματιστήριο;

Το Χρηματιστήριο υπέβαλε εισηγήσεις για να μειωθεί το υφιστάμενο ποσοστό που επιβάλλεται ως έκτακτη αμυντική εισφορά, επί των μερισμάτων που διανέμονται από εισηγμένες εταιρείες. Ένα τέτοιο κίνητρο, εκτιμούμε ότι θα ελκύσει νέες κερδοφόρες εταιρείες στο ΧΑΚ και θα έχει ως αποτέλεσμα, την ουσιαστική αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος.

Επίσης έχουμε εισηγηθεί την εισαγωγή ενός πρόσθετου κινήτρου, ώστε νέες εταιρείες στο ΧΑΚ, να έχουν μειωμένο φορολογικό εταιρικό συντελεστή για τα πρώτα χρόνια εισαγωγής τους. Μέσω κι’ αυτού του κινήτρου, στοχεύεται η ώθηση νέων εταιρειών για εισαγωγή τους στο ΧΑΚ, καθώς και για να επιδιώξουν να έχουν μία διευρυμένη μετοχική συμμετοχή και διασπορά του κεφαλαίου τους.

Τέλος, έχουμε εισηγηθεί όπως επενδυτές που αποκτούν μετοχές νεοεισερχόμενων εταιρειών, να δικαιούνται φορολογικής έκπτωσης επί του ποσού που θα δαπανούν για αγορά των μετοχών τους. Κι’ αυτό το κίνητρο, που θα αφορά σ’ όλους τους επενδυτές, χωρίς αμφιβολία εκτιμάται ότι θα ωθήσει νέες εταιρείες για να εισαχθούν στο ΧΑΚ.

Ολοκληρώνοντας, σημειώνω εκ νέου ότι είναι σημαντικό η Πολιτεία, οι αρμόδιες Αρχές και οι Κύπριοι επιχειρηματίες, να στηρίξουν τη νέα αυτή προσπάθεια που καταβάλλεται, για αναζωογόνηση της Κυπριακής χρηματιστηριακής αγοράς, καθώς και να μελετήσουν τις προοπτικές που διανοίγονται μέσω του ΧΑΚ.

Η χρηματιστηριακή αγορά, παρέχει πλέον, λόγω εφαρμογής όλων των σχετικών Ευρωπαϊκών Οδηγιών, ψηλά επίπεδα ασφαλιστικών δικλίδων εποπτείας και ελέγχου. Η στήριξη στην Αγορά και στις επιχειρήσεις μας, θα συμβάλει με ουσιαστικό τρόπο, στην επαναφορά σε οικονομική σταθερότητα και στην ανάπτυξη.