ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΜΑΡΙΟΣ ΑΔΑΜΟΥ

Την εξέλιξη αναφορικά με την ιδιοκτησία οχημάτων στην Κύπρο, αναλύουν σε μελέτη τους οι Αδάμος Αδάμου και Σωφρόνης Κληρίδης του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι η νέα κρίση λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού έχει ήδη επιφέρει ένα νέο πλήγμα στην αγορά αυτοκινήτου, προκαλώντας αναβολή αγορών και περαιτέρω γήρανση του στόλου.

Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, το αυτοκίνητο είναι το πιο ακριβό καταναλωτικό αγαθό που αγοράζουν τα περισσότερα νοικοκυριά και σε χώρες όπως η Κύπρος, είναι απαραίτητο μέσο διακίνησης των πολιτών και παράλληλα σημαντική πηγή ρύπανσης της ατμόσφαιρας με διοξείδιο του άνθρακα και οξείδια του αζώτου. 

Για τους πιο πάνω λόγους, προσθέτουν, «είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την εξέλιξη της ιδιοκτησίας αυτοκινήτου στην Κύπρο και τους παράγοντες που την επηρεάζουν».

Στη μελέτη, πάντως, αναλύονται λεπτομερή δεδομένα για τις εγγραφές και το ιστορικό ιδιοκτησίας όλων των οχημάτων που εισήχθησαν στην Κύπρο κατά την περίοδο 1990-2007, καθώς και επιπρόσθετα στοιχεία από πολλαπλές έρευνες νοικοκυριών.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την μελέτη, η ιδιοκτησία αυτοκινήτου αυξήθηκε με γοργούς ρυθμούς από το 1990 μέχρι και την έναρξη της διεθνούς οικονομικής κρίσης το 2008 (βλέπε γραφικό 1). 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

ΓΡΑΦΙΚΟ 1: Εγγραφές καινούριων και μεταχειρισμένων οχημάτων

Όπως διαπιστώνεται, δε, μεγάλο μέρος της αύξησης οφείλεται στην εισαγωγή μεταχειρισμένων οχημάτων, η έκταση αυτής της δραστηριότητας είναι μοναδικό φαινόμενο της Κυπριακής αγοράς (βλέπε γραφικό 2).

ΓΡΑΦΙΚΟ 2: Εγγραφές, μεταβιβάσεις και ακυρώσεις
 

Σύμφωνα, εξάλλου, με τους αναλυτές, η οικονομική κρίση που βίωσε η κυπριακή αλλά και η παγκόσμια οικονομία, οδήγησε σε μεγάλη συρρίκνωση της αγοράς καινούριων οχημάτων που διήρκεσε μια πενταετία (2008-2013), ενώ παράλληλα οδήγησε σε μείωση των αποσύρσεων. 

Ως αποτέλεσμα, τονίζουν, η Κύπρος έχει σήμερα ένα στόλο οχημάτων ο οποίος είναι πολύ μεγάλος σε αριθμό αλλά και σε ηλικία. Συγκεκριμένα, η μέση ηλικία του στόλου οχημάτων στην Κύπρο το 2017 ήταν 14,1 χρόνια και η μέση ηλικία απόσυρσης τα 20,8 χρόνια. 

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Την ίδια ώρα, η ανάκαμψη μετά το 2014 ήταν βραδεία και ευνόησε κυρίως τα μεταχειρισμένα οχήματα, και ως εκ τούτου δεν άλλαξε σημαντικά αυτά τα δεδομένα.

Παρόμοιες τάσεις, υπογραμμίζουν, παρουσιάζονται και στην ανάλυση δεδομένων σε επίπεδο νοικοκυριών (βλέπε πίνακας 1), αφού ο αριθμός οχημάτων ανά νοικοκυριό αυξήθηκε από 1,433 σε 1,600 από το 2003 στο 2009, και μειώθηκε ελαφρά στο 1,577 το 2015. 

Παράλληλα, ο αριθμός αυτοκινήτων ανά ενήλικα το 2015 έφτασε στο εντυπωσιακό 0,890. 

ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Κατανομή αριθμού οχημάτων ανά νοικοκυριό, διάφορα έτη

Εξίσου εντυπωσιακό, σύμφωνα με τους αναλυτές του Κέντρου Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου, είναι και το ποσοστό των νοικοκυριών που δήλωσαν ότι αγόρασαν καινούριο όχημα το 2009, το οποίο ήταν 16,8%. Σημειώνεται, δε, πως το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 6,1% το 2015.

Πέραν των πιο πάνω, οι κ.κ. Αδάμου και Κληρίδης εξέτασαν και το κατά πόσον η μεγάλη επέκταση της αγοράς μέχρι το 2008 μπορεί να αποδοθεί στην ύπαρξη άφθονης τραπεζικής πίστης, κάτι που είχε συμβεί στην αγορά ακινήτων. 

Όπως επισημαίνουν, τα στοιχεία δεν συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση. «Εντοπίζουμε όμως κάποιες ενδείξεις ότι η συρρίκνωση της αγοράς μετά το 2008 οφείλεται εν μέρει στη μείωση του τραπεζικού δανεισμού», εξηγούν υπογραμμίζοντας ότι «το θέμα χρήζει περαιτέρω ανάλυσης με πιο λεπτομερή δεδομένα που θα επιτρέψουν ασφαλή συμπεράσματα».

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Φθάνοντας στο σήμερα, οι αναλυτές διαπιστώνουν ότι «η νέα κρίση λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού έχει ήδη επιφέρει ένα νέο πλήγμα στην αγορά αυτοκινήτου, προκαλώντας αναβολή αγορών και περαιτέρω γήρανση του στόλου». 

«Η αυξανόμενη συμφόρηση και ρύπανση δημιουργούν την ανάγκη για επαναξιολόγηση των υφιστάμενων προσεγγίσεων στην ιδιοκτησία αυτοκινήτου και τις δημόσιες συγκοινωνίες», καταλήγουν.