• Καθαρό το χρηματοπιστωτικό σύστημα, όμως υπάρχουν και άλλοι…
• Ο νέος Διοικητής ΚΤΚ ρίχνεται στη μάχη για να «καθαρίσει» την εικόνα της Κύπρου

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

Η Κύπρος δέχεται συστηματικά τα πυρά των ξένων, κυρίως των Αμερικανών, για περιπτώσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή άλλως ξέπλυμα βρόμικου χρήματος, φαινόμενο το οποίο αφορά και επηρεάζει ανεξαιρέτως όλα τα κράτη παγκόσμια. Παρά τις δράσεις και τα μέτρα που λαμβάνονται για να χτυπηθεί το κακό στη ρίζα του, η έμμεση παρουσία ολιγαρχών από τη Ρωσία, Λευκορωσία και Ουκρανία κυρίως, αλλά και από τρίτες χώρες, βρίσκει το νησί στο στόχαστρο των ΗΠΑ και άλλων διεθνών οργανισμών. Κύριος στόχος τους, παρά τις περί αντιθέτου επίσημες δηλώσεις της Κύπρου ότι η χώρα πατάσσει το  φαινόμενο του ξεπλύματος, είναι να συνεχίσουν να «ενοχλούν» το νησί για το θέμα καλώντας τις αρμόδιες αρχές να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τα μέτρα.  

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<

Ο  νέος Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου, που επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα, καθώς συμμετείχε κατ’ επανάληψη σε αποστολές και συναντήσεις με ξένους οργανισμούς και χώρες που πρόβαλλαν αιτήματα για περαιτέρω καταπολέμηση του φαινομένου, φαίνεται πως δεν τα βάζει κάτω. Θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή της μάχης για να πειστούν όλοι ότι, η Κύπρος έχει ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες για χρησιμοποίησή της ως παράδεισος ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και δεν θα διστάσει, όπως μαθαίνει η Brief, να ζητήσει ακόμη και άλλα μέτρα ώστε να «καθαρίσει» και η παραμικρή κηλίδα.

Κοινή συνεργασία

Σε συνεργασία με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, την Έφορο Ασφαλίσεων, το Συμβούλιο του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου, το Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και την Εθνική Αρχή Στοιχημάτων καθώς επίσης και με τη συνδρομή του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου, του Συμβουλίου Εγγραφής Κτηματομεσιτών και την Εθνική    Αρχή Παιγνίων    και    Εποπτείας Καζίνο, θα αναληφθούν στοχευμένες δράσεις. Ήδη, υπάρχουν ρητές δεσμεύσεις προς την Τρόικα και πρόνοιες στο μνημόνιο με τους δανειστές, οι οποίες κατά ένα μεγάλο μέρος έχουν υλοποιηθεί.

Η άφιξη της Επιτροπής Moneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία αξιολογεί το σύστημα της Κύπρου, είναι η ευκαιρία για να βγουν προς τα έξω τα σωστά μηνύματα. Ακόμη, κι αν η αντιπροσωπεία εντόπισε και θα ζητήσει και επισήμως περαιτέρω μέτρα, με τη συγγραφή και κοινοποίηση της έκθεσής της, τον Σεπτέμβριο του 2019.

Γενικά η Moneyval, κατά τις συναντήσεις με διάφορες πλευρές, διαπίστωσε ενδιαφέρον, ετοιμότητα και προθυμία για βελτιώσεις και την κοινή δήλωση ότι έχουν γίνει πάρα πολλά στο χρηματοπιστωτικό τουλάχιστον σύστημα.

Άλλες οντότητες

Ωστόσο, πέραν από τις τράπεζες, οι οποίες τυγχάνουν αυστηρής εποπτείας και δεν μπορούν να ενεργούν κατά το δοκούν, υπάρχουν και άλλοι παίκτες στο σύστημα, άλλες οικονομικές οντότητες και ομάδες επαγγελματιών, οι οποίοι πιθανόν να είναι πιο ελαστικοί στην τήρηση του γράμματος του νόμου και των οδηγιών. Χωρίς να «φωτογραφίζεται» οποιοδήποτε Σώμα, ανάμεσα στις οντότητες που διερευνώνται, είναι μέλη της κοινότητας των φορολογικών συμβούλων ή ακόμη και πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες άσκησης καθηκόντων αξιωματούχων σε αυτές και παροχής διεύθυνσης εγγεγραμμένου γραφείου και άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν καθήκοντα εμπιστευματοδόχου σε trust, πάροχοι υπηρεσιών τυχερών παιχνιδιών και κτηματομεσίτες.        

Αυτές τις ομάδες και τη συμπεριφορά τους έναντι των κανόνων συμμόρφωσης εκτιμάται ότι θα παρακολουθήσει από κοντά η Moneyval και θα ζητήσει αυστηρότερη παρακολούθηση των συναλλαγών και εμπορικών πράξεων που γίνονται από πελάτες τους. 

Να σημειωθεί ότι, η Κύπρος είναι μέλος της Επιτροπής Moneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης που ασχολείται με την αξιολόγηση των μέτρων που λαμβάνονται κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, από της ίδρυσής της το 1997. 

Απανωτές αξιολογήσεις

Το σύστημα της Κύπρου για καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες αξιολογήθηκε τέσσερις φορές από την Επιτροπή Moneyval, τον Απρίλιο του 1998, τον Σεπτέμβριο του 2001, τον Απρίλιο του 2005 και τον Ιούνιο του 2010. 

Οι διαδοχικές αξιολογήσεις δημοσιεύθηκαν τον Ιούνιο του 1998, τον Ιούνιο του 2002, τον Μάρτιο του 2006 και τον Σεπτέμβριο του 2011, αντίστοιχα. Όλες οι αναφορές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι «η Κύπρος πρέπει να επαινεθεί για τον περιεκτικό τρόπο με τον οποίο υιοθέτησε μέτρα τα οποία συνάδουν με τα διεθνή πρότυπα και για το περιεκτικό νομικό πλαίσιο που τέθηκε σε εφαρμογή».

Η τέταρτη Έκθεση Αξιολόγησης της Κύπρου από την Ολομέλεια της Επιτροπής Moneyval του Συμβουλίου της Ευρώπης δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2011.

Μετά από σχετικό αίτημα του Eurogroup στις 9 Μαρτίου 2013, η Επιτροπή πραγματοποίησε «ειδική» αξιολόγηση για την αποτελεσματική εφαρμογή των διαδικασιών προσδιορισμού ταυτότητας των πελατών στον κυπριακό τραπεζικό τομέα. 

Από την πλευρά της η Κύπρος ανέθεσε στη Deloitte Ιταλίας, με τη σύμφωνη γνώμη της Τρόικα, να αξιολογήσει το επίπεδο συμμόρφωσης των πιστωτικών ιδρυμάτων με την κείμενη νομοθεσία ως προς την επίδειξη δέουσας επιμέλειας. Οι εκθέσεις με τις δύο ειδικές αξιολογήσεις παρουσιάστηκαν στην Τρόικα στις 24 Απριλίου 2013.

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Καμία ένδειξη για συστημικές ανεπάρκειες

Σύμφωνα με τα πορίσματα, δεν υπάρχει αναφορά ή ένδειξη συστημικών ανεπαρκειών. Οι εκθέσεις καταδεικνύουν ότι τα βασικά δομικά στοιχεία του πλαισίου AML/CFT της Κύπρου είναι επαρκή, ότι τα αποτρεπτικά μέτρα και οι διαδικασίες στα πιστωτικά ιδρύματα είναι γενικά σε υγιή βάση, και ότι, γενικά, παρουσιάζουν υψηλό επίπεδο συμμόρφωσης με τις νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις. Μάλιστα, τονίζεται ότι σε ορισμένα θέματα είναι πιο απαιτητικές από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές και άλλες διεθνείς. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τις εκθέσεις, ορισμένοι τομείς απαιτούν προσοχή και επιδέχονται προτάσεις για περαιτέρω βελτιώσεις.

Οι κυπριακές αρχές δηλώνουν με κάθε ευκαιρία ότι παραμένουν πλήρως δεσμευμένες να προβούν στις απαραίτητες βελτιώσεις και διορθώσεις.