•    Τι θα εξετάσει η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού μετά την υποβολή αιτήματος

•    Ποιες υποχρεώσεις ανέλαβε μέχρι τώρα  η Κύπρος 

•    Οι ισχυρές εξουσίες της Επιτροπής για επιβολή του νόμου περί ανταγωνισμού

ΓΡΑΦΕΙ Η
ΧΡΥΣΩ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

Δεσμευτική θα είναι η απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο αίτημα της Κύπρου για τη μετεξέλιξη της ΚΕΔΙΠΕΣ σε εθνική εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων. Σύμφωνα με τη συνθήκη που έχει υπογραφτεί από την Κύπρο,  η Επιτροπή διαθέτει ισχυρές εξουσίες επιβολής της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού την οποία θα κληθεί να εφαρμόσει το νησί.  Ωστόσο υπάρχει μια δυνατότητα για να προσβληθεί στο Γενικό Δικαστήριο και στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για νομικά θέματα εάν δεν συμφωνεί. 

Το αίτημα, που πιθανόν να υποβληθεί το καλοκαίρι, θα λύνει τα χέρια της νέας εταιρείας, της Εθνικής Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (National Asset Management Company), ώστε να έχει την ευχέρεια, υπό προϋποθέσεις, να προχωρά στην αγορά ενός προκαθορισμένου χαρτοφυλακίου ΜΕΧ από ένα ή περισσότερα πιστωτικά ιδρύματα ή από άλλες εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων.

Τον Αύγουστο του 2018 η ΚΕΔΙΠΕΣ αδειοδοτήθηκε ως Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων και διαχειρίζεται, μέσω της διαχειρίστριας εταιρείας Αltamira Asset Management (AAM), αποκλειστικά το χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων, κυρίως ΜΕΧ, της πρώην Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας (ΣΚΤ). 

Aγορά δανείων

Με τη μετεξέλιξή της, η νέα εταιρεία θα μπορούσε να στηρίξει τη μείωση των ΜΕΧ, κατά την προσεχή διετία, μέσω της αγοράς δανείων €1 -  €1,5 δις.

Από την ενδεχόμενη μετεξέλιξη της ΚΕΔΙΠΕΣ σε Εθνική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων δεν αναμένεται να υπάρξει αλλαγή στην δομή της ΚΕΔΙΠΕΣ ως Εταιρείας Εξαγοράς Πιστώσεων ούτε αύξηση των αναγκών της σε προσωπικό. 

Να σημειωθεί ότι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας την ανάγκη κρατών μελών της  να λάβουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, θέσπισε ειδικούς προσωρινούς κανόνες για τη στήριξη των τραπεζών. Σύμφωνα με αυτούς τους κανόνες, οι τράπεζες δεν δέχονται κρατική στήριξη αν δεν λαμβάνουν οι ίδιες μέτρα για την επίλυση των προβλημάτων τους. 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποχρέωσε την Κύπρο, και ειδικότερα της ΚΕΔΙΠΕΣ, όπως τα περιουσιακά στοιχεία και το μετοχικό κεφάλαιο της να είναι ενεχυριασμένα προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας σε σχέση με την κρατική βοήθεια που παρείχε. Έτσι, τα έσοδα από τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων αποπληρώνουν την κρατική βοήθεια. Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της, η ΚΕΔΙΠΕΣ αξιολογείται τακτικά αναφορικά με την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων και ανάλογα προσαρμόζει την επάρκεια των στρατηγικών και επιχειρηματικών σχεδίων.

Το δημόσιο συμφέρον

Αρμόδια πηγή του Υπουργείου Οικονομικών εξηγεί στη Brief ότι «η Διεύθυνση επιτρέπει τις κρατικές ενισχύσεις μόνο εφόσον εξυπηρετούν πραγματικά το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, δηλαδή εάν ωφελούν την κοινωνία ή την οικονομία». «Την τελευταία δεκαετία, η Επιτροπή διευκόλυνε τα κράτη μέλη να χορηγούν βοήθεια για την αντιμετώπιση των αδυναμιών της αγοράς και στην επίτευξη των στόχων τού κοινού ευρωπαϊκού συμφέροντος», επισημαίνεται. 

Σύμφωνα με το άρθρο 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Επιτροπή εστιάζει την εφαρμογή της νομοθεσίας στις περιπτώσεις που έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην εσωτερική αγορά, αποφασίζοντας ποιες ενισχύσεις επιτρέπονται. 

Ο ανταγωνισμός

Πρώτο, εξετάζει κατά πόσον οι κρατικές αρχές έχουν παραχωρήσει ενίσχυση υπό μορφή επιχορηγήσεων, επιδότησης επιτοκίου, απαλλαγής από φόρους, εγγυήσεων, κρατικής συμμετοχής σε επιχειρήσεις.

Δεύτερο, ορισμένες κρατικές ενισχύσεις επιτρέπονται, εφόσον υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες να καταστεί κερδοφόρα μια προβληματική ή νέα επιχείρηση και υπό τον όρο ότι αυτό είναι προς το συμφέρον της Ένωσης (π.χ. διατήρηση ή δημιουργία θέσεων εργασίας). 

Σύμφωνα με νομικούς κύκλους που ασχολούνται με το δίκαιο του ανταγωνισμού, ο κανονισμός για τις συγκεντρώσεις παρέχει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την εξουσία να απαγορεύει συγχωνεύσεις και εξαγορές που μπορούν να περιορίσουν σημαντικά τον ανταγωνισμό. Ο κανονισμός για τις συγκεντρώσεις περιέχει τους βασικούς κανόνες για την αξιολόγηση των συγκεντρώσεων, ενώ ο κανονισμός για την εφαρμογή του ρυθμίζει διαδικαστικά ζητήματα όπως είναι η κοινοποίηση, οι  προθεσμίες και το δικαίωμα ακρόασης). 

Η Επιτροπή ερευνά το κατά πόσον οι επιχειρήσεις παραβιάζουν ή είναι πιθανό να παραβιάσουν τους κανόνες ανταγωνισμού. Αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή μπορεί να ενεργήσει πριν ή μετά την παραβίαση των κανόνων για να προστατέψει την ανταγωνιστικότητα των αγορών.