Ο Χειμώνας «παγώνει» και την οικονομία
• Οι επόμενοι μήνες καθορίζουν τις εξελίξεις
• «Στραβά» μπαίνει το 2023 για την οικονομία
• Ο πόλεμος συνεχίζεται και διπλώνει την Ε.Ε.
• Το μεγαλύτερο χτύπημα στην αγοραστική δύναμη
Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου
«Παγωμένο» Χειμώνα θα βιώσουν οι ευρωπαϊκές χώρες, τον δυσκολότερο εδώ και πολλά χρόνια με άμεσες και αρνητικές επιπτώσεις στις οικονομίες τους, λόγω της συνεχιζόμενης ουκρανικής κρίσης.
Ήδη, οι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως η ενεργειακή κρίση τής Ευρώπης θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος του 2023 για δυο κυρίως λόγους:
Πρώτο, η Ευρώπη αντιμετωπίζει ενεργειακή ζήτηση και συμπίεση της προσφοράς.
Δεύτερο, η παγκόσμια προσφορά είναι στάσιμη και καταγράφεται ήδη ένας αυξημένος ανταγωνισμός στην αγορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου, κυρίως από την Κίνα.
Με τη σειρά της, η Κύπρος άρχισε να προετοιμάζεται για το αρνητικό σενάριο, με την Κεντρική Τράπεζα να εκτιμά πως αναμένεται επιδείνωση της ανάπτυξης τα επόμενα έτη.
Σύμφωνα με τις μεσοπρόθεσμες προβλέψεις του Σεπτεμβρίου 2022, οι συνέπειες του ρωσο-ουκρανικού πολέμου δεν έχουν διαφανεί σε σημαντικό βαθμό στα μέχρι τώρα στοιχεία της οικονομικής δραστηριότητας στην Κύπρο, αλλά αναμένεται να διαφανούν εντονότερα κατά το δεύτερο μισό του τρέχοντος έτους και το 2023.
Δείτε ακόμη:
Διαταραχές σε αγαθά
Τόσο η ΚΤΚ όσο και το Υπουργείο Οικονομικών, που καταρτίζει τον ετήσιο προϋπολογισμό για το 2023 λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις, συμφωνούν ότι η αύξηση των τιμών της ενέργειας θα μειώσει την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων ενώ θα κορυφώνονται οι επιπτώσεις από τις διαταραχές στην αλυσίδα προσφοράς πρώτων υλών και αγαθών. Ως αποτέλεσμα επηρεάζεται η οικονομική δραστηριότητα.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο διατύπωσε την εκτίμηση ότι «η εικόνα, μιας ανθεκτικής κυπριακής οικονομίας, με ικανοποιητική επί του παρόντος επίδοση, η οποία όμως περιβάλλεται από ανησυχητικές εξελίξεις στη διεθνή οικονομία, πρέπει να αποτελέσει τον κεντρικό άξονα της προσέγγισής μας στον κρατικό προϋπολογισμό του 2023».
Εξανεμίζεται και το μαξιλαράκι
Το Συμβούλιο δίνει μια αυστηρή προειδοποίηση ότι «υπάρχει πλεόνασμα, αλλά, με δεδομένα τα σύννεφα στον ορίζοντα της παγκόσμιας οικονομίας, δεν υπάρχει μαξιλαράκι». Συστήνει όπως «η πολιτική στήριξης νοικοκυριών χαμηλού οικονομικού εκτοπίσματος και μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι οικονομικά πιο σοφή και κοινωνικά και ηθικά πιο δίκαιη και πρέπει να προτιμηθεί».
Πηγές του Υπουργείου Οικονομικών εξηγούσαν στη Brief ότι «οι κίνδυνοι όσον αφορά τις προβλέψεις για την οικονομική δραστηριότητα και τον πληθωρισμό συνεχίζουν να εξαρτώνται από την εξέλιξη του πολέμου και από τις επιπτώσεις του στον εφοδιασμό φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Πιθανές περαιτέρω αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου θα οδηγούσαν σε αύξηση του πληθωρισμού, με επακόλουθο τα σοβαρότατα προβλήματα στην ανάπτυξη. Επίσης, πάντοτε βρίσκεται ανοικτό και το θέμα της αναζωπύρωσης της πανδημίας και οι πιθανές νέες διαταραχές στην οικονομία».
Μια ανησυχητική πτυχή είναι η συνεχής διαφοροποίηση της νομισματικής πολιτικής για συγκράτηση του πληθωρισμού στον στόχο του 2%, η οποία φέρνει αυξημένα επιτόκια.
Δεν πάνε καλά τα νοικοκυριά
Οικονομικός αναλυτής δήλωνε στη Brief ότι «η αύξηση των επιτοκίων επιφέρει αύξηση στην καταβολή των τόκων, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και το περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων».
Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε αρνητικές επιπτώσεις στην πιστοληπτική ικανότητα των νοικοκυριών αλλά επίσης και σε πιθανή αυστηροποίηση των κριτηρίων χορήγησης δανείων. «Υπό αυτές τις συνθήκες το ιδιωτικό δάνειο πρέπει να μειωθεί ώστε να μετριαστούν και οι αρνητικές συνέπειες από μια περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων», επισημαίνει.