•    Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές δρουν σαν παράσιτα  «σκοτώνοντας» τις προϋποθέσεις ανάπτυξης 
•    Σε ποιους συμφέρει το τραπεζικό σύστημα να στερηθεί το όπλο των εκποιήσεων

Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια συνεχίζουν να αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου και την κύρια αιτία απορρύθμισης της λειτουργίας των τραπεζών, με σημαντικές επιπτώσεις για τις προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας.

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<  

Η συσσώρευση των «κόκκινων» δανείων στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια οφείλεται στην οικονομική κρίση των προηγούμενων χρόνων αλλά και στην πρακτική δεκαετιών «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω». Σαν να και υπάρχει κάποιος από μηχανής Θεός για να πληρώσει ή καλύτερα να διαγράψει το δάνειο.

Ωστόσο, μια από τις κύριες αιτίες ήταν και παραμένει η καλούμενη στρατηγική συμπεριφορά, δηλαδή να μην εξυπηρετείται το τραπεζικό χρέος από δανειολήπτες που έχουν τη δυνατότητα να το αποπληρώνουν αλλά δεν το κάνουν.

Μέχρι τελευταία ο ορισμός του «στρατηγικού κακοπληρωτή» δεν ήταν ευρέως γνωστός. Για παράδειγμα, δεν γνωρίζουμε ακριβή στοιχεία για τον αριθμό τους, το προφίλ τους, το κόστος για την τράπεζα και την οικονομία.

Εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι δρουν σαν παράσιτα  και «σκοτώνουν» τις προϋποθέσεις ανάπτυξης της οικονομίας αφού αρνούνται να συνεργαστούν, να πληρώσουν και να διευθετήσουν τις υποχρεώσεις τους. 
Επίσης γνωρίζουμε ότι στο τραπεζικό χαρτοφυλάκιο, ένα σημαντικό ποσοστό των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας ανήκει σε στρατηγικούς κακοπληρωτές. 

Οι «μάγκιες» δανειολήπτες

Και ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι το κόστος από τη «μάγκικη» συμπεριφορά τους, μεταφέρεται έμμεσα ή άμεσα στο κράτος, στον κρατικό προϋπολογισμό και στους φορολογούμενους πολίτες. Σε όλα όσα έχουν πληρώσει οι πολίτες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και άλλα.

Οι προσπάθειες εντείνονται για τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών, που είναι και το πρώτο βήμα για να μειωθούν ακόμη περισσότερο τα «κόκκινα» δάνεια και να μην υπάρξει και πάλι υποχρέωση για εξεύρεση κεφαλαίων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Οι εμπειρίες του παρελθόντος είναι εφιαλτικές. Και οι υφιστάμενοι μέτοχοι των τραπεζών δεν παρουσιάζονται διατεθειμένοι να επενδύσουν και άλλο χρήμα, και ποιος ξέρει εάν είναι διατεθειμένος οποιοσδήποτε άλλος επενδυτής να διασώσει, εάν παραστεί ανάγκη ω μη γένοιτο, μια κυπριακή τράπεζα.

Έρευνες έχουν καταδείξει πως η στρατηγική συμπεριφορά συνδέεται με τη φοροδιαφυγή ή καλύτερα η φοροδιαφυγή ενισχύει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Άρα, στη μια γάγγραινα της οικονομίας μας, που δεν καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε, προσθέτουμε άλλη μια εξίσου θανατηφόρα.

Η απόκρυψη εισοδημάτων και το μέγεθος της φοροδιαφυγής ενισχύουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης στρατηγικής συμπεριφοράς. Αθετούνται οι υποχρεώσεις προς το κράτος, τους πιστωτές και σε πολλούς άλλους.

Η κατηγορία των δανειοληπτών αυτών, θεωρώντας τους εαυτούς τους πιο έξυπνους, πιο ευνοημένους από τις συγκυρίες αλλά κυρίως πιο ανοικτομάτηδες, διατηρούν τη ρευστότητά τους και αφήνουν τους άλλους να πληρώνουν. 

Η Βουλή με τις εμμονές που εμφανίζει στο θέμα των εκποιήσεων ενισχύει και στηρίζει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Και οι … έντιμοι κύριοι βουλευτές έχουν στοιχεία και γνωρίζουν ποιοι είναι αυτοί. 
Μάλιστα, εάν ήθελαν να προστατεύσουν οικογένειες και τις κατοικίες τους από τις δήθεν …ληστρικές πράξεις και ενέργειες των τραπεζών, θα μπορούσαν να πιέσουν για την υιοθέτηση στοχευμένων πολιτικών από το κράτος, εκεί που πραγματικά υπάρχει ανάγκη. Για παράδειγμα, για τις μονογονεϊκές οικογένειες, που παρουσιάζουν ψηλά ποσοστά προβληματικών δανείων, που δεν είναι όμως στρατηγικοί κακοπληρωτές. Ή ακόμη να πιέσουν για στοχευμένους φορολογικούς ελέγχους στην κατηγορία αυτή.

Η νέα γάγγραινα

Το πρόβλημα των στρατηγικών κακοπληρωτών αποτελεί σήμερα μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα που, αν δεν αντιμετωπιστεί, θα καταστεί γάγγραινα  τα επόμενα χρόνια. 
Εάν υπάρχει πραγματική βούληση για ανάκαμψη της οικονομίας, το θέμα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με οικονομικούς και όχι με πολιτικούς όρους. 

Μια σύντομη επεξήγηση του όρου «στρατηγικός κακοπληρωτής» δίνει την πραγματική διάσταση του θέματος: «Eίναι ο δανειολήπτης που έχει την οικονομική δυνατότητα να πληρώνει τις δανειακές του υποχρεώσεις αλλά δεν το κάνει».

Η Βουλή αποτελείται από κόμματα και βουλευτές που διατηρούν επαγγελματικές σχέσεις με διάφορους εξ αυτών. Ή ακόμη που διατηρούν πελατειακές σχέσεις με εκείνους στους οποίους θα σύμφερε μια πακετοποίηση δανείων, ως ένα ισχυρό όπλο από πλευράς τραπεζών στερώντας τους τα άλλα μέσα. Ποιοι είναι αυτοί και γιατί εξωθούν το θέμα στα άκρα; Σε ποιους συμφέρει η διαιώνιση του προβλήματος των στρατηγικών κακοπληρωτών και σε ποιους συμφέρει να κερδίσουν από την πώληση δανείων με μεγάλες  εκπτώσεις;

Όταν στο ζήτημα υπεισέρχονται συμφέροντα και με εμπλεκόμενους τα κόμματα, τα λόγια είναι περιττά ή καλύτερα ο νοών νοείτο. Μια μικρή έρευνα από πλευράς Βουλής στις περιπτώσεις των εκποιήσεων που έγιναν μέχρι στιγμής και σε αυτές που είναι υποψήφιες προς εκποίηση, θα φέρει στην επιφάνεια μεγάλες αλήθειες. Που ίσως δεν συμφέρει σε κανέναν.