Σάρκα και οστά αναμένεται πως θα πάρει σήμερα (7/2) το Υφυπουργείου Έρευνας και Καινοτομίας, το οποίο θα είναι υπεύθυνο, μεταξύ άλλων, για την χάραξη και εφαρμογή της εθνικής ψηφιακής πολιτικής και στρατηγικής, καθώς και για την διαμόρφωση κατάλληλου θεσμικού πλαισίου, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, για την ανάπτυξη ψηφιακής πολιτικής.

Όπως αναφέρεται σε έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, η οποία εξέτασε το νομοσχέδιο, αυτό αποσκοπεί στη θέσπιση νομοθεσίας με την οποία θεσμοθετείται το νομοθετικό πλαίσιο σύστασης Υφυπουργείου Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και του αξιώματος του Υφυπουργού παρά τω Προέδρω σε Θέματα Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής.

Ειδικότερα, προτείνεται η δημιουργία ενός ισχυρού κεντρικού φορέα με συντονιστικές και οριζόντιες αρμοδιότητες για την προώθηση του εκσυγχρονισμού της κοινωνίας της πληροφορίας, καθώς και της έρευνας και καινοτομίας, ώστε να αξιοποιούνται στον μέγιστο δυνατό βαθμό συνθήκες που να επιτρέπουν τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας, την προσέλκυση επενδύσεων προς όφελος της οικονομίας, της κοινωνίας και του πολιτισμού, καθώς και την ισότιμη συμμετοχή της Δημοκρατίας στην ενιαία ψηφιακή αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Σύμφωνα με τα κατατεθέντα στοιχεία ενώπιον της Επιτροπής:

1/ Ο Υφυπουργός θα διορίζεται από τον εκάστοτε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στον οποίο θα λογοδοτεί, θα αποτελεί τον πολιτικό προϊστάμενο του Υφυπουργείου, θα διαχειρίζεται τα ζητήματα και τις υποθέσεις που εμπίπτουν στις εξουσίες και στα καθήκοντα που του ανατίθενται και θα καταρτίζει τον προϋπολογισμό του Υφυπουργείου.

2/ Ο Υφυπουργός θα υποβάλλει προτάσεις για νομοθετικές ρυθμίσεις στους αρμόδιους Υπουργούς, ενώ θα δύναται να υποβάλλει προτάσεις προς το Υπουργικό Συμβούλιο και να παρίσταται στις συνεδριάσεις αυτού μόνο για θέματα για τα οποία του ανατίθεται εξουσία ή αρμοδιότητα από τον προτεινόμενο νόμο ή το Υπουργικό Συμβούλιο, χωρίς ωστόσο να μετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

3/ Το Υφυπουργείο, για σκοπούς διασφάλισης της εύρυθμης λειτουργίας του, θα στελεχωθεί με το προσωπικό του Τμήματος Υπηρεσιών Πληροφορικής του Υπουργείου Οικονομικών και του Τμήματος Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων. 
    
Οι κύριες αρμοδιότητες
Σύμφωνα με την έκθεση, οι κύριες αρμοδιότητες του Υφυπουργείου θα είναι:

1/ Η χάραξη και εφαρμογή εθνικής ψηφιακής πολιτικής και στρατηγικής και η συμμετοχή στη διαμόρφωση κατάλληλου θεσμικού πλαισίου, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, για την ανάπτυξη ψηφιακής πολιτικής.

2/ Η χάραξη, ο συντονισμός και η υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής για την έρευνα και την καινοτομία και η γενική εποπτεία της λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Διακυβέρνησης Έρευνας και Καινοτομίας.

3/ Η εξειδίκευση και εφαρμογή εθνικής πολιτικής στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση στη δημόσια υπηρεσία.

4/ Η διαμόρφωση και ο συντονισμός της υλοποίησης εθνικού ευρυζωνικού πλάνου.

5/ Η προώθηση της νεοφυούς και ψηφιακής επιχειρηματικότητας και καινοτομίας.

6/ Η πολιτική καθοδήγηση και εποπτεία του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ).    

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Προτεινόμενες αλλαγές
Σημειώνεται ότι όλοι όσοι παρευρέθηκαν στη συζήτηση του σχετικού νομοσχεδίου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, συμφώνησαν με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του νομοσχεδίου και ορισμένοι από αυτούς εξέφρασαν επιμέρους απόψεις και επιφυλάξεις επ’ αυτού, οι οποίες συνοψίζονται στα ακόλουθα: 

1/ Ο εκπρόσωπος του Τμήματος Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων δήλωσε ότι στο κείμενο του νομοσχεδίου λανθασμένα γίνεται αναφορά σε «Τμήμα Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών» και ως εκ τούτου εισηγήθηκε τη σχετική διόρθωση αυτού, ώστε να γίνεται ορθή αναφορά στο «Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών». 

2/ Ο εκπρόσωπος της ΠΑΣΥΔΥ εξέφρασε επιφυλάξεις ως προς τη μεταφορά του ΤΥΠ στο Υφυπουργείο χωρίς την προηγούμενη στελέχωσή του στα ιεραρχικά κυρίως επίπεδα και εισηγήθηκε όπως κινηθούν προηγουμένως ή/και παράλληλα οι διαδικασίες διευθυντικής στελέχωσης του τμήματος και δημιουργίας του υφυπουργείου. Επιπροσθέτως, ζήτησε διευκρινίσεις αναφορικά με τη μεταφορά των δύο κυβερνητικών τμημάτων στο υφυπουργείο και τη μελλοντική δομή και στελέχωσή του.

3/ Οι εκπρόσωποι της Παγκύπριας Συντεχνίας ΙΣΟΤΗΤΑ εισηγήθηκαν μικρής έκτασης βελτιώσεις επί του κειμένου του νομοσχεδίου, οι οποίες αφορούν στην αντικατάσταση από τους ερμηνευτικούς όρους του όρου «έκτακτος υπάλληλος» με τους όρους «εργοδοτούμενος αορίστου χρόνου» και «εργοδοτούμενος ορισμένου χρόνου», καθότι ο εν λόγω όρος έχει εκλείψει από την έννομη τάξη. Παράλληλα, επισήμαναν την ανάγκη επανεξέτασης ορισμένων επιμέρους θεμάτων μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο. 

4/ Οι εκπρόσωποι του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής (CITEA) εισηγήθηκαν την έναρξη διαβούλευσης μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων, μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο, σε σχέση με τον τρόπο λειτουργίας και την αποστολή του Υφυπουργείου, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το υφυπουργείο θα ενισχύσει τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα.
    
Εξάλλου, στο στάδιο της εξέτασης του θέματος μέλη της Επιτροπής Οικονομικών έθεσαν σωρεία ερωτημάτων και ζήτησαν την κατάθεση περαιτέρω διευκρινίσεων που αφορούν μεταξύ άλλων:

• στους λόγους δημιουργίας του προτεινόμενου Υφυπουργείου, 
• στο δημοσιονομικό κόστος που αναμένεται να προκύψει από την προτεινόμενη ρύθμιση, 
• στην ανάγκη περίληψης του όρου «έρευνα» στον τίτλο του, 
• στη μεταφορά του ΤΥΠ και του ΤΗΕ στο Υφυπουργείο, 
• στο ενδεχόμενο μελλοντικής μετεξέλιξης του Υφυπουργείου και στη δημιουργία ενιαίας δομής, 
• στην αξιοποίηση υφιστάμενων υπηρεσιών και δομών που σχετίζονται με την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα στο πλαίσιο της λειτουργίας του Υφυπουργείου, 
• στο ενδεχόμενο επηρεασμού της λειτουργίας του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων από τη μεταφορά των Τμημάτων τους στο Υφυπουργείο, 
• και στη διασύνδεση του Υφυπουργείου με το ΙδΕΚ και το ενδεχόμενο μελλοντικής μεταφοράς του Ιδρύματος στο Υφυπουργείο.

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<
    
Δεν θα καταστεί μέλος της δημόσιας υπηρεσίας το ΙδΕΚ
Σε σχέση με τα πιο πάνω, ο τέως Υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, τόνισε, μεταξύ άλλων, ενώπιον της Επιτροπής τα εξής:

1/ Η λειτουργία του Υφυπουργείου, λαμβανομένης υπόψη της προηγούμενης εμπειρίας που έχει αποκτηθεί από τη λειτουργία του Υφυπουργείου Ναυτιλίας και του Υφυπουργείου Τουρισμού, δεν αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των λειτουργικών δαπανών ούτε να έχει οποιαδήποτε αρνητική επίπτωση στους εργαζομένους των δημόσιων τμημάτων που θα υπαχθούν στο υφυπουργείο. 

2/ Με τη δημιουργία του Υφυπουργείου θα μεταφερθούν σε αυτό πιστώσεις από τα σχετικά κεφάλαια του κρατικού προϋπολογισμού για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων και παράλληλα θα μεταφερθούν σημαντικές χορηγίες οι οποίες βρίσκονται κάτω από διάφορα κεφάλαια του κρατικού προϋπολογισμού. Συναφώς, το Υφυπουργείο θα αποκτήσει δικό του προϋπολογισμό. 

3/ Το προσωπικό του ΤΥΠ και του ΤΗΕ θα μεταφερθεί με την υφιστάμενη δομή του στο Υφυπουργείο. Με τη μεταφορά των δύο Τμημάτων διανοίγεται η προοπτική μετεξέλιξής τους, προκειμένου να καταστούν τμήματα αιχμής, συμβάλλοντας στην υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής στα ζητήματα που άπτονται του υφυπουργείου. Περαιτέρω, εκτιμάται ότι θα προκύψει η ανάγκη δημιουργίας νέων δομών και θέσεων, πέραν των παραδοσιακών, για την κάλυψη τυχόν αναγκών επιτελικών διευθύνσεων, καθώς και εξειδικευμένων και οργανικών θέσεων.

4/ Το ΙδΕΚ δεν πρέπει να καταστεί μέρος της δημόσιας υπηρεσίας, αλλά να συνεχίσει να λειτουργεί κάτω από το υφιστάμενο καθεστώς ως ο εκτελεστικός βραχίονας του κράτους, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας προγράμματα και διοχετεύοντας πόρους στους διάφορους φορείς. Το Υφυπουργείο θα καταρτίζει τη στρατηγική και θα παρέχει την πολιτική καθοδήγηση στο ΙδΕΚ και το ίδρυμα μέσω της ευελιξίας που διαθέτει θα υλοποιεί την κυβερνητική πολιτική.
    
Αποδεκτές όλες οι εισηγήσεις
Υπό το φως των πιο πάνω, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού κάλεσε τους εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών όπως σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας μελετήσουν και υποβάλουν νέο κείμενο νομοσχεδίου στη βάση των παρατηρήσεων που εξέφρασαν οι εκπρόσωποι του ΤΗΕ και της Παγκύπριας Συντεχνίας Ισότητα, καθώς και της εισήγησης της πλειοψηφίας των μελών της επιτροπής για τροποποίηση του τίτλου του Υφυπουργείου σε «Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής» και της συνακόλουθης τροποποίησης του κειμένου του νομοσχεδίου, όπου αυτό απαιτείται. 

Συναφώς, η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών υπέβαλε στην επιτροπή, στις 22 Ιανουαρίου 2020, τροποποιημένο κείμενο σχεδίου νόμου, στο οποίο έχουν ενσωματωθεί οι πιο πάνω θέσεις και εισηγήσεις. 

>>> Διαβάστε εδώ ειδήσεις και στην αγγλική <<<

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα τέθηκαν ενώπιον της, επιφύλαξε την τελική τοποθέτηση όλων των εκπροσωπούμενων σε αυτήν πλευρών κατά τη συζήτηση του θέματος στην Ολομέλεια του Σώματος. Πάντως, όπως όλα δείχνουν, το νομοσχέδιο αναμένεται πως εγκριθεί κατά πλειοψηφία.

Σημειώνεται ότι στο κείμενο του προτεινόμενου νόμου έχει περιληφθεί πρόνοια, έπειτα από εισήγηση του Υπουργείου Οικονομικών και σχετική απόφαση της Επιτροπής, ώστε ως ημερομηνία έναρξης της ισχύος του να οριστεί η 1η Μαρτίου 2020.