Γράφει ο Χαράλαμπος Ζάκος
Στην 5η αύξηση επιτοκίων προχώρησε την Πέμπτη (2/2/2023) η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ανεβάζοντας τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσεις, διαμορφώνοντας έτσι το βασικό επιτόκιο στο 3% από 2,5%, το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,5% από το 2% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 3,25% από 2,75%.

Έτσι, τα στεγαστικά δάνεια στην Κύπρο διαμορφώνονται σε περίπου 5,4% σε σχέση με 2,4%, και για ενοικιαγορά αυτοκινήτου σε περίπου 6,3% σε σχέση με 3,3%, που ίσχυαν πριν τις αυξήσεις επιτοκίων που επέβαλε η ΕΚΤ από το 2022 και έπειτα, καθώς πριν την πρώτη αύξηση επιτοκίων το βασικό επιτόκιο ήταν στο 0%, το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,5% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 0,75%. 

Πώς μεταφράζονται οι αυξήσεις σε αριθμούς

Ενδεικτικά, για κάθε 0,5% αυξήσεων στα επιτόκια μπορεί να υπολογιστεί σε δάνεια για αγορά αυτοκινήτου αύξηση μερικών ευρώ, ενώ αυτές οι αυξήσεις ξεπερνούν τα 50 ευρώ σε νέα στεγαστικά. Με απλούς υπολογισμούς για στεγαστικό δάνειο ύψους €200.000 το 2023 θα πληρώνεις ακόμη και €300 περισσότερα, απ’ ότι θα πλήρωνες για το ίδιο δάνειο το τέλος του 2021. 

Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία που συνέλεξε η Brief, αν και θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν υπάρχει απόλυτος αριθμός για τις αυξήσεις στις δόσεις, αφού κάθε δάνειο διαμορφώνεται διαφορετικά βάσει ετών αποπληρωμής, ποσού και άλλων παραγόντων στα επιτόκια που συμφωνήθηκαν, εντούτοις, μπορούν να δοθούν ενδεικτικά ποσά τόσο για το ύψος των δόσεων σήμερα, όσο και για τα ποσά των αυξήσεων σε υφιστάμενα δάνεια. 

Πιο συγκεκριμένα, μετά τη νέα αύξηση, τα επιτόκια για στεγαστικά διαμορφώνονται σε περίπου 5,4% σε σχέση με 4,9%, ενώ για ενοικιαγορά αυτοκινήτου αυτά διαμορφώνονται σε περίπου 6,3% σε σχέση με 5,8%. Όπως αναφέραμε αυτά τα ποσοστά είναι ενδεικτικά και διαφέρουν από τράπεζα σε τράπεζα αλλά και από δανειολήπτη σε δανειολήπτη καθώς αυτά επηρεάζονται και από την συνεισφορά αλλά και τα χρόνια αποπληρωμής. 

Πόσο αυξάνονται οι δόσεις για στεγαστικά - αυτοκίνητα

• Για στεγαστικό δάνειο ύψους €200.000, με συνεισφορά άνω του 30%, με κυμαινόμενο επιτόκιο και αποπληρωμή σε 20 χρόνια, η δόση αυξάνεται στα €1.364 σε σχέση με €1.309 που ήταν μέχρι σήμερα. Δηλαδή αύξηση €55 στη δόση του δανείου με βάση το 0,5% αύξησης στα επιτόκια. 
• Τώρα, σε περίπτωση στεγαστικού δανείου €80.000 ευρώ, με αποπληρωμή τα 10 χρόνια, η δόση αυξάνεται σε €864 σε σχέση με €845. Δηλαδή αύξηση €19. Για την ίδια περίπτωση αλλά με αποπληρωμή σε 15 χρόνια, η νέα δόση διαμορφώνεται στα €649 σε σχέση με €628. Δηλαδή αύξηση €21. 
• Στην περίπτωση δανείου €15.000 για καινούργιο αυτοκίνητο με συνεισφορά άνω του 35% και με αποπληρωμή τα 7 χρόνια και με το νέο επιτόκιο του 6,3%, η νέα δόση διαμορφώνεται στα €221 σε σχέση με €218. Δηλαδή αύξηση €3.

Πότε ενσωματώνονται οι αυξήσεις 

Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους οι αυξήσεις που ανακοινώνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν ενσωματώνονται αυτόματα σε όλα τα δάνεια, καθώς η συμφωνία για κάθε δάνειο είναι διαφορετική. Όπως επισημάνθηκε στην Brief, σε περιπτώσεις δανειοληπτών οι οποίοι λόγω των αυξήσεων δεν μπορούν να αποπληρώνουν τις δόσεις τους μπορούν να προχωρήσουν με αναδιάρθρωση με την τράπεζα τους, όπου μπορούν να ρυθμιστούν τα επιτόκια που θα καταβάλουν, ωστόσο όπως συμπληρώνουν οι ίδιοι κύκλοι αυτές οι αυξήσεις επιτοκίων δεν μπορούν να απορροφηθούν στο σύνολο τους από τις τράπεζες. 

Και άλλη αύξηση τον Μάρτιο - Πότε βάζει φρένο η ΕΚΤ

Οι οικονομολόγοι βάσει των στοιχείων που δείχνουν αποκλιμάκωση του πληθωρισμού εκτιμούν πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προτού αναθεωρήσει την πολιτική της θα προχωρήσει με ακόμη δύο αυξήσεις επιτοκίων τον Μάρτιο και τον Ιούνιο, με 0,5% και 0,25% αντίστοιχα.

Τα 5 κύματα αυξήσεων της ΕΚΤ

Πριν την πρώτη αύξηση επιτοκίων το βασικό επιτόκιο ήταν στο 0%, το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,5% και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 0,75%. 

• Η ΕΚΤ στις 27 Ιουλίου 2022, είχε προχωρήσει σε μια ιστορική απόφαση και την πρώτη αύξηση επιτοκίων μετά από 11 χρόνια, αναθεωρώντας τα κατά 50 μονάδες βάσης. 
• Στις 8 Σεπτεμβρίου 2022 προχώρησε με νέα αύξηση επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης
• Στις 27 Οκτωβρίου 2022 αποφασίστηκε και πάλι η αύξηση επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης
• Στις 15/12/2022 η ΕΚΤ προχώρησε σε νέα αύξηση, κατά 50 μονάδες βάσης 
• Στις 2/2/2023 η ΕΚΤ προχώρησε σε νέα αύξηση, κατά 50 μονάδες βάσης, διαμορφώνοντας έτσι το βασικό επιτόκιο στο 3% από 2,5% προηγουμένως, το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,5% από 2% προηγουμένως και το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 3,25% από 2,75% προηγουμένως.