•    Μετά τα παρατεταμένα lockdown, «χτύπημα» στην τσέπη μας
•    Σε μια περίοδο που επιχειρείται restart της οικονομίας, των επιχειρήσεων και νοικοκυριών
•    Πώς και πότε θα μειωθεί η τιμή του ρεύματος
•    Φουσκωμένες τιμές κατά 40% στους λογαριασμούς μας

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

Παράπλευρες επιπτώσεις σε όλο το φάσμα οικονομικής δραστηριότητας, με ένα μπαράζ ανατιμήσεων σε διάφορα προϊόντα και υπηρεσίες, προκαλούν οι αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρισμού, την ίδια στιγμή που τα  κυπριακά νοικοκυριά ήδη πλήττονται ποικιλοτρόπως από την πανδημία του COVID 19. 

Το ενεργειακό κόστος σημαίνει «κόκκινο» όχι μόνο για την Κύπρο αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη εξαιτίας της αύξησης των τιμών των καυσίμων και την υψηλών θερμοκρασιών που καταγράφηκαν κατά τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο.

Οι πρωτοφανείς θερμοκρασίες προκαλούν απανωτά σοκ στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της αυξημένης ζήτησης, και επιβάλλουν πρόσθετο βάρος στο κόστος της ενέργειας που καταγράφει ανοδική πορεία λόγω της διεθνούς οικονομικής ανάκαμψης.

Στην Κύπρο η τιμή του ρεύματος αυξάνεται κυρίως εξαιτίας της αύξησης στις τιμές των καυσίμων διεθνώς σε σχέση με τις ιστορικά χαμηλές τιμές κατά την περσινή περίοδο.

Πληροφορίες της Brief αναφέρουν πως η  αυξητική πορεία των τιμών καταγράφηκε τον περασμένο Μάρτιο, με το αποκορύφωμα της ετήσιας αύξησης στην τελική τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής να φθάνει σχεδόν το 40% τον Αύγουστο του 2021. Το κόστος επηρεάστηκε και από την κατάργηση της έκπτωσης ύψους 10% στους λογαριασμούς της ΑΗΚ λόγω της πανδημίας η οποία ισχύει από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020, και από τις αυξήσεις της αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών θερμοκηπίων αερίων.

Αχαρτογράφητα νερά
Ωστόσο, οι μεγαλύτερες ανησυχίες εντοπίζονται στις τιμές των πετρελαιοειδών οι οποίες οδηγούνται σε άγνωστα αχαρτογράφητα νερά και στην έλευση του φυσικού αερίου και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) για την παραγωγή ηλεκτρισμού που καθυστερούν, με αποτέλεσμα, προς το παρόν, να μην μειώνονται ή να σταθεροποιούνται οι τιμές. 

Να σημειωθεί πως η ΑΗΚ αγοράζει πετρέλαιο για τις ανάγκες της 2 φορές τον μήνα ανάλογα με την τιμή και την ισοτιμία, ώστε να δημιουργεί στρατηγικά αποθέματα για δυο μήνες. Κάθε τέλος του μήνα υπολογίζεται η τιμή της κιλοβατώρας ανάλογα με τις αυξομειώσεις στις τιμές του πετρελαίου και τα προηγούμενα αποθέματα. Έτσι, οι καταναλωτές βλέπουν με καθυστέρηση τις αυξήσεις στους λογαριασμούς τους.

Πάντως, η κατανάλωση ηλεκτρισμού το καλοκαίρι του 2021 καταγράφει αύξηση σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο λόγω του αυξημένου τουριστικού ρεύματος και των εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών. 

Πώς θα μειωθούν οι τιμές
Από πλευράς Υπουργείου Ενέργειας πληροφορηθήκαμε ότι εκτιμάται πως η κατάσταση θα παρουσιάσει βελτίωση:

Πρώτο, με την ανέγερση των υποδομών για την  έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου, που εκτιμάται πως θα συμπληρωθούν το τέλος του 2022.

Δεύτερο, με την προώθηση της τεχνολογίας αποθήκευσης ενέργειας που αναμένεται να βοηθήσει τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας να ανταγωνιστούν τις συμβατικές τεχνολογίες. 

Τρίτο, με τον καθορισμό των περιοχών χωροθέτησης των έργων ΑΠΕ, μετά τη διαβούλευση για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Τέταρτο, με τη διοχέτευση κονδυλίων €500 εκατ. για περίοδο 7 χρόνων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Ένα ποσό €334 εκατ. θα απορροφηθεί για τον πράσινο ενεργειακό μετασχηματισμό. 

Τέταρτο, με τη συμμετοχή της Κύπρου στο Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος EuroAsia Interconnector, ενός εναλλακτικού διαδρόμου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη και του EuroAfrica Interconnector. Οι δυο αυτοί διάδρομοι αναμένεται να συνδέσουν ηλεκτρικά την Κύπρο, την Αίγυπτο και την Ελλάδα και θα βοηθήσουν ώστε και η Κύπρος να αντιμετωπίσει την ενεργειακή της απομόνωση.

Πέμπτο, με την εγκατάσταση 400.000 «έξυπνων» μετρητών από τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής κατά τα έτη 2022-2025.

Έκτο, με τη δημιουργία πλαισίου για Ανανεώσιμες Ενεργειακές Κοινότητες και την προώθηση μικροδικτύων.

Έβδομο, με την προώθηση του net metering και net billing, ώστε μέχρι το 2030 τα εγκαταστημένα συστήματα να τριπλασιαστούν και να ξεπεράσουν τα 300 MW.

Να σημειωθεί πως με τους παραφουσκωμένους λογαριασμούς  ηλεκτρικού ρεύματος οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά επωμίζονται αυξημένα κόστη, τα οποία αποτελούν ένα γερό «κτύπημα» την ίδια περίοδο που καταβάλλονται προσπάθειες να αρχίσει ένα δυναμικό restart της οικονομίας και της κοινωνίας μετά τα απανωτά lockdowns και την υγειονομική κρίση.