• Ανησυχίες για την επόμενη ημέρα της πανδημίας

• Τα τρωτά της Κύπρου: Χρέος, ανεργία και επιχειρήσεις

• Γνωστοί οικονομολόγοι ακτινογράφησαν τις επιπτώσεις της πανδημίας σε συζήτηση της Cyprus Economic Society

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου
Μια διαφορετική εποχή, γεμάτη προκλήσεις και προβλήματα, ξημερώνει για την Κύπρο μετά την πανδημία του COVID – 19. Τα δημόσια οικονομικά εκτιμάται ότι θα περάσουν δύσκολες εποχές, ο τραπεζικός τομέας νέες προκλήσεις, οι επιχειρήσεις θα υποχρεωθούν να αλλάξουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο, εργαζόμενοι θα κινδυνεύσουν με απολύσεις και το σύστημα υγείας θα δεχθεί περαιτέρω πίεση. 

Όμως, πέραν από τα πολλά πλην υπάρχουν και τα συν. Μια αχτίδα αισιοδοξίας δημιουργείται από το γεγονός ότι αυτή τη φορά η κρίση δεν είναι τοπική, δεν αφορά και δεν δημιουργήθηκε από την Κύπρο, αλλά παγκόσμια. Ως αποτέλεσμα οι οποιεσδήποτε εξελίξεις που σχετίζονται από τις επιπτώσεις που αφήνει πίσω της η υγειονομική κρίση δεν αφορούν μόνο την Κύπρο αλλά όλες τις χώρες.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Το «κλειδί» των εξελίξεων είναι η διάρκειά της, κατά πόσον θα βρεθεί σύντομα το εμβόλιο και πώς αυτό θα «επηρεάσει» τους διάφορους πληθυσμούς.

Για πρώτη φορά, λόγω της πανδημίας, η Cyprus Economic Society πραγματοποίησε μια άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση διαδικτυακά, στην οποία συμμετείχαν επιφανείς ομιλητές και με κύριο αντικείμενο τις επιπτώσεις της πανδημίας στην Κύπρο αλλά και διεθνώς.

Δυσεπίλυτο πρόβλημα χρέους
Στην εισαγωγική του ομιλία ο Γιάννης Τιρκίδης, Πρόεδρος της CES και Διευθυντής Οικονομικών Ερευνών της Τράπεζας Κύπρου, έκαμε μια περιεκτική ανασκόπηση των εξελίξεων στις οικονομίες της Ε.Ε. και διεθνώς, με κύριο το ερώτημα τις επιπτώσεις που θα προκύψουν σε περίπτωση που η πανδημία επιστρέψει τη φθινοπωρινή περίοδο. Κύριο το μήνυμα ότι η ανάκτηση δεν είναι πολύ δυνατή.

Ο κ. Τιρκίδης τόνισε ότι «οι σημαντικές τάσεις στο παγκόσμιο σύστημα που προϋπήρχαν του κορωνοϊού - η οικονομική επιβράδυνση, ο εμπορικός και τεχνολογικός πόλεμος Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών – ενισχύονται και συνεχίζουν να καθορίζουν τις παγκόσμιες εξελίξεις». Και κατέληξε ότι «η μετά κορωνοϊού εποχή θα αφήσει ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα χρέους, και μια διαφορετική κατάσταση πραγμάτων στο διεθνές εμπόριο όπου οι καλούμενες αλυσίδες παραγωγής θα αποκτούν περισσότερο τοπικό παρά διεθνή χαρακτήρα ενώ οι εντάσεις μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών αλλά και οι εντάσεις εντός της Ε.Ε. θα αυξηθούν».

Το υψηλό χρέος
Ο Γιώργος Συρίχας, γνωστό τέως στέλεχος της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, και νυν Σύμβουλος στο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, αναφέρθηκε στο αβέβαιο μέλλον που προδιαγράφεται, στους κινδύνους για τον χρηματοοικονομικό τομέα και για τα δημόσια οικονομικά και στη σημαντικότητα της συγκέντρωσης οικονομικών στοιχείων για τον σχηματισμό μιας εικόνας για το μέλλον.

Ο κ. Συρίχας έκαμε ιδιαίτερη αναφορά στα ανησυχητικά επίπεδα του υψηλού χρέους της Κύπρου το οποίο καθιστά την οικονομία ευάλωτη και την ανάπτυξη σε αρνητική τροχιά. Πέραν του δημόσιου χρέους, επικεντρώθηκε και στο ιδιωτικό χρέος, πράγμα που κάμνει ακόμη δυσκολότερη την κατάσταση ενώ διατύπωσε τους φόβους του για επανάληψη της πανδημίας και την προσεχή χρονιά.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Λιγότερο απαισιόδοξος εμφανίστηκε ο Ανδρέας Ασσιώτης, Διευθυντής Οικονομικών Μελετών της Ελληνικής Τράπεζας, ο οποίος και έδωσε σαφές μήνυμα ότι ο τραπεζικός τομέας μπορεί να αντέξει τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις.

Χειρότερα από το 1974
Ο Ανδρέας Χαραλάμπους, οικονομολόγος, τέως Διευθυντής Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας στο Υπουργείο Οικονομικών, παρουσίασε την κατάσταση που διαμορφώνεται για καίριους τομείς της οικονομίας, όπως είναι ο τουρισμός και τις επιπτώσεις τους στα δημόσια οικονομικά, και χαρακτήρισε την περίοδο την οποία διανύουμε χειρότερη από το 1974. Αμφισβήτησε την ένταση της αναμενόμενης ανάκαμψης το 2021 και προδιάγραψε ότι θα χρειασθούν τουλάχιστον δύο χρόνια πριν επανέλθουμε στα επίπεδα του 2019. 

Ο Ρένος Ιωαννίδης, μέλος του Δ.Σ. της KPMG έδωσε ένα περίγραμμα της κατάστασης των κυπριακών επιχειρήσεων, αναφέροντας ότι μια στις τρεις επιχειρήσεις έχουν ακόμη μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Επίσης αναφέρθηκε στα προβλήματα που φέρνει μαζί της η πανδημία όπως είναι η απώλεια εργασίας, η μείωση του εισοδήματος των νοικοκυριών, οι ζημιές τραπεζών, πιστωτικές διευκολύνσεις κ.λπ. Ο κ. Ιωαννίδης επεσήμανε ότι η κάθε επιχείρηση θα πρέπει να προετοιμαστεί για την επιστροφή στην κανονικότητα, για τη νέα νόρμα, ώστε να μπορέσει να επιβιώσει γρήγορα, δημιουργώντας ξανά προϊόντα και υπηρεσίες.