•    Η αλλαγή της προοπτικής - επενδυτικής κατηγορίας επηρεάζει το κόστος δανεισμού

•    Το νέο κύμα πανδημίας, το τελευταίο τρίμηνο του 2021, πιθανόν να επηρεάσει την άντληση κεφαλαίων 

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

Σε λεπτή γραμμή βρίσκεται η πιστοληπτική αξιολόγηση της Κυπριακής Δημοκρατίας  με κίνδυνο αλλαγής της προοπτικής σε αρνητική, σε περίπτωση εκτροχιασμού των δημοσίων οικονομικών.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους,  «οποιαδήποτε αλλαγή της προοπτικής και/ή της επενδυτικής κατηγορίας αξιολόγησης αναμένεται  να επηρεάσει το κόστος δανεισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Επιπλέον, σύμφωνα με τις σχετικές εκτιμήσεις, μια αύξηση των ετήσιων ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών λόγω της ενδεχόμενης εμφάνισης νέου κύματος της πανδημίας κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2021, ενδέχεται να επηρεάσει το ύψος άντλησης κεφαλαίων από τις διεθνείς αγορές και να οδηγήσει το δανεισμό εκτός ενός αποδεκτού και  διαχειρίσιμου ορίου κινδύνου. Όπως δηλώνει στη Brief πηγή του Υπουργείου Οικονομικών «η κατάσταση αυτή πιθανότητα να υποχρεώσει το κράτος να αντλήσει κεφάλαια από την εγχώρια αγορά με υψηλότερο κόστος δανεισμού και με αρνητική επίδραση στη συνολική ενεργό ζήτηση της 
Οικονομίας». 

Να σημειωθεί πως η πιστοληπτική αξιολόγηση της Κυπριακής Δημοκρατίας διατηρείται στην επενδυτική κατηγορία από τρεις οίκους Αξιολόγησης με βαθμολογία ΒΒΒ-/ΒΒΒ(L). Ωστόσο η προοπτική από τους εν λόγω Οίκους παραμένει σταθερή, με εξαίρεση δύο από αυτούς που διατηρούν θετική την προοπτική, σηματοδοτώντας τον κίνδυνο αλλαγής της προοπτικής σε αρνητική, σε περίπτωση εκτροχιασμού των δημόσιων οικονομικών. 

Αγορά ομολόγων
Το Γραφείο επισημαίνει πως «αν και φαίνεται να είναι μειωμένη οποιαδήποτε αρνητική επίδραση, στο παρόν στάδιο, από το ενδεχόμενο τερματισμού του προγράμματος αγοράς ομολόγων έκτακτης ανάγκης για την πανδημία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από τον Μάρτιο του 2022, μια τέτοια εξέλιξη, όταν προκύψει, αναμένεται να επηρεάσει τη ζήτηση για αγορά ομολόγων της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς και το κόστος δανεισμού».

Είναι σημαντικό να τονιστεί πως η βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας τα τελευταία χρόνια αποτέλεσε έναν από τους παράγοντες για εύκολη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, τη βελτίωση της καμπύλης αποδόσεων των ομολόγων και τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης του κράτους. 

Τα νέα χρονικά σημεία λήξεων που έχουν προστεθεί στο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής χρέους τον Αύγουστο του 2021 αφορούν τα έτη 2026, 2028, 2029, 2047 και 2050 λόγω της έκδοσης του ΕΜΟ (ΕΜΤΝ), των εκταμιεύσεων δανείων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του προγράμματος SURE και της έκδοσης ομολόγων προς φυσικά πρόσωπα. 

Αύξηση χρέους το 2028
Το Γραφείο εκτιμά πως το χρέος θα αυξηθεί το έτος 2028, αλλά σε γενικές γραμμές το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής χρέους παρέμεινε σε διαχειρίσιμα επίπεδα, μειώνοντας τον κίνδυνο αναχρηματοδότησης της Κυβέρνησης. Το πρόγραμμα χρηματοδότησης της Κυβέρνησης για το 2021 κινήθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το 2020 καθώς την προηγούμενη χρονιά η Κυβέρνηση προχώρησε σε ψηλά επίπεδα δανεισμού ενισχύοντας σε ικανοποιητικά επίπεδα τα ρευστά διαθέσιμα, καλύπτοντας τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες για περίοδο πέραν των επόμενων δώδεκα μηνών.

Να σημειωθεί πως η Κύπρος είχε την μεγαλύτερη αύξηση δημόσιου χρέους κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021 από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το κυπριακό δημόσιο χρέος έφτασε το 125,7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021. Με το ποσοστό αυτό η Κύπρος κατατάσσεται στην 4η θέση ανάμεσα στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα υψηλότερα ποσοστά δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021 καταγράφηκαν στην Ελλάδα (209,3%), ακολουθεί η Ιταλία (160,0%), η Πορτογαλία (137,2%), η Κύπρος (125,7%), η Ισπανία (125,2%), το Βέλγιο (118,6%) και η Γαλλία (118,0%). Το χαμηλότερο δημόσιο χρέος καταγράφεται στην Εσθονία (18,5%), τη Βουλγαρία (25,1%) και το Λουξεμβούργο (28,1%).