Σε μια κλωστή η επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

•    Ανακόπτονται οι θετικές προβλέψεις για την ανάπτυξή τους
•    Οι εφτά μεγάλες αδυναμίες τους
•    Μεγαλύτερες αντιστάσεις παρουσιάζει ο τομέας της βιομηχανίας

ΓΡΑΦΕΙ Η
ΧΡΥΣΩ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

H υγειονομική κρίση ανακόπτει τις θετικές προβλέψεις για ανάπτυξη των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στην Κύπρο. Οι θετικές προοπτικές άρχισαν να διαφαίνονται τα έτη 2017 – 2018, οπόταν και ο ρυθμός ανάπτυξης της απασχόλησης και της προστιθέμενης αξίας τους έφτασε σε υψηλά επίπεδα, στο 6,4% και 10% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης (ΓΔ ΕΠΣΑ), «η μεγαλύτερη πρόκληση για τις ΜΜΕ, όπως εντοπίζεται από αναλύσεις σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο είναι η αδυναμία πρόσβασης στη χρηματοδότηση. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στη συρρίκνωση του χρηματοπιστωτικού τομέα, στο ψηλό βαθμό ιδιωτικού χρέους και στο μεγάλο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων, παράγοντες οι οποίοι συνέβαλαν σε πιο αυστηρούς όρους χρηματοδότησης. Η κυβέρνηση έχει λάβει διάφορες πρωτοβουλίες για στήριξη της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση, ενώ πολύ σημαντική υπήρξε η συμβολή των Ταμείων της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ στη συγχρηματοδότηση μέσα από τα σχέδια χορηγιών και τα χρηματοοικονομικά εργαλεία». 

Πηγές της Διεύθυνσης εξηγούν πως «οι επιχειρήσεις αυτές, οι οποίες έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την κρίση του κορωνοϊού, αντιμετωπίζουν σημαντικές αδυναμίες σε σχέση με τη συμμετοχή τους στην ενιαία αγορά, τον βαθμό της εξαγωγικής τους ικανότητας, την ανάπτυξη της επιχειρηματικής καινοτομίας και της ψηφιακής επιχειρηματικότητας, καθώς και την προσαρμογή και συμμετοχή τους σε δράσεις για προστασία του περιβάλλοντος/κυκλικής οικονομίας και αντιμετώπισης/μετριασμού της κλιματικής αλλαγής». 

Η ενίσχυση του τουρισμού
Ειδικότερα, σύμφωνα με διάφορες μελέτες και κυρίως  της μελέτης Ανταγωνιστικότητας 2019 και της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης ο τουρισμός αναδεικνύεται ως ένας από τους κυριότερους τομείς που η Κύπρος διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα. Η Εθνική Στρατηγική για τον Τουρισμό καταγράφει πως «θα πρέπει να ενισχυθούν οι ΜΜΕ στον τομέα του τουρισμού, ώστε να μπορέσουν να εκσυγχρονιστούν και να γίνουν ανταγωνιστικές σε παγκόσμιο επίπεδο (ψηφιοποίηση εργασιών κ.ά.)». 

Η επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν πληγεί σε μεγαλύτερο βαθμό από την πανδημία του κορωνοϊού, κινδυνεύουν να μην επιβιώσουν. 

Ωστόσο, μεγαλύτερες αντιστάσεις παρουσιάζει ο τομέας της βιομηχανίας ο οποίος και διαθέτει την ικανότητα να στηρίζει την κυπριακή οικονομία με πολύ καλές προοπτικές. Η βιομηχανία διαθέτει την ικανότητα να συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση των εξαγωγών, στην παραγωγικότητα και γενικότερα στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. 

Στους δυο αυτούς τομείς έρχεται να προστεθεί και η ανάγκη ενίσχυσης του Επιχειρηματικού Οικοσυστήματος της Κύπρου, η προώθηση της επιχειρηματικότητας και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ. Γι’ αυτό και προωθούνται συγκεκριμένες δράσεις για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την επιχειρηματική καινοτομία, την καλλιέργεια επιχειρηματικής κουλτούρας, την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά. 

Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση
Ήδη, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κύπρο συνέστησε τους προηγούμενους μήνες να αναληφθούν δράσεις για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση. Επίσης, προτάθηκε  η ενίσχυση της ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ και η αύξηση της εξαγωγικής τους δραστηριότητας. 

Η Ε.Ε. εκτιμά ότι με την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων διασφαλίζεται:
•    Η δημιουργία νέων επιχειρήσεων και η τόνωση της επιχειρηματικότητας.
•    Η διευκόλυνση της επιχειρηματικής ανάπτυξης .
•    Η διατήρηση υφιστάμενων και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. 
•    Ο εκσυγχρονισμός της παραγωγικής διαδικασίας και η αύξηση της παραγωγικότητας των ΜΜΕ. 
•    Η πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση.  
•    Η αύξηση της εξαγωγικής ικανότητας των επιχειρήσεων/διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων τους.
•    Η αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων οι οποίες χρησιμοποιούν τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού εμπορίου. 

Όπως πληροφορούμαστε, αυτή την τετραετία θα προωθηθεί η παραχώρηση κινήτρων για ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας και ανάπτυξης της επιχειρηματικής κουλτούρας, για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας των ΜΜΕ, για δημιουργία και ανάπτυξη συμπράξεων (cluster) επιχειρήσεων, υποστηρικτικών υποδομών για παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών κατάρτισης και εκπαίδευσης.

Επίσης προωθούνται, ανάμεσα σε άλλα, η παραχώρηση κινήτρων για ενθάρρυνση των επενδύσεων των ΜΜΕ στην ψηφιακή αναβάθμισή τους και σε δραστηριότητες πράσινης ανάπτυξης, η παροχή κινήτρων για ενίσχυση της τεχνογνωσίας και του εξαγωγικού προσανατολισμού.

Ειδικά για τις τουριστικές επιχειρήσεις εξετάζεται η παροχή κινήτρων για ενθάρρυνση ιδιωτικών επενδύσεων, ώστε να αναβαθμιστεί η ποιότητα του τουριστικού προϊόντος και να προωθηθεί η διαφοροποίησή του για προσέλκυση νέων ομάδων/κατηγοριών τουριστών.

Χρύσω Αντωνιάδου