Μεγάλη συζήτηση έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες μέρες ως προς το ποια επιλογή είναι καλύτερη για πραγματική στήριξη της οικονομίας, των επιχειρήσεων και των εργαζομένων και εάν αυτή η στήριξη πρέπει να γίνει μέσω παραχώρησης κρατικών εγγυήσεων ή μέσω δανεισμού του κράτους, είτε από τις τράπεζες είτε από τις αγορές.

Ομολογουμένως οι απόψεις διίστανται και η κάθε πλευρά αναλύει και εκφράζει τα δικά της επιχειρήματα. Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, υπάρχει η κοινή αντίληψη ότι η όποια απόφαση ληφθεί πρέπει να διασφαλίζει ότι η στήριξη που θα δοθεί σε επιχειρήσεις και πολίτες, θα δοθεί σε εκείνους που πραγματικά το έχουν ανάγκη.

Η Brief, έχοντας υπόψην της τα πιο πάνω, επικοινώνησε με τους οικονομολόγους Μαρίνο Γιαλελή και Μιχάλη Φλωρεντιάδη και καταγράφει τις απόψεις τους σε σχέση με το δίλημμα των ημερών.

>>> Διαβάστε ακόμη: ΥΠΟΙΚ στην Brief: Οι αντοχές της Κύπρου δεν είναι απεριόριστες <<<

Μ. Γαλελής: «Έπρεπε ήδη να είχαμε βγει στις αγορές»
Ο Οικονομολόγος Μαρίνος Γιαλελής κληθείς να αναφέρει ποια θεωρεί πως είναι η καλύτερη επιλογή μεταξύ των κρατικών εγγυήσεων ή του δανεισμού τόνισε ότι, πως για τον ίδιο τα πράγματα είναι ξεκάθαρα.

Όπως εξήγησε, «βρισκόμαστε σε ένα πόλεμο. Και σε ένα πόλεμο κάνεις τα πάντα, σκεπτόμενος έξω από το κουτί. Εγώ είχα τονίσει αυτό το πράγμα από τις 31 Ιανουαρίου, μέσω ανάρτησής μου στο Twitter». 

Κατά τον κ. Γιαλελή σε ό,τι αφορά την οικονομία, «έχουμε αργήσει να πάρουμε μέτρα κι αυτό ελπίζω να το καταλαβαίνουν όλοι». Ταυτόχρονα εξέφρασε την θέση ότι, «έπρεπε ήδη να είχαμε βγει στις αγορές και μάλιστα από τις αρχές Φεβρουαρίου, αντλώντας όσα περισσότερα χρήματα μπορούσαμε για τις δύσκολες μέρες που θα έρχονταν και που βιώνουμε και θα συνεχίσουμε να βιώνουμε και τους επόμενους μήνες».

Αναφορικά με τις κρατικές εγγυήσεις ο κ. Γιαλελής υπέδειξε πως, «σήμερα αναγκαζόμαστε να έρθουμε και να βάλουμε κρατικές εγγυήσεις, επειδή, αναμφίβολα, οι μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Κι αυτό, γιατί οι τράπεζες δεν μπορούν από μόνες τους να δανείσουν μία επιχείρηση για να μπορέσει να καλύψει τα λειτουργικά, κυρίως, έξοδα, όπως είναι οι μισθοί, κ.ά., χωρίς κάποια εξασφάλιση και υπό τον φόβο ότι αυτός που θα δανείσει δεν θα μπορεί να αποπληρώσει το δάνειο όταν παρέλθει αυτή η κατάσταση που βιώνουμε. Για να βοηθήσει τις τράπεζες να δώσουν νέα δάνεια, το κράτος έρχεται και λέει ‘δώσε του δάνειο και θα το εγγυηθώ’», πρόσθεσε.

«Από την στιγμή που έρχεται το κράτος να εγγυηθεί τον επιχειρηματία για να μπορέσει να δανειστεί από τις τράπεζες, ποια είναι η λογική εξέλιξη αυτού του πράγματος;», διερωτήθηκε υπογραμμίζοντας ότι, «η λογική εξέλιξη είναι ότι το κράτος θα πρέπει να έρθει και να πει στον επιχειρηματία που θα του εγγυηθεί το δάνειό του ότι ‘θέλω να μου πεις για ποιο σκοπό χρειάζεσαι αυτό το δάνειο και πώς θα αξιοποιήσεις τα χρήματα που θα λάβεις’».

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Συνεπώς, εξήγησε, «είναι αναγκαίο στο νόμο που θα ψηφιστεί για τις κρατικές εγγυήσεις να υπάρχουν τέτοιες ασφαλιστικές δικλίδες με τις οποίες θα διασφαλίζεται ότι τα όποια δάνεια δοθούν με εγγύηση του κράτους θα δοθούν εκεί και όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη», ενώ τόνισε και την ανάγκη οι επιχειρήσεις που θα αιτηθούν να λάβουν δάνεια να εξηγούν τους λόγους για τους οποίους τα ζητούν.

Επίσης, συνέχισε, «δεν είναι λογικό να διασφαλιστεί ότι τα χρήματα που θα δανειστούν οι επιχειρήσεις θα διατεθούν για τους λόγους για τους οποίους ζητούν αυτήν την στήριξη; Δεν θα πρέπει να καταθέσουν ένα τιμολόγιο ή μία απόδειξη ότι με το δάνειο που έλαβαν πλήρωσαν άλφα ή το βήτα έξοδο;», διερωτήθηκε τονίζοντας επιπρόσθετα πως πρέπει να υπάρχει συνεχής έλεγχος και να διασφαλιστεί ότι τα χρήματα που δανείστηκε μία επιχείρηση, τα αξιοποίησε όντως για κάλυψη έκτακτων αναγκών της, όπως είναι τα λειτουργικά έξοδα, περιλαμβανομένων και των μισθών, κ.ο.κ.

«Αν δεν μπουν αυτές οι ασφαλιστικές δικλίδες, ποιος μας εγγυάται ότι στο τέλος της ημέρας τα δάνεια που θα παραχωρηθούν δεν θα δοθούν για άλλους σκοπούς, όπως παραδείγματος χάριν για αποπληρωμή παλαιότερων οφειλών στις τράπεζες;», διερωτήθηκε επαναλαμβάνοντας πως «απαιτείται να βρεθούν εκείνοι οι τρόποι, με τους οποίους θα διασφαλίζεται ότι κάθε δάνειο που θα παραχωρηθεί με κρατικές εγγυήσεις, θα δοθεί για κάλυψη έκτακτων και άμεσων αναγκών όσων θα τα αιτηθούν, με ταυτόχρονο έλεγχο ότι όντως αυτά τα χρήματα που έλαβαν τα αξιοποίησαν για κάλυψη ακριβώς αυτών των αναγκών».

Επιπρόσθετα ο κ. Γιαλελής εξέφρασε και την εκτίμηση πως, «αν δεν μπουν αυτές οι ασφαλιστικές δικλίδες, δεν υπάρχει κάποιος λόγος το κράτος να εγγυηθεί αυτά τα δάνεια», καθώς και ότι, «εάν μπουν αυτές οι ασφαλιστικές δικλίδες το ποσό που τελικά θα εγγυηθεί το κράτος να μην ξεπεράσει ούτε και το μισό δισεκατομμύριο, διότι καμία επιχείρηση δεν θα διατηρήσει το προσωπικό της και δανείζεται για να το πληρώνει».

Την ίδια ώρα, τόνισε και την ανάγκη όπως το κράτος προχωρήσει και σε εσωτερικό δανεισμό από τις τράπεζες «τώρα που μπορεί», όπως επεσήμανε, αφού, συνέχισε, «χάσαμε το τρένο του εξωτερικού δανεισμού». 

«Αν δεν δανειστούμε τώρα που μπορούμε, σε ένα χρόνο οι τράπεζες, από τις οποίες πρέπει να δανειστούμε, ενδεχομένως να μην έχουν αυτά τα 14 δις ευρώ ρευστότητα που διαθέτουν σήμερα. Συνεπώς, είναι καλό το κράτος να δανειστεί από τώρα 2 με 3 δις ευρώ, τα οποία θα μπορέσει να τα αξιοποιήσει για παροχή ανεργιακού επιδόματος, στο οποίο, εκτιμώ, θα οδηγηθεί πάρα πολύς κόσμος, καθώς και για κάλυψη άλλων αναγκών». 

«Το κράτος πρέπει να διασφαλίσει αυτή την ρευστότητα, γιατί, εκτίμησή μου, θα την χρειαστεί τους επόμενους μήνες», αφού, όπως είπε, «είναι ορατός ο κίνδυνος το κράτος σε κάποια στιγμή να μην μπορεί να πληρώσει ούτε μισθούς, ούτε συντάξεις, ούτε επιδόματα. Εγώ κάτι τέτοιο δεν μπορώ να το φανταστώ και είναι γι’ αυτό που επαναλαμβάνω πρέπει να προχωρήσει άμεσα το κράτος σε δανεισμό».

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Μ. Φλωρεντιάδης: «Καμία απόφαση δεν είναι εύκολη»
Από την πλευρά του ο Οικονομολόγος Μιχάλης Φλωρεντιάδης, αρχικά τόνισε ότι «πρέπει να διασφαλιστεί πως οι όποιες αποφάσεις ληφθούν σε σχέση με τις τράπεζες, θα έχουν την σύμφωνη γνώμη των εποπτικών αρχών», γιατί, όπως είπε, «οι τράπεζες βρίσκονται ακόμη σε μία δύσκολη κατάσταση».

Είναι σημαντικό, τόνισε, «να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ταυτόχρονα, με την στήριξη της οικονομίας, των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, καθώς και των δανειοληπτών που ακόμη δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους». 

Σε σχέση με το ποια επιλογή είναι καλύτερη ανάμεσα στις κρατικές εγγυήσεις και τον δανεισμό του κράτους, ο κ. Φλωρεντιάδης υπέδειξε πως αυτό είναι ένα θέμα τεχνικό, το οποίο, ενδεχομένως, να πρέπει να εξεταστεί και με τους οίκους αξιολόγησης. Επίσης, συνέχισε, «πρέπει να εξεταστεί το κατά πόσον είναι εύκολο να αντλήσει κεφάλαια το κράτος από τις αγορές την δεδομένη στιγμή, με τι κόστος θα το κάνει, και άλλα, καθώς και ποιο κόστος θα έχει στην πιστοληπτική ικανότητα του κράτους η παροχή εγγυήσεων στις τράπεζες για νέα δάνεια».

Συνεπώς, υπογράμμισε, «συστήνω όπως η όποια κίνηση γίνει, αυτή να γίνει με ιδιαίτερη προσοχή, χωρίς από την μία να θέτει σε κίνδυνο τις τράπεζες και από την άλλη να μην θέτει σε κίνδυνο την πιστοληπτική ικανότητα του κράτους, γιατί αυτά τα δύο είναι, κατά κάποιο τρόπο, είναι συγκοινωνούντα δοχεία».

«Δηλαδή, εάν προσπαθήσω να καλύψω τα πάντα, ενδεχομένως ο λογαριασμός που θα προκύψει να μην μπορεί ούτε το κράτος, αλλά και ούτε οι τράπεζες να ανταπεξέλθουν. Από την άλλη, όμως, εάν κάνω κάτι πολύ συντηρητικό ενδεχομένως να μην καταφέρουμε να βοηθήσουμε όπως πρέπει την οικονομία και το κράτος να μην καταφέρει να διαδραματίσει τον υποστηρικτικό ρόλο μπορεί», εξήγησε για να τονίσει πως, «τα λέω αυτά γιατί δεν είναι εύκολο να λάβεις την όποια απόφαση».

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

Την ίδια ώρα ο κ. Φλωρεντιάδης εξέφρασε και την αντίθεσή του στο να δοθούν χαλαρώσεις και εξαιρέσεις σε όλες τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα. Όπως εξήγησε, «αυτή η κρίση δεν θα κτυπήσει όλες τις επιχειρήσεις και όλους τους πολίτες με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν επιχειρήσεις που συνεχίζουν να εργάζονται. Επίσης, οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν κινδυνεύουν να βρεθούν στην ανεργία. Συνεπώς, επαναλαμβάνω, πρέπει να υπάρχει στόχευση και να στηριχθούν όσοι το έχουν πραγματικά ανάγκη», τόνισε αφού, όπως είπε, αυτή η κατάσταση δεν θα διαρκέσει για ένα μήνα ή δύο, αλλά μπορεί να παραταθεί για πολλούς μήνες. 

«Εάν το κράτος λάβει μέτρα για να περάσουμε τους επόμενους ένα ή δύο μήνες και αυτή η κατάσταση παραταθεί για τέσσερις ή περισσότερους μήνες, τι θα γίνει; Απλά χρεοκοπούμε;», διερωτήθηκε. «Πρέπει να αφήνουμε και κάποιο περιθώριο ότι τα πράγματα μπορεί να μην βελτιωθούν με τον ρυθμό που ελπίζουμε», επεσήμανε εκφράζοντας την ελπίδα ότι η αυτή η κατάσταση θα ξεπεραστεί χωρίς να αφήσει πολλά προβλήματα πίσω της.