•    Όλα είναι σε γνώση όλων, στοιχεία, ονόματα και αριθμοί
•    Ποιος θα αγγίξει το πόρισμα για τον Συνεργατισμό
•     Ποιος θα δώσει συνέχεια στην έρευνα της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου

Στις 6 Μαρτίου 2019 δόθηκε στη δημοσιότητα το πόρισμα της Επιτροπής που διορίστηκε από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας για την κατάρρευση του Συνεργατισμού. Η Επιτροπή στην έκθεσή της προβαίνει σε σοβαρές επισημάνσεις αναφορικά με τα δάνεια των Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων.

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<<

 Επικαλούμενη έλεγχο της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου του Συνεργατισμού εντοπίζει εφτά αδυναμίες, όπως τις χαρακτηρίζει:  

•    Μη Εξυπηρετούμενες Χορηγήσεις 
•    Ανεξασφάλιστα ποσά είτε κατά την έκδοση, είτε στην πορεία λόγω μείωσης αξίας εξασφαλίσεων
•    Μη ικανοποιητική ασφαλιστική κάλυψη δανειοληπτών
•    Μη ικανοποιητική ασφαλιστική κάλυψη ενυπόθηκων ακινήτων 
•    Μη λήψη μέτρων είσπραξης ή καθυστέρηση στη λήψη μέτρων 
•    Καθυστέρηση στη διαδικασία εκποιήσεων για όσες πιστωτικές διευκολύνσεις  τερματίστηκαν και προχώρησαν σε νομικά μέτρα
•    Επαναλαμβανόμενες αναδιαρθρώσεις. 

Όπως καταγράφει στην έκθεση της η Επιτροπή, τα συμπεράσματα του ελέγχου, περιλαμβανομένης της διαπίστωσης ανάγκης διενέργειας περαιτέρω ελέγχου για 4 από τις 9 περιπτώσεις ΠΕΠ που εξετάστηκαν, μιλούν από μόνα τους: 

Υψηλοί δανεισμοί σε ΠΕΠ

•    Εξακολουθούν να υπάρχουν στο χαρτοφυλάκιο της Τράπεζας υψηλοί δανεισμοί σε ΠΕΠ οι οποίοι παρουσιάζουν αδυναμίες. Στο πλαίσιο της αρχικής χορήγησης των πιστωτικών διευκολύνσεων, υπήρξαν περιπτώσεις κατά τις οποίες ενδέχεται να υπήρξε ευνοϊκή μεταχείριση και η αρχική παραχώρηση των ΠΔ δεν ήταν σύμφωνα με τις βέλτιστες πολιτικές και διαδικασίες που βρίσκονται σήμερα σε ισχύ.
•    Υπάρχουν περιπτώσεις όπου πιστωτικές διευκολύνσεις έτυχαν αναδιάρθρωσης με εξαιρέσεις από την Πολιτική Αναδιαρθρώσεων και Διαγραφών.
Για τις εν λόγω περιπτώσεις υπήρξε έγκριση από Ανώτερο Εγκριτικό Κλιμάκιο. 
•    Σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρήθηκε καθυστέρηση στη διεκπεραίωση των νομικών και άλλων μέτρων είσπραξης. 
•    Οι συνθήκες δανεισμού και οι επαναλαμβανόμενες ρυθμίσεις των περιπτώσεων με α/α 2,5,6 και 9 που αναφέρονται σε σχετικό πίνακα, θα διερευνηθούν περαιτέρω μέσω έρευνας από την Υπηρεσία Ερευνών της Μονάδας Εσωτερικής Επιθεώρησης της ΣΚΤ.

Τα νομοθετικά καθήκοντα

Εκτός από τα πιο πάνω συμπεράσματα τα οποία, όπως καταγράφονται, περιλαμβάνουν σοβαρότατες ενδείξεις ευνοϊκής μεταχείρισης των ΠΕΠ διαχρονικά (τόσο πριν όσο και μετά το 2013), η Επιτροπή διερωτάται  «πώς και με ποια κίνητρα μέλη του κοινοβουλίου εκτεθειμένα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια, εκτελούσαν τα νομοθετικά τους καθήκοντα όσον αφορά στις σχετιζόμενες  με ΜΕΧ νομοθετικές ρυθμίσεις;».

Η Επιτροπή εισηγήθηκε όπως γίνει αξιολόγηση και καταγράφει συγκεκριμένα θέματα όπως είναι: το επιτόκιο, η επάρκεια εξασφαλίσεων, καθυστερήσεις, η τήρηση όρων συμφωνιών και η διαδικασία είσπραξης των καθυστερήσεων στις περιπτώσεις Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ). 

Η Επιτροπή επικαλείται ακόμη ανάλυση της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου (ΜΕΕ) της ΣΚΤ για ένα δείγμα ΠΕΠ υψηλού δανεισμού.  Η έρευνα και τα αποτελέσματα της περιγράφονται λεπτομερώς σε επιστολή της Επικεφαλής της ΜΕΕ προς τον πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου της Επιτροπείας της ΣΚΤ, ημερ. 24/4/2018, με θέμα «Έλεγχος υψηλού δανεισμού Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων (ΠΕΠ)». Στην έρευνα παρουσιάζεται ένα δείγμα 16 πιστωτικών διευκολύνσεων οι οποίες συνδέονται με 9 ΠΕΠ.  Οι εν λόγω πιστωτικές διευκολύνσεις στις 31/5/2017 παρουσίαζαν υπόλοιπο συνολικού ύψους €16.699.753,04.
 
Στο δείγμα περιλαμβάνονται Μέλη Κοινοβουλίου, Μέλη Δ.Σ. Ημικρατικών Οργανισμών, Ανώτεροι Κρατικοί Αξιωματούχοι και Δήμαρχοι. 

Έχουν παρέλθει έξι μήνες από την έκδοση και δημοσίευση του πορίσματος για τον Συνεργατισμό. Προηγήθηκαν ή ακολούθησαν δηλώσεις και επισημάνσεις, μεταξύ των οποίων και αυτές του Γενικού Ελεγκτή. 

Διερεύνηση μηδέν…

Τα ερωτήματα για τον Συνεργατισμό παραμένουν αναπάντητα και αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα και σημασία όταν, με στοιχεία, αποκαλύπτεται ότι στην κατάρρευσή του υποβοήθησαν με τις ενέργειες ή και τις παραλείψεις τους Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα.

Ο συνεργατικός πιστωτικός τομέας ανακεφαλαιοποιήθηκε το 2014 και κλήθηκε να υλοποιήσει σοβαρές διαρθρωτικές αλλαγές οι οποίες, όπως όλοι διατείνονταν, θα του επέτρεπαν να εκσυγχρονιστεί, να γίνει αποδοτικός και κερδοφόρος και να καταστεί βιώσιμος. Οι συστάσεις από την Τρόικα ήταν σαφείς: αποτελεσματική διαχείριση και δραστική μείωση των ΜΕΧ εντός προκαθορισμένου χρόνου. 

Τον Απρίλιο του 2015 η Βουλή ενέκρινε το Πλαίσιο Αφερεγγυότητας για την αναδιάρθρωση των βιώσιμων χρεών των δανειοληπτών. Επίσης βελτιώθηκε το κανονιστικό πλαίσιο με την ανάληψη, την προηγούμενη χρονιά, της εποπτείας των συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων από την ΕΚΤ και την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, στο πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού. 

Υποτίθεται πως λήφθηκαν μέτρα και αναλήφθηκαν ενέργειες ώστε ο συνεργατισμός να λειτουργήσει αποτελεσματικά μέσα σε ένα θετικότερο περιβάλλον. 

Το ΔΝΤ ετοίμασε σχέδιο δράσης για τη ΣΚΤ ώστε να καλυφθούν αδυναμίες που είχαν επισημανθεί και να ληφθούν μέτρα. Ανάμεσα στα πολλά και διάφορα εντοπίζονται μη εξυπηρετούμενα δάνεια εκατοντάδων εκατομμυρίων με καθυστερήσεις πέραν των 10 ετών τα οποία δεν έτυχαν αποτελεσματικού χειρισμού (διαπίστωση επιτόπιου εποπτικού ελέγχου στις αρχές του 2018). 

Υπάρχουν ένοχοι, συνένοχοι, όλοι έχουν ονόματα. Υπάρχουν Πολιτικά Εκτεθειμένα Πρόσωπα τα οποία ορισμένοι συνεχίζουν να καλύπτουν, ηθελημένα ή άθελα, εσκεμμένα ή μη, ή ακόμη να παραλείπουν να αποκαλύπτουν την ταυτότητά τους. 

Ευνοϊκή μεταχείριση ΠΕΠ 

Τα ιστορικά ντοκουμένα καταγράφουν: «Επισημαίνουμε τον εντοπισμό σοβαρότατων ενδείξεων ότι υπήρξε ευνοϊκή μεταχείριση ΠΕΠ όπως είναι η αρχική παραχώρηση πιστωτικών διευκολύνσεων που δεν ήταν σύμφωνα με τις βέλτιστες Πολιτικές και Διαδικασίες της ΣΚΤ, οι πιστωτικές διευκολύνσεις που έτυχαν αναθεωρήσεων με εξαιρέσεις από την Πολιτική Αναδιαρθρώσεων και Διαγραφών της ΣΚΤ, και οι καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση νομικών και άλλων μέτρων είσπραξης.

Οι ενδείξεις αυτές προκύπτουν από την ανάλυση ενός μικρού δείγματος ΠΕΠ υψηλού δανεισμού και η Επιτροπή πιστεύει ότι επιβάλλεται μία ευρεία και λεπτομερής διερεύνηση για εντοπισμό ενδεχομένως ποινικών ή και άλλων αδικημάτων».  

Επισημαίνει αυτολεξεί η Επιτροπή: «Θέλουμε να τονίσουμε ότι αν και το χρηματικό ποσό του δανεισμού ΠΕΠ είναι σχετικά μικρό (€191 εκ.), εντούτοις αφορούν σημαντικότατα ποσά για τους εμπλεκόμενους ΠΕΠ και τυχόν ευνοϊκή μεταχείριση τους συνδέεται άμεσα με τις πολιτικές εξαρτήσεις, των διορισμένων και εκλελεγμένων διευθύνσεων και επιτροπειών των ΣΠΙ που οδήγησαν στα προβλήματα κακής διακυβέρνησης, τα οποία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην κατάρρευση του ΣΠΤ όπως αναλύουμε σε άλλα κεφάλαια». 

Υποσημείωση: Αντί να υπάρξουν συντονισμένες ενέργειες για αποκάλυψη και τεκμηρίωση όλων όσα καταγράφονται στα πορίσματα της Επιτροπής και της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου του Συνεργατισμού, ανεχόμαστε την κοροϊδία των υποτιθέμενων αποκαλυπτικών και … εμπεριστατωμένων Πόθεν Έσχες των Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων.