Θα σας απαλλοτριώσουν την περιουσία σας; Τι πρέπει να ξέρετε

Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη ακινήτου που κηρήσσετε απαλλοτριωτέο

ΓΡΑΦΕΙ Η
ΞΕΝΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ

Όταν λάβετε επιστολή από την Απαλλοτριούσα Αρχή κατά την οποία σας γνωστοποιείται ότι το τεμάχιο γης το οποίο είναι ιδιοκτησία σας, αποτελεί σημείο ενδιαφέροντος για τον δήμο ή κάποιο υπουργείο ή γενικότερα για έναν κρατικό φορέα, για λόγους που θα αναλυθούν πιο κάτω και πρέπει να απαλλοτριωθεί, δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε, αλλά να ενημερωθείτε για τα δικαιώματα σας αλλά και το τι προνοεί ο νόμος σε τέτοιες περιπτώσεις.

Η Brief επικοινώνησε με τον κ. Κυριάκο Ταλαττίνη, Πρόεδρο του Συνδέσμου Επιστημόνων Εκτιμητών και Συμβούλων Ακινήτων Κύπρου, ώστε να παρουσιάσει όλη την διαδικασία βήμα-βήμα,  όταν περιουσία κάποιου πολίτη κηρύσσεται απαλλοτριωτέα από τους δήμους, ή ακόμα και από άλλες δημόσιες υπηρεσίες.

Αναγκαστική αφαίρεση ιδιοκτησίας
Αρχικά αξίζει να σημειωθεί ότι με τον όρο απαλλοτρίωση, χαρακτηρίζεται η αναγκαστική αφαίρεση της κυριότητας ολόκληρου ή μέρους ακινήτου, έναντι πλήρους αποζημίωσης του ιδιοκτήτη. Επισημαίνεται πως, η αφαίρεση της ιδιοκτησίας γίνεται αναγκαστικά, δηλαδή χωρίς την συγκατάθεση του ιδιοκτήτη.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Πιθανοί λόγοι απαλλοτρίωσης ακινήτου
Η απαλλοτρίωση διενεργείται μόνο όταν συντρέχουν λόγοι δημόσιου συμφέροντος, π.χ. η ιδιωτική ακίνητη ιδιοκτησία είναι αναγκαία για την ανέγερση ενός σχολείου ή για την διάνοιξη οδικού δικτύου κ.λ.π.

Βήμα πρώτο: Η δημοσίευση
Πρώτα, σύμφωνα με τον κ. Ταλαττίνη, η Απαλλοτριούσα Αρχή, δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, Γνωστοποίησης απαλλοτρίωσης. Σε αυτό το στάδιο ο επηρεαζόμενος ιδιοκτήτης μέσα σε έναν (1) μήνα από την ημερομηνία δημοσίευσης της Γνωστοποίησης ή επίδοσης ειδοποίησης του, μπορεί να υποβάλλει ένσταση.

«Ο επηρεαζόμενος υποβάλλει αίτηση στην Απαλλοτριούσα Αρχή και αναφέρει τους λόγους της ένστασης, δηλαδή για ποιους λόγους αντιτίθεται στην απαλλοτρίωση αλλά όχι ότι δεν δέχεται την απαλλοτρίωση». 

Ο κ. Ταλαττίνης δίνοντας μας ένα παράδειγμα ανέφερε πως στην ένσταση, μπορεί να αναφερθεί ότι στο συγκεκριμένο τεμάχιο υπάρχει σπίτι το οποίο ενδέχεται να πάθει ζημιές από τα έργα ή να χάσει κάποια από την αξία του, άρα και το κόστος του δημοσίου θα ανέβει. Το παραπάνω μπορεί να λειτουργήσει ως επιχείρημα για την ένσταση του επηρεαζομένου.

Έπειτα η Απαλλοτριούσα Αρχή θα αποφασίσει αν θα αποδεχτεί την ένσταση ή αν θα την απορρίψει, σημείωσε.

Δεύτερο Βήμα – Το Διάταγμα
Οι ενστάσεις εξετάζονται και στην περίπτωση που απορριφθούν, τότε, δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, Διάταγμα Απαλλοτρίωσης μέσα σε 12 μήνες ( από την ημερομηνία της Γνωστοποίησης Απαλλοτρίωσης).

Ακολούθως, μέσα σε 14 μήνες από την Γνωστοποίησης Απαλλοτρίωσης, αποστέλλεται γραπτή προσφορά αποζημίωσης στον επηρεαζόμενο ιδιοκτήτη.

Η αποστολή της προσφοράς,  στην οποία αναφέρεται τι μέρος του ακινήτου επηρεάζεται, και το ποσό αποζημίωσης, γίνεται με συστημένη αποστολή από το ταχυδρομείο

Διαφορετικά, εάν δεν συμβεί οποιοδήποτε από τα δύο που αναφέρονται πιο πάνω, η απαλλοτρίωση θεωρείται άκυρη και μη γενόμενη, εξήγησε στην Brief o κ. Ταλαττίνης.

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Οι 3 επιλογές του επηρεαζόμενου ιδιοκτήτη
Ο ιδιοκτήτης στην Κύπρο, σε περίπτωση απαλλοτρίωσης μέρους ή ολόκληρου του ακινήτου του, έχει δικαίωμα:

1α/ Δεν κάνει καμία κίνηση
Ο επηρέαζόμενος δικαιούται «να μην κάνει καμία κίνηση και τα δικαιώματα του παραμένουν άθικτα».
Μάλιστα επειδή ο τόκος ήταν 9% μέχρι πριν τον Μάιο του 2014, αρκετοί ιδιοκτήτες προτιμούσαν να υπάρχει καθυστέρηση καθώς η αποζημίωση θα αυξανόταν προς το συμφέρον τους, σημείωσε ο κ Ταλλαττίνης.

«Στην αποζημίωση μέχρι να αποπληρωθείς, το ποσό φέρει τόκο από την ημερομηνία  δημοσίευσης της γνωστοποίησης μέχρι και την ημερομηνία πληρωμής».

Έπειτα, αναμένεται πως η Απαλλοτριούσα Αρχή θα καλέσει στο Επαρχιακό Δικαστήριο τον επηρεαζόμενο/ ιδιοκτήτη για να αποφασιστεί το ύψος της αποζημίωσης.

1β/ Συμφωνεί με το ύψος αποζημίωσης
Να καταχωρήσει Προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο, ώστε να αποφασιστεί εάν ορθώς η Διοίκηση επέλεξε την δική του περιουσία για τον συγκεκριμένο σκοπό δημοσίας ωφελείας που την χρειάζεται ή εάν είχε άλλες εναλλακτικές επιλογές. 

Η προθεσμία για καταχώρηση της Προσφυγής είναι 75 ημέρες από την ημέρα που έλαβε γνώση της απαλλοτρίωσης.
«Στο δικαστήριο θα πρέπει ο ίδιος να διορίσει για την υπεράσπιση του δικηγόρο και εκτιμητή ακινήτων, ως πραγματογνόμωνα, αν διεκδικεί περισσότερη κιόλας αποζημίωση».

Αυτό που επισήμανε πάντως είναι πως θα ήταν καλό ούτως η αλλιώς να αποταθεί σε εκτιμητή ακινήτων ο επηρεαζόμενος ιδιοκτήτης ώστε να ελέγξει αν η εκτίμηση είναι ορθή ή αν μπορεί να διεκδικήσει μεγαλύτερη αποζημίωση.

2/Αποδοχή με επιφύλαξη δικαιωμάτων
Ο επηρεαζόμενος μπορεί επίσης να αποδεχθεί την προσφορά της Απαλλοτριούσας Αρχής με επιφύλαξη. Σε τέτοια περίπτωση η απαλλοτριωθείσα ιδιοκτησία εγγράφεται επ’ ονόματι της Απαλλοτριούσας Αρχής μόλις καταβληθεί το ποσό της αποζημίωσης, πλην όμως ο ιδιοκτήτης διατηρεί ακέραιο το δικαίωμα του να αποταθεί στο Δικαστήριο για αύξηση του ποσού της αποζημίωσης που του έχει καταβληθεί, μέσα σε 75 ημέρες από την ημέρα που πληρώθηκε το ποσό της αποζημίωσης.

Άρνηση και μεγαλύτερη αποζημίωση
Ο ιδιοκτήτης μπορεί να μην αποδεχθεί την προσφορά της Απαλλοτριούσας Αρχής και να αποταθεί στο Δικαστήριο για αύξηση του ποσού της αποζημίωσης.

Το τελικό ποσό που θα του επιδικαστεί από το Δικαστήριο τοκίζεται 3% από την ημέρα της Γνωστοποίησης της Απαλλοτρίωσης μέχρι την ημέρα της πληρωμής. 

Στο Δικαστήριο μπορεί να αποταθεί και η Απαλλοτριούσα Αρχή, για καθορισμό του ποσού της αποζημίωσης. 

Όπως τόνισε στην Brief o κ. Ταλαττίνης το ποσό που λαμβάνεται σε περίπτωση απαλλοτρίωσης, είναι αφορολόγητο.

«Τα λεφτά όλα της αποζημίωσης είναι αφορολόγητα, διότι θεωρείται «αναγκαστική» απαλλοτρίωση».

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Και όμως...επιστρέφεται η ιδιοκτησία, αλλά και η αποζημίωση
Εάν εντός χρονικού διαστήματος 3 ετών η απαλλοτριωθείσα περιουσία δεν χρησιμοποιηθεί για τον σκοπό δημοσίας ωφελείας για τον οποίο έχει απαλλοτριωθεί, ο ιδιοκτήτης ή πρώην ιδιοκτήτης της περιουσίας μπορεί να αποταθεί στο Διοικητικό Δικαστήριο και να αξιώσει επιστροφή της ιδιοκτησίας του. 

Σε περίπτωση επιτυχίας της Προσφυγής του, η ιδιοκτησία του θα επανεγγραφεί επ’ ονόματί του, ταυτόχρονα με την καταβολή εκ μέρους του προς την Απαλλοτριούσα Αρχή, του ποσού που είχε λάβει ως αποζημίωση για την απαλλοτρίωση, χωρίς τόκους.

 

Ξένια Προδρόμου