Τι αλλάζει στη Νομοθεσία για τα Εργοστάσια

Η Κυβέρνηση ετοίμασε και κατέθεσε δύο νομοθετήματα για διασφάλιση της ασφάλεια και υγείας των εργοδοτουμένων
  • Το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει τα θέματα ασφάλειας και εργασίας θεωρείται αναχρονιστικό, αφού τέθηκε σε εφαρμογή πριν 62 χρόνια.
  • Οι Κανονισμοί θα επιβάλλουν, μεταξύ άλλων, στον εργοδότη ή στο αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο την υποβολή καθορισμένων στοιχείων.
  • Όλη η διαδικασία για έκδοση, ανανέωση και επανέκδοση Βεβαίωσης Εγγραφής, η οποία θα αντικαταστήσει το Πιστοποιητικό Εγγραφής Εργοστασίου.

Με στόχο την βελτίωση και αποτελεσματικότερη εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου που ρυθμίζει τα θέματα ασφάλειας και εργασίας, το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, ετοίμασε δύο νομοσχέδια, τα οποία, μετά από πρόταση της Υπουργού Εργασίας, Ζέτας Αιμιλιανίδου, ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο στις 28 Αυγούστου και προώθησε στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση το συντομότερο δυνατόν.

>>> ΟΛΗ Η ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ BRIEF ΜΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ <<< 

Τα δύο νομοσχέδια είναι:

1/ Ο περί Εργοστασίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019. Με το εν λόγω τροποποιητικό νομοθέτημα, καταργούνται σχετικές διατάξεις που έχουν μεταφερθεί στους υπό εξέταση Κανονισμούς, καθώς και άλλες διατάξεις που μεταφέρθηκαν ήδη σε άλλες νομοθεσίες.

2/ Οι περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Βεβαίωση Εγγραφής Υποστατικών, Εγκαταστάσεων, Επιχειρήσεων και Χώρων Εργασίας) Προτεινόμενοι Κανονισμοί του 2019. Οι Κανονισμοί αυτοί αφορούν την έκδοση Βεβαίωσης Εγγραφής υποστατικών, εγκαταστάσεων, επιχειρήσεων και χώρων εργασίας, οι οποίοι αντικαθιστούν και εκσυγχρονίζουν σχετικές αντίστοιχες πρόνοιες του «περί Εργοστασίων Νόμου (Κεφ. 134)».

Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση που συνοδεύει τα δύο νομοθετήματα, η ετοιμασία νέων Κανονισμών κάτω από τον Βασικό Νόμο για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία κρίθηκε ως η καταλληλότερη επιλογή για τη ρύθμιση των θεμάτων που αφορούν την εγγραφή υποστατικών. 

Με το νέο νομοθέτημα διασφαλίζεται η ασφάλεια και υγεία των εργοδοτουμένων, επειδή, αυτό εκδίδεται κάτω από τον Βασικό Νόμο του οποίου οι διατάξεις περιλαμβάνουν κατάλληλες πρόνοιες για την αποτελεσματική διαχείριση των θεμάτων ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας, σύμφωνα με τις σύγχρονες αντιλήψεις για την εφαρμογή της πρόληψης και εκτίμησης των κινδύνων και το σχετικό Ευρωπαϊκό Κεκτημένο. 

Επισημαίνεται πως, στα προτεινόμενα νομοθετήματα δεν προβλέπονται οποιεσδήποτε παρεκκλίσεις. Επίσης, στους προτεινόμενους Κανονισμούς προβλέπεται μεταβατική διάταξη, με τις πρόνοιες της οποίας το υποστατικό, η εγκατάσταση, η επιχείρηση ή ο χώρος εργασίας, που έχει εγγραφεί ως εργοστάσιο σύμφωνα με τις διατάξεις του «περί Εργοστασίων Νόμου», και για το οποίο / την οποία / τον οποίο υφίσταται εν ισχύ Πιστοποιητικό Εγγραφής Εργοστασίου, θεωρείται ότι κατέχει Βεβαίωση Εγγραφής για τρία έτη από την ημερομηνία έναρξης ισχύος των προτεινόμενων Κανονισμών.

Με τους προτεινόμενους Κανονισμούς, εξάλλου, αναμένεται ότι θα υπάρξει μικρή αύξηση του δημοσιονομικού κόστους, διότι ήδη εφαρμόζεται η απαίτηση της υφιστάμενης νομοθεσίας για εγγραφή των υποστατικών που εμπίπτουν στον ορισμό του εργοστασίου. Το τέλος που πρέπει να πληρώνουν οι αιτητές για εξασφάλιση Βεβαίωσης Εγγραφής κάτω από τις πρόνοιες των προτεινόμενων Κανονισμών καθορίστηκε από την Τεχνική Επιτροπή Καθορισμού και Αναθεώρησης Τελών και Δικαιωμάτων.

>>> Οικονομία Κύπρος - Επιλεγμένη ροή ειδήσεων Brief <<< 

Οι προωθούμενες αλλαγές
Σύμφωνα με τον «περί Εργοστασίων Νόμο», που τέθηκε σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 1957, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατέχει χώρο εργασίας, ο οποίος πρόκειται να χρησιμοποιηθεί ως «Εργοστάσιο», έχει υποχρέωση να εξασφαλίσει Πιστοποιητικό Εγγραφής Εργοστασίου. Η πρόνοια αυτή εισήχθηκε όταν εφαρμοζόταν σε ένα μικρό αριθμό υποστατικών σύμφωνα με τις προσεγγίσεις και τα δεδομένα της εποχής. 

Η υποχρεωτική εγγραφή όλων των υποστατικών που εμπίπτουν στον ορισμό του όρου «Εργοστάσιο» είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη και έχει εδώ και δεκαετίες ατονίσει σε μεγάλο βαθμό αφού αυτή η πρόνοια εφαρμόζεται σε δεκάδες χιλιάδες υποστατικά και επιβάλλει ψηλό διοικητικό κόστος στους κατόχους των υποστατικών και στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας. Όπως παραδέχεται το κράτος, ουσιαστικά η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις όπου οι κάτοχοι των υποστατικών αιτούνται για διάφορους λόγους (π.χ. για εξασφάλιση χορηγιών ή για εγγραφή σε κάποιο μητρώο) το Πιστοποιητικό Εγγραφής. 

Στην βάση των πιο πάνω, με την προτεινόμενη τροποποίηση του περί Εργοστασίων Νόμου καταργείται ο ορισμός του εγγράφου «Πιστοποιητικό Εγγραφής Εργοστασίου» καθώς και οι σχετικές πρόνοιες για την εγγραφή εργοστασίων στον Νόμο αυτό. 
 
Επίσης, με τον προτεινόμενο «περί Εργοστασίων (Τροποποιητικό) Νόμο του 2019» καταργούνται οι διατάξεις που περιλαμβάνονται ήδη στις εναρμονιστικές νομοθεσίες που εισήχθησαν σε διάφορα στάδια. Συγκεκριμένα, καταργούνται τα άρθρα που αναφέρονται στην καθαριότητα, στον συνωστισμό, στη θερμοκρασία των χώρων εργασίας, στα μέσα διαφυγής σε περίπτωση πυρκαγιάς, στους χώρους διευκολύνσεων καθαρισμού και εναπόθεσης ενδυμάτων, στις πρώτες βοήθειες, στην απομάκρυνση σκόνης ή καπνών, στη λήψη γευμάτων καθώς και στα μέσα ατομικής προστασίας.

Επιπρόσθετα, με το προτεινόμενο νομοθέτημα τροποποιείται η σχετική πρόνοια έτσι ώστε ο έλεγχος των αλυσίδων, των σχοινιών και των ιμάντων («σιαμπανιών») που χρησιμοποιούνται για την ανύψωση προσώπων, φορτιών ή υλικών να γίνεται από πρόσωπο το οποίο ορίζει ο κάτοχος του εργοστασίου και το οποίο κατέχει την απαιτούμενη πείρα και γνώσεις για την ασφαλή διεξαγωγή, έλεγχο και επιθεώρηση της υπό εκτέλεσης εργασίας και όχι από πρόσωπο το οποίο ορίζει γραπτώς ο αρμόδιος Υπουργός.

Οι νέοι Κανονισμοί
Σε ό,τι αφορά τους προτεινόμενους «περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Βεβαίωση Εγγραφής Υποστατικών, Εγκαταστάσεων, Επιχειρήσεων και Χώρων Εργασίας) Κανονισμούς του 2019», αυτοί θα εκδοθούν κάτω από τους «περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμους του 1996 έως (Αρ.2) 2015».

Σκοπός του προτεινόμενου νομοθετήματος είναι να αντικαταστήσει τις αναχρονιστικές διατάξεις της νομοθεσίας για την υποχρεωτική εγγραφή όλων των υποστατικών, που εμπίπτουν στον ορισμό του «εργοστασίου» σύμφωνα με τον «περί Εργοστασίων Νόμο», Κεφ. 134, με την εγγραφή μόνο συγκεκριμένων κατηγοριών υποστατικών, εγκαταστάσεων, επιχειρήσεων και χώρων εργασίας για τους οποίους συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι που αφορούν θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία.

Οι Κανονισμοί θα επιβάλλουν στον εργοδότη ή στο αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, που διευθύνει, διαχειρίζεται ή διεξάγει δραστηριότητες στον συγκεκριμένο χώρο / υποστατικό ή στη συγκεκριμένη εγκατάσταση / επιχείρηση, την υποβολή καθορισμένων στοιχείων. Τα στοιχεία αυτά θα αξιολογούνται μετά από επιθεώρηση από αρμόδιο Επιθεωρητή αφού καταβληθούν τα σχετικά τέλη από τον αιτητή και στη συνέχεια θα εκδίδεται σχετική Βεβαίωση Εγγραφής από τον Αρχιεπιθεωρητή. 

>>> BLOOMBERG ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ  <<<

Πως θα εξασφαλίζεται η Βεβαίωση Εγγραφής
Βάσει των προωθούμενων Κανονισμών, η διαδικασία εξασφάλισης Βεβαίωσης Εγγραφής έχει ως εξής:

Η Βεβαίωση Εγγραφής για υποστατικό, εγκατάσταση, επιχείρηση ή χώρο εργασίας εκδίδεται από τον Αρχιεπιθεωρητή, μετά την υποβολή αίτησης από τον εργοδότη ή το αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, που διευθύνει, διαχειρίζεται ή διεξάγει δραστηριότητες στο υποστατικό, εγκατάσταση, επιχείρηση ή χώρο εργασίας, χρησιμοποιώντας το σχετικό εγκεκριμένο έντυπο.

Βεβαίωση Εγγραφής εκδίδεται για υποστατικά, εγκαταστάσεις, επιχειρήσεις και/ ή χώρους εργασίας, για τους οποίους εργοδότες ή αυτοεργοδοτούμενα πρόσωπα αιτούνται παροχή χορηγίας από οποιοδήποτε Υπουργείο ή έχουν αιτηθεί να εγγραφούν σε μητρώο ή κατάλογο Υπουργείου ή άλλου Κρατικού Οργανισμού.

Ο Αρχιεπιθεωρητής εκδίδει Βεβαίωση Εγγραφής μόνο αν:

  • υποβάλλεται στο εγκεκριμένο έντυπο.
  • η αίτηση συνοδεύεται τουλάχιστον από τα έγγραφα που καθορίζονται στον ενδεικτικό κατάλογο εγγράφων του Παραρτήματος. 
  • προκαταβάλλονται τα τέλη που καθορίζονται με διάταγμα του Υπουργού που εκδίδεται.
  • το υποστατικό, η εγκατάσταση, η επιχείρηση και/ ή ο χώρος εργασίας, για τον οποίο αιτείται η έκδοση Βεβαίωσης Εγγραφής, επιθεωρήθηκε από Επιθεωρητή για σκοπούς ελέγχου της συμμόρφωσης με τις διατάξεις του Νόμου και των δυνάμει αυτού εκδιδομένων Κανονισμών και Διαταγμάτων.

Αξίζει να σημειωθεί πως, η αίτηση για έκδοση Βεβαίωσης Εγγραφής να συνοδεύεται από τα πιο κάτω έγγραφα:

  • Αρχιτεκτονική κάτοψη ή σκαρίφημα του υποστατικού ή της εγκατάστασης ή του χώρου εργασίας.
  • Αντίγραφο Πιστοποιητικού Σύστασης Νομικού Προσώπου του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη, εάν ο αιτητής είναι Νομικό Πρόσωπο.
  • Αντίγραφο πολιτικής ταυτότητας του αιτητή εάν ο αιτητής είναι φυσικό πρόσωπο.
  • Αντίγραφο Πιστοποιητικού του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη, στο οποίο να φαίνονται οι μέτοχοι ή διευθυντές της Εταιρείας (όπου αυτό εφαρμόζεται).
  • Πιστοποιητικό Ασφάλισης Ευθύνης Εργοδότη για το σύνολο των εργοδοτουμένων, (όπου αυτό εφαρμόζεται).
  • Ενοικιαστήριο έγγραφο του υποστατικού ή της εγκατάστασης ή του χώρου εργασίας. (όπου αυτό εφαρμόζεται).
  • Πολεοδομική Άδεια ή Άδεια Οικοδομής ή Πιστοποιητικό Έγκρισης ή Σύμβαση Μίσθωσης στις περιπτώσεις υποστατικού σε κρατική γη, όπου να αναγράφεται η εγκεκριμένη χρήση του υποστατικού ή της εγκατάστασης ή του χώρου εργασίας για τον οποίο υποβάλλεται η αίτηση.
  • Γραπτή Εκτίμηση Κινδύνου (ΓΕΚ) για το υποστατικό ή την εγκατάσταση ή τον χώρο εργασίας για τον οποίο υποβάλλεται η αίτηση.

Παράλληλα, ο Αρχιεπιθεωρητής, αφού αξιολογήσει την αίτηση και ικανοποιηθεί ότι πληρούνται οι διατάξεις των παρόντων Κανονισμών, εκδίδει στον αιτητή Βεβαίωση Εγγραφής με ή χωρίς περιοριστικούς ή άλλους όρους.

Επιπρόσθετα, όταν το κρίνει αναγκαίο, ο Αρχιεπιθεωρητής δύναται να καθορίζει, μέσω εγκεκριμένων εντύπων, επιπρόσθετα σχετικά έγγραφα ή/ και δικαιολογητικά, που πρέπει να υποβάλλονται μαζί με την αίτηση για την έκδοση Βεβαίωσης Εγγραφής.

Πότε μία Βεβαίωση παύει να ισχύει
Η Βεβαίωση Εγγραφής παύει αυτόματα να ισχύει όταν:

  • αλλάξει η χρήση του υποστατικού, του χώρου εργασίας, της εγκατάστασης ή αλλάξει το είδος της επιχείρησης ή διαφοροποιηθούν οι διεργασίες που διεξάγονται ή άλλες συνθήκες του υποστατικού ή της εγκατάστασης ή της επιχείρησης ή του χώρου εργασίας, κάτω από τις οποίες εκδόθηκε η εν λόγω Βεβαίωση Εγγραφής, περιλαμβανομένης της περίπτωσης σύστασης του νομικού προσώπου για το οποίο εκδόθηκε η Βεβαίωση·
  • λήξει η ισχύς της ή όταν δεν τηρούνται οι όροι, οι οποίοι καθορίζονται από τον Αρχιεπιθεωρητή.

Σημειώνεται πως, όταν λήξει η περίοδος ισχύος της Βεβαίωσης Εγγραφής, για την ανανέωση της ισχύουν όσα απαιτούνται και στην περίπτωση έκδοσης της. 

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ <<<

Σε περίπτωση απώλειας της, εξάλλου, η επανέκδοση Βεβαίωσης Εγγραφής για υποστατικό ή εγκατάσταση ή επιχείρηση ή χώρο εργασίας του ιδίου εργοδότη ή αυτοεργοδοτούμενου προσώπου είναι δυνατή εάν δεν υφίστανται αλλαγές στη χρήση του υποστατικού, εγκατάστασης, επιχείρησης ή του χώρου εργασίας ή εάν δεν έχουν διαφοροποιηθεί οι διεργασίες που διεξάγονται σ’ αυτό / σ’ αυτήν / σ’ αυτόν ή άλλες συνθήκες του υποστατικού, εγκατάστασης, επιχείρησης ή του χώρου εργασίας κάτω από τις οποίες εκδόθηκε η εν λόγω Βεβαίωση.

Όπως και στην περίπτωση που μία Βεβαίωση λήξει και για την επανέκδοση Βεβαίωσης ισχύουν όσα απαιτούνται και στην περίπτωση έκδοσης νέας Βεβαίωσης.

Αναστολή ή τερματισμός της Βεβαίωσης
Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί πως, τυχόν παράλειψη ή αποτυχία συμμόρφωσης εκ μέρους του εργοδότη ή του αυτοεργοδοτούμενου προσώπου με οποιαδήποτε προϋπόθεση ή οποιονδήποτε όρο καθορίζεται στη Βεβαίωση Εγγραφής, δύναται να αποτελέσει αιτία αναστολής ή τερματισμού της ισχύς της Βεβαίωσης Εγγραφής. 

Σε περίπτωση αναστολής ή τερματισμού ισχύος της Βεβαίωσης Εγγραφής, ο Αρχιεπιθεωρητής:

  • κοινοποιεί εγγράφως στο επηρεαζόμενο μέρος την απόφαση του για αναστολή ή τερματισμό της ισχύς της Βεβαίωσης Εγγραφής καθώς και τους λόγους για τους οποίους γίνεται η αναστολή ή ο τερματισμός της ισχύς της Βεβαίωσης Εγγραφής.
  • ενημερώνει το επηρεαζόμενο μέρος για τη διαδικασία υποβολής ιεραρχικής προσφυγής.

>>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ & ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ ΤΗΣ BRIEF <<<

Σημειώνεται, τέλος, πως τα προτεινόμενα νομοθετήματα εξετάστηκαν, με βάση την καθιερωμένη διαδικασία, από Τριμερή Τεχνική Επιτροπή του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας, των Εργοδοτικών Οργανώσεων ΟΕΒ και ΚΕΒΕ, των Συνδικαλιστικών Οργανώσεων ΣΕΚ, ΠΕΟ, ΕΤΥΚ, ΠΟΑΣ (Παγκύπρια Συντεχνία Ανεξάρτητων Συντεχνιών) και ΠΟΒΕΚ (Παγκύπρια Οργάνωση Βιοτεχνών Επαγγελματιών Καταστηματαρχών). 

Η Τεχνική Επιτροπή ομόφωνα ενέκρινε το κείμενο τους. Στη συνέχεια, τα προσχέδια των νομοθετημάτων στάλθηκαν στα μέλη του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος για τυχόν σχόλια / παρατηρήσεις, τα οποία δεν υπέβαλαν οποιοδήποτε σχόλιο.

Μάριος Αδάμου