ΓΡΑΦΕΙ Η 
ΚΥΠΡΙΑΝΑ ΣΤΑΥΡΟΥ

Ένας από τους τομείς που έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα το 2020 από την πανδημία ήταν ο τουρισμός. Μαζί με αυτόν και όλες οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται είτε άμεσα, είτε έμμεσα σε αυτή τη βιομηχανία.  

Πως αναμένεται όμως να είναι το 2021 για αυτές τις επιχειρήσεις; Πώς βλέπουν οι τουριστικές επιχειρήσεις τη νέα χρονιά;

Η Brief, για να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, ήρθε σε επικοινωνία με 4 συνδέσμους τέτοιων επιχειρήσεων και πιο συγκεκριμένα με, τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ξενοδόχων (ΠΑΣΥΞΕ), τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Ιδιοκτητών Κέντρων Αναψυχής (ΠΑΣΙΚΑ), τον Σύνδεσμο Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου (ΣΤΕΚ) και τον Σύνδεσμο Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κύπρου (ACTA).

Οι απαντήσεις τους παρατίθενται αυτούσιες παρακάτω.

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<

Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης - Γενικός Διευθυντής ΠΑΣΥΞΕ

«Οπωσδήποτε οι στόχοι μας είναι να έχουμε το μεγαλύτερο δυνατόν ποσοστό ανάκαμψης που θα μπορούμε υπό τις περιστάσεις. Η χρονιά που πέρασε ήταν μια τεράστια πληγή όσο αφορά την τουριστική μας βιομηχανία και σε νούμερα και ποσοτικά και αριθμούς που αφορούν οικονομικά. Με το νέο πλαίσιο κατηγοριοποίησης όπως έχει ανακοινωθεί και με τις διάφορες δράσεις που θα γίνουν από πλευράς Υφυπουργείου Τουρισμού, με το οποίο είμαστε σε απόλυτη σύμπλευση και θα βοηθήσουμε για να στηρίξουμε και εμείς όλες αυτές τις δράσεις, ελπίζουμε όπως έχουμε μια υποφερτή χρονιά το 2021. Προβλέψεις θεωρώ ότι αυτή την στιγμή θα ήταν επισφαλείς να κάνουμε, διότι βλέπουμε τα δεδομένα τα οποία αλλάζουν από μέρα σε μέρα, όμως ελπίζουμε να έχουμε μια υποφερτή χρονιά το 2021 και να κινηθούμε με ρυθμούς ανάκαμψης.

Εμάς τονίζω οι δράσεις μας αφορούν αυτές του Υφυπουργείου Τουρισμού, είμαστε επί των επάλξεων  προσπαθώντας να στηρίξουμε τους εργαζόμενους αλλά και τις επιχειρήσεις στην τουριστική βιομηχανία. Είμαστε σε καθημερινή επαφή  με μεγάλους τουριστικούς πράκτορες-διοργανωτές ταξιδιών με τους οποίους προσπαθούμε να έρθουμε σε συμφωνίες και να προσελκύσουμε όσο το δυνατό περισσότερο εισερχόμενο τουρισμό, παράλληλα στηρίζοντας όλες τις δράσεις του Υφ. Τουρισμού που αφορούν την υποδομή, το rebranding, τον θεματικό τουρισμό και ούτω καθεξής. Ευχή όλων μας είναι η ανάκαμψη, χωρίς δυστυχώς να μπορούμε αυτή την στιγμή να κάνουμε προβλέψεις».

Φάνος Λεβέντης - Πρόεδρος ΠΑΣΙΚΑ

«Ευχή και στόχος όλων είναι να μπορέσουν να επανέλθουν όλες οι επιχειρήσεις, ζωντανές και υγιείς και να συνεχίσουν από εκεί που έμειναν. Δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο, όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει με τον πιο εύκολο τρόπο. Σίγουρα χρειάζεται πολύ σημαντική και σοβαρή στήριξη με την ευχή βέβαια ότι θα απαλλαχθούμε και από τον ιό μέχρι τον Μάρτη-Απρίλη ελπίζουμε. Να μας βρει η νέα τουριστική περίοδος πάλι ζωντανούς και έτοιμους και  θα χαράξει ο κάθε επιχειρηματίας τα πλάνα του ενδεχομένως για να αλλάξουν και κάποιες επιχειρήσεις την επιχειρηματική τους συμπεριφορά, πιθανών να αλλάξουν ταυτότητα, να αναπροσαρμόσουν τον τρόπο που λειτουργούσαν προηγουμένως. Είμαι σίγουρος ότι θα αλλάξει ο χάρτης, απλά ελπίζουμε προς το καλύτερο βέβαια γιατί σαν κέντρα αναψυχής δεν θα πάψει ποτέ ο ρόλος μας να είναι να προσφέρουμε αναψυχή στον κόσμο είτε μέσα από το φαγητό, είτε μέσα από κρασί/ποτό είτε μέσα από την διασκέδαση.

Με αφορμή ένα άρθρο που έγραψε ένας κύριος ο οποίος έκανε σκέψη και πρόταση για τον τρόπο που θα λειτουργήσουν τα κέντρα αναψυχής, την οποία να σημειώσω δεν  επεξεργαστήκαμε ακόμα, λέμε εμείς ότι ασχολούνται πέραν από εμάς και άλλοι επιστήμονες γιατί είναι αδιαπραγμάτευτη η ανάγκη της ύπαρξης των κέντρων αναψυχής σε μια κοινωνία. Είναι συνυφασμένη η αναψυχή με την ζωή του ανθρώπου. Τονώνει την ψυχολογία κάποιου, διαφορετικά απλώς καθόμαστε σπίτι μας. Η αναψυχή αυτή είναι η ερμηνεία της, αυτό που κάνεις για την ευχαρίστηση σου που δεν είναι μέσα στην καθημερινότητα σου. Δεν είναι το πιάτο που είναι απαραίτητο να φας για να ζήσεις αλλά είναι το φαγητό που θα σου προσφέρουν μέσα σε ένα χώρο που θα το απολαύσεις είτε με την οικογένεια σου είτε με την παρέα σου. Αυτή είναι και η σημασία της αναψυχής και αυτό είναι σημαντικό για εμάς να επανέλθουμε.»

>>> Όλες οι έρευνες και αναλύσεις της Brief <<<

Χρυσαίμιλη Ψηλογένη - Γενική Διευθύντρια ΣΤΕΚ 

«Το 2020 ήταν μια χρονιά στην οποία τίποτα δεν ήταν το ίδιο, όλα ήταν πρωτόγνωρα για εμάς και πρωτοφανή. Ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τους επιχειρηματίες του τουρισμού, μια χρονιά η οποία ότι είχαμε σχεδιάσει και οποιαδήποτε στρατηγική είχαμε σχεδιάσει έπρεπε να επανακαθοριστεί βάση των νέων δεδομένων. Όλα είναι ρευστά, δεν μπορεί κάποιος με σιγουριά να προβλέψει τι θα γίνει το 2021, εναπόκειται στο πως θα εξελιχθεί η πανδημία και με το τι θα γίνει με τα εμβόλια. Θέλουμε να παραμείνουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι με την προοπτική των εμβολίων ο ψυχολογικός παράγοντας των επισκεπτών θα αλλάξει, ότι ο κόσμος δεν θα φοβάται πλέον να ταξιδέψει και θα είναι μια χρονιά η οποία σίγουρα σε σχέση με το 2020 θα υπάρξει κινητικότητα και ευελπιστούμε να φτάσουμε σε ένα σεβαστό ποσοστό αριθμού σε σχέση με το 2019.

Εμείς σίγουρα προετοιμαζόμαστε για την νέα χρονιά, ο ΣΤΕΚ όλο αυτό το διάστημα λειτούργησε εποικοδομητικά με θέσεις και απόψεις τόσο στα αρμόδια όργανα όσο και στο Υφυπουργείο σχετικά με πρωτόκολλα λειτουργίας, σχέδια του Υπ. Εργασίας, με την στρατηγική που θα πρέπει να ακολουθήσουμε, τις σχέσεις μας με τους εταίρους του τουρισμού στο εξωτερικό.

Οι επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και όπως αντιλαμβάνεστε ήταν πολύ θετικό το ότι το κράτος επιχορήγησε ένα ποσοστό της απασχόλησης ώστε να μην αυξηθούν τα ποσοστά ανεργίας μας αλλά για μια επιχείρηση δεν είναι μόνο το κόστος απασχόλησης, έχει πάρα πολλά κόστη, λειτουργικά και πάγια τα οποία όλο αυτό το διάστημα τρέχουν και θα συνεχίσουν να τρέχουν. Θα είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά. Σίγουρα θα πρέπει να εγκύψουμε στους επιχειρηματίες του τουρισμού για να δούμε πως αλλιώς μπορεί το κράτος να τους βοηθήσει γιατί ξεκινώντας με το 2021 θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα παγκόσμιο περιβάλλον αρκετά ανταγωνιστικό.

Όπως αντιλαμβάνεστε όλες οι χώρες έχουν χάσει μεγάλα ποσοστά του τουρισμού και πολλά δισεκατομμύρια έσοδα και θα προσπαθήσουν όλοι να επανέλθουν και να προσεγγίσουν επισκέπτες όπως άλλωστε θα κάνουμε και εμείς. Καταληκτικά να πω ότι σίγουρα οι επιχειρηματίες του τουρισμού θέλουν και μπορούν να βοηθήσουν και το κράτος αλλά και να προσφέρουν τα μέγιστα όσο αφορά την επανεκκίνηση του τουριστικού κλάδου και του τουρισμού και η επόμενη μέρα πρέπει να μας βρει όλους μαζί ενωμένους για να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά που θα έρθουν και θα βρίσκονται μπροστά μας».

>>> Οι οικονομικές εξελίξεις σήμερα <<<

Βασίλης Σταματάρης – Πρόεδρος ACTA

«Μόνο προγραμματισμούς μπορούμε να κάνουμε. Αυτή την φάση τα μέλη μας βρίσκονται σε ένα πολύ άσχημο περιβάλλον. Πρόσφατα η Στατιστική Υπηρεσία είχε κατατάξει τις επιχειρήσεις και τα ποσοστά που είχαν επηρεαστεί τους τελευταίους 9 μήνες. Στο νούμερο 1 δυστυχώς είμαστε οι πρωταθλητές. Μια μείωση του 85% και αυτό επειδή υπολογίζεται και ο Γενάρης-Φεβρουάριος που είχαμε κίνηση προτού ξεκινήσει η πανδημία να φέρνει τα αρνητικά αποτελέσματα. Οπότε αντιλαμβάνεστε και με την κατηγοριοποίηση η οποία υπήρχε, είχε σκοτωθεί τόσο ο εξερχόμενος όσο και ο εισερχόμενος τουρισμός. 

Εκείνα τα πολύ ελάχιστα νούμερα τα οποία πραγματοποιούνταν μέσα από ένα περιβάλλον πολύ δύσκολο, μέσα από τις υποχρεώσεις των lockdown και της καραντίνας, του αρνητικού τεστ, παραμένει πολύ δύσκολο μέχρι και τον Μάρτιο εξού και το Αρμόδιο Υπουργείο έχει εντάξει πλέον σε ξεχωριστή κατηγορία, μέσα από την κατηγορία 2 που ήταν προηγούμενα συναφή υπηρεσίες του τουρισμού, έχει γίνει διαφοροποίηση κάτι που ζητούσαμε από την πρώτη μέρα αλλά δυστυχώς λόγω της κατάστασης που υπήρχε τότε, δεν ήταν δυνατόν να μπούμε από την αρχή στο επίπεδο που είμαστε σήμερα μέχρι και τον Μάρτιο.

Το πρώτο μας μέλημα είναι να μπορέσουμε να κρατηθούμε στην ζωή, μέσα από αυτό τον αναπνευστήρα που λέγετε επιχορήγηση εργασίας από το Υπ. Εργασίας, μέχρι κα τον Μάρτη. Οι σχεδιασμοί και οι ανακοινώσεις των κατηγοριοποιήσεων που ξεκινούν από τον Μάρτιο να μπαίνουν σε μια σταθερότητα, χωρίς να φεύγουν εντελώς.  Μας ικανοποιεί εν μέρη γιατί ακόμα ένα στοιχείο  που δυσκολεύει το ταξίδι και την συνδεσιμότητα της Κύπρου με το εξωτερικό ήταν οι αλλαγές που τύχαιναν στις κατηγοριοποιήσεις, όπου βλέπαμε κατηγορίες που ήταν Α και μετά πήγαιναν Β ή Γ. Ήταν ένας πολύ δύσκολος παράγοντας ο οποίος δυστυχώς ενώ κάποιες άλλες χώρες τον λειτούργησαν διαφορετικά εμείς προτιμήσαμε σαν κράτος να επιλέξουμε την αυστηρή κατηγοριοποίηση.

Άρα πλάνα και τι βλέπουμε για το 2021, που όπως έχω πει δεν έχουν σταματήσει να γίνονται οι προγραμματισμοί, αναμένουμε επιστροφή αεροπορικών εταιρειών για την σύνδεση με την Κύπρο για να έχουμε οποιαδήποτε πλάνα πραγματοποίησης. Το να κάνεις προγραμματισμούς χωρίς να έχεις πτήσεις είναι ότι χειρότερο. Σίγουρα επίσης αναμένεται ότι αν όλα πάνε καλά, μόνο και μόνο με την ευφορία ότι έχουν ξεκινήσει οι εμβολιασμοί, βρισκόμαστε στο παραένα με την κάθοδο των εμβολίων, φαίνεται αμέσως η ψυχολογία  η οποία επηρεάζει θετικά κάποιους τους οποίους τα οικονομικά δεδομένα τους και η κατάσταση τους, να μπορούν να ξεκινήσουν να ψάχνουν να ρωτούν και να υπάρχει έτσι μια μικρή θετική αναλαμπή. 

Σίγουρα όμως δεν υπάρχει περίπτωση να μιλούμε για αριθμούς του 2019, θα μας πάρει πολύ χρόνο μέχρι να φτάσουμε σε εκείνο το σημείο και κάτι το πολύ σημαντικό, ο κλάδος μας αδυνατεί αυτή την στιγμή να έχει συνέχεια χωρίς να πάρει στήριξη η επιχείρηση. Σε ένα σημείο όπου έχουμε μηδενικά έσοδα από τον Μάρτιο που είχαν ξεκινήσει τα Lockdown μέχρι και σήμερα. 

Παρόλα αυτά οι υποχρεώσεις των μελών μας, εκτός από ενοίκια υπάρχουν και ρυθμίσεις που είχαμε για να μπορούμε να ετοιμάζουμε προγράμματα και όλα τα υπόλοιπα, έχει στενέψει το περιθώριο βιωσιμότητας των μελών μας και αυτό μας ανησυχεί ιδιαίτερα. Εκεί εστιάζονται οι προσπάθειες του Συνδέσμου, να μπορέσουμε να εξεύρουμε τρόπους και μηχανισμούς για να μπορέσουν τα μέλη μας να κρατηθούν στην ζωή και την επόμενη μέρα γιατί χωρίς χρηματοδότηση δεν θα μπορεί να πάρουν μπρος οι επιχειρήσεις».