ΓΡΑΦΕΙ Ο
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Πολλά μαθήματα, πολλά συμπεράσματα και αρκετά νέα στοιχεία έφερε μέχρι στιγμής στο προσκήνιο η υπό εξέλιξη προεκλογική περίοδος η οποία φουντώνει μπαίνοντας στο τελικό της στάδιο. 

Οι υποψήφιοι

Ως αρχικό σχόλιο το ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο που εντοπίζω είναι ότι έχουμε περάσει σε μια νέα φάση σε πολιτικό επίπεδο. Ασχέτως, του εάν συμφωνεί κάποιος με τις θέσεις κάποιου υποψηφίου ή όχι, σε γενικές γραμμές οι υποψήφιοι είναι σοβαροί και αρκετά μελετημένοι για τα θέματα με τα οποία καταπιάνονται. Δεν υπάρχουν υποψηφιότητες της πλάκας, φαιδρές και άτομα με περιορισμένη αντίληψη για την πραγματικότητα. Εξαίρεση αποτελεί μία υποψηφιότητα, η οποία πιστεύω όσο μένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας προστατεύεται. Καλό είναι τα ΜΜΕ να λειτουργήσουν υπεύθυνα. 

Έχουν ακόμη σημαντικό ρόλο και λόγο τα κόμματα

Την ίδια ώρα, αποδεικνύεται ξανά ότι τα κόμματα παραμένουν κεντρικός πυλώνας στα οποία στηρίζονται οι βασικοί διεκδικητές για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Αυτό αντικατοπτρίζεται στις δημοσκοπήσεις και παρά την απήχηση που φαίνεται αυτή τη στιγμή να έχει η υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη, αλλά και τις υποψηφιότητες Δημητριάδη και Χριστοφίδη που δεν αποτελούν επιλογές οι οποίες θα «γράψουν» 1% και 2% κατά την πρώτη Κυριακή των Εκλογών. Παρόλα αυτά, παρατηρείται και σημαντική διαφοροποίηση σε αυτό που περιγράφεται ως κομματικός πατριωτισμός, αφού οι συσπειρώσεις εμφανίζονται χαμηλές. 

Ακριβό «σπορ» μια προεκλογική

Ένα άλλο σημείο το οποίο προκύπτει από την προεκλογική είναι πως χρειάζονται χρήματα για να κάνει κάποιος αισθητή την υποψηφιότητά του και μάλιστα αρκετά. Από το στήσιμο επιτελείων (ενοίκια, εξοπλισμός, προσωπικό κ.α.), τη μισθοδοσία επαγγελματιών, τις διαφημίσεις και τη δημιουργία και διαχείριση λογαριασμών στα social media, ιστοσελίδες, παραγωγή βίντεο και φωτογραφικού υλικού μέχρι τις εκδηλώσεις, τα δείπνα, τις διακινήσεις και τα ταξίδια το κόστος μιας προεκλογικής καμπάνιας ανέρχεται σε αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. 

Τα λάθη απαγορεύονται 

Πέραν των διαδικαστικών υπάρχει βεβαίως και η ουσία, που αποτελεί μαζί με τη σωστή επικοινωνία το σημαντικότερο στοιχείο μιας καλής προεκλογικής καμπάνιας. Η σοβαρότητα, η συνέπεια, οι τεκμηριωμένες θέσεις και το ύφος που να υποστηρίζεται από την παρουσία του εκάστοτε υποψηφίου αποτελούν στοιχεία τα οποία ξεδιπλώνονται κατά την περίοδο που διανύουμε. Τα λάθη -περίπου- απαγορεύονται. Ακόμη και ατοπήματα μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα αμφισβήτησης ακόμη και μετακίνησης ψηφοφόρων σε άλλη επιλογή. 

Άλλο πολιτικός και άλλο υποψήφιος Πρόεδρος

Έχει επίσης, αποδειχθεί ότι είναι εντελώς διαφορετική η συζήτηση για ένα πολιτικό πρόσωπο που κινείται στον πολιτικό στίβο από την αντίστοιχη συζήτηση για το ίδιο πρόσωπο όταν κατεβαίνει στη δύσκολη διαδρομή διεκδίκησης της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Οι απαιτήσεις είναι εξαιρετικά μεγαλύτερες, την ώρα που όμως ειδικά χαρακτηριστικά παίζουν τον δικό, ξεχωριστό ρόλο. Για παράδειγμα ένας Υπουργός μπορεί να κριθεί εύκολα με ευνοϊκό τρόπο εάν θεωρηθεί ότι προσέφερε καλή υπηρεσία ή εάν απλώς είναι συμπαθής στο κοινό. Για έναν υποψήφιο Πρόεδρο τα συγκεκριμένα στοιχεία θα πρέπει να είναι θετικά στο πολλαπλάσιο. 

Απαιτούνται χρόνια να κτιστεί ένα πολιτικό προφίλ, αλλά μερικές βδομάδες ή μήνες να είναι αρκετοί για να γκρεμιστεί σε μια πορεία δίχως επιστροφή, αφού ο νικητής παίρνει το μεγάλο «έπαθλο» και ο χαμένος πάει σπίτι του. 

Ο τελευταίος των «παλιών» ο Αναστασιάδης 

Κάτι άλλο που διαπιστώνω κατά την προεκλογική είναι ότι ο νυν Πρόεδρος, ο Νίκος Αναστασιάδης αποτελεί -ίσως- τον τελευταίο πολιτικό, ας χρησιμοποιήσω το κλισέ, παλαιάς κοπής. Αλλάζουν οι καιροί και οι απαιτήσεις της κοινωνίας. Αλλάζει η επικοινωνία, νέοι εντάσσονται στο εκλογικό σώμα, τα social media έχουν ειδικό ρόλο στην επικοινωνία αλλά και στις δημόσιες συζητήσεις. Σε αυτές τις νέες συνθήκες βρίσκονται εγγύτερα οι υφιστάμενοι υποψήφιοι περισσότερο απ’ ότι ο Αναστασιάδης, ο οποίος σε επίπεδο πολιτικού προφίλ είναι πιο κοντά στους προηγούμενους Προέδρους παρά στον επόμενο, όποιος και να τα καταφέρει.

Κάτι που επίσης φαίνεται και προκαλεί συζητήσεις σε πολιτικό και επίπεδο κοινωνίας, είναι η ανάγκη για συμμαχίες προς εκλογή Προέδρου. Ο Αναστασιάδης το 2018 εξελέγη δίχως στήριξη πέραν του ΔΗΣΥ, κάτι που φαντάζει εκτός πραγματικότητας για τις επικείμενες εκλογές όπως αντίστοιχα δε συνέβη με κανέναν προκατοχό του, τις τελευταίες δεκαετίες. 

Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα προεκλογική περίοδο κατά την οποία μέχρι στιγμής παρατηρείται μια προσπάθεια αποφυγής λαθών παρά παρουσίασης θέσεων, πολιτικών προτάσεων ή και ρηξικέλευθων ιδεών. Το παράδειγμα του Γιώργου Λιλλήκα με το φυσικό αέριο, φαίνεται να αποτελεί πλέον το παράδειγμα προς αποφυγή. 

Ταυτόχρονα, ο πολιτικός λόγος μεταβάλλεται σε πολιτική επικοινωνία και το πολιτικά ορθό παίρνει τη δική του -σημαντική- θέση στη δημόσια σφαίρα. Το θετικό είναι πως σημαντικά ζητήματα για την ανεκτικότητα, την αποδοχή, τα δικαιώματα ατόμων, τον ρόλο της Εκκλησίας και άλλα -κοινωνικής υφής- ζητήματα μπαίνουν σε καλές βάσεις συζήτησης. Από την άλλη χάνεται η ένταση και η καθαρότητα θέσεων που καθορίζουν το πολιτικοϊδεολογικό υπόβαθρο από το οποίο πρόσωπα και κόμματα αντιμετωπίζουν τα σημαντικά θέματα.