Αλληλεγγύη μια άγνωστη αξία;

ΓΡΑΦΕΙ Η ΗΒΗ ΛΑΜΠΡΟΥ

Η αρχική σημασία της λέξης «αλληλεγγύη» είναι «μαζί». Η σημερινή χρήση της λέξης, ωστόσο, επικαλύπτεται με πολλούς γειτονικούς όρους αλληλεξάρτηση, συνεργασία, κοινωνική ένταξη και συνοχή, ομαδική ταύτιση, αλτρουισμός, κοινωνική δικαιοσύνη, αναδιανομή) και καλύπτει πολλές μερικώς επικαλυπτόμενες αλλά διακριτές έννοιες.

>>> Διαβάστε επίσης: 

Μια υγιής κοινωνία βασίζεται στο να βλέπουμε τους εαυτούς μας στους άλλους, στο να φροντίζουμε τους άλλους όπως θέλουμε να μας φροντίζουν και στην αμοιβαιότητα αυτής της φροντίδας. Το κοινωνικό ζητούμενο εδώ είναι να απομακρυνθούμε από την ανισότητα –τον διχασμό και την αλλοτρίωση– και να προχωρήσουμε ο ένας προς  τον άλλο, προς την αλληλεγγύη και συνεπώς μεγαλύτερη προσωπική και συλλογική ευημερία.

Είδαμε αυτή τη βδομάδα την απεργία των ντελιβεράδων που εργάζονται στη Wolt.  Οι άνθρωποι αυτοί, μετανάστες στη πλειοψηφία κάνουν μια δουλειά που ελάχιστοι από μας θέλουν.  Επιλύουν ένα πρόβλημα που δεν ξέραμε πως είχαμε, μεταφέροντας στα σπίτια μας φαγητό, καφέδες και ότι ο καταναλωτής μέσα μας ζητά. Διεκδίκησαν  τα αυτονόητα σε ότι αφορά την αμοιβή τους, τα οποία μεταφράζονται σε μικρότερη εκμετάλλευση από την εργοδοσία.  Δεν είδαμε όμως την κοινωνία την οποία αυτοί οι απεργοί εξυπηρετούν καθημερινά να πολυσυγκινείται, παρά μόνο οι οργανωμένες συντεχνίες στάθηκαν δίπλα τους.  Αναρωτιέμαι αν αυτή η αμήχανη, στην καλύτερη περίπτωση, η αδιάφορη σιωπή της πλειοψηφίας της κοινωνίας έχει να κάνει με την καταγωγή των εργαζόμενων-αυτοί  δεν είναι τα δικά μας παιδιά.  Άραγε τα αλληλέγγυα μας αισθήματα τα φυλάμε στο ακριβό μας τσαντάκι περιμένοντας τους ημέτερους;

Η αλληλεγγύη απευθύνεται σε ανώνυμους άλλους, διαφορετικούς από πολλές απόψεις  από εμένα, αλλά ίσους σε τουλάχιστον μία άποψη ζωτικής σημασίας- όπως πχ το δικαίωμα στην εργασία. Αυτή  η έννοια της αλληλεγγύης πέρα ​​από τα όρια της οικογένειας και  της φυλής αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια κοινωνικών αγώνων τον 19ο αιώνα, σε περιόδους δημογραφικής έκρηξης, στη διάρκεια της βιομηχανικής ανάπτυξης  που έφερε την παράλληλη  ανάπτυξη μεγαλουπόλεων, μεγάλων εργοστασίων, (ακόμα και των πρώτων mall) και βεβαίως  την εδραίωση του έθνους κράτους.  Εδώ περιορίζουμε σταθερά την αλληλεγγύη στην οικογένεια, άντε και στο ευρύτερο φιλικό περιβάλλον,  εδραιώνοντας έτσι  μια κοινωνία όπου η φιλανθρωπία θεωρείται αναγκαία αφού το κράτος πρόνοιας, δηλαδή το κράτος στη βάση της κοινωνικής αλληλεγγύης χωλαίνει.  

Χριστούγεννα είναι, θα κάνουμε δώρα στα παιδιά μας, τα καλύτερα. Θα δώσουμε ίσως και κάτι για τα καημένα εκείνα παιδιά που δεν έχουν. Θα τα σκεφτούμε για λίγο και ανακουφισμένοι που δεν είμαστε στη θέση τους θα κοιτάξουμε αλλού.  

*Η Ήβη Λάμπρου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick

Ήβη Λάμπρου