«Απλώνω Ευτυχία στην Εποχή της Πανδημίας της Λύπης»

Προς  διαχρονικά προβληματισμένους, εκατοστής εβδομηκοστής πρώτης επιστολής, το ανάγνωσμα… 

ΓΡΑΦΕΙ Η
ΕΛΕΝΑ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ*

Είκοσι τέσσερα σχολεία. 3500 ευτυχισμένες φανέλες. Ένας σύνδεσμος που πραγματοποιεί όνειρα και ευχές. Μια εμπνευσμένη εκπαιδευτικός στον πυρήνα και εκατοντάδες άλλοι που ανασκουμπώθηκαν για να το υλοποιήσουν. Συλλογή χρημάτων ως αποτέλεσμα εθελοντικής δράσης από παιδιά στο σχολείο, στην οικογένεια, στη γειτονιά. Μαζεύτηκαν χρήματα (μετά από κόπο και όχι μετά από ένα απλό δώσε μαμά, δώσε μπαμπά) για να πραγματοποιήσουν ευχές και όνειρα παιδιών. Ευχές και όνειρα παρηγοριά σε ασθένειες που διακόπτουν τα όνειρα και βάζουν τις ευχές στον πάγο. 

Ακούγεται πολύ σπουδαίο; Είναι. Το πιο σπουδαίο όμως είναι η διαδικασία αναστοχασμού των δημιουργών-παιδιών για να καταλήξουν στο τι είναι ευτυχία για εκείνους. Αλλά το ακόμη πιο καταπληκτικό είναι το σοκ που προκαλεί η μπουγάδα στην αναλγησία μιας κοινωνίας παγιδευμένης στο φαίνεσθαι. Στην καρδιά της υπερκατανάλωσης και της εικόνας. Σε μια οδό συνδεδεμένη βαθύτατα με την έννοια του αστού (του μεγαλοεπιχειρηματία, του πλουτοκράτη· του ατόμου εκείνου που κατέχει μεγαλύτερη περιουσία σε σχέση με την πλειοψηφία της κοινωνίας βλ. Βικιλεξικό). Ο περαστικός που μπορεί και να έχουν περάσει χρόνια  από τότε που σκέφτηκε τελευταία φορά, τι να είναι εκείνο που τον κάνει ευτυχισμένο. Πέρα από την εικόνα, τη συσσώρευση αγαθών, το δήθεν, την ανάρτηση, τα like, τους χιλιάδες των εικονικών του φίλων, παραμένει στήλη άλατος λες και δέχεται χαστούκι. Φτάνει φυσικά να μπει στον κόπο να διαβάσει, τι έγραψαν τα μικρά παιδικά χέρια ως απάντηση στην ερώτηση «τι είναι ευτυχία για σένα;»
Πήρα χαρτί και μολύβι και προσπάθησα να θυμηθώ. Να καταγράψω. Και συνειδητοποίησα πως η μπουγάδα της ευτυχίας είναι μια ιδιαίτερα αποτελεσματική συλλογική ψυχοθεραπεία. Πως αυτή και άλλες τέτοιες μπουγάδες, στέλνουν μηνύματα επαναπροσανατολισμού. Βγάζουν οι μπουγάδες αυτής της μορφής τα άπλυτα της ψυχής μας στη φόρα. Γιατί πιθανόν εμείς να μην τολμούμε να καταγράψουμε με ειλικρίνεια, σε μια φανέλα, δημόσια, τι είναι για μας η ευτυχία.
Μετά τη βόλτα μου την πρωινή θυμήθηκα, γιατί η ψυχή ενίοτε θυμάται, τι μπορεί να είναι η ευτυχία:

Ένα καλημέρα χαμογελαστό. Μια αγκαλιά αυθόρμητη από ένα παιδί. Ένας φίλος από τα παλιά και ένας καφές στα ξαφνικά. Ένα στην υγεία σας ρε παιδιά, με παιδιά που μοιραστήκαμε πολλά. Εκείνα τα δάκρυα που κατάφερες να σταματήσεις με τις λέξεις τις παρηγορητικές. Ένα την ευχή μου να έσιεις από ένα παππού ή να σε αξιώσει ο θεός να… από μια χιλιόχρονη γιαγιά. Ένα μικρό φωτάκι σε μια σκοτεινή περίοδο που ζεις. Εκείνο το Μπράβο το αυθόρμητο για το καταπληκτικό γλυκό, την πετυχημένη λύση που βρήκε στο γραφείο, τον κήπο που φύτεψες και φρόντισες, τα κιλά που κατάφερες να χάσεις μετά από προσπάθεια πολλή. Μια ταινία που σε κάνει να γελάς ή να δακρύζεις μόνος ή και με εκείνους που αγαπάς. Τα Χριστούγεννα που αξιώθηκες να ζήσεις ξανά. Μια βόλτα στη θάλασσα. Το υγρό φιλί του σκύλου σου. Το τρίψιμο της γάτας στο πόδι σου.

Ακόμη μια ρυτίδα που προστέθηκε στο πρόσωπο, την οποία έζησες, είτε με πόνο είτε με χαρά. Ακόμη μια συνεύρεση γενεθλίων τα οποία έγιναν πια πάρα πολλά για να μπορείς να σβήσεις με ένα φύσημα τα κεράκια, αλλά παρόλα αυτά, να θέλεις διακαώς να την κάνεις τη μυστική σου την ευχή. Εκείνο το δροσερό ποτήρι νερό την ώρα της απόλυτης δίψας. Το καρπούζι, που είναι καιρός του να το απολαύσεις ξανά κάτω από τον φεγγαρόλουστο τον καλοκαιρινό ουρανό. Ο φίλος που τα κατάφερε. Το παιδί που έβαλε στόχο και τον πέτυχε. Η αρρώστια που πέρασε. Η δουλειά που βρέθηκε. Το ταξίδι, έστω λίγο πιο κάτω από εδώ, που έγινε επιτέλους αληθινό…

Και μετά συνειδητοποίησα πόσο ευτυχισμένος είμαι και πόσο απίστευτα τυχερός αφού μπορώ να τα απολαμβάνω όλα αυτά. Και μεγάλωσε η καρδιά μου. Γιατί η καρδιά μεγαλώνει όταν είναι ευτυχισμένη. Και ναι, η καρδιά είναι ευτυχισμένη όταν αγαπά, μόνο που για να αγαπήσει πρέπει να καταλάβει πόσο ευτυχισμένη είναι. Η κότα και το αυγό; Μπορεί. Αλλά έτσι δεν είναι σχεδόν όλα τα πράγματα; Η αιτία και το αιτιατό συχνά πυκνά αλλάζουν θέση. 

Το μόνο σίγουρο είναι πως η ευτυχία, ακόμη και σε περιόδους που η πανδημία της λύπης φαίνεται να έχει την πρωτοκαθεδρία, δεν είναι ένα χαμένο θαύμα. Είναι απλώς ένα κρυμμένο θαύμα που αναμένει από τον καθένα από εμάς να το επαναπροσδιορίσει στις ουσιαστικές του διαστάσεις.

Υπογραφή
Ρομπέν των Χαμένων Θαυμάτων

Υ.Γ.:“Ευτυχία είναι ένα ζευγάρι χέρια, δύο χέρια. Αυτά που θα σε αγκαλιάσουν, θα σε χειροκροτήσουν, θα σε περιποιηθούν, θα σε κοιμίσουν, θα σου μαγειρέψουν, θα σε περιποιηθούν και στο τέλος θα σου κλείσουν τα μάτια. Τα πολλά χέρια είναι χάσιμο χρόνου!“
Θανάσης Βέγγος (1927-2011)

*Η Έλενα Περικλέους είναι Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας