ΓΡΑΦΕΙ Ο 
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΩΣΤΟΥΡΗΣ

Ένας συνδυασμός οράματος, αποφασιστικότητας, πολιτικής βούλησης, εξαιρετικά καλού σχεδιασμού και βεβαίως της διάθεσης των απαραίτητων πόρων, αποτελούν τα αναγκαία συστατικά για προώθηση και κυρίως υλοποίηση μεγάλων έργων υποδομής, τα οποία σε περιόδους οικονομικών κρίσεων -όπως η σημερινή- είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία. 

Από τη Μεγάλη Ύφεση στις ΗΠΑ 
Πριν 89 χρόνια στις ΗΠΑ, οι οποίες υπέφεραν από τις συνέπειες της Μεγάλης Ύφεσης που πυροδοτήθηκε το 1929, άρχισαν οι πρώτες εργασίες κατασκευής ενός από τα μεγαλύτερα έργα υποδομής μέχρι σήμερα στη χώρα. Η κατασκευή του μεγαλεπήβολου έργου του Φράγματος Hoover αποτελεί σημείο αναφοράς, αφού μέχρι τις μέρες μας εξυπηρετεί τους σκοπούς για τους οποίους υλοποιήθηκε αλλά και για ακόμη έναν εξίσου σημαντικό λόγο: Τις οικονομικές προεκτάσεις της τεράστιας κατασκευής. 

>>> Ροή Ειδήσεων Brief – Επιλεγμένο περιεχόμενο <<<

Για την κατασκευή του φράγματος και παράλληλα του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού με την αξιοποίηση της υδροδυναμικής, απαιτήθηκε να συνεργαστούν πέντε εταιρείες, να δαπανηθούν 49 εκατομμύρια δολάρια (ποσό που αντιστοιχεί σε σημερινές αξίες κάπου στα 800 εκατ. δολάρια) και να εργοδοτηθούν περίπου 21 χιλιάδες εργάτες. Ακόμη και μια νέα πόλη κτίστηκε (Boulder City), προκειμένου να φιλοξενήσει επαγγελματίες και εργάτες διαφόρων ειδικοτήτων για κατασκευή του φράγματος Hoover. 

Το έργο το οποίο ολοκληρώθηκε δύο χρόνια πριν το χρονοδιάγραμμα, είχε σκοπό να περιορίσει τις πλημμύρες που προκαλούσε σε πολλές περιοχές ο γιγάντιος ποταμός του Κολοράντο, να διασφαλίσει αναγκαίες ποσότητες νερού για άρδευση και να παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Όλοι οι στόχοι επιτεύχθηκαν ενώ το ιδιαιτέρως σημαντικό στοιχείο έχει να κάνει με το γεγονός μέχρι τις μέρες μας το φράγμα εξυπηρετεί τους ίδιους ακριβώς σκοπούς. 

Πέραν όλων των προαναφερθέντων το φράγμα αποτελεί και τουριστική ατραξιόν, ελκύοντας κάπου 7 εκατομμύρια τουρίστες σε ετήσια βάση καθιστώντας το φράγμα Hoover το πλέον δημοφιλές -από τουριστικής άποψης- φράγμα στον κόσμο. Παίζει ρόλο και η εγγύτητά του με το Λας Βέγκας, ωστόσο, τα «θαύματα» της τεράστιας κατασκευής αποτελούν σημαντικούς λόγους για να το επισκεφτεί κάποιος. Βεβαίως, δεν πρέπει να αγνοούνται και οι ανθρώπινες απώλειες, αφού κατά τα χρόνια κατασκευής του έργου και μάλιστα σε εποχές που τα τεχνολογικά μέσα, οι κανόνες ασφαλείας και τα μέτρα πρόληψης και υγείας ήταν περιορισμένα δεκάδες εργάτες έχασαν τη ζωή τους κατά την υλοποίηση του έργου. 

Οι σημερινές οικονομικές προκλήσεις της Κύπρου 
Το κύριο μάθημα που απορρέει από την ιστορία κατασκευής του φράγματος Hoover και τη σημερινή οικονομική κατάσταση που διέρχεται η Κύπρος είναι πως η χώρα χρειάζεται σημαντικά έργα υποδομής, τα οποία άμεσα θα έχουν σημαντικό θετικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα αλλά και μακροπρόθεσμα, πολλαπλά οφέλη για την ανταγωνιστικότητα της χώρας που προκύπτει μέσα από την παραγωγικότητα, την εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος και της βελτίωσης του επιπέδου ζωής των πολιτών και της εξυπηρέτησης των επιχειρήσεων. 

Θα είναι λάθος το κράτος να πέσει στην «παγίδας» της υπέρμετρης λιτότητας παγώνοντας κάθε σημαντικό, μεγάλο και προγραμματισμένο έργο, αλλά αντίθετα πρέπει άμεσα να προωθήσει την υλοποίηση καθοριστικής σημασίας έργων που θα επιφέρουν πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο στην οικονομία. Η κρίση του 2013 είχε σαφώς διαφορετικά στοιχεία από αυτήν του 2020, οπότε και οι «θεραπείες» που απαιτούνται αντιστοίχως διαφοροποιούνται από τη σωτήρια συνταγή της λιτότητας που εφαρμόστηκε προ μερικών ετών στη χώρα μας και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη με ή χωρίς Μνημόνιο. 

Έργα όπως ο περιφερειακός δρόμος της Λευκωσίας, η νέα οδική σύνδεση Πάφου-Πόλης Χρυσοχούς και επί μέρους έργα στα κέντρα των πόλεων θα ωθήσουν την οικονομική ανάπτυξη, θα συγκρατήσουν ή και θα μειώσουν την ανεργία, θα δώσουν οικονομική ανάσα σε εμπλεκόμενες με τα έργα εταιρείες και θα αποδώσουν -μελλοντικά- καρπούς σε διάφορα επίπεδα για όλο το φάσμα της οικονομίας και της κοινωνίας του τόπου μας. 

Οι επιλογές του κράτους όπως και τα περιθώριά του είναι συγκεκριμένα και αυτή την περίοδο, σε μεγάλο βαθμό, περιορισμένα. Παρόλα αυτά, με όραμα, αποφασιστικότητα, πολιτική βούληση και καλά σχεδιασμένο πλάνο μπορούν σημαντικά έργα να υλοποιηθούν. Μένει βεβαίως εκκρεμές ίσως το πλέον σημαντικό ζήτημα που άπτεται της χρηματοδότησης, ωστόσο, είναι επίσης ζωτικής σημασίας το κράτος να υπερπηδήσει το εμπόδιο του σχετικά υψηλού κόστους δανεισμού από τις αγορές, να εξετάσει τα περιθώρια άντλησης πόρων από το εσωτερικό και να βρίσκεται σε τακτική επαφή με τις δυνητικές πηγές άντλησης χρηματοδότησης από την ΕΕ προκειμένου να δώσει πνοή στην οικονομία, μέσω σημαντικών έργων υποδομής. 

>>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Κίνητρα και στον ιδιωτικό τομέα 
Την ίδια ώρα, ένα μελετημένο πλάνο επαναπατρισμού κεφαλαίων μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά, ούτως ώστε τα χρήματα που θα έρθουν πίσω στη χώρα να διοχετευτούν προς παραγωγικούς σκοπούς και όχι απλώς να αποταμιευθούν. 

Ταυτόχρονα, η παροχή κινήτρων -φορολογικών και άλλων όπως είναι ο συντελεστής δόμησης- μπορούν να λειτουργήσουν υποβοηθητικά προς τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος δύναται να ενισχύσει την οικονομική δραστηριότητα αποφεύγοντας να εισέλθει σε κατάσταση επιφυλακτικότητας και οικονομικής περισυλλογής, παγώνοντας εργασίας, μειώνοντας δαπάνες, προσωπικό και μισθολόγιο.