Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

Ειλικρινά, η Κύπρος ακροβατεί επί ξυρού ακμής. Εξελίξεις για την Αμμόχωστο, διχογνωμία για τα εμβόλια και την αποτελεσματικότητά τους, νοσοκομεία που εκπέμπουν σήμα κινδύνου, καθώς οι θάλαμοι και οι μονάδες είναι υπερπλήρεις. 

Η ξενοδοχειακή βιομηχανία «αναπνέει» από τον εσωτερικό τουρισμό και κυρίως την επιδότηση τής κυβέρνησης, προ των πυλών τα «lockdown» λόγω της περίεργης παραλλαγής Δέλτα, που ωστόσο δεν θα κλείσει ούτε τις επιχειρήσεις ούτε την οικονομία. Είναι καλοκαίρι.

Κατακαλόκαιρα το σκηνικό είναι δύσκολο, εξαιρετικά ανησυχητικό και οδυνηρά καταθλιπτικό ενόψει και του φθινοπώρου, όπου αναμένονται συνήθως αυξημένα κρούσματα της γρίπης. 

Δεν υπεισέρχομαι στην αντιπαλότητα των διαφόρων πλευρών για την αναγκαιότητα και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, καθώς κρίνω και θεωρώ πως ό,τι και να γράφεται, ό,τι και να λέγεται, ανατρέπεται καθημερινά από τα δεδομένα. Κρατώ, όμως, μια σημαντική πτυχή, κυρίως οικονομική παρά υγειονομική, ότι εάν η πανδημία συνεχιστεί για πολύ ακόμη, εάν αυξάνονται οι μεταλλάξεις της, και εάν δυσκολεύεται η ζωή του πληθυσμού, οι παρενέργειές της θα είναι καθηλωτικές για όλο το φάσμα της οικονομίας.

Το βαρύ τίμημα

Εκτός από τον τουρισμό που βρίσκεται προ του χείλους της κατάρρευσης, και ευτυχώς που τουλάχιστον προς το παρόν δεν θρηνούμε ξενοδοχειακά θύματα και θύματα από τις παρεμφερείς επιχειρήσεις του, υπάρχει μια μεγάλη ομάδα μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο ζωής. Όχι μόνο γιατί «χτυπήθηκε» από τα απανωτά «lockdowns», όχι μόνο γιατί πληρώνει βαρύ το τίμημα των ενοικίων, των φόρων και των άλλων υποχρεώσεων, αλλά γιατί ο κόσμος στην πλειοψηφία του, παρόλο που δημιούργησε κομπόδεμα, αναβάλλει για το μέλλον τις αγορές του.

Άρα, οι εκτιμήσεις είναι πως θα έλθουν πολύ άσχημες ημέρες για πολλές επιχειρήσεις, κυρίως του λιανικού εμπορίου και της επισιτιστικής βιομηχανίας και άλλων κλάδων, που επηρεάζονται έμμεσα ή άμεσα από τις εξελίξεις. 
Μια βασική αρχή στην οικονομία είναι πως εάν το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται μια επιχείρηση δεν είναι θετικό, τότε οι επιπτώσεις για την ίδια είναι μεγάλες. 

Αυτή τη στιγμή το περιβάλλον δεν ευνοεί ούτε την επιχειρηματικότητα, ούτε την εργασία αλλά κυρίως όσους κινούνται στη βάση των γνωστών πρακτικών.

Η μετάλλαξη και οι ασθενείς

Οι επόμενοι μήνες αναμένεται να είναι καθοριστικοί και εξαιρετικά κρίσιμοι και τα πάντα φαίνεται να κρίνονται από δυο σημαντικές παραμέτρους: από τον αριθμό των νέων κρουσμάτων, από την εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα, ίσως και άλλων μεταλλάξεων και την αντίδραση στα εμβόλια, από τον αριθμό των ασθενών που χρειάζονται νοσοκομειακή περίθαλψη και πώς θα μπορέσουν να αντιδράσουν τα δημόσια, αυτόνομα νοσηλευτήρια, σε αυτά τα νέα δεδομένα.

Μέχρι στιγμής κανένας δεν είναι σε θέση, ούτε και τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, να προδιαγράψουν την πορεία του ιού, εξ ού και κανένας δεν μπορεί να εκτιμήσει επαρκώς πώς θα αντιδράσει η οικονομία και η επιχειρηματικότητα και ποια θα είναι η έκταση των επιπτώσεων σε αυτές.
Αυτό, όμως, που μπορεί κάποιος να εκτιμήσει και να προετοιμαστεί είναι για μέτρα καθώς η ανθρωπότητα θα ζήσει ακόμη επί μακρόν δύσκολες ημέρες. Γι’ αυτό και ζητείται από το κράτος, επιβάλλεται από τις κρατικές υπηρεσίες να είναι έτοιμες για να διαφυλάξουν τουλάχιστον τον κοινωνικό ιστό.

Κάποτε εξαφανίζονται

Απαντώντας σε ερώτηση τι του δίνει ελπίδα, ο ελληνοαμερικανός καθηγητής του Yale, Nικόλας Χρηστάκη, ένας από τους 100 σημαντικότερους ανθρώπους του κόσμου το 2019, κατά το «Time, αναφέρει:  «Μπαίνω στον πειρασμό να αναφέρω ένα ανέκδοτο που αναφέρουν συχνά γιατροί – κάπως κυνικό και απαισιόδοξο εν προκειμένω – ότι “όλες οι αιμορραγίες σταματούν κάποια στιγμή”. Οι πανδημίες, λοιπόν, πάντα σταματούν, αλλά συχνά αφού έχουν στοιχίσει πολλές ζωές. Έρχονται κατά κύματα και κάποια στιγμή εξαφανίζονται».

Πέρα από τα επιστημονικά δεδομένα, τη γενικευμένη καχυποψία, τη φημολογία, την ελλιπή πληροφόρηση, η αλήθεια είναι μια. Είτε πιστεύουμε ή όχι στον ιό, είτε είμαστε εμβολιασμένοι ή όχι, οφείλουμε να κοιτάξουμε την αλήθεια κατάματα, να εμπνεύσουμε στους πολίτες την εμπιστοσύνη, να συνειδητοποιήσουμε πως οι πανδημίες είναι μια πραγματικότητα που μας στερεί τη ζωή μας, την επαφή, το άγγιγμα, την κοινή ζωή, την κοινωνικοποίηση. Και να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας, σε προσωπικό ή συλλογικό επίπεδο, για να την αντιμετωπίσουμε.

Γι’ αυτό, εάν όλο αυτό θέλουμε να το ξεπεράσουμε, ας σκεφτούμε πως αυτός ο ιός δεν διαλέγει ποιον ή ποια θα «χτυπήσει», εάν είναι πλούσιος ή φτωχός, νέος ή γέρος, πρόεδρος ή ιερωμένος. «Χτυπά» αλύπητα και όποιον πάρει ο χάρος. Και το ανησυχητικό, αυτή τη στιγμή, είναι πως χτυπά και τους νέους μας, τα βλαστάρια μας!