• Η πανδημία δεν είναι μια υγειονομική κρίση, αλλά μια πλήρης μεταμόρφωση της κοινωνίας
• Οι προκλήσεις της οικονομίας και το νέο σκηνικό

Γράφει Χρύσω Αντωνιάδου

H πανδημία του COVID – 19 συνεχίζει να προκαλεί αβεβαιότητα διεθνώς, την ίδια ώρα που παρατηρούνται καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του εμβολιαστικού προγράμματος των χωρών.

Όσο συντομότερα ολοκληρωθούν οι εμβολιασμοί, τόσο ταχύτερα θα διαφυλαχθεί η υγειονομική ασφάλεια και θα επανέλθουν οι οικονομίες σε κανονική λειτουργία. Ωστόσο, ακόμη και τότε, θα βρεθούμε μπροστά σε νέα δεδομένα. Θα διευρύνεται το οικονομικό και κοινωνικό χάσμα και θα πληγούν διάφορες ομάδες εργαζομένων και πολλές επιχειρήσεις. 

Για παράδειγμα, θα επέλθουν μεγάλες αλλαγές στην αγορά εργασίας, στα εκπαιδευτικά συστήματα, στην τηλεργασία, στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση και στην τηλεδιάσκεψη. Η Kύπρος επηρεάζεται άμεσα από την έξαρση της αβεβαιότητας, κυρίως γιατί είναι μια χώρα που στηρίζεται και εξαρτάται από τον τουρισμό.

>> Όλες οι απόψεις που φιλοξενεί η Brief <<<

Μετά το τέλος της πανδημίας, εκτιμάται πως η Κύπρος θα είναι πολύ διαφορετική από την Κύπρο πριν την υγειονομική κρίση. Aυτό βέβαια σε συνάρτηση με τον χρόνο που θα τελειώσει η πανδημία. Τα συνεχή περιοριστικά μέτρα με τα lockdowns, που εξαρτώνται από την έξαρση των κρουσμάτων και η μειωμένη καταναλωτική κίνηση σε διάφορους τομείς, σε συνδυασμό με τα χρόνια προβλήματα πολλών επιχειρήσεων, θα αυξήσει τον αριθμό των πτωχεύσεων μη βιώσιμων επιχειρήσεων και θα οδηγήσει σε κατάργηση πολλών θέσεων εργασίας.

Το πλήγμα των επιχειρήσεων

Για κάποιους αυτό σημαίνει ότι η αγορά θα «καθαρίσει» από επιχειρήσεις που θα έπρεπε να είχαν κλείσει εδώ και καιρό. Μια λανθασμένη εκτίμηση, εντελώς απλουστευμένη.  Πολλές επιχειρήσεις, ακόμη και υγιείς, δέχθηκαν μεγάλο χτύπημα από την πανδημία. Αρκετές από αυτές έχουν συνάψει δάνεια στις τράπεζες τα οποία δεν μπορούν να τα εξυπηρετήσουν. Αυτόματα περνούν στα μη εξυπηρετούμενα με όλα τις αρνητικές παρενέργειες για την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα.

Εκτός από αυτό καταγράφονται δημοσιονομικοί κίνδυνοι οι οποίοι και θα επιβραδύνουν την επιστροφή στη δημοσιονομική ισορροπία. Έτσι, η οικονομία εμφανίζει άμεσα δυο μεγάλες προκλήσεις: επιβάλλεται να προχωρήσει σε μετασχηματισμό για αύξηση της παραγωγικότητας και αναβάθμιση της ψηφιακής και πράσινης οικονομίας και ταυτόχρονα σε ριζοσπαστικές λύσεις για τη διαχείριση του προβλήματος των ΜΕΔ.

Άρα, αντί να μιλούμε μόνο για τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης τώρα, θα πρέπει να δούμε πώς θα επαναφέρουμε την οικονομία πίσω σε κανονική λειτουργία.  Το Σχέδιο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας είναι ένα «δυνατό «εργαλείο το οποίο θα λύσει τα χέρια της Κυβέρνησης για πολλούς τομείς, νοουμένου ότι η Βουλή θα δώσει το «πράσινο» φως σε σειρά μεταρρυθμίσεων και η Κυβέρνηση να το αξιοποιήσει σωστά και έγκαιρα. Η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων αναμένεται να ενισχύσει τη δυναμική της ανάπτυξης και να στηρίξει την αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας.

Το τέλος της πανδημίας

Πέραν τούτων, επειδή οι προβλέψεις δεν είναι ακόμη σταθερές και αισιόδοξες σε σχέση με την εξέλιξη της πανδημίας το φθινόπωρο, η Κυβέρνηση θα πρέπει να στηρίξει τους κλάδους παραγωγής και τις ομάδες των εργαζομένων που έχουν δεχθεί ανεπανόρθωτα χτυπήματα.  Για να αποφευχθεί η πιστωτική ασφυξία και να συνεχιστεί η ομαλή εξυπηρέτηση των χρεών τουλάχιστον για τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προσωρινά προβλήματα.

Το τέλος της πανδημίας θα διαμορφώσει μια νέα πραγματικότητα, έναν νέο ψηφιακό κόσμο: Τηλεργασία, τηλεδιάσκεψη, ηλεκτρονικό εμπόριο, εξ αποστάσεως διδασκαλία, πλήρεις ψηφιακές συναλλαγές.

Με δεδομένες αυτές τις νέες τάσεις, καλώς ή κακώς θα πρέπει να προσαρμοστούμε. Η απροθυμία προσαρμογής των ατόμων και των επιχειρήσεων θα έχει, δυστυχώς, μεγάλο κόστος.  Σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο. 

Όπως πάντοτε, επικαλούμαι και τώρα τον Δαρβίνο: «Δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές».